Ο Ερντογάν φιλοδοξεί ότι ο οικοδομικός οργασμός θα αποτελέσει το όχημα για να υποβάλει τα θρησκευτικά «διαπιστευτήρια» της Τουρκίας στο μουσουλμανικό κοινό στο εξωτερικό

 

 

Mε τα μούτρα στην θρησκευτική διπλωματία έχει πέσει η Τουρκία. Ο Ερντογάν, ιδιαίτερα επιθετικός κατά ΗΠΑ και ΟΗΕ τα τελευταία 24ωρα, χρηματοδοτεί το Ισλάμ στο εξωτερικό για να επεκτείνει το πρεστίζ και την δύναμη της χώρας του.

Ήδη στα Τίρανα της Αλβανίας, δίπλα στο κτίριο της βουλής, κατασκευάζεται ένα τεράστιο τζαμί, που όταν τελειώσει θα είναι το μεγαλύτερο στα Βαλκάνια. Είναι μόνο ένα από τα πολλά τέτοια πρότζεκτ που χρηματοδοτεί η Τουρκία.

Η ίδια η Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας (Diyanet) εκτιμά ότι έχει βοηθήσει στο χτίσιμο πάνω από 100 τζαμιών και σχολείων σε 25 χώρες.

• Σε Βοσνία, Κόσσοβο, Σομαλία και Φιλιππίνες έχει αποκαταστήσει ισλαμικά κτίσματα που είχαν υποστεί βλάβες από πολέμους και φυσικές καταστροφές.
• Στην Γάζα η Τουρκία ανοικοδομεί τζαμιά που καταστράφηκαν από πολεμικές επιχειρήσεις του Ισραήλ το 2014.
• Υπολογίζεται ότι μόνο τα έργα που ήδη τρέχουν θα κοστίσουν τουλάχιστον 200 εκατ. δολάρια. Σύμφωνα με αξιωματούχους του Diyanet, τα χρήματα προέρχονται από δωρεές ιδιωτών.

Οι επικριτές του Ερντογάν θεωρούν ότι ο Σουλτάνος προσπαθεί με αυτόν τον τρόπο να αναβιώσει την «αυτοκρατορική» κληρονομιά της Τουρκίας σε εδάφη που υπήρξαν στο παρελθόν οθωμανικά.

Στην Αλβανία, εξάλλου, οι περισσότεροι βλέπουν την τουρκική γενναιοδωρία με καλό μάτι. Ενώ οι μετα-κομμουνιστικές κυβερνήσεις στη χώρα επέτρεψαν σε καθολικούς και ορθόδοξους χριστιανούς να χτίσουν εκκλησίες στα Τίρανα, οι μουσουλμάνοι πρακτικά δεν είχαν χώρους λατρείας. Συχνά προσεύχονταν σε εξωτερικούς χώρους, αφού το τζαμί του 19^ου αιώνα που υπήρχε στην πόλη ήταν πολύ μικρό.

Η Τουρκία δεν περιορίζει τον ρόλο της στο αλβανικό Ισλάμ μόνο στο χτίσιμο τζαμιών. Από τις επτά μουσουλμανικές θεολογικές σχολές που λειτουργούν στην Αλβανία, οι έξι διευθύνονται από ιδρύματα που συνδέονται με την κοινότητα του Φετουλάχ Γκιουλέν, του Τούρκου διανοούμενου ισλαμιστή.

Οι Αλβανοί θεωρούν ότι η τουρκική επιρροή μπορεί να αποτελέσει αντίβαρο στην εξάπλωση του ριζοσπαστικού Ισλάμ. Σύμφωνα με τον μουφτή των Τιράνων ήδη τουλάχιστον 150 Αλβανοί υπήκοοι έχουν προσχωρήσει στους τζιχαντιστές του ISIS στην Συρία. Ο ίδιος πιστεύει ότι η συντριπτική πλειοψηφία των Αλβανών απορρίπτουν τον τυφλό φανατισμό των τζιχαντιστών κι έχουν μεγαλύτερη συγγένεια με το τουρκικό Ισλάμ.

Στην  πραγματικότητα, πάντως, οι μουσουλμάνοι της Αλβανίας θεωρούνται λιγότερο θρήσκοι και περισσότερο φιλοδυτικοί από τους Τούρκους μουσουλμάνους.

Στο μεταξύ, οι συγκεκριμένες προσπάθειες της Άγκυρας στο εξωτερικό σκοντάφτουν στην διαμάχη στο εσωτερικό σχετικά με τον Γκιουλέν. Πριν δυο χρόνια, η αγαστή συνεργασία που υπήρχε μεταξύ του κόμματος του Ερντογάν και του Γκιουλέν μετατράπηκε σε βεντέτα όταν ο Σουλτάνος κατηγόρησε το κίνημα του Γκιουλέν ότι ενορχήστρωσε το σκάνδαλο διαφθοράς κατά μελών της κυβέρνησης.

Κατά την διάρκεια επίσκεψης στην Αλβανία το 2015 ο Ερντογάν προκάλεσε αντιδράσεις όταν ζήτησε από τις αλβανικές αρχές να κλείσουν τα σχολεία του κινήματος Γκιουλέν. Η αλβανική κυβέρνηση απέρριψε το αίτημα Ερντογάν.

Όμως, η Τουρκία επεκτείνει το πρόγραμμά της για οικοδόμηση τζαμιών ακόμη και σε χώρες που έχουν ελάχιστη σχέση με την ιστορία του οθωμανισμού.

Το 2014, ο Ερντογάν είπε ότι η Κούβα κατοικείτο από μουσουλμάνους πολύ πριν την έλευση του Κολόμβου και ανακοίνωσε την πρόθεση να χτίσει τζαμί στην χώρα.

Στην Αιτή, εξάλλου, κατασκευάζει ήδη τζαμί.

Ο Ερντογάν φιλοδοξεί ότι ο οικοδομικός οργασμός θα αποτελέσει το όχημα για να υποβάλει τα θρησκευτικά «διαπιστευτήρια» της Τουρκίας στο μουσουλμανικό κοινό τόσο στο εξωτερικό, όσο και στο εσωτερικό.

Σύμφωνα με τον καθηγητή Τουρκικών Σπουδών στο πανεπιστήμιο του Γκρατς και συνεργάτη του Κέντρου Διεθνών Σπουδών του πανεπιστημίου της Οξφόρδης Κερέμ Οκτέμ “τελικός στόχος είναι η διεκδίκηση νέων εδαφών, η ιδέα δηλαδή ότι η Τουρκία θα πρέπει να αποτελέσει τον ηγέτη ολόκληρου του μουσουλμανικού κόσμου”.