Το πλαφόν μέχρι τώρα είναι 3.680 ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι η μείωση θα φτάσει περίπου τα 600 ευρώ μηνιαίως.

 

Σήμερα, πάντως, μία σύνταξη λαμβάνουν 1.288.000 συνταξιούχοι, δύο συντάξεις 995.000 συνταξιούχοι και τρεις συντάξεις 335.000 συνταξιούχοι. Υπάρχουν τέσσερις συνταξιούχοι που παίρνουν 10 συντάξεις, επτά παίρνουν εννέα συντάξεις, 49 παίρνουν οκτώ συντάξεις και 364 παίρνουν επτά συντάξεις.

 

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, αν και παραδέχονται ότι και πάλι υπάρχει απόκλιση στο δημοσιονομικό κενό, κυρίως με το ΔΝΤ, με τις νέες αυτές περικοπές στις επικουρικές και στο πλαφόν των υψηλών κύριων συντάξεων θα καταφέρουν να κάμψουν τις αντιρρήσεις τους και να επιτύχουν συμφωνία.

 

Οι εναλλακτικές προτάσεις που έχουν ακόμη πέσει στο τραπέζι είναι:

 

1 Μειώσεις στις κύριες συντάξεις, που ενδεχομένως να βαπτιστούν «αύξηση της εισφοράς υπέρ του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών». Σήμερα η εισφορά ανέρχεται σε 3%-14% για συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ (Ν. 3865/10) – ξεκινά από το 3% και σταδιακά αυξάνεται ανάλογα με το ύψος της σύνταξης. Το σενάριο που εξετάζεται είναι η εισφορά να αυξηθεί ή να παρακρατείται από χαμηλότερο ύψος συντάξεων, και συγκεκριμένα από το υπερβάλλον ποσό, με στόχο την εξοικονόμηση περίπου 250 εκατ. ευρώ ετησίως. Ωστόσο, οι δανειστές επισημαίνουν ότι πρόκειται για ανακατανομή εσόδων στο πλαίσιο της γενικής κυβέρνησης και όχι για εξοικονόμηση συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 1,25% του ΑΕΠ το 2015-16 όπως έχει συμφωνηθεί.

2 Σχεδιασμός περικοπών στις νέες αλλά και στις καταβαλλόμενες συντάξεις μέσω του επανυπολογισμού τους. Όπως προβλέπει το σχέδιο νόμου, «σε περίπτωση κατά την οποία το ποσό της εκδιδομένης σύνταξης υπολείπεται του ποσού της σύνταξης που θα εκδιδόταν κατά το προϊσχύσαν καθεστώς κατά ποσοστό άνω του 20%, το ήμισυ της υπό κρίση διαφοράς καταβάλλεται στον δικαιούχο ως προσωπική διαφορά». Αυτό σημαίνει ότι το ήμισυ της διαφοράς κινδυνεύει να περικοπεί μετά το 2018. Για παράδειγμα, αν η σύνταξη υπολογίζεται στα 1.200 ευρώ με το ισχύον καθεστώς και στα 1.000 με το νέο (διαφορά 20%), τα 100 ευρώ που αποτελούν το ήμισυ της προσωπικής διαφοράς θα βρεθούν στο στόχαστρο. Ωστόσο ο επανυπολογισμός τεχνικά, όπως εκτιμούν οι αρμόδιοι, μπορεί να διαρκέσει ένα έτος, ενώ οι δανειστές επιμένουν σε άμεσες περικοπές.

του ανώτατου πλαφόν για το άθροισμα των συντάξεων (των διπλών κύριων συντάξεων + χηρείας + επικουρική) στο επίπεδο των 2.300-2.500 ευρώ από 3.000 που προβλέπει το σχέδιο νόμου Κατρούγκαλου. Σε αυτή την περίπτωση το πλέγμα προστασίας θα αφορά τις κύριες συντάξεις έως 1.300 ή έως 1.500 ευρώ.

4 Μείωση της εθνικής σύνταξης των 384 ευρώ. Οι δανειστές θεωρούν το ποσό υψηλό για τα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας και ζητούν να κατέβει για όλους στα 320 ευρώ. Περαιτέρω μείωση – στα 300 ευρώ – ζητούν για όσους συνταξιοδοτούνται με λιγότερα από 20 έτη ασφάλισης.

α) Μέσω της εφαρμογής της ρήτρας βιωσιμότητας. Όπως υπολογίζουν παράγοντες της ασφάλισης, με την περικοπή κατά 6,6% μεσοσταθμικά των επικουρικών που εισπράττουν 1,2 εκατομμύρια συνταξιούχοι, εξασφαλίζονται 330 εκατ. ευρώ ετησίως. Αν η μείωση γίνει κλιμακωτά από 2% έως 20% για συντάξεις άνω των 170 ευρώ στο υπερβάλλον ποσό, η απόδοση ανέρχεται σε 300 εκατ. ευρώ. Αν εξοικονομηθούν επιπλέον 250 εκατ. ευρώ από την αύξηση της εισφοράς 1%, τότε θα καλυφθεί το έλλειμμα του Ταμείου, που ανέρχεται σε 600 εκατ. ευρώ.

β) Μέσω του επανυπολογισμού τους. Οι απώλειες θα είναι μεγαλύτερες (πάνω από 10%) για τις υψηλές επικουρικές – κυρίως σε ΔΕΚΟ, ΤΑΝΠΥ, Ταμείο Μηχανικών κ.λπ. –, για τις οποίες θα προκύψει μεγάλη προσωπική διαφορά. Ο νέος τρόπος υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων προβλέπει ποσοστό αναπλήρωσης 0,45% επί των συντάξιμων αποδοχών. Μειώσεις θα υποστούν και οι περίπου 50.000 εκκρεμείς συντάξεις που έχουν καθυστερήσει δύο έτη κατά μέσο όρο.

γ) Μέσω της διεύρυνσης της παρακράτησης της εισφοράς υπέρ ΑΚΑΓΕ. Σήμερα παρακρατείται ποσοστό 3%-10% από τις συντάξεις άνω των 300 ευρώ. Ωστόσο, ο αριθμός των συντάξεων που υπερβαίνει τα 300 ευρώ είναι μόλις 30.000 και το δημοσιονομικό όφελος είναι μικρό. Έτσι, εξετάζεται το χαράτσι να ξεκινήσει από χαμηλότερο ύψος, ακόμα και από τα 150 ευρώ.

 

Στον βωμό, όμως, της επιστροφής της τρόικας έχει ήδη θυσιαστεί το εφάπαξ, με τις δύο πλευρές να διαπραγματεύονται τη συνεισφορά του προϋπολογισμού στο σύστημα. Έτσι ούτε φέτος αναμένεται να δοθεί κανένα εφάπαξ σε 63.000 συνταξιούχους, οι οποίοι έχουν κάνει αίτηση για τη συγκεκριμένη παροχή από την 1η Σεπτεμβρίου 2013 και έπειτα.

 

Και αυτό γιατί δεν αναμένεται να έχει προσδιοριστεί ο νέος τρόπος υπολογισμού εφάπαξ πριν από τον ερχόμενο Ιούνιο-Ιούλιο, ενώ αρκετούς μήνες επιπλέον – εκτιμάται ότι – θα χρειαστεί και ο επανυπολογισμός καθενός από τα 63.000 εκκρεμή εφάπαξ με βάση τον νέο μαθηματικό τύπο που θα αποφασίσει το υπουργείο Εργασίας.

 

Μέχρι, όμως, να προσδιοριστεί ο νέος τύπος υπολογισμού των εφάπαξ όχι μόνο θα εισπράττονται εισφορές περίπου 450 εκατ. ευρώ υπέρ των ταμείων πρόνοιας, αλλά θα συγκεντρώνονται στον κοινό «κουμπαρά» του κυοφορούμενου Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, στον οποίο – σύμφωνα με το κυβερνητικό προσχέδιο του νέου ασφαλιστικού – θα συγχωνευτούν, χάνοντας πλήρως τη διοικητική και οικονομική αυτοτέλειά τους, τα Ταμεία Πρόνοιας.

 

Τα κεφάλαια τα οποία θα συγκεντρώνει αυτός ο «κουμπαράς» θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη κάθε άλλης ανάγκης του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και πρώτα απ’ όλα της καταβολής των κύριων συντάξεων των ελλειμματικών ταμείων (π.χ. ΙΚΑ, ΟΑΕΕ).

 

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες:

 

Κανένα από τα μεγάλα Ταμεία Πρόνοιας δεν πρόκειται να κάνει αναλογιστική μελέτη με βάση τα τρία σενάρια επανυπολογισμού των εφάπαξ, τα οποία τους απέστειλε το υπουργείο Εργασίας στα μέσα του περασμένου μήνα και τα οποία οδηγούν σε μία μείωση 20-25% στα εφάπαξ. Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου Πρόνοιας Ιδιωτικού Τομέα ήδη έλαβε αρνητική απόφαση. Το ίδιο αναμένεται να κάνει και το Δ.Σ. του Ταμείου Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΤΠΔΥ) την ερχόμενη Τετάρτη 2 Μαρτίου.

 

Η έκδοση νέων αναλογιστικών μελετών από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή θα χρειαστεί 4-5 μήνες. Συνεπώς θα είναι έτοιμες τον ερχόμενο Ιούνιο – Ιούλιο. Ο επανυπολογισμός 63.000 εφάπαξ από τις αρμόδιες υπηρεσίες των Ταμείων Πρόνοιας, οι οποίες αναμένεται (εφόσον έχει ψηφιστεί έως τότε το νέο ασφαλιστικό, το οποίο προβλέπει την ένταξη των εν λόγω ταμείων στον νέο Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης) να ενταχθούν σε ένα ευρύτερο διοικητικό σύνολο, αποκλείεται χρειαστεί άλλους τόσους μήνες.

 

Στο μεταξύ, οι τομείς πρόνοιας θα εισπράττουν εισφορές από τους εργαζομένους. Συνολικά αναμένονται να εισπραχθούν κοντά στα 450 εκατ. ευρώ καθ’ όλη τη διάρκεια του 2016. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 16% των δαπανών του 2015 για την καταβολή κύριων συντάξεων σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα (27,5 δισ. ευρώ). Για παράδειγμα, αναμένεται να εισπραχθούν 310 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων και άλλα περίπου 120 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Πρόνοιας Ιδιωτικού Τομέα. Παράλληλα, υπενθυμίζεται πως στο Κοινό Κεφάλαιο της Τράπεζας της Ελλάδος είναι συγκεντρωμένα αποθεματικά ύψους 1,5 δισ. ευρώ από τα Ταμεία Πρόνοιας.

 

Οι εισφορές που θα εισπράττονται υπέρ των Ταμείων Πρόνοιας θα οδηγούνται σε έναν κοινό «κουμπαρά», πάνω στον οποίο δεν θα έχει κανένα ουσιαστικά έλεγχο η νέα διεύθυνση των Ταμείων Πρόνοιας. Έτσι υπηρεσιακά στελέχη των εν λόγω ταμείων εκφράζουν φόβους πως μέρος των εισφορών των Ταμείων Πρόνοιας θα κατευθυνθούν στην κάλυψη ταμειακών ελλειμμάτων άλλων φορέων κύριας ασφάλισης, όπως το ΙΚΑ, που φέτος εκτιμάται ότι θα έχει έλλειμμα… 2,1 δισ. ευρώ, ή ο ΟΑΕΕ που προβλέπει έλλειμμα 800 εκατ. ευρώ.

 

Αυλαία για τον νόμο Δένδια

Ετοιμάζεται να ρίξει αυλαία ο νόμος Δένδια, καθώς όσοι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες βρίσκονται με «κόκκινα» δάνεια θα έχουν έναν μήνα περιθώριο για να κάνουν χρήση των διατάξεων.

Στις 31 Μαρτίου λήγει η προθεσμία υπαγωγής στον νόμο και ακόμη δεν έχει αποσαφηνιστεί για το τι θα γίνει με τα επιχειρηματικά δάνεια, καθώς το θέμα βρίσκεται σε διαπραγμάτευση με τους δανειστές. Όπως έχει προαναγγείλει και ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης, στόχος είναι να επιτευχθεί τριετής παράταση της εφαρμογής του Νόμου Δένδια, που αφορά τη διευθέτηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων μικρομεσαίων επιχειρήσεων.

Ωστόσο αυτή τη στιγμή ο μοναδικός νόμος που υπάρχει σε ισχύ και απευθύνεται σε μικρομεσαίους επιχειρηματίες είναι αυτός και λήγει τυπικά στις 31 Μαρτίου, με ό,τι αυτό σημαίνει για τους δανειολήπτες, εάν δεν υπάρξει παράτασή του ή κάποιο άλλο νομοθέτημα. Ο νόμος δεν έτυχε της αποδοχής που αναμενόταν, καθώς η αγορά περίμενε – βασιζόμενη σε προηγούμενες εξαγγελίες της κυβέρνησης – ότι θα υπάρξει ένα νέο ολοκληρωμένο πλαίσιο. Ωστόσο ειδικοί επισημαίνουν ότι είναι ένας καλός νόμος, ο οποίος μπορεί να αξιοποιηθεί από τους επιχειρηματίες με «κόκκινα» δάνεια αλλά και να υπάρξουν βελτιωτικές παρεμβάσεις που θα τον κάνουν πιο λειτουργικό.

 

Τι προβλέπει

Με τον Ν. 4307/2014 θεσπίζονται κίνητρα προς μικρές επιχειρήσεις και επαγγελματίες για τη ρύθμιση των οφειλών τους προς τράπεζες, το Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης. Προβλέπει ρυθμίσεις ή διαγραφές δανείων (έως 500.000 ευρώ) σε επαγγελματίες με τζίρο έως 2,5 εκατ. ευρώ και δίνει δυνατότητα ταχείας εκκαθάρισης μη βιώσιμων μεγάλων επιχειρήσεων με πρωτοβουλία των πιστωτών.