search
ΠΕΜΠΤΗ 28.03.2024 18:54
MENU CLOSE

Μια επανάσταση χωρίς παρελάσεις

Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ

τεύχος 1889
05-11-2015
08.11.2015 04:00
pod_0511_026_cmyk.jpg

Θεωρήθηκε ως ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα του 20ού αιώνα – ενός αιώνα με περίσσεια σημαντικών γεγονότων.

 
Θεωρήθηκε ως ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα του 20ού αιώνα – ενός αιώνα με περίσσεια σημαντικών γεγονότων. Το καθεστώς που προέκυψε από τη Μεγάλη – όπως συνηθίζουν να την αποκαλούν – Οκτωβριανή Επανάσταση επηρέασε τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της υφηλίου, προβάλλοντας πρωτόγνωρα ιδεώδη στην Ιστορία της ανθρωπότητας, τα οποία θέλησε να υπηρετήσει μέσα από έναν επίσης πρωτόγνωρο κρατικό ολοκληρωτισμό που παρόμοιό του δεν είχε γνωρίσει η ανθρωπότητα. 
 
Στην Ιστορία κατεγράφη ως Οκτωβριανή Επανάσταση, μια και το απόγειο των επαναστατικών διαδικασιών υπήρξε η κατάληψη των χειμερινών ανακτόρων της Αγίας Πετρούπολης – πράγμα που έγινε, σύμφωνα με το παλιό ημερολόγιο, στις 25 Οκτωβρίου του 1917. Μετά την εγκαθίδρυση του νέου επαναστατικού καθεστώτος, τίποτα δεν ήταν ίδιο, με την έννοια ότι η σταδιακή επικράτησή του σε διάφορα σημεία του πλανήτη άλλαξε τα ιστορικά δεδομένα. Το νέο καθεστώς που επέβαλαν οι μπολσεβίκοι του Λένιν άνοιγε μια νέα σελίδα στην Ιστορία της ανθρωπότητας, που γιορταζόταν κάθε χρόνο με τις μεγαλοπρεπέστερες παρελάσεις που γνώρισε ποτέ ο – σύγχρονος τουλάχιστον – κόσμος, παρελάσεις που έπαψαν να υπάρχουν 73 χρόνια αργότερα, μετά την ηχηρή πτώση της Σοβιετικής Αυτοκρατορίας. Έκτοτε, η επέτειος αυτής της Μεγάλης Επανάστασης δεν γιορτάζεται πουθενά, ούτε καν στις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, παρά μόνο από κάποια εναπομείναντα – ελάχιστα – σταλινικά κομμουνιστικά κόμματα, διάσπαρτα στον πλανήτη. 
 
Η πάλαι ποτέ πανίσχυρη αυτοκρατορία που οικοδομήθηκε με τις πλέον φιλόδοξες ιδέες, περιέπεσε στη λήθη σαν μια περίοδος που προτιμά κανείς να ξεχάσει παρά να θυμάται, πολύ δε περισσότερο να νοσταλγεί… 
 
Μια σύντομη αναδρομή – Η επανάσταση του 1905
Προάγγελος της επανάστασης του 1917 υπήρξε αυτή του 1905, που ξεκίνησε από μια γενική απεργία στα εργοστάσια της Πετρούπολης. Η 9η Ιανουαρίου ήταν η αποφράδα εκείνη μέρα που χιλιάδες απλοί Ρώσοι συγκεντρώθηκαν με εικονίσματα στα χέρια τους στην πλατεία των Χειμερινών Ανακτόρων της Πετρούπολης προκειμένου να καταθέσουν στον «Πατερούλη» Τσάρο τα αιτήματά τους. Ο Τσάρος όχι μόνο δεν δέχτηκε να ακούσει τα αιτήματα του πλήθους, αλλά διέταξε και τη φρουρά να διαλύσει τους συγκεντρωμένους με τα όπλα, με αποτέλεσμα η χιονισμένη πλατεία να βαφτεί με το αίμα εκατοντάδων νεκρών. Λίγους μήνες αργότερα, στις 15 Ιουνίου, σημειώθηκε ένα ιδιαίτερο γεγονός: εκδηλώθηκε στάση από το πλήρωμα του καταδρομικού «Ποτέμκιν», η οποία επεκτάθηκε στην Κροστάνδη, στον στόλο του Εύξεινου, ενώ στις 7 Δεκεμβρίου ξέσπασε γενική απεργία στη Μόσχα, που εξελίχθηκε σε ένοπλη εξέγερση, η οποία τελικά πνίγηκε κι αυτή στο αίμα. Παρά την αποτυχία αυτών των εξεγέρσεων, η χρόνια απάνθρωπη και καταπιεστική πολιτική του τσαρικού καθεστώτος έμοιαζε να φτάνει στα όριά της, πράγμα που εξανάγκασε του πειθήνιους και θεοσεβούμενους Ρώσους αγρότες και εργάτες να οργανωθούν σε σοβιέτ προκειμένου να αντιμετωπίσουν την τσαρική αναλγησία που καταδυνάστευε τη ζωή τους. 
 
Ωστόσο, τα εντονότατα κοινωνικά προβλήματα στη Ρωσία είχαν ήδη φτάσει στο απροχώρητο πολλές δεκαετίες πριν και η ιδέα μιας επανάστασης που θα έκανε πραγματικότητα το όραμα μιας καλύτερης ζωής εμφιλοχωρούσε στη ρωσική κοινωνία, και κατά συνέπεια προβλημάτιζε έντονα και τους ανθρώπους του πνεύματος, ανεξαρτήτως των ιδιαίτερων πολιτικών – φιλοσοφικών τους πεποιθήσεων. Ως γνωστόν, ο δέκατος ένατος αιώνας είναι ο αιώνας της ρωσικής λογοτεχνίας – μιας λογοτεχνίας που γέννησε μερικά από τα σημαντικότερα έργα της παγκόσμιας γραμματείας που έφεραν τις υπογραφές του Πούσκιν, του Γκόγκολ, του Ντοστογιέφκι και του Τολστόι, λίγο αργότερα του Τσέχωφ και τόσων άλλων κορυφαίων μορφών. Σε πολλά έργα του ο Ντοστογιέφκι δείχνει να περιμένει μιαν ανατροπή με τον δικό του πυρετώδη τρόπο σκέψεως. Στα «Ημερολόγια ενός Συγγραφέα» γράφει για παράδειγμα: «Έχω κάποιο προαίσθημα, πως ο “κύβος ερρίφθη”. Ίσως το ξεκαθάρισμα των λογαριασμών να γίνει πολύ νωρίτερα από ό,τι θα μπορούσε κανείς να φανταστεί και στους πιο άγριους εφιάλτες του. Φοβερά συμπτώματα παρουσιάζονται. Ίσως να είναι κιόλας αρκετή για να προκαλέσει την αρχική δόνηση η προαιώνια, αφύσικη κατάσταση που επικρατεί στα ευρωπαϊκά κράτη. Πώς θα μπορούσε, μα την αλήθεια, να χαρακτηριστεί φυσική μια κατάσταση ριζωμένη από αιώνες στο παμπάλαιο και το τεχνητό; Δεν μπορεί πια ένα μέρος από την ανθρωπότητα να κρατάει σκλαβωμένη όλη την υπόλοιπη… Ενώ τώρα αυτόν ίσα-ίσα το σκοπό εκπληρώνουν όλοι οι θεσμοί, που από καιρό έπαψαν να είναι χριστιανικοί, στην Ευρώπη, που κατάντησε ολότελα ειδωλολατρική… Η αφύσικη αυτή κατάσταση πραγμάτων και τα άλυτα αυτά πολιτικά προβλήματα – γνωστά στον καθένα, ας σημειωθεί – δεν είναι δυνατόν παρά να οδηγήσουν σ’ έναν τεράστιο, τελειωτικό πόλεμο με τη συμμετοχή όλων, που θα ξεσπάσει σε τούτον τον αιώνα, μα ίσως ακόμα και σε τούτη τη δεκαετία…».
 
Από τα γεγονότα του Φεβρουαρίου ώς τον Οκτώβριο του 1917
Τα γεγονότα που προηγήθηκαν λίγους μήνες πριν από την Επανάσταση, έμειναν στην Ιστορία ως Φεβρουαριανή Επανάσταση. Στα τέλη του Φεβρουαρίου σημειώθηκε στην Αγία Πετρούπολη μια σειρά μεγάλων απεργιών που συνοδεύτηκαν από μεγάλες επίσης διαδηλώσεις, οι οποίες τελικά εξελίχθηκαν σε ένα οργανωμένο επαναστατικό κίνημα. Τα γεγονότα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα να οδηγηθεί ο Τσάρος Νικόλαος Β’ σε παραίτηση στις 15 Μαρτίου 1917. Σημαντικότερο, δε, ήταν το γεγονός ότι ο διάδοχός του, δούκας Μιχαήλ Αλεξάντροβιτς, δεν δέχθηκε τις ευθύνες του θρόνου, πράγμα που σήμαινε ανατροπή της μοναρχίας και αρχή του τέλους της φεουδαρχικής απολυταρχίας. Παράλληλα με τις εξελίξεις, η Ρωσία πολεμούσε και στο μέτωπο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Οι υποσχέσεις του πρίγκιπα Λβοφ, ο οποίος εκπροσωπούσε την αστική τάξη, δεν ικανοποίησαν τον λαό, που ανέμενε ριζικές αλλαγές μέσα στις κακουχίες του πολέμου, της πείνας και της εξαθλίωσης. Οι εξελίξεις που ακολούθησαν ήταν ραγδαίες και το κλίμα παρέμενε ρευστό ώς τις 25 Σεπτεμβρίου όταν ο Τρότσκι εκλέχτηκε πρόεδρος του Σοβιέτ της Πετρούπολης. Λίγο αργότερα, στις 7 Οκτωβρίου, ο Λένιν έφτασε κρυφά στην Πετρούπολη για να αναλάβει τη διεύθυνση της ένοπλης εξέγερσης. Στην ιστορική συνεδρίαση της 10ης Οκτωβρίου της Κεντρικής Επιτροπής του Μπολσεβικικού Κόμματος έγινε δεκτή η πρόταση του Λένιν για ένοπλη εξέγερση, με ψήφους 10 υπέρ και 2 (Ζινόβιεφ, Κάμενεφ) κατά.
 
Στις 24 Οκτωβρίου ξέσπασε πλέον η Μεγάλη Επανάσταση. Την άλλη μέρα πολιορκήθηκαν και καταλήφθηκαν τα ανάκτορα, η κυβέρνηση έπεσε, οι υπουργοί και ο Κερένσκι συνελήφθησαν. Η Ρωσική Επανάσταση των μπολσεβίκων είχε επικρατήσει! 
 
Η συνέχεια είναι γνωστή. Η Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών (ΕΣΣΔ) υπήρξε το πρώτο σοσιαλιστικό κράτος στην παγκόσμια Ιστορία. Ιδρύθηκε το 1922 και διαλύθηκε το 1991 αποτυγχάνοντας οικτρά να επιβάλει τον κομμουνιστικό τρόπο ζωής και θεώρησης της πραγματικότητας. Ήταν μια επανάσταση που άντλησε την έμπνευσή της από τις πλέον ευγενείς ιδέες, για να καταλήξει στην επιβολή του πιο εφιαλτικού ολοκληρωτικού καθεστώτος… 
google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΠΕΜΠΤΗ 28.03.2024 18:54