Το πιο βαθύ σκοτάδι έρχεται πριν από την αυγή, λέει ένα παλιό γνωμικό, που φαίνεται να βρίσκει «επαφή» στην περίσταση της ελληνικής οικονομίας. Παρά τον βομβαρδισμό των αρνητικών ειδήσεων και δηλώσεων, τα εφιαλτικά σενάρια χρεοκοπίας, η αγορά δείχνει πως «βλέπει» συμφωνία στο βάθος του τούνελ. Και μάλιστα πως η συμφωνία αυτή δεν θα αργήσει να έρθει. 

 

Ίσως όμως το ακόμη πιο ενδιαφέρον να είναι πως τη συμφωνία δεν την προεξοφλεί μόνο το χρηματιστήριο (ένας μηχανισμός με… ιδιαίτερη αποτελεσματικότητα στις προβλέψεις), αλλά και η επιχειρηματική πραγματικότητα. Και αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίον το τελευταίο διάστημα υπάρχει «χοντρό» ξένο ενδιαφέρον για τις εξελίξεις σε μια σειρά από κρατικές εταιρείες.

 

Όσοι παρακολουθούν τα του χρηματιστηρίου έχουν διαπιστώσει ότι τις τέσσερις τελευταίες εβδομάδες (από τις 20 Απριλίου και μετά) ο γενικός δείκτης στη Λεωφόρο Αθηνών σκαρφάλωσε – με διακυμάνσεις έστω – από το επίπεδο των 700 μονάδων στις 800 και πλέον. 

 

Το ράλι αυτό, για να μιλάμε με όρους αγοράς, δεν αποτυπώνει μόνο την επιθυμία της αγοράς να υπάρξει συμφωνία, αλλά και την πίστη της ότι αυτό θα συμβεί, και μάλιστα με υποστηρίξιμους όρους.

 

Στο σημείωμα του «Π» πριν από δύο εβδομάδες αναφερόταν ότι υπάρχει μια σειρά από επιχειρηματικές συμφωνίες εν αναμονή που διαμορφώνουν θετικό momentum στην αγορά. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Μηνύματα υπάρχουν και από τις αγορές ομολόγων, αλλά και το γενικότερο ξένο ενδιαφέρον να ξεκολλήσει η ελληνική οικονομία. 

 

Αυτό το οποίο «τροφοδοτεί» το ξένο ενδιαφέρον είναι η βεβαιότητα της αγοράς ότι η διαπραγμάτευση διεξάγεται σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο και πως, παρά τις διαφοροποιήσεις που καταγράφονται βάζοντας κατά καιρούς… μπουρλότο στις επιμέρους επαφές, η λύση θα δοθεί. Έτσι, παρά τη μεταβλητότητα και τα σκαμπανεβάσματα, ιδιαίτερα στον ευαίσθητο τραπεζικό κλάδο, οι τιμές των ελληνικών μετοχών μπήκαν σε μια περίοδο σταθεροποίησης, κάτι που συμβαίνει και με τις αποδόσεις των ομολόγων. Απόδειξη του ότι εκτός από τις βραχυπρόθεσμες αγοραπωλησίες υπάρχουν μεσοπρόθεσμοι και μακροπρόθεσμοι στόχοι. Όπως ακριβώς και αυτοί που χρηματοδοτούν την επίτευξή τους.

 

 

Μια κρίσιμη απόδειξη είναι και οι διακριτικές τοποθετήσεις που ήρθαν από ξένους οίκους μετά τη «διόρθωση» των προηγούμενων ημερών στον τραπεζικό κλάδο. Κατά τις πληροφορίες, 4-5 μεγάλοι θεσμικοί μπήκαν στις τράπεζες, με πιο αξιοπρόσεκτη την επιστροφή των Αμερικανών, οι οποίοι ήταν αυτοί ακριβώς που είχαν πουλήσει στις αρχές του χρόνου. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, μεταξύ των αγοραστών περιλαμβάνονται η Goldman Sachs, η Citigroup και η Morgan Stanley, όπως και η HSBC. 

 

Ίσως όμως η πλέον ενδιαφέρουσα περίπτωση να είναι αυτή της Fidelity, που, αν και επίσης προσεκτικά, μπαίνει σταδιακά στην «επόμενη ημέρα» της ελληνικής αγοράς. Το μεγάλο αυτό «σπίτι» (παλιός γνώριμος της ελληνικής αγοράς), παίρνοντας θέσεις σε σημαντικές επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα (όπως λ.χ. ο ΟΠΑΠ, ο ΟΤΕ και η Jumbo), δείχνει να μη φοβάται το ενδεχόμενο ενός Grexit και αντίθετα να πιστεύει ότι το «πράσινο φως» μιας συμφωνίας θα κινητοποιήσει τη λιανική, τις υπηρεσίες αλλά και τον στοιχηματισμό. Η Fidelity, ωστόσο, δείχνει να φοβάται τη μεταβλητότητα στις τράπεζες, τις οποίες ακόμη δεν έχει αγγίξει. Άλλωστε ο οίκος από τα παλιά καλά χρόνια στην ελληνική αγορά προτιμούσε εταιρείες με καλά θεμελιώδη και σίγουρες αποδόσεις. 

 

Μ’ αυτά και με τ’ άλλα, το ελληνικό χρηματιστήριο, τον τελευταίο μήνα, έχει διαμορφώσει ένα «οχυρό» με χαμηλό όριο τις 780 μονάδες και υψηλό τις 850-860 μονάδες. Και σε αυτό δεν έχουν συμβάλει μόνο οι λεγόμενες δεικτοβαρείς μετοχές της υψηλής κεφαλαιοποίησης, αλλά και αυτές της μέσης κεφαλαιοποίησης. Διόλου τυχαίο ότι ο δείκτης FT MID CAP αναρριχήθηκε από τις 705 μονάδες στις 22 Απρίλη στις 914 στα μέσα του Μάη. 

 

 

Η επιστροφή των μεσοπρόθεσμων κεφαλαίων, που είχαν φύγει από τη χώρα από τον φόβο ενός Grexit ή άλλων οικονομικών ατυχημάτων, θα εδραιωθεί ύστερα από μια συμφωνία. Ήδη όμως τα μηνύματα είναι θετικά για την επιστροφή αυτήν, παρά τον βομβαρδισμό αρνητικών ειδήσεων για την οικονομία. 

 

Ειδικότερα για τις τράπεζες, η συμφωνία θα ομαλοποιήσει τις συνθήκες ρευστότητας και σε δεύτερο χρόνο θα σταθεροποιήσει την εικόνα τους και στο χρηματιστήριο. Δεν είναι τυχαίο ότι η Εθνική Τράπεζα, που έχει την καλύτερη εικόνα από απόψεως μεταβλητότητας μεταξύ των τραπεζών, έχει τον σχετικό δείκτη στο 63% με την τιμή της να παρουσιάζει διακύμανση από 0,79-1,72 ευρώ. Δηλαδή η απόσταση της τιμής από τα δύο όρια ξεπερνά το 115%!

 

Η εικόνα της αγοράς έως τώρα (αντασφαλίσεις, ομόλογα κ.λπ.) δείχνει ότι όσοι πιστεύουν στο cοmeback της ελληνικής οικονομίας ύστερα από το κλείδωμα της συμφωνίας, εκτιμούν παράλληλα ότι ο Αλέξης Τσίπρας δεν θα δυσκολευτεί να την περάσει είτε από τη Βουλή είτε από το εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ. Και αυτό κρατήστε το… Το λέει η ίδια η αγορά!

 

 

Προς απόδειξη για τους πλέον δύσπιστους και η συνεδρίαση της περασμένης Δευτέρας. Ήταν μια ημέρα με τόσο αρνητικά νέα, που όλοι περίμεναν ένα γενικό ναυάγιο:

 

1 Η DBRS υποβάθμισε τη μακροπρόθεσμη πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας από Β σε CCC, και μάλιστα με αρνητική προοπτική, καταγράφοντας την περαιτέρω αύξηση της αβεβαιότητας σχετικά με το αν η Ελλάδα και οι εταίροι της θα καταλήξουν σε συμφωνία με ένα πρόγραμμα που θα αποκαταστήσει τη μακροοικονομική σταθερότητα και θα βελτιώσει τη ρευστότητα της κυβέρνησης.

2 Η Fitch διατήρησε την αξιολόγηση της χώρας στα κατώτερα όρια (CCC) επισημαίνοντας στη σχετική έκθεση τις ισχυρές πιέσεις που δέχεται η Ελλάδα στο μέτωπο της ρευστότητας και κάνοντας λόγο για εκτροχιασμό της οικονομικής ανάκαμψης ακόμη και αν βελτιωθούν οι προοπτικές επιτυχούς ολοκλήρωσης του προγράμματος τις επόμενες μέρες ή εβδομάδες.

3Το Bloomberg εκτίμησε ως «απίθανο» το ενδεχόμενο η Ελλάδα και οι δανειστές της να καταλήξουν σε συμφωνία που θα «ξεκλειδώνει» τη χρηματοδότηση προς τη χώρα και θα αποτρέψει τη χρεοκοπία της.

4 Η JP Morgan σε έκθεσή της σημείωνε ότι παραμένει ασαφές το πώς ο Αλέξης Τσίπρας θα διαχειριστεί πιθανές αντιρρήσεις της Αριστερής Πλατφόρμας του ΣΥΡΙΖΑ σε σχέση με το περιεχόμενο της συμφωνίας.

5 Και όλα αυτά ενώ από το Σαββατοκύριακο το ΔΝΤ είχε προδικάσει ελληνική χρεοκοπία, λόγω αδυναμίας καταβολής μελλοντικών δόσεων. 

 

 

Παρ’ όλα αυτά η ελληνική αγορά άντεξε, γυρνώντας το αρνητικό πρόσημο σε θετικό και κλείνοντας την ημέρα στο +1,62%, με μόνη θετική είδηση τις πληροφορίες από την Κομισιόν ότι η συμφωνία είναι πιο κοντά. 

 

Ε, όλα αυτά κάτι σημαίνουν… 

 

Την ίδια ώρα, το ενδιαφέρον και το στενό μαρκάρισμα σε διάφορες κρατικές επιχειρήσεις δείχνει ότι το νέο μοντέλο που φέρνει η κυβέρνηση για τον ευρύτερο κρατικό τομέα εξακολουθεί να «συγκινεί» Έλληνες και ξένους επενδυτές, είτε οι εξελίξεις δρομολογηθούν μέσω ιδιωτικοποιήσεων είτε μέσω συμμετοχών. Και πάλι ορισμένα παραδείγματα είναι ενδεικτικά. 

 

Στην ΕΥΔΑΠ, η ιδιωτικοποίηση της οποίας «τερματίστηκε» με απόφαση τόσο του ΣτΕ όσο και λόγω της πολιτικής βούλησης της κυβέρνησης να μην πουληθούν οργανισμοί στρατηγικής σημασίας, το τελευταίο διάστημα «παίχτηκε» η είδηση πως το fund του John Paulson που κατέχει το 19% της επιχείρησης θα αποχωρήσει εάν η κυβέρνηση αλλάξει τη διοίκηση. Η αλήθεια όμως είναι πως ο Paulson δεν επιθυμεί να αποχωρήσει. Και ένας λόγος είναι ότι η ΕΥΔΑΠ, παρά την οικονομική συγκυρία, καταφέρνει να βελτιώνει εντυπωσιακά τα οικονομικά της μεγέθη. Διόλου τυχαίο ότι, παρά τη συγκράτηση του τζίρου, τα κέρδη προ φόρων το 2014 έφτασαν τα 63,5 εκατ. ευρώ έναντι 61,3 εκατ. ευρώ το 2013, με αύξηση 3,7%, ενώ τα κέρδη μετά φόρων διαμορφώθηκαν στα 42 εκατ. ευρώ, έναντι 77,7 εκατ. ευρώ του 2013. Γιατί λοιπόν να θέλει να φύγει ο Paulson;

 

Πάντως ακόμη και σε τέτοια περίπτωση, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι έχει ήδη σχηματιστεί «όμιλος» που αποτελείται από εγχώριους επιχειρηματίες και διεθνή κεφάλαια τα οποία συζητούν να αποκτήσουν το ποσοστό του Paulson αλλά και όποιο ποσοστό της επιχείρησης αποφασίσει να προσφέρει το Δημόσιο. 

 

Στον ΔΕΣΦΑ, που βρέθηκε από το «απόγειο» του ενδιαφέροντος των Αζέρων με τα 400 εκατ. ευρώ στην αβεβαιότητα του αν πρέπει να γίνει η πώληση, και πάλι υπάρχει ξένο ενδιαφέρον. Και μάλιστα ευρωπαϊκό. Τι έχει συμβεί; Όπως είναι γνωστό, ο διαχειριστής φυσικού αερίου επιχειρήθηκε να πουληθεί βιαστικά από την κυβέρνηση Σαμαρά και το 2013 «έκλεισε» το ντιλ για την πώληση του 66% στη SOCAR, την κρατική εταιρεία του Αζερμπαϊτζάν. 

 

Η Κομισιόν, όμως, δεν είδε με καλό μάτι την πώληση ενός ευρωπαϊκού ρυθμιστή ενέργειας σε χώρα εκτός Ε.Ε. και μάλιστα με μονοπωλιακά χαρακτηριστικά και διέταξε «σε βάθος έρευνα» για το θέμα. 

 

Στο μεταξύ και ενώ εκκρεμούσε η απόφαση (για τα τέλη της χρονιάς), η νέα κυβέρνηση στην Αθήνα περιόρισε το προς πώληση αντικείμενο (από το 67% στο 49%) και έθεσε όρους για νέο ντιλ. Σε αυτό οι Αζέροι απάντησαν, μάλλον δύσθυμα, ότι ανάλογα θα περιοριστεί και το τίμημα. Με παράγοντες της αγοράς να τοποθετούν το νέο τίμημα στα 250-300 εκατ. ευρώ και τις διαβουλεύσεις να μην έχουν καν ξεκινήσει (πέραν του ότι οι Αζέροι δύσκολα θα δεχθούν να μην έχουν πλήρη έλεγχο και το καλοκαίρι μπορούν να αποτραβηχτούν χωρίς άλλες επιπτώσεις από τη συμφωνία του 2013), μια κίνηση τάραξε τα νερά. Πρόκειται για την εκδήλωση ενδιαφέροντος της βελγικής εταιρείας Fluxys (πρόκειται για τον αντίστοιχο ΔΕΣΦΑ του Βελγίου) να «μπει» στο ποσοστό των Αζέρων, ή σε όποιο ποσοστό αποφασίσει να παραχωρήσει η ελληνική κυβέρνηση. 

 

Γνωστό το ενδιαφέρον των Βέλγων για τις ενεργειακές υποδομές στη ΝΑ. Ευρώπη. Έχει καταγραφεί με τη συμμετοχή της ELIA (πρόκειται για τον Βέλγο διαχειριστή δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας) στον διαγωνισμό για την πώληση του ΑΔΜΗΕ (που ναυάγησε), με τη συμμετοχή της Fluxys στον αγωγό ΤΑΡ, αλλά και με την περυσινή συμφωνία συνεργασία της ίδιας εταιρείας με τον ΔΕΣΦΑ. 

 

Με τις επόμενες κινήσεις στη σκακιέρα να αναμένονται για τον ΔΕΣΦΑ, πολλοί δείχνουν και το παράδειγμα του ΟΛΠ, όπου, παρά την τροποποίηση των όρων, το διεθνές ενδιαφέρον εξακολουθεί να παραμένει αμείωτο στη νέα διαδικασία που κίνησε το ΤΑΙΠΕΔ. Και μην πιστέψετε ότι κάτι ανάλογο δεν θα συμβεί και με άλλους οργανισμούς οι όροι των οποίων άλλαξαν από την εκποίηση στις διεθνείς συνεργασίες.

 

Το συμπέρασμα παραμένει ένα: το τέλος της κυβέρνησης Σαμαρά δεν σήμανε το τέλος του ξένου ενδιαφέροντος για την Ελλάδα, την οικονομία της και τις επενδύσεις. Ίσως το αντίθετο. Και προς το παρόν, όλοι οι μηχανισμοί της καπιταλιστικής αγοράς το αποδεικνύουν…