Επρόκειτο για την επισφράγιση μιας εξέχουσας πρωτοποριακής καινοτομίας στα εκκλησιαστικά πράγματα. Όπως είναι γνωστό, η ποιμαντική περιφέρεια της Εκκλησίας της Ελλάδας υπαγόταν από τον 8ο αιώνα έως και το 1833 στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Το 1833, η Αντιβασιλεία του Όθωνα διακήρυξε την ανεξαρτησία της ελλαδικής Εκκλησίας ακολουθώντας τη γραμμή του λόγιου κληρικού Θεόκλητου Φαρμακίδη. Ο Οικουμενικός Θρόνος αρνήθηκε να αποδεχτεί αυτήν την κίνηση απόσχισης κανονικών του εδαφών και μόνο το 1850 εξέδωσε «Τόμο Αυτοκεφαλίας» της Εκκλησίας της Ελλάδος.

 

Ανάμεσα στους επισήμους παρευρισκομένους στην εορταστική αυτή δοξολογία ήταν και ο Νικόλαος Κορφιωτάκης, αρμόδιος υπουργός επί των Εκκλησιαστικών και Δημόσιας Εκπαίδευσης Θεμάτων της κυβέρνησης του Αντωνίου Κριεζή. Μάλιστα, μια από πρώτες υπογραφές (11 Αυγούστου) του Κορφιωτάκη, που είχε μόλις πριν από μερικές μέρες ορκιστεί υπουργός (4 Αυγούστου), έμελλε να σφραγίσει μια από τις σημαντικότερες θεσμικές καινοτομίες της χώρας που έχουν ισχύ μέχρι σήμερα.

 

Με τη λήξη της επίσημης δοξολογίας, ο υπουργός επί των Εκκλησιαστικών και Δημόσιας Εκπαίδευσης Θεμάτων Νικόλαος Κορφιωτάκης αναχώρησε με την οικογένειά του για να γευματίσει στην οικεία του γερουσιαστή Γ.Μ. Αντωνόπουλου που βρισκόταν επί της οδού Ερμού στο ύψος της Καπνικαρέας. Στη συνέχεια αυτής της όμορφης μέρας, οι συνδαιτυμόνες επιβιβάστηκαν σε άμαξα προκειμένου να μεταφερθούν στην εξοχική περιοχή των Πατησιών όπου πραγματοποιούνταν συναυλίες.

 

Περί λύχνων αφάς, επιστρέφοντας από τον χαλαρωτικό περίπατο, η άμαξα σταμάτησε μπροστά στο σπίτι του Κορφιωτάκη και πρώτος εξήλθε ο γερουσιαστής Αντωνόπουλος ακολουθούμενος από τον υπουργό. Τότε, εντελώς απρόσμενα κι αιφνιδίως, τον πλησιάζει ένας άγνωστος νεαρός και τον πυροβολεί στην καρδιά. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Αιών», στο φύλλο που κυκλοφόρησε την 24η Αυγούστου, «ο δολοφόνος ετράπη σε φυγήν άμεσον, ωφελούμενος από την οποίαν έφερε το αιφνίδιον της πράξεώς του, απορίαν και σύγχυσιν εις τους τυχαίως παροδεύοντας πολίτας. Ο Κορφιωτάκης θανατηφόρον φέρων πληγή, ανεβιβάσθη αιρόμενος επί της κλίνης του. Η επιστήμη συνέτρεξεν ευθύς, αλλά δεν ηδυνήθη να δώσει ζωήν εις οργανισμόν κατεστραμένον τέως. Μόλις πρόφθασε να κοινωνήση των αχράντων Μυστηρίων ο πεπληγωμένος και εντός ωρών δυο εκπνέει, απαρηγότητον εγκαταλείπων σύζυγον και τέσσερα ορφανά παιδία». 

 

Η κηδεία του άτυχου Κορφιωτάκη πραγματοποιήθηκε σε κλίμα γενικού πένθους και αποτροπιασμού εναντίον των δολοφόνων. Έντονο ενδιαφέρον έδειξε η βασίλισσα Αμαλία, η οποία μάλιστα λίγη ώρα μετά τη δολοφονία επισκέφτηκε τη χήρα και «τα δάκρυα έρρεον πάμπολα από των βασιλικών της οφθαλμών». Επίσης, ενδιαφέρον έδειξε και ο Όθων που βρισκόταν στο Μόναχο και μάθαινε τις εξελίξεις επί του ζητήματος με καθυστέρηση. 

 

Όπως ήταν φυσικό, οι αστυνομικές αρχές δίχως καθυστέρηση κινητοποιήθηκαν προς αναζήτηση του δολοφόνου. Λίγες ώρες μόνο αργότερα μέσα στη βαθιά νύχτα, στις 2:30 της 21ης Αυγούστου, οι αρχές εντοπίζουν τον δολοφόνο στην περιοχή των Στρατώνων, δηλαδή στο σημερινό Μεταξουργείο, στο σπίτι του Σπύρου Μπαβαδέα. Ο δράστης ονομαζόταν Θωμάς Ζυγούρης και ήταν 21 ετών. Μετά τη σύλληψή του, διαπιστώθηκε ότι κατηγορείτο και για άλλες δολοφονίες. Μαζί του συνελήφθη και ο Θόδωρος Παπαδάκος, 35 ετών, πρώην χωροφύλακας που είχε αποταχθεί για κακουργηματικές πράξεις. Φυσικά συνέλαβαν και τον Μπαβαδέα και λίγες ώρες αργότερα έναν ανθυπολοχαγό της Οροφυλακής, ονόματι Γιώργο Κοσσονάκο, επίσης 21 ετών, ο οποίος, σύμφωνα με τη μαρτυρία του Μπαβαδέα, ήταν ο άνθρωπος που του ζήτησε να φιλοξενήσει στο σπίτι του τον Ζυγούρη. Όλοι οι συλληφθέντες τύχαινε να είναι Μανιάτες, ο δε Κοσσονάκος ήταν εγγονός της οικογένειας Μαυρομιχάλη. Από τις ανακρίσεις προέκυψε ότι το σχέδιο της δολοφονίας του Κορφιωτάκη σχεδιάστηκε στη Λακωνία, σε μια συνάντηση που κανόνισε ο Κοσσονάκος ανάμεσα στον Ζυγούρη και τον Πέτρο Μαυρομιχάλη. Μετά από αυτήν τη συνάντηση περί τα τέλη Ιουλίου ο Κοσσονάκος με τον Ζυγούρη και τον Παπαδάκο ταξίδεψαν στην Αθήνα. Εκεί, με την εγκατάσταση του Ζυγούρη και του Παπαδάκου στο σπίτι του Μπαβαδέα, ο Κοσσονάκος τους επισκεπτόταν συχνά. 

 

Από τις ανακρίσεις διακριβώθηκε ότι Ζυγούρης και Παπαδάκος είχαν μακροχρόνιες σχέσεις με τον Λεωνίδα και Πέτρο Μαυρομιχάλη, οι οποίοι φρόντιζαν να μη συλλαμβάνονται για τις εγκληματικές τους ενέργειες. 

 

Το συμπέρασμα που εξήχθη από τις ανακρίσεις δεν άφηνε περιθώρια παρερμηνειών: Επρόκειτο για μια πολιτική δολοφονία που εξυφάνθη από την οικογένεια Μαυρομιχάλη, εκτελέστηκε από τον Ζυγούρη και είχε ως αιτία τις χρόνιες πολιτικές διαφορές της οικογένειας με τον Κορφιωτάκη. Μάλιστα, ο Τύπος της εποχής δεν μάσησε τα λόγια του και έγραψε ότι ο Αναστάσιος Μαυρομιχάλης πρότεινε στον Κορφιωτάκη να παραδεχτεί ως συνυποψήφιό του τον αδελφό του, Δημήτρη Μαυρομιχάλη. Η άρνηση του Κορφιωτάκη να ικανοποιήσει αυτό το αίτημα πυροδότησε το μίσος που οδήγησε στη δολοφονία του. 

 

Λίγες εβδομάδες μετά τη δολοφονία του συζύγου της, η χήρα του Κορφιωτάκη υπέβαλε αίτημα στη Βουλή ώστε να λάβει σύνταξη χηρείας προκειμένου να ζήσει αυτή και τα τέσσερα ορφανά της. Τελικά, η Βουλή ψήφισε υπέρ της συνταξιοδότησης με ψήφους 64 υπέρ και 16 κατά. Ωστόσο, το ζήτημα σκάλωσε στη Γερουσία, η οποία απέρριψε το αίτημα με ψήφους 21 έναντι 15. Η Αμαλία σχολιάζοντας την απόφαση της Γερουσίας ανέφερε πως με τη γνωμοδότησή της «φέρθηκε άσχημα» απέναντι στη χήρα και τη μνήμη του δολοφονημένου υπουργού. Αντίθετα – κι εδώ έχει μεγάλη σημασία να δοκιμάσουμε την αντοχή μας σε αλήθειες δυσάρεστες – ο Μακρυγιάννης στα απομνημονεύματά του καταφέρεται εναντίον της συντάξεως στη χήρα του Κορφιωτάκη, αναρωτώμενος ποιους αγώνες έχει κάνει ο Κορφιωτάκης για την πατρίδα για να δικαιούται η χήρα του σύνταξη… Είναι φανερό ότι για τον στρατηγό ο πατριωτισμός είναι εξαγοράσιμος με γρόσια κι οικόπεδα.

 

Τόσο η περίπτωση της οικογένειας Μαυρομιχάλη που θεωρούσε κεκτημένο το να διαφεντεύει το βιλαέτι της κατά τα συμφέροντα της οικογένειας τα οποία ταυτίζονταν όλως τυχαίως με αυτά της πτωχής πλην τιμίας πατρίδος, όσο και ο εξαργυρωμένος πατριωτισμός των αγωνιστών που μετριόταν με υποστατικά και γρόσια, δείχνουν ανάγλυφα τις αθεράπευτες κι ανθεκτικές αιτίες των εθνικών μας κακοδαιμονιών.