Και ενώ η δεύτερη αξιολόγηση είναι ακόμα σε εξέλιξη, είναι πλέον εμφανές ότι προετοιμαζόμαστε για έναν ακόμη γύρο «κρίσης». Δηλαδή, αντί να δρομολογούνται πολιτικές για την έξοδο από το τρίτο μνημόνιο, έχει ανάψει η συζήτηση για τέταρτο μνημόνιο, παρά τις διαψεύσεις Σταθάκη, ενώ ξαναφουντώνει και το «Σχέδιο Σόιμπλε».

Την ίδια ώρα η κυβέρνηση ψάχνει ακόμη τρόπους να αντιμετωπίσει τη βόμβα του «κόκκινου» ιδιωτικού χρέους, που διογκώνεται διαρκώς και ξεπερνά πλέον τα 230 δισ. ευρώ! Βέβαια, η αλήθεια είναι ότι το ιδιωτικό χρέος τροφοδοτεί το δημόσιο χρέος, με πλέον ενδεικτικές περιπτώσεις τις ανακεφαλαιοποιήσεις των 40 δισ. ευρώ στις ελληνικές τράπεζες και τις ανάγκες δανεισμού του Δημοσίου για να καλύπτει τις τρύπες από τη στάση πληρωμών στα ασφαλιστικά ταμεία και τις εφορίες.

 

Εν τω μεταξύ, το πλήγμα για παλιούς και νέους συνταξιούχους από το νέο ασφαλιστικό σύστημα του Κατρούγκαλου όλο και μεγαλώνει, καθώς μέχρι το 2019 αναμένεται να αφαιρεθεί από τα εισοδήματά τους το ποσό – σοκ των 8,2 δισ. ευρώ. Και αυτό χωρίς να λογαριάζουμε την τρόικα, η οποία θέλει και ζητάει να υπάρξουν αλλαγές προς τα κάτω στις ήδη «τσεκουρωμένες» συντάξεις.

Αυτό προκύπτει από την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους που συνοδεύει τον νόμο και περιγράφει τις περικοπές σε όλα τα είδη των συντάξεων (κύριες, επικουρικές, μερίσματα, εφάπαξ), που θα φτάσουν το ποσό αυτό σωρευτικά με όρους ετήσιας εξοικονόμησης για τον προϋπολογισμό.

 

Μόνο από την περικοπή του ΕΚΑΣ, που ξεκίνησε φέτος, αναμένεται την περίοδο 2016-2019 οι συνταξιούχοι να χάσουν 2,3 δισ. ευρώ!

Για τους νέους συνταξιούχους η «πληγή» υπολογίζεται στα 689 εκατ. ευρώ, 411 εκατ. ευρώ θα είναι το συνολικό χαράτσι για τους ελεύθερους επιστήμονες και άλλα 458 εκατ. ευρώ θα πληρώσουν οι αγρότες. Περίπου 1,2 δισ. θα προέλθουν από την αύξηση των εισφορών για τις επικουρικές, 133 εκατ. ευρώ από τις περικοπές στα εφάπαξ και 832 εκατ. από τις μειώσεις στα μερίσματα του Δημοσίου.

Ο «πονοκέφαλος», όμως, για το οικονομικό επιτελείο δεν τελειώνει εκεί. Παράλληλα αναζητούνται και άλλα μέτρα για να καλύψουν τα περίπου 300 εκατ. ευρώ που λείπουν για να δεχτούν οι θεσμοί πως καλύπτεται χρηματοδοτικά το πρόγραμμα χορήγησης του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης. 

 

Με το πρόγραμμα αυτό θα καλυφθούν μεν και οι συνταξιούχοι που έχασαν το ΕΚΑΣ, αλλά ταυτόχρονα θα περικοπούν ή θα αντικατασταθούν άλλα προνοιακά επιδόματα που λαμβάνουν ως σήμερα πολλές χιλιάδες δικαιούχοι. Ποια θα διακοπούν και ποια θα διασωθούν θα κριθεί στις συσκέψεις που θα επακολουθήσουν τις ερχόμενες εβδομάδες ή μέρες.

 

Έτσι στην ατζέντα του επόμενου Eurogroup, στις 7 Νοεμβρίου, επανέρχεται το θέμα του ασφαλιστικού, παρά το ότι ο Ντάισελμπλουμ ανασκεύασε τις δηλώσεις του ότι τα νέα «μέτρα για το ασφαλιστικό» δεν έχουν να κάνουν με τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού, αλλά με θέματα όπως το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ την περασμένη Τρίτη είχε ξεκαθαρίσει πως και το ασφαλιστικό θα είναι στην ατζέντα του Eurogroup της 7ης Νοεμβρίου, για τη δεύτερη αξιολόγηση. Η θέση του αυτή είχε καταγραφεί και σε έγγραφό του που αφορά την ατζέντα του Eurogroup της 7ης Νοεμβρίου, στην οποία αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «τα μέτρα στον τομέα των μεταρρυθμίσεων της κοινωνικής ασφάλισης και της αγοράς εργασίας αναμένεται να είναι στο επίκεντρο αυτής της αποστολής». 

 

Ο Ντάισελμπλουμ συνδέει τη δρομολόγηση του πρώτου σκέλους των παρεμβάσεων για την αναδιάρθρωση του χρέους, αυτών που χαρακτηρίζονται ως άμεσης εφαρμογής, με την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης.

Το γεγονός αυτό αποδεικνύει ότι ο ESM αμέσως μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης ξεκίνησε τις διαδικασίες συγκεκριμενοποίησης των μέτρων, οι οποίες θα χρειαστούν αρκετή προσπάθεια και «τεχνικές» λύσεις μέχρι να πάρουν την τελική τους μορφή για να εφαρμοστούν. Η ολοκλήρωση και η εφαρμογή θα δρομολογηθούν μετά τη δεύτερη αξιολόγηση.

 

Ο Ντάισελμπουμ αναλύει επίσης στην επιστολή του τα μέτρα για το χρέος. Επισημαίνει ότι περιλαμβάνουν παρεμβάσεις στο προφίλ ωρίμανσης των δανείων του EFSF και ανάληψη δράσης για τη διαχείριση του επιτοκιακού κινδύνου από την πλευρά του ESM.

 

Και σαν να μην φθάνουν αυτά που ήδη βιώνουν οι συνταξιούχοι, οι δανειστές έχουν βαλθεί να καταστρέψουν και το όποιο εργασιακό περιβάλλον έχει περισωθεί έως τώρα!

 

Έχουν αξιώσεις για περαιτέρω μείωση του κατώτατου και των κλαδικών μισθών αλλά και αύξηση του ορίου των ομαδικών απολύσεων, σύμφωνα και με όσα αποκαλύπτει έγγραφο των θεσμών που συνοδεύει την έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής. Το κείμενο αναφέρει τις πάγιες, ακραίες θέσεις των δανειστών, που προκρίνουν «μοντέλο Δανίας» για την εργασιακή μεταρρύθμιση στην Ελλάδα. Οι δανειστές:

Ζητούν την υπερίσχυση των επιχειρησιακών συμβάσεων, διότι βοηθούν τις επιχειρήσεις να προσαρμοστούν σε περιόδους οικονομικής δυσχέρειας ή προσαρμογής. Επιθυμούν δηλαδή να επικρατήσει ευελιξία στους μισθούς των επιχειρήσεων (wage flexibility) προκειμένου να προσαρμόσουν το εργασιακό κόστος μέσω των τιμών και όχι μέσω των απολύσεων.

Επιμένουν στον καθορισμό του κατώτατου μισθού από το κράτος από το 2017 και μετέπειτα. Ορίζουν μάλιστα τον κατώτατο μισθό ως μοναδικό ποσό αναφοράς, δηλαδή «απογυμνωμένο από τα επιδόματα πολυετίας». Ο κατώτατος μισθός, σημειώνουν, θα πρέπει να αναπροσαρμόζεται έτσι ώστε να συμβάλλει στην αύξηση της απασχόλησης και στη μείωση της ανεργίας ενισχύοντας την αύξηση της ανταγωνιστικότητας.

Κρίνουν απαραίτητη την κατάργηση των περιορισμών στις ομαδικές απολύσεις καθώς και την αύξηση του ποσοστού του ορίου από 5% σε 10% μηνιαίως. Με αυτή την πρακτική, σημειώνουν, μειώνονται οι κίνδυνοι μαζικής ανεργίας, όπως συνέβη στις επιχειρήσεις Ηλεκτρονική, Softex και Sprider.

Για τον συνδικαλιστικό νόμο υποστηρίζουν ότι δεν έχουν πραγματοποιηθεί αλλαγές στη δομή και την οργάνωση των συνδικάτων, στην εξασφάλιση της εκπροσώπησης όλων των εργαζομένων, καθώς και στην εφαρμογή της «ανταπεργίας» («lock out»). Θα ήταν χρήσιμη η δημιουργία μιας πλατφόρμας ηλεκτρονικής καταγραφής των μελών των συνδικάτων που θα μείωνε τη γραφειοκρατία και θα καταπολεμούσε πρακτικές εκμετάλλευσης.

 

Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή επισημαίνει πως οι θεσμοί θέλουν να εφαρμόσουν «μοντέλο Δανίας» στην Ελλάδα, καθώς προσανατολίζονται στο πρότυπο «ευελιξία με ασφάλεια» (flexinsurance). Τα κύρια χαρακτηριστικά του δανικού μοντέλου είναι το απορρυθμισμένο θεσμικό πλαίσιο προστασίας της απασχόλησης, οι ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης, η διά βίου μάθηση και ο κοινωνικός διάλογος.

Το μοντέλο προωθεί την ευελιξία γενικώς (συχνές προσλήψεις – απολύσεις, διευθέτηση χρόνου εργασίας κ.ά.), επιτρέπει την ευελιξία των μισθών με ταυτόχρονη παροχή κοινωνικών επιδομάτων. Η κινητικότητα της εργασίας – με δίχτυ ασφαλείας για τους ανέργους – είναι το κύριο συστατικό. Το 25% των εργαζομένων είναι νεοεισερχόμενοι, ενώ περίπου τα 2/3 προέρχονται από άλλη εργασία. 

Απαραίτητη προϋπόθεση βέβαια για την αποτελεσματική λειτουργία του μοντέλου στη Δανία ήταν η ύπαρξη ισχυρού κοινωνικού κράτους και κονδύλια για τα επιδόματα, τα οποία με μεγάλη δυσκολία συγκεντρώνονται στη χώρα μας.

 

Αγώνας δρόμου για την αξιολόγηση