«Αν ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας σχηματίσει μια σταθερή και αξιόπιστη κυβέρνηση και διατηρήσει μια εποικοδομητική σχέση με τους πιστωτές, τότε θα μπορεί να προσβλέπει σε ένα καλύτερο μέλλον για την Ελλάδα μετά από 6-12 μήνες», εκτιμά ο Bρετανός πολιτικός αναλυτής Χιούγκο Ντίξον σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

 

«Αν ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας σχηματίσει μια σταθερή και αξιόπιστη κυβέρνηση και διατηρήσει μια εποικοδομητική σχέση με τους πιστωτές, τότε θα μπορεί να προσβλέπει σε ένα καλύτερο μέλλον για την Ελλάδα μετά από 6-12 μήνες», εκτιμά ο Bρετανός πολιτικός αναλυτής Χιούγκο Ντίξον σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.

«Ο βραβευμένος με Νόμπελ οικονομολόγος Αμάρτια Σεν παρομοίωσε τη λιτότητα με το δηλητήριο και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις με το αντιβιοτικό που πρέπει να χορηγηθεί στον ασθενή όταν έχει πυρετό», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και στη Λίλα Χoτζόγλου ο Χιούγκο Ντίξον.

Λάτρης της Ελλάδας, ο οποίος μάλιστα πραγματοποιεί αυτές τις ημέρες τις διακοπές του σε ελληνικό νησί, ο Χιούγκο Ντίξον είναι αρθρογράφος στους Τάιμς της Νέας Υόρκης και στο πρακτορείο Ρόιτερς. «Το πρόβλημα με την Ελλάδα είναι ότι πρέπει να πάρει ένα χάπι που αναμιγνύει το καλό αντιβιοτικό με το κακό δηλητήριο. Δυστυχώς, στην Ελλάδα πρέπει να χορηγηθεί λίγο περισσότερο δηλητήριο. Αυτή είναι η πραγματικότητα», υποστηρίζει ο Bρετανός αναλυτής.

Ο Χιούγκο Ντίξον σημειώνει ότι «προς το παρόν ελπίζουμε στην άμεση άρση των μέτρων ελέγχου της κίνησης κεφαλαίων και η ΕΚΤ πιθανότατα θα παρέμβει στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα αφού θα έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί οι τράπεζες και θα έχει σχηματιστεί μια σταθερή και σωστή κυβέρνηση» και προσθέτει : «Το καλό σενάριο είναι αυτό να συμβεί μέσα στο τρέχον έτος, προς τα τέλη του 2015».

Επίσης, εκτιμάται ότι εάν ο Τσίπρας εφαρμόσει τα συμφωνηθέντα, θα υπάρξει μια συμφωνία απομείωσης του χρέους, όχι με τη μορφή του «κουρέματος», αλλά με μειωμένα επιτόκια και επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής. Και παρόλο που δεν θα είναι «κούρεμα», θα έχει το ίδιο αποτέλεσμα με το «κούρεμα».

Ο Βρετανός πολιτικός αναλυτής υποστηρίζει ότι «ακόμη και εάν υπάρξει κούρεμα χρέους, το ΑΕΠ θα μειωθεί». Δεν νομίζει «ότι υπάρχουν πολλά περιθώρια για να αποφευχθεί η μείωση του ρυθμού ανάπτυξης το τρέχον έτος. Το ερώτημα είναι πότε θα αρχίσει να αναπτύσσεται η οικονομία. Ανάπτυξη θα υπάρξει, αλλά σαφέστατα το τρέχον έτος και το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους θα είναι ιδιαίτερα δύσκολα εξαιτίας της λιτότητας, των μέτρων ελέγχου της κίνησης κεφαλαίων που έχουν επιβληθεί και των πιέσεων στην επιχειρηματική και καταναλωτική εμπιστοσύνη. Δεν μπορεί να περιμένει πολλά κανείς τους επόμενους μήνες όσον αφορά την ανάπτυξη».

Σύμφωνα με τον Χιούγκο Ντίξον, το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα ο κ. Τσίπρας «είναι η δημιουργία μιας σταθερής και αξιόπιστης κυβέρνησης. Τα δύο πιο σημαντικά θέματα που μάλιστα συνδέονται μεταξύ τους είναι η εμπιστοσύνη και η εφαρμογή των συμφωνηθέντων. Επειδή δεν εμπιστεύονται τον Τσίπρα ότι θα εφαρμόσει τα συμφωνηθέντα. Για αυτό χρειάζεται μια σταθερή και αξιόπιστη κυβέρνηση. Και ο Τσίπρας έχει αυτή τη στιγμή τη δυνατότητα να σχηματίσει νέα κυβέρνηση δεδομένης της κατάστασης μέσα στο κόμμα».

Ο Βρετανός πολιτικός αναλυτής υποστηρίζει ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να αποφύγει τη διάσπαση». Εκτιμά πάντως ότι «αυτή η διάσπαση είναι κάτι θετικό τόσο για την Ελλάδα όσο και για τον ίδιο τον Τσίπρα γιατί θα μπορέσει να σχηματίσει νέα κυβέρνηση που δεν θα είναι τόσο ακραία, ενώ παράλληλα θα είναι και πιο ικανή. Οι έξι μήνες διακυβέρνησης του Τσίπρα ήταν σχετικά αναποτελεσματικοί».

Σύμφωνα με τον κ. Ντίξον «υπάρχουν σήμερα τρεις επιλογές: Η πρώτη είναι πρόωρες εκλογές, όχι και τόσο πρόωρες βέβαια, καθώς θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις για το νέο πρόγραμμα, και με τον Τσίπρα να κατεβαίνει στις εκλογές χωρίς την αριστερή πλατφόρμα και τους αντάρτες του κόμματος, όπως ο Γιάννης Βαρουφάκης και η Ζωή Κωνσταντοπούλου. Η δεύτερη επιλογή είναι μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας με τον Τσίπρα πρωθυπουργό, έχοντας διώξει τους αντάρτες, και τη δημιουργία κυβέρνησης με τη Νέα Δημοκρατία, το Ποτάμι ή ίσως και το ΠΑΣΟΚ. Και οι δύο αυτές επιλογές είναι καλές. Η τρίτη επιλογή είναι να καταφέρει να ενώσει τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά σε ένα δυσλειτουργικό γάμο, όπου η μία καταστροφή θα διαδέχεται την άλλη. Δεν θα συνιστούσα την τρίτη επιλογή».

Η συνέντευξη του Χιούγκο Ντίξον στο ΑΠΕ-ΜΠΕ έχει ως εξής:

Κύριε Ντίξον, παρακολουθείτε από πολύ κοντά τις εξελίξεις στην Ελλάδα. Κατά τη γνώμη σας ποιο πιστεύετε ότι είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση Τσίπρα;

Απ. Πιστεύω ότι είναι η δημιουργία μας σταθερής και αξιόπιστης κυβέρνησης. Τα δύο πιο σημαντικά θέματα που μάλιστα συνδέονται μεταξύ τους είναι η εμπιστοσύνη και η εφαρμογή των συμφωνηθέντων. Δεν εμπιστεύονται τον Τσίπρα ότι θα εφαρμόσει τα συμφωνηθέντα. Για αυτό χρειάζεται μια σταθερή και αξιόπιστη κυβέρνηση. Και ο Τσίπρας έχει αυτή τη στιγμή τη δυνατότητα να σχηματίσει νέα κυβέρνηση δεδομένης της κατάστασης μέσα στο κόμμα.

Ερ. Κατά τη γνώμη σας δεν υπάρχει καμία ελπίδα ο ΣΥΡΙΖΑ να μείνει ενωμένος;

Απ. Νομίζω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να αποφύγει τη διάσπαση, αλλά νομίζω ότι αυτή η διάσπαση είναι κάτι θετικό τόσο για την Ελλάδα όσο και για τον ίδιο τον Τσίπρα γιατί θα μπορέσει να σχηματίσει νέα κυβέρνηση που δεν θα είναι τόσο ακραία, ενώ παράλληλα θα είναι και πιο ικανή. Οι έξι μήνες διακυβέρνησης του Τσίπρα ήταν σχετικά αναποτελεσματικοί.

Ερ. Θεωρείτε λοιπόν ότι οι πρόωρες εκλογές είναι μονόδρομος;

Απ. Υπάρχουν τρεις επιλογές. Η πρώτη είναι πρόωρες εκλογές, όχι και τόσο πρόωρες βέβαια, καθώς θα πρέπει να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις για το νέο πρόγραμμα, και με τον Τσίπρα να κατεβαίνει στις εκλογές χωρίς την αριστερή πλατφόρμα και τους αντάρτες του κόμματος, όπως ο Γιάνης Βαρουφάκης και η Ζωή Κωνσταντοπούλου. Η δεύτερη επιλογή είναι μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας με τον Τσίπρα πρωθυπουργό, έχοντας διώξει τους αντάρτες, και τη δημιουργία κυβέρνησης με τη Νέα Δημοκρατία, το Ποτάμι ή ίσως και το ΠΑΣΟΚ. Και οι δύο αυτές επιλογές είναι καλές. Η τρίτη επιλογή είναι να καταφέρει να ενώσει τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά σε ένα δυσλειτουργικό γάμο, όπου η μία καταστροφή θα διαδέχεται την άλλη. Δεν θα συνιστούσα την τρίτη επιλογή.

Ερ. Γιατί  η Γερμανία αρνείται ένα «κούρεμα» του χρέους;

Απ. Δεν είναι μόνο η Γερμανία. Καμία χώρα δεν θα ήθελε να παραδεχτεί ότι έχασε χρήματα επειδή δάνεισε στην Ελλάδα. Το «κούρεμα» του χρέους είναι μια δύσκολη υπόθεση για όλα τα κράτη μέλη της ευρωζώνης. Είναι πολύ πιο εύκολο να μειωθούν τα επιτόκια και να γίνει μια επιμήκυνση του χρέους παρά ένα «κούρεμα» όπου πρέπει να αποδεχθείς ότι δεν θα πάρεις ποτέ πίσω τα λεφτά που έχεις δανείσει.

Ερ. Πιστεύετε όμως ότι μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη χωρίς «κούρεμα» του χρέους;

Απ. Ναι.

Ερ. Αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ότι το ελληνικό ΑΕΠ θα συρρικνωθεί 2% ως 4%. Υπάρχει λύση;

Απ. Ακόμη και αν υπάρξει «κούρεμα» χρέους, το ΑΕΠ θα μειωθεί. Δεν νομίζω ότι υπάρχουν πολλά περιθώρια για να αποφευχθεί η μείωση του ρυθμού ανάπτυξης το τρέχον έτος. Το ερώτημα είναι πότε θα αρχίσει να αναπτύσσεται η οικονομία. Ανάπτυξη θα υπάρξει, αλλά σαφέστατα το τρέχον έτος και το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους θα είναι ιδιαίτερα δύσκολα εξαιτίας της λιτότητας, των μέτρων ελέγχου της κίνησης κεφαλαίων που έχουν επιβληθεί και των πιέσεων στην επιχειρηματική και καταναλωτική εμπιστοσύνη. Δεν μπορεί να περιμένει πολλά κανείς τους επόμενους μήνες όσον αφορά την ανάπτυξη. Ωστόσο, εάν ο Τσίπρας σχηματίσει μια σταθερή και αξιόπιστη κυβέρνηση και διατηρήσει μια εποικοδομητική σχέση με τους πιστωτές, τότε θα μπορεί να προσβλέπει σε ένα καλύτερο μέλλον για την Ελλάδα μετά από 6-12 μήνες.  Προς το παρόν ελπίζουμε στην άμεση άρση των μέτρων ελέγχου της κίνησης κεφαλαίων και εκτιμώ ότι η ΕΚΤ είναι έτοιμη να παρέμβει στον ελληνικό τραπεζικό σύστημα αφού θα έχουν ανακεφαλαιοποιηθεί οι τράπεζες και θα έχει σχηματιστεί μια σταθερή και σωστή κυβέρνηση. Το καλό σενάριο είναι αυτό να συμβεί μέσα στον τρέχον έτος, προς τα τέλη του 2015. Επίσης, εκτιμάται ότι αν ο Τσίπρας εφαρμόσει τα συμφωνηθέντα, θα υπάρξει μια συμφωνία απομείωσης του χρέους, όχι με τη μορφή του «κουρέματος», αλλά με μειωμένα επιτόκια και επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής. Και παρόλο που δεν θα είναι «κούρεμα», θα έχει το ίδιο αποτέλεσμα με το «κούρεμα».

Ερ. Είναι ρεαλιστικό το ενδεχόμενο να συμπεριληφθούν τα ελληνικά κρατικά ομόλογα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ;

Απ. Ναι, είναι ρεαλιστικό. Όπως είπαν και ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι και ο αντιπρόεδρος Βίτορ Κονστάντσιο σε συνέντευξη τύπου πριν από δέκα μέρες περίπου, η Ελλάδα πρέπει να βρίσκεται σε ένα πρόγραμμα και να το εφαρμόζει. Η Ελλάδα θα μπορεί να είναι σε πρόγραμμα έως το τέλος Αυγούστου. Δεν νομίζω ότι θα καταφέρει να βρίσκεται σε πρόγραμμα πριν από την προθεσμία της 20ης Αυγούστου, αλλά ίσως λίγο αργότερα. Μόλις όμως το πρόγραμμα ξεκινήσει και γίνουν εκλογές και σχηματιστεί μια αξιόπιστη κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον Τσίπρα, αλλά με διαφορετική κοινοβουλευτική πλειοψηφία, τότε η ΕΚΤ θα κινηθεί πιθανότατα γρήγορα για να συμπεριλάβει την Ελλάδα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης. Και αυτό θα έχει τεράστια οφέλη για την Ελλάδα. Οι αποδόσεις των ομολόγων θα πέσουν σημαντικά και η οικονομία θα δεχθεί μια σημαντική ένεση αδρεναλίνης. Εκτιμώ ότι όλα αυτά θα γίνουν προς το τέλος του έτους. Αυτό είναι το καλό σενάριο. Τα πράγματα θα μπορούσαν να μην πάνε καλά, αλλά βάσει του καλού σεναρίου όλα αυτά θα γίνουν μέχρι το τέλος του έτους. Με τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ, την άρση των μέτρων ελέγχου της κίνησης κεφαλαίων και μια συμφωνία απομείωσης του χρέους, το κλίμα θα αλλάξει σημαντικά και δεν αποκλείεται να έχουμε ακόμη και ανάπτυξη το δεύτερο εξάμηνο του επόμενου έτους, αν και όχι μεγάλη αλλά ούτε και εξασφαλισμένη.

Ερ. Μήπως η  πολιτική της λιτότητας που έχει επιβάλει η Γερμανία στην υπόλοιπη Ευρώπη θα οδηγήσει τελικά σε κοινωνική ανάφλεξη, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε άλλες  χώρες της νότιας Ευρώπης;

Απ. Η πολιτική λιτότητας ήταν ιδιαίτερα αυστηρή. Η λιτότητα ήταν απαραίτητη εξαιτίας της δημοσιονομικής κατάστασης της Ελλάδας. Έπρεπε να ληφθούν μέτρα όπως η αύξηση των φόρων και η μείωση των δαπανών, αλλά μπήκαμε σε έναν κύκλο λιτότητας όπου η λιτότητα έφερνε κι άλλη λιτότητα και κατά συνέπεια συρρίκνωση της οικονομίας.

Η ίδια πολιτική ακολουθήθηκε και σε άλλες τέσσερις χώρες – Ιρλανδία, Ισπανία, Πορτογαλία και Κύπρο – και έχουν πλέον πετύχει ανάπτυξη, κάποιες μάλιστα από πέρυσι. Είναι γεγονός ότι προκλήθηκαν κάποια κοινωνικά προβλήματα,όπως τα υψηλά ποσοστά ανεργίας, ιδίως ανάμεσα στους νέους, στην Ισπανία. Ωστόσο, ακόμη και αν δεχθούμε ότι αυτές οι πολιτικές δεν είναι σωστά σχεδιασμένες και είναι υπερβολικές, μια χώρα μπορεί να δει φως και να βγει από το τούνελ.

Συχνά ο κόσμος συγχέει τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις με τη λιτότητα, αλλά είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Η λιτότητα συνδέεται με τη μείωση των δαπανών και την αύξηση των φόρων, ενώ οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις αφορούν μεταξύ άλλων τον περιορισμό των πρόωρων συντάξεων, την πληρωμή φόρων, τη σωστή λειτουργία του δικαστικού συστήματος, την αντιμετώπιση της διαφθοράς και την ομαλή λειτουργία της αγοράς εργασίας και προϊόντων.

Ο βραβευμένος με Νόμπελ οικονομολόγος Αμάρτια Σεν παρομοίωσε τη λιτότητα με το δηλητήριο και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις με το αντιβιοτικό που πρέπει να λάβει ο ασθενής όταν έχει πυρετό. Το πρόβλημα με την Ελλάδα είναι ότι πρέπει να πάρει ένα χάπι που αναμιγνύει το καλό αντιβιοτικό με το κακό δηλητήριο. Δυστυχώς, στην Ελλάδα πρέπει να χορηγηθεί λίγο περισσότερο δηλητήριο. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Αλλά χρειάζεται το αντιβιοτικό των περαιτέρω μεταρρυθμίσεων και είναι σημαντικό να μην συγχέονται αυτά τα δυο.