Όπως και να ονομαστεί, με όποιον τρόπο κι αν πουληθεί πολιτικά – επικοινωνιακά, η συνεκμετάλλευση του Αιγαίου παραμένει… συνεκμετάλλευση. Με άλλα λόγια, είτε πρόκειται για «μια θάλασσα ειρήνης», όπου οι δυο γείτονες θα συνεκμεταλλευτούν τους όποιους πετρελαϊκούς πόρους της, είτε πρόκειται «για μια λίμνη ευημερίας», όπου οι δυο πλευρές θα κάνουν από κοινού «πράσινες μπίζνες» με ανεμογεννήτριες, η ουσία του ζητήματος παραμένει:

Όπως και να ονομαστεί, με όποιον τρόπο κι αν πουληθεί πολιτικά – επικοινωνιακά, η συνεκμετάλλευση του Αιγαίου παραμένει… συνεκμετάλλευση. Με άλλα λόγια, είτε πρόκειται για «μια θάλασσα ειρήνης», όπου οι δυο γείτονες θα συνεκμεταλλευτούν τους όποιους πετρελαϊκούς πόρους της, είτε πρόκειται «για μια λίμνη ευημερίας», όπου οι δυο πλευρές θα κάνουν από κοινού «πράσινες μπίζνες» με ανεμογεννήτριες, η ουσία του ζητήματος παραμένει:

Η Τουρκία έχει κατοχυρώσει (από την κρίση των Ιμίων κι έπειτα) την αναγνώριση της ύπαρξης ζωτικών συμφερόντων της. Υπ’ αυτήν την έννοια, αν ποτέ δείτε ελληνική οικονομική δραστηριότητα ανατολικά του 25ου μεσημβρινού (που μοιράζει το Αιγαίο σε δύο ίσα μέρη), θα το… ονειρεύεστε.

Αντίθετα, τα όνειρα του πρωθυπουργού της Ελλάδας είναι υλοποιήσιμα. Από τη στιγμή που αποδέχτηκε (ως μέλος της κυβέρνησης Σημίτη) την ύπαρξη ζωτικών τουρκικών συμφερόντων, μπορεί να εργαστεί για την πραγματοποίηση του ονείρου του, το οποίο, πριν από κάποιο διάστημα, μας συνόψισε υπό τύπο ερωτήματος ένας στενός του συνεργάτης:

«Τι προτιμάτε; Ένα Αιγαίο τυπικά ελληνικό, που δεν θα υπάρχει η δυνατότητα αξιοποίησης των όποιων πόρων του; Ή μια ελληνοτουρκική συμφωνία, η οποία θα εξασφαλίζει αμοιβαία οικονομικά οφέλη;».

Ανεξάρτητα από το τι μπορεί να απαντάμε εμείς, φαίνεται ότι ο Γ. Παπανδρέου εδώ και χρόνια έχει δώσει τη δική του απάντηση: Η διευθέτηση των διαφορών και η συνεκμετάλλευση του Αιγαίου αποτελεί (σχεδόν) διακηρυγμένο στόχο.

Δεν είναι, προφανώς, τυχαίο ότι την περασμένη Τρίτη η υπουργός Περιβάλλοντος Τ. Μπιρμπίλη ανακοίνωσε ότι μέχρι το 2014 όλα τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου θα διασυνδέσουν το ηλεκτρικό τους δίκτυο με το τούρκικο…

Στο «γκαλά» του Αντρίκου;

Δεν θα προκαλέσει, λοιπόν, έκπληξη αν αύριο, στο πλαίσιο του διεθνούς συνεδρίου το οποίο οργανώνει το ίδρυμα του αδερφού του Αντρίκου (διαβάστε το επόμενο αποκαλυπτικό δισέλιδο), ο πρωθυπουργός προσδιορίσει την έναρξη της ελληνοτουρκικής συνεργασίας στον τομέα της εκμετάλλευσης της αιολικής ενέργειας του Αιγαίου.

Όπως υποστηρίζουν έμπειροι διπλωμάτες, η από κοινού διαχείριση της παραγωγής των αιολικών πάρκων που προγραμματίζουν να κατασκευάσουν οι δύο χώρες είναι ένα καλό πρώτο βήμα για την εμπέδωση της ατμόσφαιρας «συνεργασίας» και της αντίληψης ότι πιο πολλά μας ενώνουν κι έχουμε να κερδίσουμε με τη συνεργασία. Οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν ότι είναι θέμα χρόνου η ανακοίνωση της ελληνοτουρκικής συνεργασίας σε αυτόν τον τομέα.

Παρ’ όλα αυτά, αν και είναι δύσκολο να αντικρούσει κανείς την κοινότητα συμφερόντων των δύο χωρών, υπάρχει μια μικρή λεπτομέρεια: Δεν μπορεί να γίνει λόγος για συνεκμετάλλευση ενός χώρου (Αιγαίο) ο οποίος σου ανήκει. Λέγεται αρπαγή ή απώλεια, ανάλογα με τη σκοπιά που το βλέπει κανείς.

Το πώς το βλέπει ο Τούρκος πρωθυπουργός είναι σαφές.

Ο Ταγίπ απαιτεί…

Ο Ερντογάν δεν κρύβει τα λόγια του, ακόμη κι όταν κάνει… πλάκα: την Τρίτη έδωσε συνέντευξη στην «Καθημερινή» και δήλωσε πολύ στενοχωρημένος επειδή τα τουρκικά μαχητικά πετάνε πάνω από ελληνικά νησιά! Δεν παίζεται με τίποτα ο Ταγίπ.

Και δεν είπε μόνο αυτά. Παριστάνοντας το περιστέρι, αλλά αδυνατώντας να ξεφύγει από τη νοοτροπία γερακιού – και μάλιστα ισλαμικού – μας είπε ότι, αν οι δύο χώρες κάνουν αυτά που πρέπει να κάνουν, δεν υπάρχει λόγος casus belli. Ποιοι να κάνουν; Η εξής μία, η Ελλάδα. Η απαίτηση είναι γνωστή και ο Ταγίπ την επανέλαβε: Δεν επεκτείνετε στα 12 μίλια, δεσμεύεστε γι’ αυτό κι εγώ αποσύρω το casus belli. Τα δικά μου δικά μου και τα δικά σου δικά μου. Απλά πράγματα.

Ωραία ατμόσφαιρα

Τα όνειρα του Παπανδρέου περί μετατροπής του Αιγαίου και της Μεσογείου σε θάλασσα ειρήνης (και συνεκμετάλλευσης), αυτήν την περίοδο τουλάχιστον, προσκρούουν στην πραγματικότητα της έντασης μεταξύ των δύο (αμερικάνικων) μαντρόσκυλων της περιοχής, που το ένα δεν θέλει να δει το άλλο: της Τουρκίας και του Ισραήλ. Ο Παπανδρέου πολύ θα ήθελε (και το προσπάθησε) να φέρει κοντά τους δυο «φίλους» του και να φωτογραφηθεί δίπλα τους ως ειρηνοποιός, στο συνέδριο που διοργανώνει το Ινστιτούτο του αδελφού Αντρίκου, αύριο και μεθαύριο. Η προσπάθεια, ωστόσο, ναυάγησε καθώς και ο Ερντογάν και ο Νετανιάχου αντιλαμβάνονται με σοβαρό τρόπο τις διαφορές συμφερόντων μεταξύ των κρατών τους. Ξεκαθάρισαν λοιπόν στον Παπανδρέου ότι θα έρθει στην Αθήνα για το συνέδριο ή ο ένας ή ο άλλος. Τελικά ήρθε ο Ερντογάν-εφέντης…