Η είδηση ότι το νοσοκομείο Ερ­ρίκος Ντυνάν βρίσκεται στην εντατική δεν έπεσε σαν κε­ραυνός εν αιθρία για όσους παρακολουθούν τις εξελίξεις στον χώ­ρο της υγείας.

Η είδηση ότι το νοσοκομείο Ερ­ρίκος Ντυνάν βρίσκεται στην εντατική δεν έπεσε σαν κε­ραυνός εν αιθρία για όσους παρακολουθούν τις εξελίξεις στον χώ­ρο της υγείας. Οι περισσότερες μονά­δες, ιδιωτικές και δημόσιες, έχουν ήδη πολύ χαμηλό… αιματοκρίτη, για να πούμε πιο ευγενικά (και επιστημονικά) το ότι βρίσκονται σε οριακή κατάστα­ση, ενώ πολλές αντιμετωπίζουν και το κλείσιμο.

Για το μέλλον του Ντυνάν το καμπα­νάκι χτυπάει μετά τη «γνωστοποίηση» για αποχώρηση της μαιευτικής κλινικής «Γαία», που ανήκει στον όμιλο του Ιατρικού Αθηνών, και η διοίκηση του Ανδρέα Μαρτίνη δίνει μάχη με τους δανειστές, την τρόικα και τον χρόνο για να μείνει ανοικτό το νοσοκομείο που έχει βάλει τη δική του σφραγίδα στην ιατρική πε­ρίθαλψη.

Το κλείσιμο της «Γαίας» ανήγγειλε κατ’ ουσίαν την περασμένη εβδομάδα ο ίδιος ο αρμόδιος υπουργός Υγείας Αν­δρέας Λοβέρδος σημειώνοντας με δραματικό τρόπο για το Ντυνάν ότι, αν δεν βοηθηθεί από το Δημόσιο, «το νοσοκο­μείο θα κλείσει». Και εδώ το υπουργείο Υγείας θα πρέπει να δώσει τις δικές του εξετάσεις, ώστε να διασφαλίσει τη λει­τουργία της μονάδας…

Συγκρούσεις

Οι εξελίξεις για το Ντυνάν, ύστερα από πολύμηνες συγκρούσεις και δια­ξιφισμούς, μπήκαν στην τελική ευθεία μετά την εισήγηση της ολομέλειας του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους για τη λειτουργία της κλινικής «Γαία» στο νοσοκομείο της λεωφόρου Μεσογείων. Η εισήγηση έγινε (αναγκαστικά) δεκτή από τον υπουργό, προκαλώντας αλυσι­δωτές εξελίξεις. Τρεις ημέρες αργότε­ρα το Ιατρικό επανήλθε, δηλώνοντας ότι θα κινηθεί κατά του Δημοσίου, αφού (όπως κρίνει) η λειτουργία της «Γαίας» είναι νομότυπη:

«Λειτουργούμε κανονικώς και νομί­μως και ουδεμία πράξη της διοικήσεως μας επεδόθη ανακλητική του δικαιώμα­τος της συμπράξεώς μας για τη λειτουρ­γία της προειρημένης κλινικής του προ­αναφερθέντος νοσοκομείου. Διατηρού­με στο ακέραιο όλα τα δικαιώματά μας και θα στραφούμε διά παντός νομίμου μέσου, τόσο κατά του Ελληνικού Δημο­σίου όσο και κατά οιουδήποτε άλλου τρίτου, που με παράνομες πράξεις θα θίξει τη λειτουργία μας και θα πετάξει ανελέητα στον δρόμο, χάριν παχυλών ιδιωτικών συμφερόντων τρίτων, ήτοι των συνασπισμένων σε καρτέλ ανταγω­νιστών μας, μερικές εκατοντάδες εργα­ζομένων» σημείωνε η ανακοίνωση του Ιατρικού, που εστράφη και κατά της δι­οίκησης του νοσοκομείου Ντυνάν λέγο­ντας:

«Σε περίπτωση επισήμων δυσμενών εξελίξεων εκ παρανόμων πράξεων της διοικήσεως, που θίγουν τα νόμιμα συμ­φέροντα της εταιρείας μας, θα σας ενημερώσουμε αμελλητί με την κατά νόμο οφειλομένη πληροφόρηση».

Η «Γαία», όμως, είναι άκρως σημαντι­κή για την επιβίωση του Ντυνάν, αφού για τη λειτουργία της το νοσοκομείο ει­σέπραττε το ποσό του 1,5 εκατ. ευρώ. Στη δραματική συνεδρίαση της Βουλής ο Λοβέρδος είπε ότι το Δημόσιο δεν δι­αθέτει χρήματα ώστε να βοηθήσει το νοσοκομείο και επομένως δεν μπορεί να εξαγοραστεί και να τεθεί υπό την ομπρέλα του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Έτσι, για να εξασφαλιστεί η συνέχι­ση της λειτουργίας και να μη βρεθούν στον δρόμο περίπου 1.000 εργαζόμενοι, πρέπει να βρεθεί νομοθετική λύση.

Το πρόβλημα, όμως, είναι ότι την πε­ρασμένη εβδομάδα η τρόικα έθεσε βέ­το στην υπαγωγή του Ντυνάν υπό την ομπρέλα του ΕΣΥ, επιτρέποντας μόνο στα νοσοκομεία του ΙΚΑ να ενταχθούν σε αυτό το σύστημα.

Και όλα αυτά ενώ το Δημόσιο νίπτει τας χείρας του και ως προς τις δικές του οφειλές προς το Ερρίκος Ντυνάν, οι οποίες είναι η βασική αιτία της οικονομικής δυσπραγίας του νοσοκομείου. Έτσι, ενώ ο αρμόδιος υπουργός έδωσε εντολή να εξοφληθεί το ποσό των 1,4 εκατ. ευρώ, για το οποίο υπάρχει συμ­φωνία, για τα υπόλοιπα 24 εκατ. ευρώ θα αποφασίσουν τα… δικαστήρια.

Το πολυ-σχέδιο του Μαρτίνη

Τι μπορεί να γίνει;

Με δεδομένη την απόφαση της τρό­ικας να μη γίνει δεκτή η ένταξη του νο­σοκομείου στο ΕΣΥ, η διοίκηση Μαρτίνη βάζει στο τραπέζι ένα διπλό σχέδιο πολλαπλών σημείων, με στόχο να πετύ­χει η μία ή και οι δύο πτυχές του:

♦ Πρώτον. Να πιεστούν τα ασφαλιστι­κά ταμεία να καταβάλουν ένα μέρος των οφειλών τους προς το νοσοκομείο, ώστε να διευκολυνθεί η ρευστότητα.

♦ Δεύτερον. Με δεδομένη την υψηλή αξία του ακινήτου του νοσοκομείου, να μεταφερθεί η δανειακή σύμβαση του Ντυνάν σε άλλη τράπεζα, ώστε να διευκολυνθούν οι χρηματικές ροές, που τώρα δείχνουν να έχουν κολλήσει και στην προσωπική (αλλά με επιχειρηματι­κό παρασκήνιο) κόντρα του Μαρτίνη με τον Βγενόπουλο.

Η μάχη θα είναι μεγάλη, καθώς από τη μία οι ιδιώτες πιέζουν για να ρίξουν το Ντυνάν στο καναβάτσο και από την άλλη μία δυσμενής εξέλιξη για το νοσοκομείο θα χρεωθεί και στον Ανδρέα Λοβέρδο, που έδινε διαβεβαιώσεις ότι θα βρεθεί λύση. Και τώρα βρίσκεται αντιμέτωπος με το κλείσιμο μιας από τις μεγαλύτερες μονάδες της χώρας σε μία περίοδο ιδιαίτερα ευαίσθητη πολι­τικά…

Η μεγάλη κόντρα

Η διαμάχη για το Ντυνάν ξέσπασε με επίκεντρο τη λειτουργία της «Γαί­ας», την οποία οι άλλοι ιδιώτες είδαν ως «αιτία πολέμου». Το Ντυνάν ήταν ήδη στο στόχαστρο των υπολοίπων ιδιωτών, που λένε ότι είναι ένα νοσοκομείο που απολάμβανε τα προνόμια του «ευρύτερου δημοσίου» (επιχορηγείτο από το Δημόσιο στο πλαίσιο της συμμετοχής του Ερυθρού Σταυ­ρού), αλλά λειτουργούσε ως ιδιω­τικό. Έτσι, όταν ολοκληρώθηκε η σύμπραξη με το Ιατρικό για τη λει­τουργία μιας άλλης ιδιωτικής μονά­δας, μέσα στο Ντυνάν, ο πόλεμος γε­νικεύθηκε.

Το πρόβλημα για το Ντυνάν και τη δι­οίκηση του Ανδρέα Μαρτίνη ήταν ότι, ενώ το νοσοκομείο ήταν πρότυπο ιατρι­κής φροντίδας, δεν συνέβαινε το ίδιο με τα οικονομικά του, που ήταν αρνητικά σχεδόν από την αρχή. Σύντομα ξεκίνη­σε πρόγραμμα δανεισμού. Η κατάστα­ση οξύνθηκε το 2010, όταν η λειτουρ­γία της «Γαίας» προκάλεσε σύγκρουση με τον μεγάλο δανειστή του νοσοκομεί­ου, τη Marfin του Ανδρέα Βγενόπουλου, που ήταν ταυτόχρονα και ιδιοκτήτης του Υγεία.

Μαρτίνης   και   Βγενόπουλος έδωσαν πολλές μάχες την πε­ρασμένη χρονιά, μέχρις ότου τον Φε­βρουάριο του 2011 η κακή οικονομική κατάσταση του Ντυνάν και η διακοπή του δανείου που έπαιρνε έως τότε από τη Marfin έφερε το πρόβλημα στην Επι­τροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βου­λής, παρόντος και του Βγενόπουλου. Εκεί ο Λοβέρδος έδωσε τη διαβεβαίω­ση ότι το υπουργείο Υγείας θα εξαντλή­σει τις δυνατότητες ώστε να βρεθεί λύ­ση για το νοσοκομείο.

Ο Βγενόπουλος κλήθηκε στη συ­νεδρίαση δεδομένου ότι – σε προη­γούμενη φάση – ο πρόεδρος του νοσοκομείου Α. Μαρτίνης είχε εκθέσει ως σοβαρότερο πρόβλημα του Ντυ­νάν τη διακοπή της δανειακής σύμ­βασης από τη Marfin. Είχε εννοήσει δε πως ο Βγενόπουλος «έκλεισε τη στρόφιγγα» της χρηματοδότησης γιατί το Ερρί­κος Ντυνάν συνεργάστηκε με όμιλο ανταγωνιστικό προς τα συμφέροντα της MIG.

Ο Βγενόπουλος είχε πει τότε ότι η σύμβαση διεκόπη διότι το νοσοκο­μείο δεν εκπλήρωνε τις υποχρεώσεις του και δεν απέδωσε κανένα στοιχείο που ζήτησε η τράπεζα προκειμένου να καταδειχθεί ότι είναι σε θέση να εξυπηρετήσει το δάνειό του. Σε αυ­τά περιέλαβε την απουσία ελέγχου των οικονομικών του από Ορκωτούς Ελεγκτές, σύμφωνα με τα διεθνή λο­γιστικά πρότυπα. Σημειώνεται ότι οι οφειλές του Ντυνάν προς την τράπε­ζα αυτή ανέρχονται περίπου σε 82 εκατ. ευρώ.

Άγονο και το μάνατζμεντ

Πριν από μερικούς μήνες, σε μία άλ­λη προσπάθεια να τονώσει τα οικονο­μικά του Ντυνάν, ο Μαρτίνης προκήρυξε διαγωνισμό για την εκχώρηση του μάνατζμεντ. Σε αυτόν έλαβαν αρχικά μέρος όλοι οι άλλοι ιδιώτες. Το θέμα δεν προχώρησε (άραγε να μη συνέφε­ρε τους καρχαρίες;) και τον περασμένο Μάρτιο ο διαγωνισμός κηρύχθηκε άγο­νος από το Δ.Σ. του ομώνυμου κοινωφελούς ιδρύματος. Έτσι τα πράγματα πήραν ακόμη πιο ανεξέλεγκτη τροπή φτάνοντας στην κορύφωσης της περα­σμένης εβδομάδας.

Η εξέλιξη αυτή μεταφέρει το πρόβλη­μα και στον όμιλο του Ιατρικού, ο οποίος είχε κάνει σημαντικές επενδύσεις, τόσο σε εξοπλισμό όσο και σε ανθρώπινο δυ­ναμικό, για τη λειτουργία της «Γαίας». Ο μεν εξοπλισμός θα παραμείνει στα αζήτητα, ενώ και το Ιατρικό μένει χωρίς μαιευτική κλινική, καθώς για τη σχετική αδειοδότηση στις εγκαταστάσεις του θα χρειαστούν πολλοί μήνες. Και το δι­άστημα αυτό οι πελάτες της «Γαίας» θα πρέπει να αναζητήσουν… άλλο μαιευ­τήριο!

Oι πρωταγωνιστές και τα οικονομικά τους

Σύμφωνα με έκθεση της Alpha Fina nce και με βάση τις λογιστικές καταστάσεις των εισηγμένων, κατά το τρίτο τρίμηνο του 2010 το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς το είχε το Υγεία με 34% και ακολουθούσαν η Euromedica με 25%, το Ιατρικό Αθηνών με 24,6% και το Ιασώ με 16%. Ο ελληνικός οίκος αναφέρει πως το Ια­τρικό έχει πλέον χάσει τη θέση του ηγέτη στην αγορά σε όρους κύκλου εργασιών, τόσο από το Υγεία όσο και από την Euromedica, έστω κι αν η τελευταία αντιμετωπίζει πλέον προβλήματα επιβίωσης. Τι γίνεται στα οικονομικά των τεσ­σάρων μεγάλων ιδιωτών της υγείας:

ΙΑΣΩ

Ο όμιλος δέχεται πίεση στα περιθώρια κέρ­δους εξαιτίας της μείωσης περιστατικών γεν­νήσεων και στη ρευστότητά του λόγω της λει­τουργίας νέων κλινικών (Ιασώ Θεσσαλίας και τμημάτων). Από πέρυσι το Ιασώ καλείται να στηρίξει χρηματοοικονομικά τη γενική και μαι­ευτική κλινική που λειτούργησε πρόσφατα στη Λάρισα και ταυτόχρονα τις επεκτάσεις της Παι­διατρικής Κλινικής. Το Ιασώ Θεσσαλίας, που ξεκίνησε, πιλοτικά, τη λειτουργία του στα τέλη Μαρτίου του 2010 και κατά τους πρώτους μή­νες βρισκόταν σε καθεστώς μερικής λειτουργί­ας, εμφάνισε σημαντικές ζημιές. Για το σύνο­λο του 2010 επιβάρυνε το Ιασώ με ζημιές σε επίπεδο προ φόρων τόκων και αποσβέσεων περίπου 5 εκατ. ευρώ, διαμορφώνοντας σκέ­ψεις για αύξηση κεφαλαίου. Τα αποτελέσματα τριμήνου καταγράφουν τη συρρίκνωση τόσο της εταιρείας όσο και του ομίλου: τζίρος 18,16 και 32,92 εκατ. ευρώ, με κέρδη προ φόρων 2,93 και 1,58 εκατ. ευρώ. Τα κέρδη μετά από φόρους διαμορφώθηκαν στα 2,28 για το Ιασώ και μόλις 1,16 εκατ. ευρώ για τον όμιλο, χωρίς να καταγραφούν τα στοιχεία που ωραιοποιούν τους ισολογισμούς.

Δεν είναι τυχαίο ότι, για να κρατήσει πελα­τεία, το Ιασώ μείωσε τον τιμοκατάλογο της μη­τρικής εταιρείας μέχρι και 45% στις οικονομι­κές θέσεις. Μειώσεις μικρότερης κλίμακας εφαρμόστηκαν σε ολόκληρο τον όμιλο, για να μη φύγουν οι πελάτες, με παράλληλη μείωση των δαπανών λειτουργίας.

ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ

Μείωση σε τζίρο, κέρδη προ φόρων και καθαρά κέρδη εμφάνισε και το πρώτο τρίμη­νο του 2011 και ο όμιλος Ιατρικού Αθηνών, ο οποίος υποστήριξε τη λειτουργία της μαιευτι­κής κλινικής Γαία του Ερρίκος Ντυνάν, συνεχί­ζοντας την πτωτική πορεία του 2010. Ο τζίρος του τριμήνου μειώθηκε σχεδόν κατά 25% (από 71 εκατ. σε 51) ενώ τα μικρά κέρδη μειώθηκαν σχεδόν κατά 50%. Τα κέρδη μετά από φόρους έπεσαν από 2,6 εκατ. στα 700.000 ευρώ. Είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστικό ότι πέρυσι τον Ιούνιο το Ιατρικό Αθηνών είχε ήδη απαιτήσεις 10,4 εκατ. ευρώ από τη Γαία, η οποία προβλεπόταν τότε (σύμφωνα με τη διοίκηση του ομίλου) να φτάσει στο προσδοκώμενο επίπεδο επένδυ­σης στο τέλος του 2010. Τελικά, η απόφαση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους έδωσε μια συνολικά αρνητική τροπή στο όλο εγχείρη­μα, με απρόβλεπτες οικονομικές συνέπειες, που ακόμη δεν έχουν καταγραφεί στις λογιστι­κές καταστάσεις.

Την ίδια ώρα, η μείωση των λειτουργικών κερδών του ομίλου αποδίδεται επίσης και στην πορεία της συνδεδεμένης MEDSANA BUCHAREST – Διαγνωστικά Κέντρα στη Ρου­μανία, καθώς η χώρα έχει επηρεαστεί αρνη­τικά από την οικονομική κρίση. Σημειώνεται ότι ο όμιλος διεκδικεί απαιτήσεις και από την ασφαλιστική Ασπίς Πρόνοια, οι οποίες κρίνο­νται πλέον μη εισπράξιμες. Ταυτόχρονα, για το Ιατρικό ξεκίνησε από πέρυσι η αποπληρωμή δόσεων ομολογιακού δανείου αρχικού ύψους 149,3 εκατ. ευρώ.

Όμιλος ΥΓΕΙΑ

Και ο ηγέτης του κλάδου, ο όμιλος Υγεία, βλέπει βασικούς αριθμούς του να συρρικνώ­νονται. Για το πρώτο τρίμηνο ο ενοποιημένος τζίρος μειώθηκε κατά 17% στα 64,8 εκατ. ευρώ, έναντι 77,9 εκατ. ευρώ την αντίστοι­χη περσινή περίοδο. Ο κύκλος εργασιών του Υγεία, όμως, αυξήθηκε κατά 2% και ανήλθε σε 37,8 εκατ. ευρώ έναντι 37,2 εκατ. ευρώ το πρώτο τρίμηνο του 2010. Τα αποτελέσματα προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων (EBITDA) του νοσοκομείου ανήλθαν σε κέρδη 5,8 εκατ. ευρώ, έναντι κερδών 6,1 εκατ. ευρώ την αντί­στοιχη περσινή περίοδο, ενώ του ομίλου ήταν αρνητικά λόγω της επένδυσης της μονάδας στα Τίρανα. Σε εταιρικό επίπεδο, το Υγεία πα­ρουσίασε κέρδη μετά από φόρους 1 εκατ. ευ­ρώ, έναντι κερδών 2,5 εκατ. ευρώ την αντί­στοιχη περσινή περίοδο.

Ο όμιλος Υγεία (Υγεία, Μητέρα, Λητώ), ο οποίος ελέγχεται από τη MIG του Ανδρέα Βγενόπουλου, επιχειρεί το τελευταίο διάστημα να λειτουργήσει στη λογική της καθετοποιημέ­νης μονάδας. Με τα πρόσφατα εγκαίνια της κλινικής στα Τίρανα, δεν κρύβει τον βαλκανι­κό του προσανατολισμό και την προβολή μιας φθηνής εναλλακτικής στα ελληνικά νοσοκο­μεία (οι επεμβάσεις στην Αλβανία στοιχίζουν το μισό απ’ ό,τι στην Ελλάδα). Παράλληλα, το Υγεία προχώρησε σε αναδιάρθρωση της δρά­σης του στην Τουρκία και τελικά σε αποεπένδυση, αφού η συνεργασία με την οικογένεια Οζτούρκ δεν πήγε καλά.

Σε εσωτερικό επίπεδο το Υγεία εγκαινίασε πρόσφατα μία VIP πτέρυγα στην Παιδιατρικής Κλινική του Μητέρα, με στόχο πελάτες υψηλής οικονομικής επιφάνειας. Όλα αυτά κρίθηκαν απαραίτητα καθώς τα περιθώρια κερδοφορίας στο ίδιο το Υγεία και κυρίως στις μαιευτικές κλι­νικές του (Μητέρα και Λητώ) πιέστηκαν σημα­ντικά το τελευταίο διάστημα.

Ο όμιλος αυτός έχει παρουσία με 10 νοσο­κομεία συνολικής δυναμικότητας 1.888 κλι­νών, απασχολώντας περίπου 4.500 εργαζομέ­νους και περισσότερους από 4.000 συνεργά­τες ιατρούς.

EUROMEDICA

Αν το Ντυνάν βρίσκεται στην εντατική, για τον όμιλο διαγνωστικών ιατρείων και νοσοκομείων Euromedica ίσως να μη φτάνει ούτε ο απινιδωτής. Πριν από μερικές εβδομάδες ο χώρος της ιδιωτικής υγείας συγκλονίσθηκε από την πλη­ροφόρηση ότι η εισηγμένη βρίσκεται και πάλι στα χέρια των τραπεζών, λίγο μετά τη συμφω­νία αναδιάρθρωσης δανείων ύψους 185 εκατ. ευρώ. Μάλιστα η κατάσταση δυσχεραίνεται καθώς δάνεια 176,17 εκατ. ευρώ μεταβλήθη­καν από μακροπρόθεσμα σε πληρωτέα εντός 12μήνου, και αυτήν τη φορά οι τράπεζες έχουν στα χέρια τους ικανές διασφαλίσεις.

Μεγαλύτερους ακόμη φόβους προκαλεί το ότι η διοίκησή της σχεδιάζει να ζητήσει από τους προμηθευτές της να πληρωθούν έπειτα από 12 μήνες, ενώ στα σκαριά φαίνεται να είναι πώληση παγίων του ομίλου και αύξηση κεφαλαίου. Εδώ βέβαια υπάρχει και το ερώ­τημα για τις τράπεζες, για τον τρόπο με τον οποίο διενεργούνται οι αναχρηματοδοτήσεις. Η αλήθεια, όμως, δεν παύει να είναι ότι ένας από τους μεγαλύτερους επιχειρηματικούς ομίλους της χώρας, με συνολικά δάνεια 372 εκατ. ευρώ και υποχρεώσεις προς προμηθευ­τές που, σύμφωνα με εκτιμήσεις, ανέρχονται σε 75-80 εκατ. ευρώ, παρουσιάζει σοβαρό πρόβλημα για την ομαλή συνέχιση της λει­τουργίας του.