Ο πρόεδρος Ολάντ, με τη δημοτικότητά του στο ναδίρ, έκανε λόγο την περασμένη Κυριακή για «πραγματική απειλή τρομοκρατίας», αυξάνοντας τους φόβους που υπήρχαν μετά την επίθεση τζιχαντιστών στο Μπατακλάν. Καθώς οι μαζικές απεργίες και οι πλημμύρες πνίγουν τη χώρα, το σκηνικό μοιάζει εντελώς απρόβλεπτο και οι ανησυχίες έχουν κορυφωθεί. 

 

Η Γαλλία προετοιμαζόταν καιρό για να οργανώσει ένα υπερθέαμα αυτόν τον μήνα. Το Euro 2016 αρχίζει στο Σταντ ντε Φρανς με τον αγώνα Γαλλίας – Ρουμανίας. Θα είναι ο πρώτος από 51 αγώνες που θα διεξαχθούν σε δέκα γήπεδα της χώρας μέχρι τις 10 Ιουλίου. Ωστόσο, από την πρώτη μέχρι και την τελευταία μέρα όλος ο πλανήτης θα παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα. 

 

 

Στις ταυτόχρονες επιθέσεις του ISIS τον περασμένο Νοέμβριο, με 89 νεκρούς, επιχειρήθηκε να εισβάλουν βομβιστές αυτοκτονίας στο Σταντ ντε Φρανς την ώρα που διεξαγόταν ο φιλικός αγώνας Γαλλίας – Γερμανίας. Στόχος να προκαλέσουν εκατοντάδες θύματα, κάτι που ευτυχώς απεφεύχθη. Η Γαλλία περιμένει εκατομμύρια επισκέπτες και η δήλωση Ολάντ μόνο καθησυχαστική δεν μπορεί να θεωρηθεί: «Πρέπει να κάνουμε το παν ώστε να διασφαλίσουμε ότι το Euro θα είναι επιτυχημένο. Η απειλή τρομοκρατικής επίθεσης, όμως, κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης είναι υπαρκτή. Η χώρα δεν πρέπει ποτέ να δεχτεί να την εκφοβίσουν».

 

Η παράταση της κατάστασης ύψιστου συναγερμού δόθηκε στις 19 Μαΐου, όμως πάλι κανείς δεν μπορεί να κοιμάται ήσυχος. Οι Γάλλοι πολίτες, οι φιλοξενούμενοι θεατές και οι ποδοσφαιρικές αποστολές θα νιώθουν την ανάσα χιλιάδων ενόπλων για αντιτρομοκρατική προστασία στους δημόσιους χώρους, αλλά το εγχείρημα κρύβει τεράστιες δυσκολίες έτσι κι αλλιώς. 

 

Οι δηλώσεις Ολάντ ήλθαν μία μέρα μετά την αποκάλυψη της εφημερίδας «Le Point» ότι ένας Γάλλος συνελήφθη στα τέλη Μαΐου κοντά στα σύνορα Ουκρανίας – Πολωνίας έχοντας στην κατοχή του ολόκληρο οπλοστάσιο. Στο αυτοκίνητο του συλληφθέντος, που φέρεται να προετοίμαζε 15 επιθέσεις στη διάρκεια του Euro, βρέθηκαν 100 κιλά εκρηκτικής ύλης, τυφέκια Καλάσνικοφ και εκτοξευτήρες βομβών.

 

Η «Le Point» υποστήριξε ότι σε έλεγχο 3.500 υπαλλήλων ασφαλείας, που προσέλαβαν ιδιωτικές εταιρείες για το Euro, υπάρχουν «υποψήφιοι τρομοκράτες», κυρίως φανατικοί ισλαμιστές ή εξτρεμιστές νεοναζιστικών οργανώσεων. Βρέθηκαν 82 ύποπτα άτομα, τα οποία απομακρύνθηκαν άμεσα και πλέον θα παρακολουθούνται από τις γαλλικές υπηρεσίες. 

 

Τα γαλλικά και γερμανικά δημοσιεύματα τις τελευταίες εβδομάδες κάνουν λόγο για προετοιμασία τζιχαντιστών προκειμένου να επιτεθούν σε χώρους μαζικής προσέλευσης που σχετίζονται με το Euro, κυρίως σε γήπεδα, fan zones και σταθμούς μαζικής μεταφοράς. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ενημέρωσε ήδη, εν μέσω θερινής τουριστικής σεζόν, τους Αμερικανούς ταξιδιώτες ότι η διοργάνωση είναι πιθανός στόχος τρομοκρατών.

 

Ο υπουργός Εσωτερικών της Γαλλίας Μπερνάρ Καζνέβ παραδέχθηκε ότι, όσα μέτρα κι αν ληφθούν, μπορεί να αποδειχθούν αναποτελεσματικά: «Πρέπει να πούμε στον κόσμο την αλήθεια: Το να μη λαμβάνεις καθόλου μέτρα ασφαλείας έχει αποτέλεσμα το ρίσκο στο 100%, αλλά το να λαμβάνεις όλα τα μέτρα, όπως θα κάνουμε στο Euro, δεν εγγυάται μηδενικό κίνδυνο».

 

Το κρας τεστ για την επιτυχία των μέτρων στο Euro έγινε στον τελικό του Κυπέλλου Γαλλίας ανάμεσα στην Παρί Σαιν Ζερμαίν και τη Μαρσέιγ στο κατάμεστο Σταντ ντε Φρανς. Ωστόσο κρίθηκε αποτυχημένο! Οπαδοί κατάφεραν-παρά τη γιγαντιαία προσπάθεια των αρχών- να εκμεταλλευτούν όλα τα κενά ασφαλείας και να περάσουν διάφορα αντικείμενα στις εξέδρες (καπνογόνα κ.ά.). 

 

Ο επικεφαλής της γαλλικής υπηρεσίας Εσωτερικών Πληροφοριών προειδοποίησε αμέσως μετά, ενώπιον της κοινοβουλευτικής επιτροπής για θέματα ασφαλείας και τρομοκρατίας, για «νέες μορφές επίθεσης από τους τρομοκράτες με τοποθέτηση εκρηκτικών μηχανισμών σε μέρη μαζικών συγκεντρώσεων». 

 

 

Όμως οι έντονες ανησυχίες της γαλλικής κυβέρνησης δεν σταματούν στο ISIS. Ταραχές και απεργίες απειλούν να σκορπίσουν το χάος και να χαλάσουν το πάρτι λόγω των εργασιακών μεταρρυθμίσεων του Ολάντ. Οι πρόσφατες πλημμύρες επιδείνωσαν την κατάσταση και έφεραν σε ακόμη πιο δύσκολη θέση την κυβέρνηση. 

 

Λίγα 24ωρα μετά την έναρξη του Euro, στις 14 Ιουνίου, έχει κηρυχθεί από τα συνδικάτα εθνική ημέρα απεργίας. Είναι η μέρα που το γαλλικό Κοινοβούλιο θα συζητήσει τις αλλαγές στην εργασιακή νομοθεσία, που βρίσκονται στο επίκεντρο της διαμάχης κι έχουν ξεσηκώσει πλήθος διαμαρτυριών τους τελευταίους μήνες. 

 

Το τελευταίο πράγμα που θα ήθελε η κυβέρνηση Ολάντ είναι ακόμη περισσότεροι μπελάδες για το Euro 2016, που ήδη κυριαρχείται από σημαντικές ανησυχίες για τρομοκρατικές επιθέσεις. Εκτός της φρενίτιδας για την προετοιμασία των μέτρων ασφαλείας, η Γαλλία προσπαθεί να σταματήσει τις απεργίες πριν αρχίσει το Euro 2016. Τις δύο τελευταίες εβδομάδες μια μάχη για την επιβίωση της γαλλικής κυβέρνησης και το μέλλον του Σοσιαλιστικού Κόμματος μαίνεται σε διυλιστήρια και σιδηροδρομικά δίκτυα. 

 

Δεν είναι σπάνιες για τη Γαλλία τέτοιες εργατικές κινητοποιήσεις και πολιτικές αντιπαραθέσεις. Όμως η συγκεκριμένη κόντρα βάζει την Αριστερά ενάντια στην Αριστερά. 

 

◆ Από τη μια πλευρά είναι η σοσιαλιστική κυβέρνηση του προέδρου Ολάντ και του πρωθυπουργού Μανουέλ Βαλς. 

 

◆ Από την άλλη το CGT, το μεγαλύτερο συνδικάτο της χώρας, με ιστορικούς δεσμούς με το κομμουνιστικό κόμμα, με συμμάχους και κάποιους «κοινοβουλευτικούς αντάρτες» από το κυβερνών Σοσιαλιστικό Κόμμα.

 

Η αντιπαράθεση έγκειται στην προσπάθεια του Βαλς να βάλει γενναίες δόσεις ευελιξίας στον 3.280 σελίδων εργατικό κώδικα της Γαλλίας. Ύστερα από διαμαρτυρίες, οι τελικές εργασιακές μεταρρυθμίσεις έγιναν ηπιότερες από ό,τι αρχικά σχεδιάστηκε. Όμως, επειδή και αυτή η εκδοχή απορρίφθηκε από βουλευτές των Σοσιαλιστών, ο Βαλς έκανε χρήση μιας διαδικασίας εξπρές για να επιβάλει το νομοσχέδιο χωρίς ψηφοφορία. 

 

 

Η όλη κατάσταση μετατρέπεται σε μάχη ανάμεσα στον Βαλς και τον αρχηγό του συνδικάτου CGT Φιλίπ Μαρτίνεζ. Ουσιαστικά ανάμεσα σε δύο αντιμαχόμενες εκδοχές της Αριστεράς. Στο παρελθόν στη Γαλλία κεντροδεξιές κυβερνήσεις υπέκυψαν σε μαζικές απεργίες και διαμαρτυρίες, κυρίως το 1995 και το 2006. 

 

Όμως αυτή είναι η πρώτη φορά που μια σοσιαλιστική κυβέρνηση συγκρούεται για οικονομικές μεταρρυθμίσεις με αυτούς που τη βοήθησαν να ανέλθει στην εξουσία. Το στοιχείο αυτό προσδίδει στη σύγκρουση και μια συμβολική πλευρά, σαν ένα τεστ για το τι είδους Αριστερά και Κεντροαριστερά θέλει τελικά η Γαλλία. Η κατάσταση έχει γίνει περίπλοκη στον χειρισμό της και μπορεί να εξελιχθεί σε ανεξέλεγκτη, αν δεν αποφευχθεί η τελική σύγκρουση στο παρά πέντε του Euro, αφού η χώρα θα είναι στο επίκεντρο της προσοχής διεθνώς λόγω της δημοφιλούς ποδοσφαιρικής διοργάνωσης. 

 

Ο Ολάντ, με τη δημοτικότητά του καταποντισμένη στο 13%, είναι ο ιστορικά λιγότερο δημοφιλής πρόεδρος στη σύγχρονη Γαλλία. Το προφίλ του Ολάντ συμπαρασύρει και τον κάποτε δημοφιλή Βαλς, ο οποίος, πάντως, δήλωσε ότι είναι αποφασισμένος να μην κάνει πίσω: «Δεν θέλω να μπω στη λίστα με όλους αυτούς που υποχώρησαν και κόστισαν στη Γαλλία χαμένο χρόνο».

 

Η πίεση για να λήξει η σύγκρουση αυξάνεται. Ο νέος εργασιακός νόμος πηγαίνει στη Γερουσία στις 14 Ιουνίου. Τέσσερις μέρες νωρίτερα ξεκινάει το Euro 2016. Στο μεταξύ η Γαλλία παραμένει υπό καθεστώς ύψιστου συναγερμού και οι ανησυχίες για την ασφάλεια πολλαπλασιάζονται.

 

Σε μια προσπάθεια να βγάλει από το κάδρο τουλάχιστον τις παραλυτικές απεργίες πριν από το Euro 2016, η κυβέρνηση Ολάντ επιχειρεί να κάνει παραχωρήσεις στο συνδικάτο CGT σε ένα διαφορετικό θέμα που σχετίζεται με τους σιδηροδρόμους. Πρόκειται για έναν τσαπατσούλικο συμβιβασμό ώστε να μετριαστεί κάπως η αντίδραση, με την ημερομηνία έναρξης της διοργάνωσης να βρίσκεται πια σε απόσταση αναπνοής.

 

 

Ο Ολάντ τις προηγούμενες μέρες παρουσιάστηκε καθησυχαστικός: «Κανείς δεν θα κατανοούσε εάν οι απεργίες των εργαζομένων στους σιδηροδρόμους και των κυβερνητών της Air France εμποδίσουν τους θεατές να ταξιδέψουν μεταξύ των δέκα πόλεων που θα φιλοξενήσουν τους αγώνες. Καταγράφουμε, πάντως, πρόοδο για να καταλήξουμε σε μια λύση στη διαμάχη με την Εθνική Εταιρεία Σιδηροδρόμων».

 

Το Γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, επί πολλά χρόνια, έντεκα από τα οποία με αρχηγό τον Φρανσουά Ολάντ, δεν έκανε ποτέ την επιλογή ανάμεσα στον παραδοσιακό σοσιαλισμό της φορολόγησης και των δαπανών και σε μια πιο μετριοπαθή, σκανδιναβικού ή γερμανικού τύπου σοσιαλδημοκρατία. Το 2012 ο Ολάντ κατέβηκε στις εκλογές με αμφίσημη γλώσσα και μεγάλες υποσχέσεις περί πάταξης των πλουσίων. Οι προσδοκίες που δημιούργησε ουδέποτε δικαιώθηκαν. 

 

Στα μισά της θητείας του υιοθετεί ένα πολύ φιλικότερο προς τις αγορές οικονομικό πρόγραμμα. Δεν είναι, λοιπόν, περίεργο που οι ψηφοφόροι του νιώθουν προδομένοι. Χαρακτηριστικά το συνδικάτο CGT είπε ότι «Στο παρελθόν, όποτε είχαμε κυβέρνηση σοσιαλιστών, βελτιώνονταν οι συνθήκες για τους εργαζόμενους. Αυτή, όμως, είναι μια κυβέρνηση για τα αφεντικά. Εμείς δεν ψηφίσαμε ποτέ για κάτι τέτοιο». 

Θεωρείται πιθανό, τέλος, ότι, ακόμα κι αν κοπάσουν για το διάστημα του Euro οι αντιδράσεις, θα υπάρξει νέος γύρος διαμάχης με την κυβέρνηση τους αμέσως επόμενους μήνες.