Κεράκια γενεθλίων και άλλα καυτά ζητήματα…

Κεράκια γενεθλίων και άλλα καυτά ζητήματα…

«Why Cinema Now?» είναι το κεντρικό σύνθημα του φετινού Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, που από τις 13 έως 22 του μήνα θα προσπαθήσει να προσεγγίσει, με καινούργια ματιά και ανανεωτική σκέψη, την κινηματογραφική πραγματικότητα του σήμερα και την αναγκαιότητα της τέχνης του σινεμά. Τους μόνους που δεν κατόρθωσε να προσεγγίσει είναι οι «Κινηματογραφιστές στην Ομίχλη», οι οποίοι απέχουν πανηγυρικά από το Φεστιβάλ και τα Κρατικά Βραβεία αφήνοντάς το κουτσό, σε μια χρονιά που παραμένει επετειακή αλλά που το εορταστικό κλίμα μοιάζει μάλλον στραπατσαρισμένο.

Για να βγάλουμε τον ελέφαντα από το δωμάτιο, το τι φταίει για τη μη εύρεση μιας λύσης που θα επέτρεπε στις ελληνικές ταινίες της φετινής παραγωγής να ανέβουν στη Θεσσαλονίκη είναι κάτι που το ξέρουν μόνο οι υπεύθυνοι του Φεστιβάλ και οι άνθρωποι της «Ομίχλης», όμως το γεγονός παραμένει: Οι ελληνικές ταινίες που θα είχε ενδιαφέρον να δούμε στο Φεστιβάλ είναι απούσες. Έτσι, στη θέση της «Χρυσόσκονης» της Μαργαρίτας Μαντά και του «Μαύρου λιβαδιού» του Βαρδή Μαρινάκη, που όπως όλοι ψιθυρίζουν θα ήταν οι δυο ελληνικές ταινίες που θα συμμετείχαν στο διαγωνιστικό, έχουμε τις «Μικρές εξεγέρσεις» του Κυριάκου Κατζουράκη και το «Χορεύοντας στον πάγο» του Σταύρου Ιωάννου, δυο ταινίες που αποτελούν μάλλον λύση ανάγκης. Βεβαίως η Θεσσαλονίκη μπορεί να πληρώνει τη νύφη για το γεγονός ότι το Φεστιβάλ σερνόταν τόσα χρόνια, θέλοντας και μη, στο άρμα των κρατικών βραβείων, τα οποία οι «ομιχλιστές» σαμποτάρουν ζητώντας νέο νόμο για το σινεμά, όμως πιθανότατα μια θαρραλέα απόφαση από τη διοίκησή του θα μπορούσε να είχε πείσει τους «Σκηνοθέτες στην Ομίχλη» να ανέβουν στη Θεσσαλονίκη και η επέτειός του να είχε φέτος εντελώς άλλο κλίμα. Το γεγονός ότι το Φεστιβάλ σε μια κίνηση εντυπωσιασμού (;) ή ίσως συμφιλίωσης με το παρελθόν του, χρίζει φέτος πρόεδρο της κριτικής επιτροπής τον Θόδωρο Αγγελόπουλο (τον πρώην πρόεδρό του, ο οποίος απομακρύνθηκε μαζί με τον Μισέλ Δημόπουλο, τον άνθρωπο που έδωσε στο Φεστιβάλ τον διεθνή χαρακτήρα του), δεν αλλάζει επί της ουσίας την κατάσταση. Τα πράγματα έχουν όπως έχουν, όμως κι ευτυχώς, πέρα από το ελληνικό τμήμα, που αριθμεί επτά μόνο ταινίες συν τις ψηφιακές του Digital Wave, υπάρχει κι ένα διεθνές κομμάτι που όπως πάντα έχει και πάλι ενδιαφέρον. Το κεντρικό αφιέρωμα φέτος δεν είναι άλλο από αυτό στον Βέρνερ Χέρτσογκ, έναν κινηματογραφιστή που εδώ και τέσσερις δεκαετίες φλερτάρει με την εμμονή, την αλήθεια και το ψέμα, τη μυθοπλασία και το ντοκιμαντέρ. Ιδιαίτερη προσωπικότητα, δημιουργός ταινιών που έχουν γίνει κλασικές –τόσο για το περιεχόμενο όσο και για το παρασκήνιό τους– κι ένας σκηνοθέτης που ακόμη κι όταν οι ταινίες του απογοητεύουν (όπως τα φετινά «Διαφθορά στη Νέα Ορλεάνη» και «My Son, My Son, What Have Ye Done») ποτέ δεν στερούνται ενδιαφέροντος. Το άλλο τιμώμενο πρόσωπο της φετινής διοργάνωσης είναι ο Γκόραν Πασκάλιεβιτς, ένας από τους πιο σημαντικούς βαλκάνιους δημιουργούς των ημερών μας, ο οποίος, όπως και ο Χέρτσογκ, θα είναι παρών στη Θεσσαλονίκη. Παρόντες θα είναι ακόμη ο παραγωγός Τζέρεμι Τόμας, ο δύο φορές υποψήφιος για Όσκαρ συνθέτης κινηματογραφικής μουσικής Αλεξάντερ Ντεπλά, ο σεναριογράφος Τόνι Γκρισόνι, καθώς και ο πρόεδρος της 20th Century Fox Τζιμ Γιαννόπουλος, που προφανώς πέρασε καλά στην περσινή του επίσκεψη. Το διεθνές διαγωνιστικό περιλαμβάνει φέτος μία διεθνή πρεμιέρα, οκτώ ευρωπαϊκές και δύο παγκόσμιες και σύμφωνα με τους προγραμματιστές του επικεντρώνεται, ανάμεσα σε άλλα, σε θεματικές που αφορούν τη σύγχρονη πόλη και τις ιστορίες παιδιών. Το παράλληλο τμήμα τού Μέρες Ανεξαρτησίας, εκτός από τη σταθερή του επιλογή από ταινίες της φετινής χρονιάς, οργανώνει ένα μεγάλο αφιέρωμα στον σύγχρονο φιλιππινέζικο κινηματογράφο, τον οποίο προωθεί με υπερβολικό ζήλο τα τελευταία χρόνια. Αναμφίβολα πρόκειται για μια κινηματογραφία με ενδιαφέρον, μακράν όμως απέχει από το να αλλάξει την κινηματογραφική κατάσταση των πραγμάτων. Ο ρόλος των φεστιβάλ όμως είναι, εκτός των άλλων, να προβλέπουν ή να δημιουργούν τάσεις και προφανώς οι Φιλιππίνες είναι η επόμενη χώρα μετά το Ιράν, τη Ρουμανία κ.λπ. που τραβάει το ενδιαφέρον τους. Κι αν το αφιέρωμα στο φιλιππινέζικο σινεμά πέφτει θύμα του ίδιου του hype, αυτό στην Pink Eiga, ένα κίνημα softcore ερωτισμού που φλέρταρε με την avant garde και βοήθησε το ανανεωτικό καλλιτεχνικό σινεμά της Ιαπωνίας να ανδρωθεί, μοιάζει πολύ πιο ενδιαφέρον. Το τμήμα Focus, η θεματική ενότητα του Φεστιβάλ, έχει φέτος ως θέμα της τον νεολογισμό post romance, επικεντρώνοντας σε θεματικές που αφορούν τις σχέσεις και τον νέο «ρομαντισμό» και η επιλογή των ταινιών του συνθέτει ίσως το πιο ενδιαφέρον κομμάτι της φετινής διοργάνωσης. Οι Ματιές στα Βαλκάνια προβάλλουν για μια ακόμη φορά ταινίες από την ευρύτερη γεωγραφική μας περιοχή, ενώ η έναρξη θα γίνει με το «Soul Kitchen» του Φατίχ Ακίν και η λήξη με την τελευταία ταινία του Αλεν Ρενέ «Αγριόχορτα». Τέλος, στο πλαίσιο των μάλλον χλιαρών εορτασμών για τα 50 χρόνια του Φεστιβάλ θα προβληθεί το «Ποτάμι» του Νίκου Κούνδουρου, η ταινία που πήρε το βραβείο στην πρώτη διοργάνωση, θα εκδοθεί ένα βιβλίο με την ιστορία του Φεστιβάλ, μια έκθεση φοιτητών σχολών καλών τεχνών θα προσπαθήσει να απαντήσει με εικαστικό τρόπο στο «Why Cinema Now?» και ομάδες της πόλης θα διοργανώσουν δρώμενα εκτός των αιθουσών, λίγο, πριν και κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ.

Γιώργος Ν. Κορωναίος