Έναν χρόνο μετά το πρώτο «όχι στο μνημόνιο», ο Αντώνης Σαμα­ράς στις αρχές της εβδομάδας επανέλαβε στον πρωθυπουργό την απόφασή του να μη συναινέσει στην πολιτική του μνημονίου.

Έναν χρόνο μετά το πρώτο «όχι στο μνημόνιο», ο Αντώνης Σαμα­ράς στις αρχές της εβδομάδας επανέλαβε στον πρωθυπουργό την απόφασή του να μη συναινέσει στην πολιτική του μνημονίου. Μια απόφαση που τότε είχε το ρίσκο της απομόνω­σης της Ν.Δ. και σήμερα το ρίσκο των εκλογών τους επόμενους μήνες. Πά­ντως ο αρχηγός της αξιωματικής αντι­πολίτευσης προτίμησε να την… κάνει με ελαφρά πηδηματάκια από το Μέγα­ρο Μαξίμου κλείνοντας πίσω του την πόρτα της συναίνεσης παρά να βρε­θεί στα αζήτητα, όπως ο ομόλογός του στην Πορτογαλία…

«Τζάμπα το κέρασμα» σχολίασαν κάποιοι πικρόχολα, αφού ο Γ. Παπαν­δρέου, προκειμένου να δημιουργήσει μια… ωραία ατμόσφαιρα κατά τη δι­άρκεια της συνάντησής τους, έσπευσε να κεράσι τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης ένα… φοντανάκι για τα γενέθλιά του.

Η συνάντηση των δυο ανδρών δεν είχε εκπλήξεις, εάν λάβει κανείς υπό­ψη ότι ο Σαμαράς μόλις πριν από δυο εβδομάδες είχε παρουσιάσει το οικο­νομικό πρόγραμμα του κόμματός του, το περίφημο «Ζάππειο 2», το οποίο έχει διαφορετική φιλοσοφία από την πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση, σύμφωνα τουλάχιστον με όσα ισχυρί­ζονται ο ίδιος ο πρόεδρος της Ν.Δ. και οι συνεργάτες του.

Αβίαστα

Έτσι η καθοριστική δήλωση ότι «η κυβέρνηση επαναλαμβάνει το ίδιο λά­θος σε αυτή τη λανθασμένη συνταγή του μνημονίου και δεν μπορεί να συμ­φωνήσω» βγήκε αβίαστα από τα χείλη του προέδρου της αξιωματικής αντιπο­λίτευσης.

Ωστόσο το άγχος των γαλάζιων στε­λεχών είναι μήπως ανοίξει η κερκόπορτα για συγκυβέρνηση, αφού από τη συνάντηση προέκυψε η καλή θέ­ληση της κυβέρνησης να υιοθετήσει κάποιες από τις προτάσεις του οικο­νομικού προγράμματος της Ν.Δ., όπως αυτές για τα αυθαίρετα, την εργασια­κή εφεδρεία, τον επαναπατρισμό των κεφαλαίων, την υπό όρους αποκρατι­κοποίηση καθώς και το ξεπούλημα των ακινήτων.

Μάλιστα, οι στενοί συνεργάτες του προέδρου της Ν.Δ. ήταν ιδιαίτερα αρνητικοί στην πρόταση που φέρεται να έκανε ο πρωθυπουργός στον Σαμα­ρά κάποια στελέχη από το οικονομικό του επιτελείο να συνεργαστούν με το υπουργείο Οικονομικών προκειμένου να αξιοποιηθούν όσο το δυνατόν καλύ­τερα αυτές οι προτάσεις.

Άλλοι πάλι πιστεύουν ότι θα ήταν καλό να υπάρξει μια τέτοια προσέγγι­ση γιατί έτσι θα έδειχνε το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι είναι σοβαρό σε αυτά, ότι δεν κρύβεται πί­σω από μικροκομματικές σκοπιμότητες και ότι λειτουργεί με γνώμονα το καλό του τόπου.

Ταυτόχρονα με αυτό τον τρόπο θα σταματούσαν και οι πιέσεις των Ευρω­παίων για κυβέρνηση συνεργασίας, αφού θα έβλεπαν πως, παρά το «όχι» για συναίνεση στην ψήφιση του Μεσο­πρόθεσμου Προγράμματος, η αξιωμα­τική αντιπολίτευση είναι έτοιμη μέσα από κάποιες διαδικασίες να βοηθήσει την κυβέρνηση.

Από τη στιγμή πάντως που ο Σαμα­ράς έφυγε από το Μέγαρο Μαξίμου, οι συσκέψεις στη Συγγρού διαδέχονταν η μία την άλλη, αφού το οικονομικό επι­τελείο του προέδρου της Ν.Δ. θέλει να παρουσιάσει τις προτάσεις που αποδέ­χεται να συζητήσει η κυβέρνηση με τον καλύτερο τρόπο.

Υπό όρους

Σε ό,τι αφορά τις αποκρατικοποιή­σεις, ο πρόεδρος της Ν.Δ. διέκρινε την πρόθεση της κυβέρνησης να προσεγ­γίσει την άποψή του, ωστόσο έσπευσε να ξεκαθαρίσει ότι «οι όποιες αποκρα­τικοποιήσεις θα πρέπει να γίνουν υπό όρους», δηλαδή θα πρέπει να έχουν αναπτυξιακό χαρακτήρα και όχι ταμει­ακό. «Δεν πρόκειται να δεχθώ πώλη­ση ενός μετοχικού πακέτου της ΔΕΗ σε ένα πτωτικό χρηματιστήριο, χωρίς προ­ηγούμενο σπάσιμο του κρατικού μονο­πωλίου» είπε ο πρόεδρος της Ν.Δ.

Ο Σαμαράς έχει το παράδειγμα της Πορτογαλίας και για το καλό και για το κακό. Στη συζήτηση που είχε με τον πρωθυπουργό αναφέρθηκε αρκετές φορές στο τι συμβαίνει σε αυτή τη χώ­ρα του Νότου λέγοντας ότι «στην Πορ­τογαλία δεν δέχθηκαν καμιά μείωση στις συντάξεις κάτω από τα 1.500 ευρώ, ενώ εμείς ζητάμε αποκατάσταση μόνο των χαμηλοσυνταξιούχων, δηλα­δή αυτών που έπαιρναν 700 ευρώ». Και πρόσθεσε: «Μείωση των εργοδοτικών εισφορών δέχθηκαν και στην Πορτογα­λία και κατά περίπτωση στην Ιρλανδία. Γιατί άραγε δεν μπορούν να δεχθούν και στην περίπτωση της Ελλάδας;».

Έχοντας τον αέρα του δικαιωμένου, ο Σαμαράς συνάντησε και τους εκπροσώ­πους του ΣΕΒ, κάποιοι από τους οποί­ους μάλιστα πέρυσι είχαν εκφράσει την άποψη ότι ο πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι κρατιστής επειδή είχε καταψηφίσει το μνημόνιο. Και όπως φαίνεται τους το φύλαγε.

Στην ομιλία που έκανε στο Μέγαρο Μουσικής, αφού ανέλυσε διεξοδικά το πρόγραμμα του κόμματός του και επανέλαβε όλες τις προτάσεις που κα­ταγράφονται στο «Ζάππειο 2», κατέλη­ξε λέγοντας: «Πέρσι, κάποιοι από σας – και, για να λέμε την αλήθεια, αρκε­τοί από σας – με περάσατε άδικα για κρατιστή, επειδή καταψήφισα το μνη­μόνιο. Φέτος ελπίζω να καταλαβαίνετε ποιοι είναι οι πραγματικοί φιλελεύθε­ροι και ποιοι είναι οι κρατιστές».

Απογοήτευση

Εν τω μεταξύ, μόνο συνεννόηση και σύμπνοια δεν φέρνει στη Ν.Δ. η συναί­νεση που ζητά η κυβέρνηση για το Με­σοπρόθεσμο Πρόγραμμα. Από το κακό στο χειρότερο πηγαίνουν τα πράγματα στην Κοινοβουλευτική Ομάδα της με αφορμή την ψήφιση του νέου μνημο­νίου και του «όχι» που είπε ο Αντ. Σαμαράς.

Δεν είναι λίγοι στο κόμμα της αξιω­ματικής αντιπολίτευσης εκείνοι που μόνο λίγες ώρες μετά τη συνάντηση του Αντ. Σαμαρά με τον πρωθυπουργό δεν έκρυβαν την απογοήτευσή τους για τη στάση που κρατά το κόμμα τους σε αυτό το θέμα, λέγοντας ότι με αυτό τον τρόπο θα δρομολογηθούν εξελί­ξεις που δεν θα είναι υπέρ κανενός.

Οι υπερασπιστές της λογικής ότι οι ώρες είναι κρίσιμες και γι’ αυτό θα έπρεπε να υπάρχει εθνική συναίνεση στο μνημόνιο, πριν από τη συνάντηση του Σαμαρά με τον πρωθυπουργό, έλ­πιζαν ότι έστω και την ύστατη ώρα τα πράγματα θα πήγαιναν διαφορετικά. Δηλαδή ότι ο πρόεδρος του κόμματός τους μπροστά στις πιέσεις και τις γκρί­νιες των Ευρωπαίων εταίρων αλλά και στις αντιδράσεις στο εσωτερικό του κόμματος θα ακολουθούσε άλλη γραμ­μή. Τη γραμμή της συνεννόησης υπό όρους και προϋποθέσεις, αφού ακόμα και αυτοί αντιλαμβάνονται ότι τα πράγ­ματα και οι συνθήκες είναι ιδιαίτερα δύσκολες για τη Ν.Δ.

Ο Σαμαράς όμως είχε τονίσει με όλους τους τρόπους στο εσωτερικό του κόμματός του ότι δεν μπορεί να υπάρξει άλλος δρόμος από το «όχι». Οι πολιτικές που εκφράζει το κάθε κόμμα είναι διαφορετικές και έτσι τα περιθώρια συνεννόησης ήταν πολύ περιορισμένα.

Έσπευσε ωστόσο να διαμηνύσει προς όλες τις πλευρές ότι οι δημόσιες δια­φωνίες δεν ωφελούν κανέναν και ιδι­αίτερα τη Ν.Δ., που δίνει μια μάχη κό­ντρα σε όλο το σύστημα. Μάλιστα δεν έκρυψε ούτε στιγμή την ενόχλησή του για κάποιες δηλώσεις πρωτοκλασάτων στελεχών που τάχθηκαν ανοικτά υπέρ της συναίνεσης ακόμα και την περασμένη Κυριακή με συνεντεύξεις τους στον Τύπο.

Οι υπερασπιστές της «εθνικής συ­νεννόησης» θεωρούν ότι τα πράγμα­τα θα γίνουν ιδιαίτερα δύσκολα για τη Ν.Δ. μέσα στο καλοκαίρι, όταν πάλι θα δημιουργηθούν προβλήματα και οι Ευ­ρωπαίοι εταίροι θα ζητήσουν ξανά από το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευ­σης να στηρίξει την κυβέρνηση για να μην καταρρεύσει όλο το σύστημα.

«Στο τέλος η κυβέρνηση θα εξανα­γκαστεί να πάει σε εκλογές και θα ρί­ξει όλη την ευθύνη στη Ν.Δ. λέγοντας ότι λειτούργησε μικροκομματικά» λένε όσοι τάσσονται υπέρ της συναίνεσης. Γι’ αυτό μάλιστα εξέφραζαν την άποψη ότι η Ν.Δ. θα έπρεπε να ζητήσει να πε­ράσει το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα με 180 ψήφους. Έτσι η Ν.Δ. θα είχε το άλλοθι να πει «ναι» στο Μεσοπρόθε­σμο Πρόγραμμα και να μη χρεωθεί τις εκλογές, έλεγαν οι εμπνευστές αυτής της ιδέας. Μάλιστα οι ίδιοι άνθρωποι ασκούσαν έμμεσα και κριτική στις κι­νήσεις Σαμαρά λέγοντας ότι έκανε λά­θος που είπε αρχικά «όχι» στο μνημό­νιο. «Θα έπρεπε να ξεκινήσει λέγοντας “ναι” και στη συνέχεια, εάν υπήρχαν θέματα σοβαρά που διαφωνούσε, να πει “όχι”. Τώρα πραγματικά είμαστε σε πολύ δύσκολη θέση. Μόνο που η απο­τυχία της κυβέρνησης μπορεί να συ­μπαρασύρει και εμάς».

Η κόκκινη γραμμή μεταξύ κυβέρνησης – Ν.Δ.

Στη συνάντηση της Τρίτης – σύμφωνα με πληροφο­ρίες – ο Σαμαράς τόνισε ότι δεν πρόκειται να δεχθεί τη λογική «να τινάξουμε στον αέρα την κοινωνία για να σωθούμε», ότι «πρέπει να βάλουμε κλήρο ποιους θα πετάξουμε στη θάλασσα για να σωθούν οι υπόλοι­ποι». Εξέφρασε ακόμα τη διαφωνία του για τη φοροεισπρακτική πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση λέγοντας ότι «δεν είναι δυνατόν μόλις χθες να βάζετε και νέους φόρους που ισοπεδώνουν κι άλλο την οι­κονομία. Τα χθεσινά μέτρα πάγωσαν τους πάντες. Και αφού δεν έπιασαν τα πρώτα μέτρα, τι σας κάνει να πι­στεύετε ότι θα αποδώσουν τα νέα;».

Ο πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης επέ­μεινε στο ότι δεν μπορεί να δώσει συναίνεση στον περαιτέρω φορολογικό στραγγαλισμό της οικονομί­ας και επανέλαβε τις προτάσεις που έχει καταθέσει η Ν.Δ. για το θέμα αυτό.

Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι, στις επίσημες δηλώσεις που έκανε μετά τη συνάντησή του με τον Παπανδρέου, επανέλαβε και δημόσια την κόκκινη γραμμή που υπάρχει ανάμεσα στην κυβέρνηση και τη Ν.Δ. «Η κυβέρνηση επιβαρύνει την οικονομία με νέους φόρους. Παραλύει έτσι και την τελευταία πα­ραγωγική ικμάδα του τόπου. Φέρνει περισσότερη ύφεση, όχι μικρότερα ελλείμματα» είπε.

Ο Τόμσεν

Μάλιστα στην 50λεπτη συνάντησή τους ο Σαμαράς επικαλέστηκε και τους ανθρώπους του ΔΝΤ για να πείσει τον πρωθυπουργό ότι η πολιτική που ακολου­θεί η κυβέρνηση είναι καταστροφική για τη χώρα. «Μα ακόμα και ο Τόμσεν του ΔΝΤ σου λέει ότι αυτό που έκανες και κυρίως αυτό που πας να κάνεις είναι λάθος. Γιατί δεν το καταλαβαίνεις;» φέρεται να είπε ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης στον Γ. Παπανδρέου.

Τέλος με την παλαιά φρουρά

Η εποχή των δεινοσαύρων τελειώνει στη Ν.Δ., όχι όμως και των επιφανών οικογενειών που τα βλαστάρια τους είναι έτοιμα να πάρουν τη σκυτάλη από πατέρες, θείους ή… παππούδες.

Η πρόθεση, τουλάχιστον, του Αντώνη Σαμαρά είναι να αφήσει εκτός ψηφοδελτίων όλες τις παλιές καραβάνες του κόμματος. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρόεδρος της αξιωματικής αντιπολίτευσης προσανατολίζεται να «τελειώσει» στελέχη της παλαιάς φρουράς, όπως οι Γ. Σουφλιάς, Δ. Σιούφας, Φάνη Πάλλη – Πετραλιά, Άννα Ψαρούδα – Μπενάκη, Αχιλλέας Καραμανλής, Σταύρος Δήμας κ.λπ. προκειμένου να βάλει νέο αίμα στο κόμμα του.

Το συμπέρασμα

Οι δημοσκοπήσεις που φτάνουν καθημερινά στη Συγγρού δείχνουν ότι η Ν.Δ. χρειάζεται ανανέωση εκ βάθρων και ότι οι πολίτες είναι δύσπιστοι στο να εμπιστευτούν τα ίδια πρόσωπα. Το συμπέρασμα που βγάζουν λοιπόν τα γαλάζια στελέχη είναι ότι χρειάζονται νέοι και άφθαρτοι πολιτικοί, οι οποίοι δεν θα πρέπει να απολογούνται διαρκώς για τα όσα συνέβησαν στο παρελθόν, αλλά να μιλούν μια φρέσκια, σύγχρονη γλώσσα και να έχουν διάθεση για δουλειά.

Ο πρόεδρος της Ν.Δ., ωστόσο, αντιλαμβάνεται ότι μπορεί ίσως σχετικά εύκολα να ξεμπερδέψει με τους βετεράνους – βαρόνους, δεν είναι όμως εύκολο να απαλλαγεί από την οικογενειοκρατία, αφού αρκετοί από τους πρώην υπουργούς της Ν.Δ. είναι έτοιμοι να κάνουν στην άκρη προκειμένου να δώσουν τη σκυτάλη στα παιδιά τους.

Έτσι ο πρόεδρος της Ν.Δ. πολύ δύσκολα θα ξεμπερδέψει με αυτό το κεφάλαιο, αν και δείχνει να είναι ανοικτός στα νέα πρόσωπα που κουβαλούν μαζί τους ένα κομμάτι της ιστορίας του κόμματος, αρκεί να πληρούν τις προϋποθέσεις που θέτει.

Φυσικά ο Σαμαράς και οι συνεργάτες του γνωρίζουν καλά ότι οι αλλαγές δεν θα προκύψουν χωρίς γκρίνιες και παράπονα. Γι’ αυτό ήδη προετοιμάζουν την άμυνά τους προκειμένου οι αναμενόμενοι τριγμοί να αποσοβηθούν γρήγορα. Δεδομένου δε ότι στη Ν.Δ. πιστεύουν πως ο πρωθυπουργός δεν αποκλείεται να αιφνιδιάσει κάνοντας πρόωρες εκλογές, το επιτελείο του Σαμαρά καταρτίζει ήδη τα ψηφοδέλτια, από τα οποία λείπουν πολλά μεγάλα ονόματα της Ν.Δ. Το αμέσως επόμενο διάστημα θα αρχίσει μάλιστα συζήτηση στο κόμμα ώστε να δοθούν όλες οι εξηγήσεις προς τους ενδιαφερόμενους.