Από ορόσημο σε ορόσημο, η διαπραγμάτευση για την ολοκλήρωση της δεύτερης α­ξιολόγησης βρίσκεται ακόμη μια φορά σε αναμονή μιας κρίσιμης ημερομηνίας. Αυ­τήν τη φορά πρόκειται για την 6η Φεβρουαρίου, οπότε στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου θα παρουσιαστούν οι εκθέσεις που αφορούν την ελληνική οικονομία και το θέμα της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους.

Επόμενος σταθμός είναι η 9η Φεβρουαρίου, το Euroworking Group, το οποίο θα προετοιμάσει τη συνε­δρίαση του Eurogroup στις 20 Φε­βρουαρίου. Το ερώτημα αν αυτός ο χρόνος επαρκεί, μένει να απαντηθεί. Κάποιοι εκτιμούν ότι, ακόμη κι αν πα­ρέλθει αυτό το ορόσημο, υπάρχει δυ­νατότητα η αξιολόγηση να κλείσει ώς τις αρχές Μαρτίου.

Προς το παρόν και στο επίπεδο των επίσημων δηλώσεων κυβέρνηση και δανειστές επιμένουν στις σκληρές γραμμές τους. Από την πλευρά της κυβέρνησης αυτή είναι ότι δεν πρό­κειται να νομοθετήσει εκ των προτέρων μέτρα για μετά το 2018. Ακό­μη και ο Πρόεδρος της Δημοκρατί­ας Προκόπης Παυλόπουλος μπήκε στον χορό των σχετικών δηλώσεων – ανάλογες με αυτές που έκαναν και οι Γάλλοι – τονίζοντας κατά την επί­σημη επίσκεψή του στην Πορτογα­λία ότι «είναι πρωτόγνωρο να ζητάει κανείς τη νομοθέτηση μέτρων προληπτικών, και μέτρων που τελούν υ­πό αίρεση». Το να υποχρεωθεί μία χώρα να ψηφίσει με νόμο τέτοια μέ­τρα, σημείωσε, «σημαίνει ότι θα δε­χόταν να παραβιάσει κάθε έννοια του ευρωπαϊκού δικαίου και κάθε έννοια διεθνούς δικαίου και ιδίως διεθνούς δικαίου που να αφορά τον Παγκό­σμιο Οργανισμό Εμπορίου. Διότι δεν είναι δυνατόν να ληφθούν τέτοια μέτρα και δεν ετέθη ποτέ ζήτημα για καμιά ευρωπαϊκή χώρα να πάρει τέ­τοια μέτρα».

Ωστόσο οι διαβουλεύσεις στο πα­ρασκήνιο φέρεται να είναι σε εξέλιξη ενώ δίνουν και παίρνουν τα σενάρια σχετικά με τον πιθανό συμβιβασμό. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος αναμένει εντός των επόμενων εικοσιτετραώ­ρων να λάβει γνώση των απαιτήσεων των θεσμών από τις οποίες δεν κά­νουν πίσω και θεωρείται βέβαιο ότι αυτές θα περιλαμβάνουν και τη μεί­ωση του αφορολόγητου που μετ’ επιτάσεως ζητά το ΔΝΤ. Η κυβέρνηση πάντως έδειξε να φοβάται τον κίνδυ­νο «σαλαμοποίησης» της συμφωνί­ας για το κλείσιμο της αξιολόγησης – να οδηγηθεί δηλαδή σε αποσπασμα­τικό κλείσιμο με κίνδυνο να αυξηθεί και ο λογαριασμός – και στο πλαίσιο αυτό επανέλαβε τη θέση πως «τίπο­τα δεν έχει συμφωνηθεί αν δεν συμφωνηθούν όλα» και πως «τα προαπαιτούμενα πρέπει να αντιμετωπίζο­νται ως συγκοινωνούντα δοχεία». Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση επιμένει σε συνολική λύση.

Δύο τρίτα

Το Μαξίμου παραδέχτηκε τα προ­ηγούμενα εικοσιτετράωρα ότι ένα τρίτο των προαπαιτούμενων έχει κλείσει κι άλλο ένα τρίτο είναι στη διαδικασία υλοποίησής του (για την ακρίβεια, έκανε λόγο για 33%-35% και 40% αντίστοιχα). Ουσιαστικά, η κυβέρνηση επιβεβαίωσε τόσο τον πρόεδρο του Εurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο οποίος στις δη­λώσεις του μετά τη συνεδρίαση της προηγούμενης Πέμπτης έκανε λόγο για «ένα τρίτο» που έχει κλείσει κι άλ­λο ένα τρίτο που είναι υπό υλοποίη­ση, όσο και σχετικό δημοσίευμα του ΒΙοomberg.

Στο ερώτημα γιατί όλο το προηγούμενο διάστημα λεγόταν πώς η τεχνική συμφωνία για το κλεί­σιμο της αξιολόγησης έχει κλείσει κατά το 95%, πηγές της κυβέρνησης εξηγούν ότι το ένα τρίτο που βρίσκε­ται υπό υλοποίηση είναι θέματα κυ­ρίως διαδικαστικού χαρακτήρα (εν ολίγοις υπονοείται ότι είναι πολιτικά «ανώδυνα») και το ένα τρίτο που απομένει κλείνει με πολιτική απόφα­ση. Μάλιστα επικαλούνται και χαρακτηριστική αναφορά εκ μέρους εκπροσώπου των θε­σμών, σύμφωνα με την οποία «αν υπάρξει πολιτική απόφαση, ό,τι είναι ανοιχτό κλείνει σε μισή ώρα».

Κι αυτό γιατί στο τραπέζι παραμένει το ζήτη­μα των μεσοπρό­θεσμων μέτρων για το χρέος, σημείο για το οποίο, αν η πλευρά των δανει­στών έρθει σε μια συμ­φωνία που να ικανο­ποιεί την ΕΚΤ ώστε να «ξεκλειδώσει» η ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση, τότε η κυβέρνηση μπορεί να κάνει κάποιες περαιτέρω υποχωρήσεις, ε­φόσον θα εξισορροπούνται από την επιβεβαίωση του αφηγήματος περί ανάκαμψης και προσεχούς εξόδου στις αγορές. Πάντως, πληροφορίες που προέρχονται από παράγοντες της κυβέρνησης, που όμως δεν ανή­κουν στο στενό επιτελείο του Μαξί­μου, αναφέρουν ότι το σκληρό πα­ζάρι που κάνουν οι Γερμανοί στο­χεύει πάνω από όλα στην πώληση της ΔΕΗ.

Προς το παρόν οι διαπραγματεύ­σεις παραμένουν στα χέρια Τσακαλώτου, αν και εκτιμάται ότι στο πε­ριθώριο των εργασιών της Συνόδου Κορυφής στη Μάλτα (αύριο) μπορεί ο πρωθυπουργός σε κατ’ ιδίαν επα­φές με ομολόγους του να επιχειρήσει για μια ακόμη φορά να προωθήσει τις ελληνικές θέσεις. Πάντως μέχρι τη στιγμή που έκλεινε το «Π» και δεδομένου ότι αναμενόταν η επιστρο­φή του πρωθυπουργού από τη Σερ­βία και η ομιλία του στη Βουλή, δεν υπήρχε εικόνα προγραμματισμένων επαφών στη Μάλτα, ούτε γενικότερα των προθέσεων του πρωθυπουρ­γού, δεδομένου ότι τη Σύνοδο θα α­πασχολήσει το εξίσου καυτό ζήτημα του προσφυγικού.

Σε ό,τι αφορά πάντως το ΔΝΤ, στο κυβερνητικό στρατόπεδο αναμένουν ότι από τη δημοσιοποίηση των εκθέσεών του δεν θα προκύψει ένα καθα­ρό στίγμα σχετικά με τις προθέσεις του για το ελληνικό πρόγραμμα ενώ φαίνεται να κυριαρχεί η εκτίμηση ό­τι πιθανότατα θα παραμείνει ως τε­χνικός σύμβουλος μέχρι νεωτέρας. Το Μαξίμου είδε με καλό μάτι δή­λωση του επικεφαλής του Ε5Μ Κλάους Ρέγκλινγκ ότι χωρίς μεν το ΔΝΤ δεν εκταμιεύεται δόση, ωστόσο δεν χρειάζεται να συμμετάσχει στη χρη­ματοδότηση. Βέβαια ο Ε5Μ επανήλ­θε ξεκαθαρίζοντας ότι το ΔΝΤ πρέπει να μείνει στο πρόγραμμα με πλήρη συμμετοχή. Στο μεταξύ, χθες, μιλώντας στη μεικτή συ­νεδρίαση ευ­ρωβουλευτών και βουλευτών εθνικών Κοινο­βουλίων στις Βρυξέλλες, ο Ρέ­γκλινγκ σημείωσε αφενός ότι η Ελλάδα παραμέ­νει σε πρόγραμμα ύστερα από πέντε χρόνια γιατί είναι «ειδική περίπτωση» αφετέρου φάνηκε να επισείει τον κίνδυνο 4ου μνη­μονίου λέγοντας ότι αυτό θα α­ποφευχθεί αν το πρόγραμ­μα ολοκληρωθεί με επιτυχία.