Πανευρωπαϊκός συναγερμός έχει σημάνει για την προστασία της φύσης με αφορμή την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να θέσει εμμέσως πλην σαφώς υπό αμφισβήτηση δυο από τους ζωτικής σημασίας ευρωπαϊκούς νόμους και συγκεκριμένα την Οδηγία για τα πτηνά και την Οδηγία για τους οικοτόπους.

Το Ευρωπαϊκό Γραφείο Περιβάλλοντος, ομοσπονδία στην οποία συμμετέχουν πάνω από 140 περιβαλλοντικές οργανώσεις που εδρεύουν στα περισσότερα κράτη – μέλη της Ε.Ε., σε συνεργασία με το WWF, τους Φίλους της Γης Ευρώπης και το Bird Life International, αντέδρασαν άμεσα με την προώθηση πανευρωπαϊκής καμπάνιας, στην οποία μέχρι στιγμής έχουν συμμετάσχει περισσότεροι από 250.000 πολίτες.

Όπως καταγγέλλουν οι περιβαλλοντικές οργανώσεις, οι θεμελιώδεις νόμοι για την προστασία της ευρωπαϊκής φύσης βρίσκονται υπό απειλή ως μέρος της αναθεώρησης των κανονισμών της Ε.Ε.

 

Με την πρώτη ανάγνωση η πρωτοβουλία της Επιτροπής να επανεξετάσει την αποτελεσματικότητα της νομοθεσίας είναι μια διαδικασία λογική και προς τη σωστή κατεύθυνση. Με τη δεύτερη ανάγνωση, όμως, διαφαίνεται η πρόθεση για αποδυνάμωση της περιβαλλοντικής και κοινωνικής προστασίας, μια και η αναθεώρηση αποτελεί, σύμφωνα με τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, μια κίνηση απορρύθμισης που θα φέρει την προστασία του περιβάλλοντος πολλά χρόνια πίσω.

 

Στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης, η Κομισιόν απευθύνει στους πολίτες 14 ερωτήματα σχετικά με την Οδηγία για τα πτηνά και τους οικοτόπους, ερωτήματα για το κατά πόσο το σημερινό κανονιστικό πλαίσιο είναι αναλογικό και κατάλληλο για τον σκοπό για τον οποίο προορίζεται και αν επιτυγχάνει τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Ειδικότερα, όπως αναφέρεται από την ίδια την Επιτροπή, «αξιολογεί τη συνάφεια, την αποτελεσματικότητα, την αποδοτικότητα, τη συνοχή και την προστιθέμενη αξία της νομοθεσίας της Ε.Ε.». 

 

Αν και στη διαβούλευση επισημαίνεται ότι ο έλεγχος καταλληλότητας δεν εξετάζει τυχόν μελλοντικές τροποποιήσεις της νομοθεσίας και αυτό εάν χρειαστεί θα πρέπει να γίνει με χωριστή εκτίμηση επιπτώσεων, οι περιβαλλοντικές οργανώσεις επισημαίνουν ότι η μαζική συμμετοχή των Ευρωπαίων πολιτών στη διαβούλευση και η στήριξη της υπάρχουσας νομοθεσίας είναι το μοναδικό εχέγγυο για τη μη τροποποίησή τους στο άμεσο μέλλον.

Να σημειωθεί ότι από τα 14 ερωτήματα, τρία τουλάχιστον είναι εκείνα που βάζουν σε δεύτερες και τρίτες σκέψεις και συγκεκριμένα τα εξής:

♦ «Σε ποιον βαθμό οι Οδηγίες πέτυχαν μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία σε σχέση με εκείνη που θα επιτύγχανε η εθνική ή περιφερειακή νομοθεσία στον συγκεκριμένο τομέα;».

Το ερώτημα υποκρύπτει πρόθεση να τεθούν εκτός ευρωπαϊκής ομπρέλας και ενιαίας νομοθεσίας η προστασία της φύσης.

♦ «Σε ποιον βαθμό οι Οδηγίες πέτυχαν προστιθέμενη αξία για την οικονομία (π.χ. δημιουργία θέσεων εργασίας, επιχειρηματικές ευκαιρίες που συνδέονται με το δίκτυο Natura 2000);».

Το ερώτημα συνδέει επί της ουσίας άμεσα την ύπαρξη του μεγαλύτερου δικτύου προστατευόμενων περιοχών στον κόσμο με την ανάπτυξη της οικονομίας και τις επενδύσεις. Η σκιά του ερωτήματος είναι ότι εμμέσως δεν θεωρεί την προστασία των ευαίσθητων περιοχών αυτονόητη υποχρέωση, αλλά επιθυμεί να την εξαρτήσει από την προστιθέμενη αξία που μπορούν να προσφέρουν στην οικονομία. Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και το ερώτημα για το κατά πόσο οι Οδηγίες παρείχαν πρόσθετα κοινωνικά οφέλη (π.χ. υγεία, πολιτισμός, αναψυχή, εκπαίδευση).

 

Στη δημόσια διαβούλευση μέσω της πρωτοβουλίας των περιβαλλοντικών οργανώσεων έχουν συμμετάσχει περισσότεροι από 250.000 πολίτες. Οι οργανώσεις στο πλαίσιο της καμπάνιας ενημέρωσης προσφέρουν πολύτιμο υλικό και πληροφορίες (https://www.naturealert.eu/el) προκειμένου μέσω των απαντήσεων στα ερωτήματα της Κομισιόν να καταστεί σαφές στη γραφειοκρατία των Βρυξελλών ότι οι δυο θεμελιώδεις νόμοι για την προστασία της φύσης δεν πρέπει να αλλάξουν μέσα από τη χαλάρωση της προστασίας που προσφέρουν.

 

Οι οργανώσεις επισημαίνουν ότι οι Οδηγίες ικανοποιούν ακόμα και τις οικονομικές παραμέτρους που θέτει ευθέως η Κομισιόν, αφού εκτιμάται ότι η αξία των οικονομικών οφελών μέσω του δικτύου Natura 2000 έχει εκτιμηθεί ότι είναι της τάξεως των 200 έως 300 δισεκατομμυρίων ευρώ ανά έτος, ενώ παράλληλα είναι άκρως σημαντικό ότι οι Οδηγίες εξασφαλίζουν τους ίδιους σαφείς κανόνες και την ισχύ τους σε όλες τις επιχειρήσεις, αλλά και την προσέλκυση επισκεπτών και τουριστών.