Βασισμένο στην «Πτώση» του Καμί, το ομότιτλο έργο που έγραψε και σκηνοθέτησε ο Μιχάλης Κωνσταντάτος ανεβαίνει στο Bios

Βασισμένο στην «Πτώση» του Καμί, το ομότιτλο έργο που έγραψε και σκηνοθέτησε ο Μιχάλης Κωνσταντάτος ανεβαίνει στο Bios

Μια νέα θεατρική ομάδα, η ομάδα Blind Spot, με ωραίες και φρέσκιες ιδέες και με διάθεση να δώσει το δικό της θεατρικό στίγμα, μας συστήνεται με την «Πτώση» (βασισμένη στο έργο του Αλμπέρ Καμί), σε κείμενο και σκηνοθεσία Μιχάλη Κωνσταντάτου. Με βάση το θέατρο και μέσα από τον συνδυασμό του με πολλές και διαφορετικές μορφές τέχνης (πρωτίστως του κινηματογράφου, της μουσικής αλλά και των εικαστικών), η ομάδα επιθυμεί να παρουσιάσει έργα που αναφέρονται στη σύγχρονη πραγματικότητα και αναπτύσσουν, μέσω της αναπαράστασης, μια βιωματική σχέση με τον θεατή. Για την πρώτη παραγωγή της ομάδας ο Μιχάλης Κωνσταντάτος διάλεξε ένα κείμενο που δεν είναι θεατρικό. «Δεν νομίζω ότι υπάρχει κανόνας για το τι προσφέρεται για το θέατρο ή όχι», σχολιάζει πριν αιτιολογήσει την επιλογή του, που έγινε γιατί, όπως λέει, «αγαπάω πολύ το συγκεκριμένο κείμενο. Βρίσκω ότι είναι ένα από αυτά τα “πάντα επίκαιρα έργα”. Όταν, για πολλοστή φορά, το διάβασα μου ήρθαν αυτόματα οι εικόνες για το πώς μπορεί να αναπαρασταθεί σε μια σκηνή και μάλιστα φέρνοντάς το πιο κοντά στην εποχή μας». Αυτό που τον αγγίζει ιδιαίτερα στην «Πτώση» είναι ότι «μιλάει για πράγματα που μπορούν να απασχολήσουν έναν άνθρωπο ανά πάσα στιγμή στη ζωή του. Και όπως και εμείς, που για να τα καταφέρουμε να αντιμετωπίσουμε την καθημερινότητά μας εφευρίσκουμε διάφορα τεχνάσματα, έτσι και ο ήρωας του έργου κατασκευάζει και διακηρύττει, με όποιο κόστος, τον τρόπο που έχει επινοήσει ο ίδιος για να υπάρχει. Έχω την αγωνία και την περιέργεια να δω αν ο κόσμος σήμερα θα ανταποκριθεί σε αυτόν τον εσωτερικό διάλογο που τον καλεί το έργο να ξεκινήσει». Ωστόσο, διευκρινίζει ότι «πέρα από τη μεγάλη αγάπη που έχω γενικότερα για τα κείμενα του Καμί, ένας ακόμα λόγος που ήθελα να ανεβάσω αυτό το έργο είναι η πολύ έξυπνη γραφή του πρωτότυπου κειμένου και ο αριστοτεχνικός τρόπος που μιλάει και εκφράζει τον άνθρωπο σε όποια εποχή και αν ζει». Αναφέρεται στις «ανάγκες και τις αγωνίες του ανθρώπου ανεξαρτήτως εποχής. Την κοινωνική στάση, τον έρωτα, τον θάνατο, τη φιλία, την κραιπάλη, την ελευθερία και γενικότερα όλα τα πράγματα που συνθέτουν τη ζωή μας. Πρόκειται για άλλο ένα από τα κείμενα του Καμί με βαθύ στοχασμό πάνω στην ανθρώπινη κατάσταση, την ανθρώπινη φύση, την “καλή εικόνα” που προσπαθεί με αγωνία να κατασκευάσει και πώς μπορεί κάποιος να “πνιγεί” μέσα σε αυτήν». Η παράσταση μεταφέρει το κείμενο στο σήμερα, επειδή το θεωρεί σύγχρονο ούτως ή άλλως. «Το βιβλίο ουσιαστικά μιλάει για συμπεριφορές ανθρώπων και αισθήματα τα οποία, δυστυχώς ή ευτυχώς, είναι σχεδόν κοινά σε όλες τις εποχές και μέσα σε διάφορες κοινωνικοπολιτικές συνθήκες». Η χρήση των τριών ηθοποιών εξυπηρετεί τις διαφορετικές εκφάνσεις αυτού του χαρακτήρα (Ζαν Μπατίστ Κλαμάνς). Ανάλογα με την περίπτωση και τη στιγμή της ζωής του Κλαμάνς, ένας από τους ηθοποιούς αναλαμβάνει να τον ενσαρκώσει και οι υπόλοιποι εξυπηρετούν τη δράση, ενσαρκώνοντας τους υπόλοιπους χαρακτήρες που ο ήρωας συναναστρέφεται. «Ο Κλαμάνς στο βιβλίο του Καμί είναι άντρας. Όμως, κατά τη γνώμη μου αντιπροσωπεύει κάτι περισσότερο από ένα συγκεκριμένο φύλο, συνοψίζει μία ανθρώπινη συμπεριφορά. Τελικά δεν είναι ένας συγκεκριμένος άνθρωπος, είναι ο καθένας από εμάς, με μικρές διαφοροποιήσεις που εξαρτώνται από το ιδιαίτερο του χαρακτήρα του». Κινηματογραφική σκέψη και εργαλεία έχουν επιστρατευτεί από τον σκηνοθέτη για το στήσιμο της παράστασης. «Δεν θεωρώ ότι το θέατρο συναντάει τον κινηματογράφο μόνο και μόνο επειδή στις παραστάσεις γενικότερα παίζει ένα βίντεο κάπου μέσα στη δράση, αλλά όταν χρησιμοποιούνται περισσότερα κινηματογραφικά στοιχεία για το στήσιμο μιας παράστασης, π.χ. η χρήση του χρόνου και του χώρου, η δομή της ιστορίας κ.ά.». Έγραψε το κείμενο έχοντας στο μυαλό του τη δομή μιας ταινίας, άλλωστε από τον χώρο του κινηματογράφου προέρχεται, και κατ’ επέκταση σκηνοθέτησε την παράσταση κάνοντας ουσιαστικά ένα ντεκουπάζ του κειμένου που είχε. «Έκοψα στο μυαλό μου το κείμενο σε σκηνές και πλάνα, στη συνέχεια τα μόνταρα, έβαλα ήχο, εφέ και το τελικό αποτέλεσμα αντί μιας τελειωμένης ταινίας ήταν ένα κείμενο (με όλα αυτά τα συστατικά καταγεγραμμένα), που το παράθεσα στους ηθοποιούς και τους υπόλοιπους πολύτιμους συνεργάτες μου, προκειμένου και με τη δική τους έμπνευση να το αναπαραστήσουμε». Ο τρόπος που εργάστηκε με τους ηθοποιούς ήταν για τον καθένα ξεχωριστός. Δεν ήρθαν σε επαφή μεταξύ τους στο μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς που έγινε και ο ένας δεν γνώριζε τι συμβαίνει στην πρόβα του άλλου. Πέρα από την κοινή βάση, σε κάθε έναν από αυτούς δόθηκε μεγαλύτερη έμφαση σε ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό του Κλαμάνς. Όταν θα βρεθούν τελικά όλοι μαζί, θα έρθει ο καθένας αντιμέτωπος με διαφορετικές αποχρώσεις του ίδιου χαρακτήρα. «Κάτι που μπορούμε να δούμε να συμβαίνει και σε μας τους ίδιους. Πολλές φορές μιλάμε και φερόμαστε με τρόπο που δεν συνειδητοποιούμε πλήρως, νομίζουμε ότι είναι κάποιος άλλος που λέει ή κάνει διάφορα πράγματα. Έχει ενδιαφέρον όμως όταν στεκόμαστε από απόσταση και παρατηρούμε τον εαυτό μας, πόσους διαφορετικούς ανθρώπους βλέπουμε μέσα σε αυτόν». * «Η πτώση», βασισμένη στο ομότιτλο έργο του Αλμπέρ Καμί, από την Ομάδα Blind Spot. Κείμενο – σκηνοθεσία: Μιχάλης Κωνσταντάτος. Σκηνικά – κοστούμια: Μαργαρίτα Χατζηιωάννου. Μουσική: Γιώργης Σακελλαρίου. Παίζουν: Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Γιώτα Αργυροπούλου, Μαρία Πανουργιά. Βίντεο: Μιχάλης Κωνσταντάτος, Μηνάς Ν. Μηλιαράς. Bios Main. Από 13 Νοεμβρίου έως 17 Ιανουαρίου 2010. Διάρκεια: 80 λεπτά.

Χαρά Αργυρίου