Η επικείμενη αποχώρηση του Μπαράκ Ομπάμα βυθίζει το Βερολίνο στη νοσταλγία και την ανησυχία όσο ο μελλοντικός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απειλεί να ταράξει τους στρατηγικούς πυλώνες της μεταπολεμικής Ευρώπης, η γερμανική πρωτεύουσα της οποίας είναι ένα μεγάλο σύμβολο.

Από το 2008, ο Ομπάμα, που ήταν τότε υποψήφιος για τον Λευκό Οίκο, δηλώνει στον κόσμο τη σημασία που αποδίδει στο Βερολίνο διοργανώνοντας εκεί το μεγαλύτερο συλλαλητήριο της προεκλογικής εκστρατείας του. Όπου υπενθύμισε στο κοινό του το περίφημο “Ich bin ein Berliner” (Είμαι Βερολινέζος) του Τζον Φ. Κένεντι ο οποίος το 1963 συμβόλιζε την ενότητα της Δύσης έναντι του σοβιετικού εχθρού.

Αν η καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ αρνήθηκε τότε να ανοίξει στον νεαρό γερουσιαστή την πόρτα του Βραδεμβούργου, ενσάρκωση της ξανακερδισμένης γερμανικής ενότητας, ο Δημοκρατικός υποψήφιος κατάφερε να συγκεντρώσει 200.000 ανθρώπους όχι μακριά από εκεί, στη στήλη της Νίκης.

Από τη στιγμή που εκλέχθηκε, οι δύο ηγέτες δημιούργησαν σχέσεις εμπιστοσύνης, παρά τις εντάσεις που προκάλεσε η υποκλοπή του κινητού τηλεφώνου της Μέρκελ ή οι αμερικανικές επικρίσεις για τη στάση της, που κρίθηκε ως πολύ αυστηρή, στη διάρκεια της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους.

Αυτή η καλή συνεννόηση καταδείχθηκε στα μέσα Νοεμβρίου όταν ο Μπαράκ Ομπάμ, σε αποχαιρετιστήρια επίσκεψη, πολλαπλασίασε τα εγκώμια για την “εξαιρετική” συνάδελφό του, σαν να της παρέδιδε τη δάδα της προάσπισης των δυτικών αξιών.

Για τους Βερολινέζους ο φιλο-αμερικανισμός των οποίων σφυρηλατήθηκε στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η αναχώρηση του φίλου Ομπάμα είναι τόσο πιο πικρή όσο βλέπουν να καταφθάνει ένας Ντόναλντ Τραμπ που απειλεί τη γερμανική βιομηχανία, καλεί για τη διάλυση της ΕΕ και επικρίνει το ΝΑΤΟ, θεμέλια ασφάλειας και ευημερίας για τη Γερμανία.

“Η Μέρκελ και ο Ομπάμα είναι πραγματικά ηγέτες του 21ου αιώνα, εκείνη όχι μόνο ως η πρώτη γυναίκα καγκελάριος και εκείνος ως ο πρώτος μαύρος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, αλλά επίσης για τη μοντέρνα, έξυπνη προσέγγισή τους, με ένα μακρόπνοο όραμα”, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Άντγε Πόλε, μια 33χρονη Βερολινέζα, στέλεχος στον τομέα της επικοινωνίας.

“Ο Ομπάμα δεν ήταν τέλειος αλλά θα μας λείψει, κυρίως όταν βλέπει κανείς την τρέλα του Τραμπ”, προσθέτει.

Για τον Κλέμενς Ντέπγκεν, 50 ετών, υπάλληλο σε ένα από τα γερμανικά παραρτήματα της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας Ford, τα χρόνια του Ομπάμα ήταν καλά χρόνια και τώρα ανησυχεί για την “ωμή και απλουστευτική” ρητορική υπέρ του προστατευτισμού εκείνου που θα γίνει από την Παρασκευή πρόεδρος των ΗΠΑ.

Υπάρχει επίσης ο φόβος ότι η Γερμανία, που δεν είναι πια ο πολιτικός νάνος της δεκαετίας του 1990, θα χάσει την επιρροή της, η οποία τα τελευταία χρόνια συνέβαλε στην επίτευξη της συμφωνίας για τα πυρηνικά του Ιράν και εκείνης για το κλίμα στο Παρίσι που ο μελλοντικός πρόεδρος ελπίζει ότι θα κατεδαφίσει. Και τι θα γίνει με τον κεντρικό ρόλο του Βερολίνου στην ουκρανική κρίση τώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ κηρύσσει τη φιλία με τον Βλαντίμιρ Πούτιν;

“Μετά το τέλος του πολέμου και στη διάρκεια τόσων πολλών χρόνων η Γερμανία (…) ήταν παιδί, στη συνέχεια, μετά την πτώση του Τείχους, θεωρείτο μια έφηβη χώρα, αλλά είναι ο Ομπάμα που την είδε να φθάνει στην ωριμότητα”, λέει η Σούντα Νταβίντ-Βιλπ, ειδική στις διατλαντικές σχέσεις στο γερμανικό Marshall Fund.

“Μπορούμε να δούμε ότι στο τέλος των δύο θητειών του ο Ομπάμα έφθασε να επαναπαύεται στην καγκελάριο Μέρκελ (…) και ότι η Γερμανία από την πλευρά της αναλαμβάνει περισσότερες ευθύνες στον κόσμο και θεωρεί τον εαυτό της μια δύναμη του καλού”, προσθέτει.

Ο τόνος αναμένεται να αλλάξει ριζικά μετά την ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ την Παρασκευή. Ο αμερικανός δισεκατομμυριούχος κατήγγειλε σε συνέντευξή του χθες “το καταστροφικό λάθος” που διέπραξε η Άγγελα Μέρκελ ανοίγοντας τις πύλες της χώρας της στους μετανάστες και κατηγόρησε εμμέσως τη Γερμανία για ηγεμονισμό στην Ευρώπη.

Εντυπωσιακές δηλώσεις και μια βούληση να αποβάλει την κληρονομιά της αμερικανικής διπλωματίας που ανησυχεί επίσης τον Τζον Έμερσον, τον απερχόμενο πρεσβευτή των Ηνωμένων Πολιτειών. Για τον αμερικανό διπλωμάτη, ο Ντόνλαντ Τραμπ έχει συμφέρον να βρει “κοινό έδαφος” με τη Μέρκελ.

Ο Τραμπ πρέπει ως ένδειξη κατευνασμού για παράδειγμα “να επισκεφθεί τον τόπο καταγωγής της οικογένειάς του”, λέει, αναφερόμενος στο χωριουδάκι Κάλσταντ (νοτιοδυτική Γερμανία) όπου γεννήθηκε ο παππούς του από την πλευρά του πατέρα του.

Για μια μεγάλη υπαίθρια ομιλία στην καρδιά του Βερολίνου θα πρέπει να περιμένει, προειδοποιεί ο αμερικανός διπλωμάτης. “Θα πρέπει πρώτα να βρει ένα κοινό για να τον χειροκροτήσει.”