Εδώ και 25 χρόνια η Ελλάδα έχει μπει στον αστερισμό των ντιμπέιτ, όμως γυρνώντας πίσω το βλέμμα διαπιστώνει κανείς ότι ελάχιστες φορές μια τέτοια μονομαχία καθόρισε το αποτέλεσμα των εκλογών. 

 

Το πρώτο άτυπο ντιμπέιτ έγινε τη Δευτέρα 12 Μαρτίου 1990, λίγο πριν από τις εκλογές και εν μέσω πολιτικής αστάθειας, λόγω του σκανδάλου Κοσκωτά και των απόνερων που προκάλεσε. 

Ουσιαστικά, επρόκειτο για μια συζήτηση που έγινε στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Ήταν ο πρώτος δημόσιος διάλογος των αρχηγών των τριών κομμάτων (Μητσοτάκη, Παπανδρέου, Φλωράκη), που μεταδόθηκε τηλεοπτικά και ραδιοφωνικά. Μάλιστα, πέρα από την οξύτητα και τον προσωπικό τόνο που δόθηκε στον διάλογο κάποιες στιγμές, ο Κ. Μητσοτάκης αναγνώρισε ότι υπήρξε αναβάθμιση της πολιτικής της Ελλάδας στα Βαλκάνια κατά την περίοδο της 8ετίας του ΠΑΣΟΚ. 

 

Η συζήτηση χαρακτηρίστηκε ως ήρεμη από τα ΜΜΕ και μόνο προς το τέλος, στις πεντάλεπτες δευτερολογίες άναψαν τα αίματα, με αφορμή την ανάγνωση αποσπασμάτων από τον αρχηγό της Ν.Δ. από το βιβλίο του πρώην υπουργού Γιάννη Καψή «Οι τρεις μέρες του Μάρτη» του ’87. 

Συντονιστής ήταν ο Γιάννης Καψής, ενώ η αρχική εισήγηση του Μητσοτάκη τράβηξε 25 λεπτά, από τις συνολικά 2,5 ώρες της συζήτησης. Μάλιστα, οι ομιλητές είχαν και δευτερολογίες. 

 

Στις εντυπώσεις θεωρήθηκε ότι κέρδισε ο Ανδρέας Παπανδρέου, ωστόσο η διαφορά στις εκλογές δεν μειώθηκε από τη Ν.Δ., αλλά το αντίθετο! Αυξήθηκε. Τον Νοέμβριο του 1989 η Ν.Δ. ήταν μπροστά 5,5% από το ΠΑΣΟΚ, για να προκύψει η οικουμενική Ζολώτα, ενώ στις 8 Απριλίου 1990, μετά το πρώτο ανεπίσημο ντιμπέιτ, εκτοξεύθηκε στο 8,2% υπέρ του Μητσοτάκη. 

 

Το δεύτερο ντιμπέιτ έγινε τέτοιες μέρες, στις 13 Σεπτεμβρίου 1996. Ήταν η πρώτη τηλεοπτική αναμέτρηση ανάμεσα στους αρχηγούς των δυο μεγάλων κομμάτων, τον Κ. Σημίτη και τον Μ. Έβερτ. Συντονιστής ο Π. Ευθυμίου, με τους δημοσιογράφους Π. Τσίμα, Θ. Ρουσόπουλο και Ι. Παπουτσάνη.

Το ΠΑΣΟΚ, που στις 22 Σεπτεμβρίου κέρδισε τις εκλογές με 3,3% διαφορά από τη Ν.Δ., φαινόταν ότι ήδη έπαιρνε κεφάλι από τις προηγούμενες εβδομάδες. 

 

Στις 15 Σεπτεμβρίου το «Βήμα» δημοσίευε τη δημοσκόπηση που διενήργησε το Mega κατά τη διάρκεια του ντιμπέιτ στην ΕΡΤ, τα αποτελέσματα της οποίας δεν είχαν ανακοινωθεί λόγω της απαγόρευσης δημοσκοπήσεων από τα ραδιοτηλεοπτικά Μέσα. 

Σύμφωνα με το «Βήμα», σε κείμενο υπογεγραμμένο από τον Γ. Πρετεντέρη, «η δημοσκόπηση λέγεται ότι δίνει ένα σαφέστατο προβάδισμα Σημίτη με 6,5 (στην κλίμακα 1 ώς 10 που βαθμολογήθηκε από τους τηλεθεατές) έναντι 5,5 του αντιπάλου του». Και συνέχιζε: «Προσεκτικοί, προσχεδιασμένοι, μελετημένοι και οι δυο. Ομοιόμορφοι ακόμα και στο ντύσιμο. Ο κ. Έβερτ ξεκίνησε δυναμικά. Ο κ. Σημίτης χρειάστηκε ένα 15λεπτο για να ξεφύγει από το αρχικό σφίξιμο». Για να καταλήξει: «Αναμφισβήτητα το τηλεοπτικό θέαμα ήταν πτωχό. Το γεγονός, όμως, ήταν μεγάλο».

 

Στις 30 Μαρτίου του 2000 έγινε ο επόμενος… γύρος στο ραδιομέγαρο της Αγ. Παρασκευής, εν όψει των εκλογών στις 9.4, που κρίθηκαν στο νήμα υπέρ του ΠΑΣΟΚ, ανάμεσα σε Σημίτη – Καραμανλή. Συντονιστής ο Ν. Χατζηνικολάου και ερωτήσεις απηύθυναν οι Έλ. Στάη, Μαν. Καψής και Θοδ. Ρουσόπουλος.

 

Την επόμενη μέρα οι περισσότερες εφημερίδες έκαναν λόγο για «παράλληλους μονολόγους, χωρίς καμία έκπληξη». Ο Ν. Χατζηνικολάου είπε την ατάκα της βραδιάς: «Ο ρόλος μου απόψε είναι βαρετός…». 

Κανείς, πάντως, δεν ξέρει ακόμα και σήμερα αν στον Καραμανλή κόστισαν στις εκλογές – θρίλερ εκείνες οι λίγες ψήφοι που χάθηκαν από την «προφητική»… πατάτα του το βράδυ του ντιμπέιτ: «Ας γίνουν και δυο και τρία μαγειρέματα στα νούμερα για την ΟΝΕ, δεν πειράζει…». Έδινε ιδέες εν όψει εισόδου στο ευρώ.

 

Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 2004, έγινε ρεκόρ ντιμπέιτ. Δύο σε μια χρονιά. Το πρώτο ήταν στις 26 Φεβρουαρίου για τις βουλευτικές εκλογές στις 7.3 και την άνετη νίκη με 5% διαφορά της Ν.Δ. Για πρώτη φορά συμμετείχαν όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί (Γ. Παπανδρέου, Καραμανλής, Παπαρήγα, Κωνσταντόπουλος, Τσοβόλας). Συντονιστής ο Ν. Χατζηνικολάου και δίπλα του οι δημοσιογράφοι Αλ. Παπαχελάς, Π. Τσίμας, Στ. Θεοδωράκης και Ν. Ευαγγελάτος. Ο ΑNT1 είχε αποσύρει την Έλλη Στάη. Έτσι, ο νυν αρχηγός του Ποταμιού Στ. Θεοδωράκης γίνεται αυτές τις μέρες ο μοναδικός που έχει συμμετάσχει σε ντιμπέιτ και στους δυο ρόλους. Και ως δημοσιογράφος και ως πολιτικός.

 

Το δεύτερο έγινε στις 8 Ιουνίου 2004 για τις ευρωεκλογές, με όλους τους πολιτικούς αρχηγούς ξανά (Καραμανλής, Γ. Παπανδρέου, Παπαρήγα, Κωνσταντόπουλος) και συντονιστή τον Γ. Πρετεντέρη.

Για το «βουλευτικό» ντιμπέιτ του 2004 ο Τύπος έκανε πάλι λόγο για μονολόγους υπνοθεραπείας και για «σούπα», τονίζοντας ότι «το χρονόμετρο έκλεψε την ουσία». Δεν άλλαξαν, δηλαδή, οι ισορροπίες εν όψει εκλογών. Την ίδια μέρα, μάλιστα, έπαιζε ο Παναθηναϊκός με την Οσέρ και τα στέκια των φιλάθλων ήταν γεμάτα.

 

Στις 6 Σεπτεμβρίου 2007 έγινε ένα ακόμα ντιμπέιτ με όλους τους πολιτικούς αρχηγούς (Καραμανλής, Παπανδρέου, Παπαρήγα, Αλαβάνος, Καρατζαφέρης και Παπαθεμελής), με συντονίστρια τη Μ. Χούκλη και τους Τρέμη, Στάη, Λιάτσο, Ευαγγελάτο, Χατζηνικολάου, Παπαχελά. 

Ο Καραμανλής έχανε έδαφος για τις εκλογές (16.9), όμως και πάλι ήταν φανερό ότι παρέμενε κυρίαρχος (διαφορά 3,7% τελικά). Ούτε αυτήν τη φορά φάνηκε ο διεκδικητής να καλύπτει την απόσταση. Η κριτική από τον Τύπο αυστηρή, λόγω της τυπολατρικής διαδικασίας με το χρονόμετρο και, κυρίως, των ρηχών μονολόγων. Πιο αγχωμένος όλων ήταν ο Κώστας Καραμανλής, κάτι που ωστόσο δεν του κόστισε σε ψήφους, ενώ η ατάκα του ντιμπέιτ ανήκε στον Γ. Καρατζαφέρη που είπε «εγώ έφερα ένα λεμόνι για να νοστιμεύσω τη σούπα», κρατώντας όντως (!) ένα λεμόνι στο δεξί του χέρι, άγνωστο γιατί. 

 

Η τελευταία χρονικά τηλεοπτική μονομαχία έγινε τον Σεπτέμβριο του 2009, προ μνημονίων. Διπλή κι εκείνη τη φορά, με τον Γιώργο Παπανδρέου να έχει ήδη σίγουρη την εξουσία στις εκλογές του Οκτωβρίου και τον Καραμανλή να έχει πετάξει λευκή πετσέτα.

Η πρώτη αναμέτρηση με Καραμανλή, Παπανδρέου, Παπαρήγα, Τσίπρα (ντεμπούτο σε ντιμπέιτ), Καρατζαφέρη, Χρυσόγελο και συντονίστρια τη Μαρία Χούκλη, η δεύτερη στις 22.9 με Κώστα Καραμανλή – Γιώργο Παπανδρέου και πάλι την ίδια δημοσιογράφο. 

 

Μάλιστα, ήταν η πρώτη φορά που ο ένας αρχηγός μπορούσε να απευθύνει ερωτήσεις στον άλλον. Η «Ελευθεροτυπία» την επομένη έκανε λόγο για έναν Καραμανλή αμυνόμενο, που… υποσχέθηκε σκληρά μέτρα αν επανεκλεγεί: «Δεν έπεσε κανένας στο καναβάτσο, αλλά ο Καραμανλής έδειξε ανήμπορος να αλλάξει το κλίμα». Τα δυο φετινά ντιμπέιτ είναι τα πρώτα στα μνημονιακά χρόνια…