Όπου απόλυτος «Δερβέναγας» είναι η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε. – για τους φίλους Υπερταμείο –, τις διαστάσεις της οποίας αρχίζουν όλοι, πλέον, να αντιλαμβάνονται τέσσερις μήνες (!) μετά την ψήφιση του σχετικού νόμου στη Βουλή και αφού πλέον σήμερα όλα τα «φιλέτα» της δημόσια περιουσίας έχουν περάσει στη διακριτική της ευχέρεια με τη βούλα του Κοινοβουλίου.

Και είναι απόλυτος «Δερβέναγας» αφού ένα κλειστό κλαμπ θα αποφασίζει τι θα πουληθεί, τι θα ξεπουληθεί και τι θα αξιοποιηθεί σύμφωνα με τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται και στον σχετικό νόμο.

Και είναι απόλυτος «Δερβέναγας» αφού, όπως χαρακτηριστικά είπε και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, δεν πρόκειται να πουληθούν ΔΕΚΟ όσο είναι εκείνος υπουργός και ο ΣΥΡΙΖΑ κυβέρνηση, προοπτική που εκ των πραγμάτων δεν είναι εκατονταετίας…

 

Τι εστί Υπερταμείο και ποιο το μέλλον της δημόσιας περιουσίας που πέρασε στις τύχες του και ιδιαίτερα των δημόσιων υποδομών, όπως είναι το νερό, η ενέργεια και οι συγκοινωνίες;

Το «Π» σε μια προσπάθεια να κατανοήσουμε τα δεδομένα παρουσιάζει τη δομή, τις γκρίζες ζώνες και τα μαύρα μαντάτα ενός νέου θηριώδους οργανισμού που μας επιβλήθηκε από τους αγαπητούς εταίρους και δανειστές, με απρόβλεπτες συνέπειες για το κοινωνικό σύνολο.

 

Η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε. για τα επόμενα 99 χρόνια θα μπορεί να πουλά και να αξιοποιεί με κάθε μέσο, σχεδόν, το σύνολο της δημόσιας περιουσίας με στόχο την αποπληρωμή του χρέους αλλά και την εξεύρεση πόρων για επενδύσεις.

 

Σύμφωνα με τον νόμο, για όλα τα περιουσιακά στοιχεία που θα περιέλθουν στο Υπερταμείο προβλέπονται και επιτρέπονται… τα πάντα όλα, αφού δεν αποκλείεται η πώλησή τους.

Συγκεκριμένα, και αυτό αφορά και τις ΔΕΚΟ που ήδη πέρασαν στα χέρια του νέου ταμείου, ως αξιοποίηση προβλέπεται «η πώληση, μίσθωση, παραχώρηση δικαιώματος χρήσης, ανάθεση διαχείρισης, μεταβίβαση οποιωνδήποτε εμπραγμάτων ή ενοχικών δικαιωμάτων επ’ αυτών ή την εισφορά σε Ανώνυμη Εταιρεία ή σε Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες και στη συνεπακόλουθη πώληση των μετοχών σε τρίτους».

 

Η ασφαλιστική δικλίδα που επικαλείται ο Ευκλείδης Τσακαλώτος έχει να κάνει με την πρόβλεψη ότι το στρατηγικό σχέδιο χρειάζεται την έγκριση του υπουργού Οικονομικών, άρα, σύμφωνα με την κυβέρνηση, καμιά ιδιωτικοποίηση ΔΕΚΟ δεν πρόκειται να γίνει δεκτή.

Όσον αφορά το πού θα πηγαίνουν τα έσοδα από την αξιοποίηση, προβλέπεται το σκέλος των εσόδων της εταιρείας που πηγαίνει στην απομείωση του χρέους να αφορά μόνο τις υποχρεώσεις του ν. 4336/2015, δηλαδή το τρίτο μνημόνιο. Έτσι, μετά την κάλυψή τους και συνεπώς για το υπόλοιπο της ζωής της εταιρείας, η λειτουργία του θα αφορά καθαρά αναπτυξιακούς στόχους.

 

Το Εποπτικό Συμβούλιο της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας θα είναι το αφεντικό. Και το Εποπτικό Συμβούλιο συγκροτείται από κοινού με τους δανειστές. Συγκεκριμένα, η ελληνική πλευρά πρότεινε τρία μέλη – την Όλγα Χαρίτου, πρώην σύμβουλο του πρωθυπουργού, τον Γ. Σταμπούλη, μέλος του διδακτικού εκπαιδευτικού προσωπικού στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, και το μέλος του Γενικού Συμβουλίου Νομισματικής Πολιτικής της Τραπέζης της Ελλάδος Γ. Ταβλά – και οι εταίροι και δανειστές δύο, στη θέση του προέδρου τον Γάλλο Ζακ Λε Παπ, πρώην στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών της Γαλλίας, και τον Ισπανό Ντ. Βεγκάρα. 

Σύμφωνα με τον νόμο, δικαίωμα βέτο έχουν και τα πέντε μέλη του Εποπτικού Συμβουλίου, ενώ οι αποφάσεις θα λαμβάνονται με πλειοψηφία 4/5.

 

Το Εποπτικό Συμβούλιο έχει εκ του νόμου την αρμοδιότητα να διορίζει και να ανακαλεί το Διοικητικό Συμβούλιο του Υπερταμείου, να καθορίζει τις αμοιβές του και γενικά να αξιολογεί τα πεπραγμένα του συμβουλίου.

Το Διοικητικό Συμβούλιο από τη μεριά του αποφασίζει για τον διορισμό των Διοικητικών Συμβουλίων των άμεσων θυγατρικών της εταιρείας – εκτός του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας – και την ανάκλησή τους πριν από τη λήξη της θητείας τους, με απαραίτητη, πάντα, την προσυπογραφή του Εποπτικού Συμβουλίου.

 

Έτσι κάτω από το Εποπτικό και το Διοικητικό είναι τα συμβούλια των θυγατρικών και συγκεκριμένα το ΤΧΣ – με πλήρη, όμως, αυτονομία –, το ΤΑΙΠΕΔ, η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) και η Εταιρεία Δημοσίων Συμμετοχών, στην οποία μεταφέρονται οι ΔΕΚΟ.

 

Αν και στη διοίκηση της εταιρείας θα συμμετέχουν μέλη διορισμένα από την Κομισιόν και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, ο νόμος προβλέπει την παρουσία και τοποτηρητή – παρατηρητή από την Επιτροπή και τον ΕΜΣ.

Συγκεκριμένα, στον νόμο προβλέπεται ότι εκπρόσωπος της Κομισιόν και του ΕΜΣ θα παραβρίσκεται και στις συνεδριάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας ως παρατηρητής χωρίς δικαίωμα ψήφου. 

Ο παρατηρητής – τοποτηρητής θα μπορεί να ζητά εγγράφως κάθε πληροφορία που σχετίζεται με τη λειτουργία της εταιρείας και η ενημέρωση, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, «πρέπει να του παρέχεται χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση». Η θητεία του τοποτηρητή θα είναι τετραετής χωρίς δικαίωμα ανανέωσης.

 

Το ερώτημα που προκύπτει είναι για ποιον λόγο θεσμοθετήθηκε και ρόλος τοποτηρητή από την Ε.Ε. και το ΕΜΣ στο Διοικητικό Συμβούλιο εφόσον στο Εποπτικό θα υπάρχει πλήρης εκπροσώπηση. Και μάλιστα εφόσον η επιλογή του Διοικητικού Συμβουλίου θα έχει γίνει από το Εποπτικό.

 

Όλες οι συνεδριάσεις του Εποπτικού Συμβουλίου και του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΕΣΠ καθώς και το σχετικό υλικό και τα πρακτικά των συνεδριάσεων είναι, σύμφωνα με τον νόμο, εμπιστευτικά!

Για να το κάνουμε λιανά, κανείς δεν θα έχει γνώση για το πώς ελήφθη μια απόφαση για τη συμμετοχή, για παράδειγμα, ιδιώτη στο Αττικό Μέτρο ή τη συμμετοχή ιδιώτη στη ΔΕΗ, την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ.

Η πολιτική του απορρήτου στα πρακτικά των συνεδριάσεων αλλά και σε όλο το σχετικό υλικό που συνοδεύει κάθε διαπραγμάτευση και ιδιωτικοποίηση προβλεπόταν και από τον ιδρυτικό νόμο του ΤΑΙΠΕΔ και είχε επικριθεί δριμύτατα από την τότε αντιπολίτευση και πλήθος επιστημονικών και κοινωνικών φορέων. Να σημειωθεί ότι τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης κατηγορούσαν το ΤΑΙΠΕΔ για πλήρη αδιαφάνεια, επισημαίνοντας ότι τα πρακτικά του Δ.Σ. είναι απόρρητα.

 

Η μεταφορά των ΔΕΚΟ στην Εταιρεία Δημοσίων Συμμετοχών, άμεση θυγατρική του Υπερταμείου, έχει προκαλέσει delirium tremens στους εργαζομένους, αν και η κυβέρνηση διαβεβαιώνει ότι στον νόμο αναφέρεται ρητά ότι δεν θα γίνουν ούτε απολύσεις ούτε αλλαγές στο εργασιακό καθεστώς των εργαζομένων στις ΔΕΚΟ που θα μεταβιβαστούν στην εταιρεία.

 

Η αλήθεια είναι, όμως, ότι η αναφορά που γίνεται στην παράγραφο 9 του άρθρου 197 δεν έχει μία και μόνο ανάγνωση. 

Και αυτό γιατί ο νόμος αναφέρει: «Η μεταβίβαση των μετοχών στην ΕΔΗΣ δεν επηρεάζει αφ’ εαυτή τους όρους εργασίας των υπαλλήλων των εν λόγω δημοσίων επιχειρήσεων». Διατύπωση που, όπως επισημαίνουν πολλοί, δεν «μεταφράζεται» σε ρητή διασφάλιση των θέσεων και των όρων εργασίας.

 

Δεν είναι άλλωστε καθόλου τυχαία η αναφορά στο κείμενο του μνημονίου περί θέσπισης νομοθετικού πλαισίου προκειμένου να γίνει ο κατάλληλος καθορισμός τιμών, θεσμικό πλαίσιο που πρέπει να είναι σύμφωνο «με τις αρχές και τα πρότυπα του ΟΟΣΑ για τη διαχείριση κρατικών επιχειρήσεων». 

Η πρόβλεψη του μνημονίου μεταφράζεται στην υιοθέτηση εκ μέρους της κυβέρνησης των αρχών που είχε εκδώσει το 2005 ο ΟΟΣΑ για τη διαχείριση των κρατικών εταιρειών, υιοθέτηση μέσα από την ψήφιση σχετικού σχεδίου νόμου.

 

Οι βασικές αρχές έχουν να κάνουν με την αλλαγή του τρόπου «διακυβέρνησης» μιας δημόσιας επιχείρησης με την υιοθέτηση κανόνων της «αγοράς», όπως ο σαφής προσδιορισμός, ώστε να μην υπάρχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι ιδιωτικών επιχειρήσεων, η ίση μεταχείριση των κρατικών επιχειρήσεων από τον νόμο, η ανεξαρτησία των Διοικητικών Συμβουλίων των ΔΕΚΟ, η μη εμπλοκή της εκάστοτε κυβέρνησης στον τρόπο λειτουργίας αλλά και η ετήσια αξιολόγηση των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου.