Το θέμα μας – για σήμε­ρα τουλάχιστον – είναι μια επουσιώδης, αλλά χαρα­κτηριστική και ταυτόχρο­να διδακτική παράμετρος του τρόπου διοίκησης ε­νός τμήματος του υπουρ­γείου Εξωτερικών (της Γε­νικής Γραμματείας Απόδη­μου Ελληνισμού).

Πριν μπούμε στο ψητό – για να ακριβολογούμε, η υπό­θεση της ΓΓΑΕ δεν είναι ούτε καν το πρώτο πιάτο, αν θα θέλαμε να παρομοιάσουμε τη λειτουργία του ΥΠΕΞ με ένα πλούσιο δείπνο, με το οποίο υποσχόμαστε να ασχοληθούμε άλλη φορά – πρέπει να προηγηθούν κάποιες εισαγωγικού τύπου παρατηρήσεις, οι οποίες βοη­θούν όσους επιθυμούν να μπουν στο κλίμα…

Κατ’ αρχάς δεν πρέπει να μας δια­φεύγει ότι το υπουργείο Εξωτερικών είναι «μαγαζί γωνία», που κατά κανό­να προσφέρει μεγάλα (πολιτικά) κέρ­δη στον εκάστοτε ένοικό του. Οι λό­γοι αρκετοί και απλοί. Ο εκάστοτε υ­πουργός Εξωτερικών:

– Είναι πρώτη μούρη στην επικαιρότητα.

Διαχειρίζεται δίχως επί της ουσίας να δίνει λογαριασμό μεγάλους απόρ­ρητους οικονομικούς πόρους.

– Οικοδομεί εξαιρετικές δημόσιες σχέσεις σε διεθνές επίπεδο.

– Και το κυριότερο, δεν τρώει τη λέζα της εσωτερικής πολιτικής φθο­ράς.

Καθότι προνομιούχο (πολιτικό) οι­κόπεδο, το υπουργείο Εξωτερικών δεν ήταν ποτέ για «όποιον κι όποιον». Προοριζόταν πάντοτε για κάποιον ε­κλεκτό (έσωθεν και – κυρίως – έξω­θεν) και ικανό να συνδιαλλαγεί με το πανίσχυρο «σύστημα» των μεγαλοπρεσβευτάδων, οι οποίοι λύνουν, δέ­νουν και. μοιράζουν.

Ρίχνοντας μια ματιά στην εξέλιξη της καριέρας κάποιων που τα τελευ­ταία χρόνια πέρασαν από το υπουρ­γείο βλέπουμε Προέδρους της Δημο­κρατίας (Παπούλιας), πρωθυπουρ­γούς (Σαμαράς, Παπανδρέου), αρχη­γούς κομμάτων, επιτρόπους και μόνιμους δελφίνους (Αβραμόπουλος, Ντόρα κ.λπ.). Για αυτό το άκρως ενδι­αφέρον από πολλές απόψεις πόστο, η κυβέρνηση της Αριστεράς επέλεξε να τοποθετήσει τον επικεφαλής της Κίνησης Ιδεών και Δράσης «Πράττω» Νίκο Κοτζιά.

Μαγαζάκι για μεροκάματα

Έπειτα απ’ αυτά τα ολίγα εισαγωγι­κά που περιγράφουν το γενικό πλαί­σιο λειτουργίας και συνάρθρωσης της πολιτικής ηγεσίας με το υπηρε­σιακό (σύστημα) κατεστημένο από. αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι και σήμε­ρα, ας επιστρέψουμε στο βασικό μας θέμα: τη Γενική Γραμματεία Απόδη­μου Ελληνισμού (ΓΓΑΕ).

Για να κατανοήσει κανείς τη σημα­σία μιας τέτοιας υπηρεσίας (ΓΓΑΕ) θα πρέπει ίσως να έχει κατά νου ότι οι διασκορπισμένοι σ’ όλο τον κόσμο Έλληνες είναι καμιά δεκαριά εκατομ­μύρια. Η διαμόρφωση σχέσεων ου­σιαστικής επαφής και επικοινωνίας όλου αυτού του πληθυσμού με τη «μητέρα πατρίδα» θα έπρεπε να είναι βασική προτεραιότητα κάθε σοβα­ρού κράτους και των κυβερνήσεών του. Ας αφήσουμε όμως το «τι θα έ­πρεπε» και ας πάμε στο «τι γίνεται» με τη ΓΓΑΕ. Θα αρκούσε ίσως ένα στοι­χείο για να περιγράψει το μπάχαλο και το γελοίο της υπόθεσης:

– Η ΓΓΑΕ σε σύνολο 34 υπαλλήλων έχει 11 προϊσταμένους και 5 διευθυ­ντές.

Πριν ασχοληθούμε μέσα από κάποια λίγα παραδείγματα με το έργο αυτής της υπηρεσίας και για να μην είμαστε άδικοι με τη σημερινή πο­λιτική ηγεσία, θα πρέπει να σημει­ώσουμε ότι η ΓΓΑΕ ήταν από όταν ιδρύθηκε ένα «μαγαζάκι» εξυπηρέτη­σης μικροπολιτικών και πελατειακών σχέσεων.

Τι πράττουν;

Αυτό το. μαγαζάκι εντός της δικαι­οδοσίας του βρήκε και δίχως καν να το ανακαινίσει ο υπουργός Εξωτερι­κών Νίκος Κοτζιάς φρόντισε να το αξιοποιήσει όπως και οι προηγούμενοι προκάτοχοί του. Κατ’ αρχάς φρόντισε κάποιους (πολιτικούς) από το «Πράτ­τω» τοποθετώντας γενικό διευθυντή της ΓΓΑΕ τον Μιχάλη Κόκκινο.

Αυτός με τη σειρά του φρόντισε να φέρει και έναν αναπληρωτή γενικό διευθυντή, τον Δημήτρη Πλευράκη, και όλοι μαζί προσέλαβαν και έναν ειδικό σύμβουλο, τον Κοσμά Παπαχρήστο.

Τι κάνουν τώρα όλοι αυτοί μαζί με τους υπόλοιπους 11 προϊσταμένους και τους διευθυντές μιας υπηρεσί­ας με 34 υπαλλήλους; Ταξιδάκια ανά τον κόσμο και συνέδρια που αν για κάποιον έχουν ενδιαφέρον είναι οι ξε­νοδόχοι που φιλοξενούν με δαπάνες του υπουργείου του σύνεδρους.

Να ρίξουμε και μια ματιά στην. τι­τάνια προσπάθεια αυτών των στελε­χών της ΓΓΑΕ για να φέρουν κοντά τη μητέρα πατρίδα στους απόδημους:

– Στην Ιταλία από τις 29.5 μέχρι τις 6.6 του 2015. Διευθυντάδες και σύμβουλοι, 8.988,23 ευρώ.

– Στη Γερμανία από τις 6 μέχρι τις 16.6.2015 ο γενικός διευθυντής με­τά της «προϊσταμένης» διευθύντριας Ευρώπης, 5.374,84 ευρώ.

Στη Γερμανία μόνος του μια βόλτα έκανε και ο αναπληρωτής γενικός της ΓΓΑΕ από τις 13 ώς τις 16.6 του 2015 με μόλις 1.114,25 ευρώ.

-Στη Ρίγα της Λετονίας γενικός και αναπληρωτής γενικός από τις 10 έως τις 13.7.2015 μόνο με 2.220,36.

Και δεν είναι μόνο τα ταξίδια.

-Η ΓΓΑΕ στις 26.8.2015 δαπάνησε 17.220 ευρώ για την κατασκευή πε­ριπτέρου στη Διεθνή Έκθεση Θεσ­σαλονίκης.

-Εναν χρόνο αργότερα για την Εκ­θεση Θεσσαλονίκης (19.9.2016) η ΓΓΑΕ πλήρωσε 30.000 για το περίπτε­ρο (45% παραπάνω σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο) και 8.700 ευρώ για τις μετακινήσεις επτά υπαλλήλων στη συμπρωτεύουσα.

Και ένα τελευταίο: Τον Αύγουστο του 2015 με απόφαση του υπουργού εγκρίθηκε επιχορήγηση με απευθεί­ας ανάθεση στη ΜΚΟ Νόστος πο­σού 96.000 για φιλοξενία ομογενών σε ξενοδοχείο της Ρόδου, τόπο κα­ταγωγής του γενικού διευθυντή της ΓΓΑΕ. Λεπτομέρεια: για ποσά άνω των 20.000 ευρώ απαιτείται διαγωνι­σμός και γι’ αυτόν τον λόγο η απόφα­ση του υπουργού δεν αναρτήθηκε στη Διαύγεια.

Να συνοψίσουμε: Η ΓΓΑΕ, αρμό­δια υπηρεσία για τον ελληνισμό της διασποράς, είναι υπό την εποπτεία του υπουργού Εξωτερικών, ο οποίος τοποθέτησε τον γενικό διευθυντή, τον αναπληρωτή γενικό διευθυντή και έναν ακόμη σύμβουλο (γιατρό στο επάγγελμα) για θέματα ελληνι­σμού της διασποράς.

Ο προϋπολογισμός της ΓΓΑΕ είναι 3.000.000 και το 1.000.000 προορί­ζεται για μισθοδοσία. Τα υπόλοιπα δύο, για ταξίδια και δημόσιες σχέ­σεις.

Υστερόγραφο: Όπως είπαμε και στην αρχή, όλη αυτή η ιστορία δεν είναι τίποτε περισσότερο από ένα μι­κρό, ελάχιστο, αλλά χαρακτηριστικό παράδειγμα του τρόπου και της λογι­κής που διοικείται το υπουργείο Εξω­τερικών: ως τσιφλίκι.

Κι αν αυτό το παράδειγμα κάποιοι θα πουν είναι μικρό και δεν αποτυπώνει τον τρόπο διοίκησης, θα συμ­φωνήσουμε. Υπάρχει όμως κι άλλο παράδειγμα, μεγαλύτερο και απολύτως χαρακτηριστικό, το οποίο προς το παρόν εξετάζουν προσεκτικά άλ­λες αρμόδιες – εκτός ΥΠΕΞ – υπηρε­σίες.