Ακόμη πιο βαριά πέφτει στα κεφάλια μας η φορολογία και οι κάθε λογής περικοπές, σύμφωνα με το προσχέ­διο του προϋπολογισμού του 2017, παρά το γεγονός ό­τι προβλέπει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης (που ακόμα δεν έχουν φανεί πάντως, αν και το γ’ τρίμηνο του 2016 εκπνέει) και επιχαίρει ότι στο τρίτο μνημόνιο ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα έπεσε στο 1,75% του ΑΕΠ, «μειώνοντας σημαντικά το ύψος των απαιτούμενων δημοσιονομικών μέτρων, απελευθερώνοντας χώρο για τη σταδιακή ανάκαμψη και αυξάνοντας την αξιοπιστία του προγράμματος».

Εδώ σημαντικό είναι να ανα­φέρουμε ότι το αντίστοιχο προσχέδιο που κατέθεσε το 2014 η προηγούμενη κυ­βέρνηση είναι σχεδόν ίδιο με το χθε­σινό, και ήταν αυτό που έφερε τη χώρα στο ίδιο αποτέλεσμα με δύο χρό­νια καθυστέρηση!

Και όλα αυτά, ενώ για το 2015 προ- βλεπόταν διεθνής τιμή πετρελαίου 100 δολάρια το βαρέλι, αλλά η τιμή έπεσε τελικά στα 50 δολάρια μόλις, όπου προβλέπεται να παραμείνει και το 2017. Επιπλέον, δεν θα υπήρχε το κόστος της διαπραγμάτευσης του 2015 (ύφεση, χρέος, απασχόληση, capital controls), ενώ η Ελλάδα είχε βγάλει ήδη δύο φορές ομόλογα το 2014 και έχασε και τη συμμετοχή της στην έκτακτη χρηματοδότηση που ξεκίνησε το 2015 από την ΕΚΤ.

Το βάρος

Ειδικότερα, πάντως, και σύμφω­να με το προσχέδιο του προϋπολογι­σμού του 2017, το επόμενο έτος επι­βάλλονται νέοι φόροι 2,51 δισ. ευρώ για να φέρουν στα δημόσια ταμεία πρόσθετα έσοδα 1,835 δισ. ευρώ α­πό άμεσους και έμμεσους φόρους.

Το μεγαλύτερο βάρος πέφτει στους έμμεσους φόρους, οι οποί­οι αυξάνονται κατά 1,464 δισ. ευρώ (από 24,894 δισ. ευρώ φέτος στα 26,268 δισ. το 2017), ενώ οι άμεσοι φόροι προβλέπεται να αυξηθούν κα­τά 371 εκατ. ευρώ (από τα 19,985 δισ. ευρώ στα 20,356 δισ. ευρώ).

Πιο συγκεκριμένα, ο «λογαρια­σμός» των 2,51 δισ. ευρώ που θα κληθούν να πληρώσουν το επόμενο έτος τα νοικοκυριά και οι επιχειρή­σεις θα προέλθει:

♦ 772 εκατ. ευρώ από την αναμόρ­φωση του Κώδικα Φορολογίας Εισο­δήματος και συγκεκριμένα από τις αλλαγές που έγιναν στη φορολογική κλίμακα και τις εκπτώσεις φόρου για τους μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες, που διαμορφώθηκαν από 1.900 έως 2.100 ευρώ, ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών, την αύξηση της προκαταβολής φόρου στο 100% για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, την αύξηση του φόρου από το 26% στο 29% για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις με κέρδη έως 50.000 ευρώ.

♦ 678 εκατ. ευρώ από την αύξηση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.

♦ 218,4 εκατ. ευρώ από την πλήρη εφαρμογή της αύξησης του συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 24% για δεκάδες αγαθά και υπηρεσίες. Φέτος η αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ που ενεργοποιήθηκε από την 1η Ιουνίου θα αποδώσει 218,6 εκατ. ευρώ.

♦ 12,5 εκατ. ευρώ από τις αλλαγές στη φορολογία των αυτοκινήτων (τέ­λη ταξινόμησης, τέλη κυκλοφορίας).

♦ 91 εκατ. ευρώ από την αύξηση του φόρου εισοδήματος στα εταιρι­κά οχήματα.

♦ 439,6 εκατ. ευρώ από την αύξη­ση των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης στα καύσιμα και το πετρέλαιο θέρ­μανσης.

Το πετρέλαιο

Από τις 15 Οκτωβρίου αυξάνεται ο ειδικός φόρος κατανάλωσης στο πε­τρέλαιο θέρμανσης κατά 0,05 ευρώ το λίτρο, από τα 0,23 στα 0,28 ευρώ, από την 1η Ιανουαρίου 2017 ο ΕΦΚ στη βενζίνη αυξάνεται κατά 3 λεπτά το λίτρο, από τα 0,67 στα 0,7 ευρώ, ενώ στο πετρέλαιο κίνησης ανεβαί­νει κατά 8 λεπτά το λίτρο, από τα 0,33 στα 0,41 ευρώ. Ο ΕΦΚ στο υγραέριο κίνησης θα αυξηθεί κατά 10 λεπτά το λίτρο, από τα 0,33 στα 0,43 ευρώ.

♦ 19,3 εκατ. ευρώ από την αναμόρ­φωση της φορολογίας στα επενδυτι­κά οχήματα.

♦ 14,6 εκατ. ευρώ από την επιβολή τέλους στη συνδρομητική τηλεόρα­ση. Το μέτρο αυτό ενεργοποιήθηκε τον περασμένο Ιούνιο και θα αποδώ­σει φέτος 10,4 εκατ. ευρώ.

♦ 25,8 εκατ. ευρώ από την αύξηση του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στην μπίρα.

♦ 42 εκατ. ευρώ από την αύξηση του φόρου κατανάλωσης στα τσι­γάρα και στον καπνό και την επιβο­λή φόρου στα ηλεκτρονικά τσιγάρα.

Από την 1η Ιανουαρίου 2017 αυξά­νονται οι ειδικοί φόροι κατανάλω­σης στα τσιγάρα και τα λοιπά προϊ­όντα καπνού.

Ο πάγιος φόρος κατανάλωσης που επιβαρύνει τον λεπτοκομμένο καπνό θα αυξηθεί από τα 156,70 στα 170 ευρώ ανά κιλό. Ο αναλογικός φόρος θα αυξηθεί από 20% στο 26% της λιανικής τιμής πώλησης. Το αποτέλεσμα αυτών των αυξήσεων στους ΕΦΚ των τσιγάρων και του καπνού θα είναι να αυξηθούν οι λιανικές τιμές πώλησης κατά 0,50 έως 1 ευρώ ανά πακέτο. Επίσης θα επιβληθεί ειδικός φόρος κατανάλωσης στα υγρά που χρησι­μοποιούνται στα ηλεκτρονικά τσιγά­ρα: το ύψος του φόρου θα είναι 10 λεπτά ανά mΙ υγρού.

♦ 62 εκατ. ευρώ από την επιβολή φόρου στον καφέ.

♦ 54,2 εκατ. ευρώ από την επιβολή τέλους στη σταθερή τηλεφωνία. Από την 1η Ιανουαρίου 2017 επιβάλλε­ται νέο φορολογικό τέλος 5% σε κά­θε μηνιαίο ή διμηνιαίο λογαριασμό τηλεπικοινωνιακών τελών σταθερής τηλεφωνίας. Το νέο αυτό τέλος θα επιβάλλεται επί των καθαρών (προ ΦΠΑ) τηλεπικοινωνιακών τελών κά­θε μηνιαίου ή διμηνιαίου λογαρια­σμού. Επί του νέου αυτού τέλους θα επιβάλλεται εν συνεχεία ο ΦΠΑ με συντελεστή 24%. Η τελική επιβάρυν­ση στους λογαριασμούς σταθερής τηλεφωνίας θα αγγίξει το 6%.

Αναλυτικότερα, για να επιτευχθεί λοιπόν το πρωτογενές πλεόνασμα 3,33 δισ. θα έχουμε αυξήσεις σε ό­λους τους φόρους και τις ασφαλιστι­κές εισφορές. Ειδικότερα θα δούμε:

♦ Αύξηση άμεσων φόρων 1,035 δισ. ευρώ. Το 2017 θα εισπραχθούν 21,020 δισ. ευρώ έναντι 19,985 δισ. ευρώ το 2016.

♦ Αύξηση εμμέσων φόρων 1,464 δισ. ευρώ, δηλαδή θα ανέλθουν σε 26,268 δισ. ευρώ, έναντι 24,804 δισ. φέτος.

♦ Αύξηση ασφαλιστικών εισφο­ρών: 1,452 δισ. ευρώ.

♦ Μείωση στις επικουρικές: 152 ε­κατ. ευρώ.

♦ Μείωση ΕΚΑΣ: 434 εκατομμύρια ευρώ.

♦ Νέα καθυστέρηση στην κατα­βολή συντάξεων: 73 εκατομμύρια

θα αυξηθεί το «χρέος» των Ταμείων, παρά τα 6,6 δισ. που παίρνει δάνειο η χώρα για χρέη σε ιδιώτες. Όπως το νίζεται στο προσχέδιο, «ο μεγάλος αριθμός εκκρεμών αιτήσεων για παροχή εφάπαξ και μερισμάτων δεν ε­πιτρέπουν την έγκαιρη αποπληρωμή τους».

♦ Άνεργοι: Παραμένει σταθερό το ποσό που θα διατεθεί για επιδόματα ανεργίας (στα 887 εκατ. ευρώ).

♦ Πρόνοια: Προβλέπεται ότι χρειά­ζονται 871 εκατομμύρια για το Κοι­νωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης – ΚΕΑ. Ωστόσο έχουν προϋπολογιστεί μό­νον τα 571 εκατ. ευρώ. Τα άλλα 300 εκατ. θα προκύψουν από περικοπές σε Υγεία, Κοινωνική Προστασία και Παιδεία. Στο προσχέδιο γίνεται λόγος και για «αναμόρφωση του προνοιακού χάρτη» λόγω της καταβολής του ΚΕΑ, που σημαίνει ότι άλλα επιδόμα­τα που δίνονται σήμερα θα καταργηθούν και θα ενοποιηθούν υπό την «ο­μπρέλα» του νέου επιδόματος.

♦Γ ια την υγεία – περίθαλψη κόβεται περαιτέρω το κονδύλι για τον ΕΟΠΥΥ κατά 234 εκατ. ευρώ «μόνο» (!), αφού η κυβέρνηση ευελπιστεί στο τέλος της χρονιάς να έχει ο ΕΟΠΥΥ πλεόνα­σμα 333 εκατ. ευρώ.

♦Δημόσιο χρέος: Το χρέος κεντρι­κής κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα α νέλθει φέτος στα 327,6 δισ. ευρώ ή 185,9% του ΑΕΠ, αυξημένο δηλαδή κατά 4,4 δισ. σε σχέση με το 2015 (323,1 δισ. ευρώ ή 183,6% του ΑΕΠ).

Το 2017 θα αυξηθεί και άλλο στα 331,1 δισ. ευρώ, αλλά αν υπάρξει ανάπτυξη 2,7%, θα μειωθεί ως πο­σοστό του ΑΕΠ στα 181,6%. Αυτό δείχνει τη μεγάλη σημασία που έ­χει ο ρυθμός ανάπτυξης, όταν γίνε­ται λόγος για μέτρα, ελλείμματα και χρέος.

Ο χρόνος λήξης του χρέους εκτεί­νεται μέχρι το έτος 2059. Η αδυνα­μία προσφυγής για δανεισμό στις α­γορές από τον Μάιο του 2010 («με εξαίρεση την έκδοση πενταετούς και τριετούς ομολόγου το 2014», ό­πως μνημονεύεται στο κείμενο) είχε ως αποτέλεσμα τη δραστική μείωση των ομολόγων και την αντικατάστα­σή τους με δάνεια από τους ξένους πιστωτές.

Στις 31.8.2016, το σύνολο των ευ­ρωπαϊκών δανείων του πρώτου, του δεύτερου και του τρίτου μνημονίου έφτασε σε 212,711 δισ. ευρώ, ενώ τα ανεξόφλητα δάνεια προς το ΔΝΤ ανήλθαν σε 13,408 δισ. ευρώ.