Ιάπωνες και Αμερικανοί νευροεπιστήμονες κατάφεραν να επαναφέρουν στον εγκέφαλο ποντικιών, μνήμες που φαίνονταν οριστικά χαμένες λόγω σοβαρής αμνησίας. Το επίτευγμα μπορεί μελλοντικά να βοηθήσει στη θεραπεία ανθρώπων με ανάλογα προβλήματα απώλειας μνήμης.

 

Ιάπωνες και Αμερικανοί νευροεπιστήμονες κατάφεραν να επαναφέρουν στον εγκέφαλο ποντικιών, μνήμες που φαίνονταν οριστικά χαμένες λόγω σοβαρής αμνησίας. Το επίτευγμα μπορεί μελλοντικά να βοηθήσει στη θεραπεία ανθρώπων με ανάλογα προβλήματα απώλειας μνήμης.

Οι ερευνητές του ιαπωνικού Ινστιτούτου Επιστημών του Εγκεφάλου RIKEN και του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου ΜΙΤ των ΗΠΑ, με επικεφαλής τον Σουσούμου Τονεγκάβα, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Science”, έδωσαν στα πειραματόζωα ένα φάρμακο, το οποίο τα εμπόδισε να δημιουργήσουν μνήμες για ένα γεγονός που τους προκαλούσε φόβο. Όταν όμως, στη συνέχεια, οι επιστήμονες ενεργοποίησαν με φως εκείνους τους νευρώνες που σχηματίζουν τις μνήμες, τότε οι τελευταίες επανήλθαν.

Όπως ανέφεραν οι ερευνητές, σε μερικές τουλάχιστον περιπτώσεις αμνησίας, οι αναμνήσεις μπορεί να μην έχουν διαγραφεί οριστικά, απλώς ο εγκέφαλος αδυνατεί να τις ανακαλέσει και έτσι να τις ξαναθυμηθεί. Η νέα οπτογενετική τεχνική δίνει «φωτεινή» χείρα βοηθείας στον εγκέφαλο, ώστε να κάνει την ανάκληση της ανάμνησης.

Αν η μέθοδος επιβεβαιωθεί και στους ανθρώπους, τότε θα ανοίξει παράθυρο ελπίδας για όσους πάσχουν από αμνησία, π.χ. λόγω τραύματος στον εγκέφαλο, νόσου Αλτσχάιομερ ή άλλης νευροεκφυλιστικής διαταραχής.

Το «μυστικό» της νέας ελπιδοφόρας τεχνικής συνίσταται στην εισαγωγή -μέσω ενός αβλαβούς ιού- γονιδίων στα εγκεφαλικά κύτταρα (νευρώνες), έτσι ώστε αυτά να παράγουν πλέον μια φωτοευαίσθητη πρωτεϊνη, η οποία κάνει τα κύτταρα να ενεργοποιούνται υπό την επίδραση του φωτός.

Οι ερευνητές έκαναν ήπιο ηλεκτροσόκ στα πειραματόζωα, ώστε να τους δημιουργήσουν μια ανάμνηση φόβου σε ένα συγκεκριμένο χώρο. Όταν τα ποντίκια επέστρεφαν στον ίδιο χώρο, ακόμη και χωρίς επανάληψη του ηλεκτροσόκ, πάγωναν από τον φόβο τους λόγω της ανάμνησης.

Όταν όμως οι επιστήμονες έδωσαν στα ποντίκια μια χημική ουσία που μπλόκαρε τον σχηματισμό αναμνήσεων στους νευρώνες, τότε τα ζώα δεν θυμούνταν το ηλεκτροσόκ και έτσι δεν φοβούνταν πια τον χώρο όπου αυτό είχε λάβει χώρα. Ο φόβος (και η μνήμη του) τελικά επανήλθε, όταν μέσω του φωτός ενεργοποιήθηκαν οι αντίστοιχοι νευρώνες, που είχαν «αποθηκεύσει» το εκφοβιστικό συμβάν.