«Μπουρλότο» στα σχέδια της Βρετανίδας πρωθυπουργού ήρθε να βάλει μια πρόσφατη δήλωση του πρόεδρου του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) Κόεν Λενάερτς, ο οποίος λίγο έως πολύ είπε αυτό που η Τερέζα Μέι αρνείται να παραδεχθεί: ακόμη κι αν η Βρετανία φύγει από την Ένωση, το ΔΕΕ είναι το μόνο αρμόδιο όργανο για να κρίνει τη νομιμότητα των όρων της συνθήκης για το Brexit. 

 

«Κάποια στιγμή θα εμπλακούμε κι εμείς στο Brexit. Όχι επειδή θα δράσουμε από μόνοι μας, αλλά διότι κάποιο από τα συμβαλλόμενα μέρη θα φέρει ενώπιον του δικαστηρίου τη συμφωνία για το Brexit» δήλωσε στους «Financial Times» ο Λενάερτς. 

 

Η εμπλοκή του Δικαστηρίου της Ε.Ε. στη συμφωνία του Brexit μόνο σενάριο επιστημονικής φαντασίας δεν πρέπει να θεωρείται. Το ΔΕΕ είναι το μόνο αρμόδιο όργανο για την ερμηνεία των ευρωπαϊκών συνθηκών. Η συμφωνία αποχώρησης της Βρετανίας από την Ε.Ε. θα είναι… ευρωπαϊκή συνθήκη και σίγουρα υπάρχουν μια σειρά από θέματα που σχετίζονται με το Brexit και θα μπορούσαν να τεθούν ενώπιον του δικαστηρίου μετά την αποχώρηση της Βρετανίας. 

 

Ωστόσο τον μεγαλύτερο «πονοκέφαλο» στην Τερέζα Μέι αναφορικά με την εμπλοκή του ΔΕΕ στις «βρετανικές αποφάσεις» προκαλεί η γνωμοδότηση της Βρετανίδας γενικής εισαγγελέως του ΔΕΕ Έλεανορ Σάρπτον για την εμπορική συμφωνία Ε.Ε. – Σινγκαπούρης. 

 

Σύμφωνα με την πρότασή της, η συνθήκη εμπορίου μεταξύ Ε.Ε. και Σινγκαπούρης θα πρέπει να επικυρωθεί από όλα τα τοπικά, περιφερειακά και εθνικά Κοινοβούλια που υπάρχουν στα κράτη – μέλη της Ένωσης. Αυτό σημαίνει πως και στην περίπτωση της Συμφωνίας με τη Σινγκαπούρη μπορεί να δούμε τις… καθυστερήσεις που υπήρξαν στην εμπορική συμφωνία με τον Καναδά, όταν το Βέλγιο και ένα τοπικό Κοινοβούλιο στη Γερμανία αρνήθηκαν να υπογράψουν τη συνθήκη. 

 

Είναι σχεδόν σίγουρο πως η τελική απόφαση για την υπόθεση θα αποτελέσει δεδικασμένο για το ΔΕΕ και άρα θα… ακουμπήσει και τη συμφωνία για το Brexit. 

 

Είναι, λοιπόν, κατανοητό πως, αν το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έχει λόγο σε οποιοδήποτε στάδιο της συμφωνίας ή στη συμφωνία μετά την έξοδο της Βρετανίας από την Ένωση, τότε αυτό θα πυροδοτήσει προβλήματα στην Τερέζα Μέι αλλά και σε όλους τους σκληροπυρηνικούς «Brexiteers» που θέλουν να δουν τη δικαιοδοσία που έχει το ΔΕΕ στη Βρετανία να σταματάει. Ενδεχομένως πολλοί να βιαστούν και να πουν πως, εφόσον η Βρετανία φύγει από την Ε.Ε., τότε δεν θα εμπίπτει στις αρμοδιότητες του Ευρωπαίου δικαστή. Εν μέρει έχουν δίκιο. 

 

Από την άλλη η Ένωση θα αποτελείται από 27 χώρες. Το Δικαστήριο της Ένωσης έλκει από το άρθρο 218 της Συνθήκης της Λισσαβώνας τη δυνατότητα να αποφανθεί επί θεμάτων σύναψης συνθηκών μεταξύ των κρατών – μελών της Ε.Ε. και κρατών που δεν είναι μέλη. Σίγουρα ζητήματα που αφορούν το καθεστώς των βρετανικών αγαθών, υπηρεσιών και των πολιτών που παραμένουν στην Ε.Ε. ακόμη και μετά την έξοδο της Βρετανίας θα έρθουν ενώπιον του Δικαστηρίου της Ε.Ε. από τα υπόλοιπα κράτη – μέλη. 

 

Γίνεται αντιληπτό πως, όσο κι αν η Τερέζα Μέι ονειρεύεται ένα «σκληρό» Brexit και μια Βρετανία μακριά από την επιρροή του Ευρωπαίου δικαστή, κάτι τέτοιο δεν μπορεί στην ουσία να συμβεί. Μπορεί τη δυνατότητα αυτή να την αντιληφθούν και τα υπόλοιπα κράτη – μέλη της Ε.Ε. και να στραφούν κατά της Βρετανίας με σκοπό να τη «γονατίσουν». Όχι τόσο για την επιλογή της να φύγει από το μπλοκ των 28, όσο για το ότι θέλει να φύγει, αλλά θέλει να το κάνει διατηρώντας παράλληλα όλα τα πλεονεκτήματα που έχει ως κράτος – μέλος της Ένωσης. 

 

«Δεν είμαστε υπέρ της Ε.Ε., δεν είμαστε κατά. Είμαστε υπέρ του νόμου» υποστήριξε ο Λενάερτς καθιστώντας σαφές πως, αν κάποιο κράτος – μέλος ή το Ευρωκοινοβούλιο φέρει στο ΔΕΕ τη συμφωνία για το Brexit, τότε το δικαστήριο θα πρέπει να αποφανθεί επί του θέματος. 

 

«Μας είναι ξεκάθαρο πως το να βγούμε από την Ένωση σημαίνει πως αφήνουμε την αρμοδιότητα του ΔΕΕ» δήλωσε εκπρόσωπος Τύπου της Ντάουνινγκ Στριτ αμέσως μετά τη δημοσιοποίηση των σχολίων του Λενάερτς. «Μόλις φύγουμε από την Ένωση, το ΔΕΕ δεν θα έχει καμία δικαιοδοσία στη Βρετανία» επανέλαβε η Τερέζα Μέι. 

 

Φαίνεται, όμως, ότι η Βρετανίδα πρωθυπουργός ξεχνάει πως στην περίπτωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ισχύει ό,τι και στο… «Hotel California»: μπορείς πάντα να κάνεις check out, αλλά δεν μπορείς ποτέ να φύγεις…