search
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29.03.2024 00:27
MENU CLOSE

Εκλογές 1981: Η μεγάλη Αλλαγή

Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ

τεύχος 2083
25-07-2019
31.07.2019 03:00
papandreou_2.jpg

 

Ήταν 18 Οκτωβρίου του 1944 όταν ο Γεώργιος Παπανδρέου έμπαινε στην Αθήνα ως πρωθυπουργός της ελεύθερης ελληνικής κυβέρνησης, υψώνοντας τη γαλανόλευκη στον Ιερό Βράχο της Ακροπόλεως. Στη συνέχεια κατευθύνθηκε στο Σύνταγμα όπου εκφώνησε τον ιστορικό «λόγο της απελευθέρωσης» υπό τον παραληρηματικό ενθουσιασμό των Αθηναίων πολιτών.

Το δίχως άλλο, εκείνη η μέρα υπήρξε κορυφαία στιγμή της πολυτάραχης ζωής του Γεωργίου Παπανδρέου. Ακριβώς τριάντα εφτά χρόνια αργότερα, τη 18η Οκτωβρίου του 1981, ο γιος του «Γέρου της Δημοκρατίας» Ανδρέας Παπανδρέου θα ζούσε επίσης τη σημαντικότερη στιγμή της ζωής του, καθώς η ανάδειξή του σε πρωθυπουργό θα ανέτρεπε όλο το παραδοσιακό πολιτικό σκηνικό της χώρας. Τότε, όπως έγραφε ο διεθνής Τύπος και όπως συνομολογήθηκε από κάθε πολιτική και κοινωνική πλευρά, οι εκλογές της 18.10.1981 υπήρξαν ένα «πρότυπο γνησιότητας και ειλικρίνειας της εκφράσεως του ελληνικού λαού».

Από την πρώτη κιόλας εκλογική αναμέτρηση της μεταπολίτευσης, ο Αντρέας Παπανδρέου έδειξε ότι η παρουσία του δεν θα περνούσε απαρατήρητη. Αρνείται δίχως δεύτερη σκέψη να αναλάβει την ανασύσταση της Ενώσεως Κέντρου και την ηγεσία της. Στις 3 Σεπτεμβρίου 1974 θα ανακοινώσει την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ, με σαφή αριστερό προσανατολισμό, και θα καταλάβει, στην πρώτη μεταδικτατορική εκλογική αναμέτρηση, την τρίτη θέση με 13,58% και 12 έδρες.

Στις επόμενες εκλογές, της 20ής Νοεμβρίου 1977, ο Α. Παπανδρέου θα διπλασιάσει τα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ σε 25,34% και θα καταλάβει 93 έδρες. Όλα δείχνουν ότι πολύ δύσκολα θα βρεθεί αντίπαλος να τον σταματήσει. Όπως και έγινε. Στις εκλογές της 18ής Οκτωβρίου του 1891, ο Κ. Καραμανλής έχει μεταπηδήσει στην Προεδρία της Δημοκρατίας και η Ν.Δ. αντιπαραθέτει τον Γ. Ράλλη, έναν καθ’ όλα ευπρεπή δεξιό πολιτικό που μοιάζει να μην έχει καμιά ελπίδα μπροστά στην απίστευτη δυναμική που ανέπτυσσε στην κοινωνία ο Παπανδρέου.

Στις εκλογές της 18ης Οκτωβρίου 1981 το ΠΑΣΟΚ θα θριαμβεύσει, λαμβάνοντας 48,07% έναντι 35,87% της Ν.Δ. Η νέα βουλή που προέκυψε ήταν τρικομματική, με τρίτο κόμμα το ΚΚΕ του Χαριλάου Φλωράκη.

Η ανάδειξη του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία θα σηματοδοτήσει μια νέα εποχή, που βασικό της χαρακτηριστικό ήταν η εδραίωση και εμπέδωση της δημοκρατίας. Στις πρώτες και θεμελιώδεις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει η «κυβέρνηση της Αλλαγής» περιλαμβάνονται εκτατεμένες νομοθετικές παρεμβάσεις και μεταρρυθμίσεις που αναμορφώνουν τη χώρα και, κυρίως, διαμορφώνουν κλίμα αισιοδοξίας, ελευθερίας και προστασίας των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Βασική προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης είναι η εθνική συμφιλίωση. Αναγνωρίζεται η Εθνική Αντίσταση, διευθετείται νομοθετικά η συνταξιοδότηση των αγωνιστών του ΕΑΜ και ανοίγει ο δρόμος για την παραχώρηση άδειας επιστροφής των πολιτικών προσφυγών. Ένα ακόμα άμεσο μέτρο, που προκάλεσε πρωτοφανή αισθήματα ανακούφισης, ήταν η κατάργηση της Χωροφυλακής, που ανακαλούσε έντονες μνήμες βίας και αυθαιρεσίας σε βάρος των αριστερών πολιτών, και η δημιουργία της Ελληνικής Αστυνομίας. Ακολούθησε ένας πραγματικός καταιγισμός νομοθετημάτων που άλλαξαν μια για πάντα το πολιτικό τοπίο.

Το διάγγελμα του Ανδρέα Παπανδρέου

Τα ξημερώματα της 19ης Οκτωβρίου 1981 ο νικητής των εκλογών Ανδρέας Παπανδρέου προέβη σε ένα «ιστορικό, από κάθε άποψη» διάγγελμα προς τον ελληνικό λαό, που μεταδόθηκε από την ΕΡΤ.

«Ελληνίδες, Έλληνες,

Απόψε κατέχομαι από βαθιά συγκίνηση. Είμαι πράγματι συγκινημένος για τη μεγάλη εμπιστοσύνη που μου έχετε δείξει. Και έχω ταυτόχρονα το αίσθημα βαριάς ευθύνης, την οποία επωμίζομαι εγώ και οι συνεργάτες μου, για να πραγματώσουμε το έργο της Αλλαγής, γιατί η Αλλαγή σήμερα είναι όρος για την επιβίωση του έθνους, για την ευημερία του λαού μας. Και αισθάνομαι πραγματικά υπερήφανος που αυτή η θέση, αυτή η προοπτική για τη χώρα μας, εγκρίθηκε κατά τόσο δυνατό, ισχυρό και δημοκρατικό τρόπο από τη μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού. Όπως σας είπα στις ομιλίες μου, και σε πλατείες και από την τηλεόραση, από αύριο, τις 19 του Οκτώβρη, αρχίζει η σκληρή δουλειά. Και επαναλαμβάνω αυτό που σας έχω ήδη πει: ότι για να βγει πέρα το πρόγραμμα της Μεγάλης Αλλαγής, για να ευοδωθούν επιτέλους οι μεγάλες προσδοκίες του λαού μας, θα απαιτηθεί η άμεση, ενεργός συμμετοχή σας. Θα προχωρήσουμε με σταθερά βήματα, πάντοτε ζητώντας τη συναίνεσή σας, την πλατιά λαϊκή συναίνεση σε κάθε νέο μέτρο που θα πάρουμε.

Και θα κάνουμε την Αλλαγή χειροπιαστή.

Η Αλλαγή θα δείξει το πρόσωπό της πάρα πολύ γρήγορα, πολύ άμεσα. Θα ήθελα να τονίσω ότι θα υπάρξει συνεργασία όλων των πολιτειακών παραγόντων. Δεν πρόκειται με κανέναν τρόπο, όπως το είχαμε τονίσει και στο παρελθόν, να οδηγήσουμε τη χώρα σε οποιαδήποτε περιπέτεια. Στόχος μας, πολιτική μας, είναι η ευημερία του λαού. Είναι η εθνική υπερηφάνεια και η κοινωνική δικαιοσύνη. Είμαστε αποφασισμένοι να εκτελέσουμε το πρόγραμμά μας κατά γράμμα, γιατί μας δώσατε αυτό που ζητούσαμε. Μας δώσατε ισχυρή, αυτοδύναμη πλειοψηφία στη Βουλή των Ελλήνων, ώστε να μπορέσουμε, δίχως δισταγμούς και δίχως αναστολές, να προχωρήσουμε στην πραγμάτωση της Αλλαγής. Και σας ευχαριστώ από τα βάθη της καρδιάς μου γιατί μας δώσατε αυτήν την ευκαιρία. Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι θα μείνουμε στις επάλξεις αυτού του αγώνα για τη νέα Ελλάδα, που όλοι προσδοκούμε. Μιαν Ελλάδα που θα ανήκει στον λαό της, μιαν Ελλάδα που θα τη διαφεντεύει ο λαός της.

Απόψε γιορτάζουμε τη νίκη. Πρώτα απ’ όλα των δημοκρατικών θεσμών, που καταξιώθηκαν στις 18 του Οκτώβρη του 1981. Γιορτάζουμε τη νίκη της Αλλαγής. Και θα ‘θελα να σας παρακαλέσω, μέσα στη γιορτή σας και στη χαρά σας, να μην ξεχάσετε πως το ΠΑΣΟΚ είναι κυβέρνηση όλων των Ελλήνων, πως το ΠΑΣΟΚ ζητά τώρα από τον λαό μας συμφιλίωση. Λήθη στο παρελθόν: όλοι μαζί εμπρός για το μεγάλο, αξιόλογο έργο της οικοδόμησης της Νέας Ελλάδας.

Γεια σας, ευχαριστώ, και να ξέρετε πως θα τιμήσω το μεγάλο συμβόλαιο τιμής, που συνήψα τόσα χρόνια μαζί σας.»

google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29.03.2024 00:26