Η πραγματικότητα, ενδεχομένως και η νέα ηγεσία στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, επιβραδύνουν την ταχύτητα με την οποία επιχείρησε να προσεγγίσει τα ζη τήματα της εξωτερικής πολιτικής της χώρας η κυβέρνηση του Γιώργου Πα πανδρέου.

Η πραγματικότητα, ενδεχομένως και η νέα ηγεσία στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, επιβραδύνουν την ταχύτητα με την οποία επιχείρησε να προσεγγίσει τα ζη τήματα της εξωτερικής πολιτικής της χώρας η κυβέρνηση του Γιώργου Πα πανδρέου.

Προφανώς, δεν είναι τυχαίο ότι η πρώ τη δήλωση του εκπροσώπου της Ν.Δ. υπό την ηγεσία του Αντώνη Σαμαρά αφορούσε το θέμα της ΠΓΔΜ. Στην εν λόγω δήλωση η Ν.Δ. σχολιάζει τις αλλε πάλληλες τον τελευταίο μήνα επαφές σε υψηλότατο πολιτικό επίπεδο μεταξύ Ελλάδας και ΠΓΔΜ, επισημαίνοντας ότι με αυτή την τακτική το πρόβλημα βγαί νει από το πλαίσιο επίλυσης του ΟΗΕ και τείνει να γίνει διμερές.

Αν λοιπόν για το θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ η Ν.Δ. είναι τόσο επιφυλα κτική σε κάθε διμερή απευθείας προ σπάθεια διευθέτησης, για τα ελληνο τουρκικά αναμένεται να είναι κάθετα αρνητική. Άλλωστε και επί ηγεσίας Καραμανλή η Ν.Δ. εξέφρασε επανει λημμένα τη θέση πως η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας είναι η μόνη ελληνο τουρκική διαφορά, και αρμόδιο όργανο για να την επιλύσει είναι το Δικαστήριο της Χάγης.

Από την πλευρά της η κυβέρνηση εμ φανίστηκε να σπεύδει προς τα ανοιχτά ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Η πρώ τη επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Κωνσταντινούπολη, μια εβδομάδα μετά τη νίκη του στις εκλογές, πραγματοποι ήθηκε για να υπογραμμιστεί η διάθεση της Αθήνας για την εξέταση τρόπων διευθέτησης των προβλημάτων. Φαί νεται, ωστόσο, ότι η τούρκικη πλευρά υπήρξε περισσότερο προετοιμασμένη απ’ ό,τι η νέα ελληνική κυβέρνηση για να μετουσιώσει την «καλή θέληση» σε πράξη.

Αυτό ακριβώς θέλησε να δείξει προς την Αθήνα, αλλά κυρίως στην Ε.Ε. και την Ουάσιγκτον, με την επιστολή που απέ στειλε προ μηνός στον Γ. Παπανδρέου ο Ταγίπ Ερντογάν. Στην εν λόγω επιστολή, σύμφωνα με όσα έχουν κυκλοφορήσει ως πληροφορίες, η τούρκικη διπλωμα τία προχώρησε στην καταγραφή των δι αφορών και διατύπωσε «προωθημένες» ιδέες για τη διευθέτησή τους.

Η ταχύτητα αντίδρασης της Άγκυρας έφερε σε δύσκολη θέση την ελληνική κυβέρνηση, καθώς βρέθηκε με την υποχρέωση να δώσει μια απάντηση, η οποία σε κάθε περίπτωση θα της δημι ουργούσε πρόβλημα. Στην περίπτωση που η Αθήνα απαντούσε αρνητικά στην πρόσκληση διαλόγου που απευθύνει η Άγκυρα, θα χαρακτηριζόταν από Ε.Ε. και Ουάσιγκτον… αδιάλλακτη.

Από την άλλη πλευρά, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, όπως οποιαδήποτε ελλη νική κυβέρνηση, δεν θα μπορούσε να συζητήσει επί ζητημάτων που άπτονται κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας. Με πιο απλά λόγια, η ελληνική κυβέρ νηση δεν είναι δυνατόν να συζητήσει αν στο πλαίσιο της τούρκικης θεωρίας των «γκρίζων ζωνών» τα μαχητικά της γείτονος έχουν το δικαίωμα να πετούν πάνω από ελληνικά κατοικημένα νησιά.

Από τη δύσκολη θέση η ελληνική κυ βέρνηση επιχείρησε να βγει «παίζοντας καθυστέρηση». Ο πρωθυπουργός κρά τησε την απάντησή του στις προτάσεις Ερντογάν στο συρτάρι ακόμα και χθες που συναντήθηκε (στο περιθώριο της Συνόδου του ΟΑΣΕ που πραγματο ποιήθηκε στην Αθήνα) με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, ο οποίος μάταια την περίμενε…

Στην απάντηση, η οποία θα διαβιβα στεί τις επόμενες μέρες στην Άγκυρα, ο Γιώργος Παπανδρέου είναι υποχρεωμέ νος να λάβει υπόψη και τις εξελίξεις στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Με άλλα λόγια, όπως υποστηρίζουν έμπειροι διπλωμάτες, μετά την εκλογή Σαμαρά στη Ν.Δ. επανέρχεται ο «φυσι ολογικός» αργός βηματισμός (και) στα ελληνοτουρκικά ζητήματα.

Αυτό βέβαια δεν σημαίνει την εγκα τάλειψη των προσπαθειών για διευθε τήσεις. Κατά τη συνάντησή τους, άλλω στε, Παπανδρέου και Νταβούτογλου συμφώνησαν να επιταχύνουν τους ρυθ μούς της συζήτησης της ελληνοτουρκι κής επιτροπής εμπειρογνωμόνων, που από το 2000 συζητά για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας…

Σε κάθε περίπτωση ο βηματισμός στην ελληνική εξωτερική πολιτική θα αρχίσει να επιβραδύνεται μετά τη Σύ νοδο Κορυφής της Ε.Ε. στις 1011 Δε κεμβρίου. Σύμφωνα με όσα λένε στο ελληνικό ΥΠΕΞ, οι εταίροι δεν πρόκειται να φέρουν σε δύσκολη θέση την ελλη νική κυβέρνηση ορίζοντας ημερομηνία διαπραγματεύσεων ένταξης της ΠΓΔΜ στην Ε.Ε. Υπ’ αυτήν την έννοια η ελληνι κή κυβέρνηση έχει κάποιο περιθώριο χρόνου για να προωθήσει Μέτρα Οικο δόμησης Εμπιστοσύνης αναθερμαίνο ντας την οικονομική συνεργασία των δύο χωρών.

Στο πρόβλημα της ονομασίας, ωστό σο, υπάρχει η «κόκκινη γραμμή», που υπενθυμίζει ότι η Ελλάδα δεν θα συμ φωνήσει για την ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. αν δεν συμφωνηθεί μια ονομασία την οποία αυτή η χώρα θα χρησιμοποιεί σε όλες τις διεθνείς σχέ σεις της. Αυτή η γραμμή γίνεται ακόμη πιο κάθετη με την εκλογή του Σαμαρά στην ηγεσία της Ν.Δ.

Όσο για τα ελληνοτουρκικά; Εδώ τα πράγματα είναι ακόμη δυσκολότερα για όσους είχαν ή έχουν κατά νου διευθετή σεις, και μάλιστα στα γρήγορα…