Τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά – πέρα απ’ όλα τα άλλα – είναι οι γιορτές των ευχών και των δώρων. Δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση ούτε καν ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος, αν και πρωθυπουργός, ξέρει πολύ καλά ότι δεν είναι τα πάντα στο χέρι του. Αντιθέτως θα χρειαστεί, αν όχι τη βοήθεια των Ευρωπαίων, τουλά­χιστον την αποφυγή πράξεων εκ μέρους τους που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν τους στόχους του.

 

Τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά – πέρα απ’ όλα τα άλλα – είναι οι γιορτές των ευχών και των δώρων. Δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση ούτε καν ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος, αν και πρωθυπουργός, ξέρει πολύ καλά ότι δεν είναι τα πάντα στο χέρι του. Αντιθέτως θα χρειαστεί, αν όχι τη βοήθεια των Ευρωπαίων, τουλά­χιστον την αποφυγή πράξεων εκ μέρους τους που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν τους στόχους του.

Είναι γνωστό ότι ο πρωθυ­πουργός και η κυβέρνησή του έχουν επενδύσει πά- ρα πολλά στο πρώτο εξά­μηνο του 2016, καθώς ο στόχος του περάσματος στην ανάπτυξη εντός του ερχόμενου έτους τίθεται υπεράνω οποιουδήποτε άλλου. Θα ήθελαν όσο τίποτε η λήξη των πολύ σκληρών παρεμβάσεων του τρίτου μνημονίου να σημάνει την έναρξη μιας αναπτυ­ξιακής διαδικασίας που θα σηματο­δοτήσει την έξοδο από το μνημόνιο.

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και ο ανασχηματισμός στον οποίο εί­ναι αποφασισμένος να προχωρήσει ο πρωθυπουργός λίγο μετά τα μέσα Φεβρουαρίου, ώστε:

• Να θεραπεύσει τις αρρυθμίες – και σε κάποιους τομείς την αναποτε­λεσματικότητα – που παρατηρούνται στην παραγωγή έργου, με συνέπεια η κυβέρνηση να κυνηγά ασθμαίνουσα τους στόχους της.
• Να υπερβεί ασυνεννοησίες και κό- ντρες μεταξύ στελεχών του Υπουργι­κού Συμβουλίου.
• Να δώσει σε ένα νέο κυβερνητικό σχήμα ισχυρή αναπτυξιακή σηματοδότηση.

Στην πραγματικότητα ο ανασχη­ματισμός θα είναι το τελευταίο από τα βήματα που σχεδιάζονται, είναι όμως το κορυφαίο σε πολιτική ση­ματοδότηση, παρότι ο χρόνος ζω­ής της κυβέρνησης είναι εξαιρετικά βραχύς. Επιπλέον θα απαιτήσει να έρθουν τα… «δώρα» από τους «μά­γους» του ευρωπαϊκού σκέλους του κουαρτέτου. Ας τα πάρουμε όμως με χρονική σειρά.

Το παιχνίδι με το ΔΝΤ

Η μεγάλη φασαρία που κάνει ο Τσίπρας με το ΔΝΤ και την παρου­σία του στο τρίτο μνημόνιο – παρότι είναι δύσκολο να έχει αποτέλεσμα όσο οι Βορειοευρωπαίοι, και κυρίως οι Γερμανοί, επιμένουν στην παρου­σία του Ταμείου ως παράγοντα «εγ­γύησης» για την υλοποίηση του προ­γράμματος – μπορεί να ερμηνευθεί με αρκετούς τρόπους:

• Ως παιχνίδι εκ του ασφαλούς, το οποίο θα πατάει πάνω σε ένα «κοινή συναινέσει» διαζύγιο Ευρωπαίων και Ταμείου, το οποίο είναι έτσι ή αλλιώς διατεθειμένο να αποσυρθεί από την Ελλάδα.
• Ως απόπειρα να αποδυναμωθούν η παρεμβατικότητα και οι σκληρές θέσεις του ΔΝΤ σε μεγάλα θέματα, όπως το ασφαλιστικό.
• Ως απόπειρα του πρωθυπουργού σε πρώτο χρόνο να δημιουργήσει έναν επικοινωνιακό εχθρό ώστε να διαφυλαχθεί η κομματική ενότητα εν όψει των δύσκολων μέτρων της δεύ­τερης αξιολόγησης και σε δεύτερο χρόνο να καρπωθεί ο ίδιος ενδεχόμε­νη φυγή του ΔΝΤ.

Σε κάθε περίπτωση, προς το πα­ρόν τουλάχιστον, η φασαρία αυτή εκτιμάται στο Μαξίμου ότι μπορεί να αποφέρει πολιτικό όφελος δίχως σο­βαρό ρίσκο.

Κρίσιμη αξιολόγηση

Ο πρώτος μεγάλος και σοβαρός στόχος όμως αφορά την επιτυχή πρώτη αξιολόγηση του μνημονίου από το κουαρτέτο, καθώς, λόγω του «εμπροσθοβαρούς» χαρακτήρα του προγράμματος, θα περιλαμβάνει ποσοστό άνω του 70% των συμφωνηθέντων.

Αν η αξιολόγηση αυτή δεν ναρ­κοθετηθεί από σκληρά παιχνίδια των δανειστών, τότε θα ανοίξει τον δρό­μο και για τη συζήτηση περί χρέους – ανεξαρτήτως του πόσο θα διαρ­κέσει και του είδους της ρύθμισης που θα επιλεγεί στο τέλος – και για την ποσοτική χαλάρωση, την οποία στην κυβέρνηση βλέπουν ως μάννα εξ ουρανού.

Παράλληλα θα ανοίξει τον δρόμο για την εφαρμογή, πάνω σε σταθερό πολιτικό έδαφος, ενός αναπτυξια­κού σχεδίου, του οποίου τις λεπτο­μέρειες θα βρείτε στη σελίδα 7 του σημερινού φύλλου του «Π».

Πληροφορίες

Όμως, όπως λένε χαμηλοφώνως για την ώρα στο Μαξίμου, η αξιο­ποίηση του στενού δημοσιονομικού πλαισίου για την επανεκκίνηση της αναπτυξιακής διαδικασίας προϋπο­θέτει τη συνέργεια πολλών πολι­τικών παραγόντων και ταυτόχρονα πολύ σκληρή δουλειά εκ μέρους της κυβέρνησης, η οποία μεταξύ άλλων θα πρέπει να θωρακιστεί περαιτέρω έναντι των συνεχών επιθέσεων που υφίσταται από επιχειρηματικά και μιντιακά κέντρα.

Παρότι είναι πολύ νωρίς για να προσεγγίσει κάποιος με ακρίβεια το περιεχόμενο και την έκταση του ανα­σχηματισμού, ήδη υπάρχουν σοβα­ρές πληροφορίες για τους έως τώ­ρα προβληματισμούς των επιτελών του Μεγάρου Μαξίμου. Επιγραμμα­τικά αφορούν:

• Το υπουργείο Οικονομίας. Ο προβληματισμός αφορά τον ρυθμό και την ένταση της αξιοποίησης του ΕΣΠΑ, αλλά κυρίως την πολιτική και επικοινωνιακή πίεση που υφίσταται η κυβέρνηση με την υπόθεση του Πόθεν Έσχες του Γιώργου Σταθάκη. Ένα πολύ πιθανό σενάριο είναι όχι η απομάκρυνση του υπουργού από την κυβέρνηση, αλλά η με­τακίνησή του σε ένα περισσότερο ασφαλές πόστο, όπου δεν θα βάλλεται από τους ενδιαφερόμενους επιχειρηματίες.
• Τον υπουργό Επικρατείας και συντονιστή της κυβέρνησης Αλέκο Φλαμπουράρη, ο οποίος είναι επί­σης μόνιμος στόχος λόγω του δι­κού του Πόθεν Έσχες. Καθώς όμως το εν λόγω κυβερνητικό στέλεχος αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση λόγω της στενής προσωπικής σχέ­σης του με τον πρωθυπουργό, δεν αποκλείεται ο ίδιος, επ’ ευκαιρία του ανασχηματισμού, να τον διευ­κολύνει αποχωρώντας με πρωτοβουλία του.
• Το υπουργείο Εσωτερικών, όπου η συνεννόηση μεταξύ της υπουργι­κής ομάδας είναι εξαιρετικά δύσκο­λη, ιδίως μεταξύ Παναγιώτη Κου- ρουμπλή και Γιάννη Μπαλάφα. Δεν είναι ξεκάθαρο ποιος θα απαλλαγεί ή θα μετακινηθεί.
• Το υπουργείο Υγείας, όπου η επι­κοινωνιακή εικόνα έχει θολώσει το τελευταίο διάστημα, ενώ, χωρίς ο Αν- δρέας Ξανθός να θεωρείται κακός υπουργός, κρίνεται ότι η αποτελε- σματικότητα του υπουργείου κινείται σε χαμηλό επίπεδο.
• Το υπουργείο Παιδείας, όπου ο Νίκος Φίλης είχε βρεθεί χωρίς να «καίγεται» για το πόστο. Ο ίδιος θα προτιμούσε… μετάθεση, αλλά δεν εί­ναι βέβαιο ότι αυτό θα συμβεί. Εκτός αν δημιουργηθεί κάποιο μείζον πρό­βλημα από υφισταμένους του, οπότε θα δούμε αλλαγές.
• Το εξαιρετικά ευαίσθητο υπουρ­γείο Εργασίας, όπου πολύ χαμηλό βαθμό παίρνουν στα θέματα ανεργί­ας και κοινωνικής πολιτικής οι ανα- πληρώτριες υπουργοί Ράνια Αντω- νοπούλου και Θεανώ Φωτίου.
• Τον τομέα της εκπροσώπησης της κυβέρνησης. Έχει αρχίσει η γκρίνια για την Όλγα Γεροβασίλη, η οποία έως τώρα έχει επιλέξει, αντί για την κλασική – και υπεσχημένη – ενη­μέρωση των συντακτών να «ενημε­ρώνει» μέσω… συνεντεύξεων. Άγνω­στο αν η γκρίνια θα μετατραπεί σε απαλλαγή καθηκόντων.
• Το υπουργείο Άμυνας, για το οποίο η γκρίνια έρχεται… απέξω. Ωστόσο δεν αναμένεται να υπάρξει «μετάθεση» του Πάνου Καμμένου, ο οποίος θα πρέπει να θεωρείται αμε­τακίνητος.

Μ’ αυτά και μ’ αυτά, το παιχνίδι άρ­χισε ήδη και, όπως πάντα, δεν θα τε­λειώσει πριν γίνει όντως ο ανασχημα­τισμός…