Οι πληροφοριοδότες δημοσίου συμφέροντος (whistleblowers) ως «όπλο» κατά της διαφθοράς, ήταν το θέμα συζήτησης που έγινε το Σάββατο, στο πλαίσιο φεστιβάλ ταινιών ντοκιμαντέρ με το ίδιο αντικείμενο, που διοργάνωσαν από κοινού το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, η ευρωομάδα της Αριστεράς (GUE/NGL) και ο ευρωβουλευτής Στέλιος Κούλογλου.

Στη συζήτηση συμμετείχαν, εκτός από τον Έλληνα ευρωβουλευτή, ο υπουργός Επικρατείας Χριστόφορος Βερναρδάκης, η ευρωβουλευτής των Σοσιαλιστών και μέλος της εξεταστικής επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη φοροαποφυγή Βιρζινί Ροζιέρ, και ο whistleblower Ρούντολφ Έλμερ.

Για τον Ρ. Έλμερ προβλήθηκε νωρίτερα ντοκιμαντέρ για το πώς από υψηλόβαθμο στέλεχος μιας ελβετικής τράπεζας, εξειδικευμένο στις «επενδύσεις» στα νησιά Κέιμαν, μετατράπηκε σε απόβλητο του ελβετικού τραπεζικού συστήματος. Αλλά και όταν ακόμη αναζήτησε επαγγελματική τύχη σε κάποια τράπεζα στην Αφρική, και εκεί τον περίμενε η απόλυση λίγο καιρό μετά. Χωρίς εξήγηση φυσικά…

Στη συζήτηση, ο υπουργός Επικρατείας Χριστόφορος Βερναρδάκης ξεκίνησε την ομιλία του από κάποιες αφορμές που έδωσε τις προάλλες η εγχώρια πολιτική επικαιρότητα. «Ακούσαμε την περασμένη εβδομάδα έναν πρώην πρωθυπουργό να λέει ότι η διαφθορά είναι κοινωνικό φαινόμενο… προφανώς ήθελε να πει ότι είναι φυσικό φαινόμενο.

Άποψη κάτω από την οποία υποκρύπτεται η αντίληψη, “αφού όλοι, λίγο πολύ, είναι μέσα στη διαφθορά, τότε τι ψάχνετε; “. Αντίληψη που διατυπώθηκε και μέσα από την περίφημη φράση ενός άλλου …αξιόλογου ανθρώπου, τη φράση “μαζί τα φάγαμε”», σημείωσε ο Χρ. Βερναρδάκης. Με τον τρόπο αυτό, το παλαιό πολιτικό σύστημα αθωώνει τις καταστάσεις αυτές, υποστήριξε ο υπουργός για να συμπεράνει: «Όχι, η διαφθορά δεν είναι κοινωνικό -φυσικό φαινόμενο».

Κατά την άποψη του Χρ. Βερναρδάκη μάλιστα, η μεταφορά πόρων από τους φτωχούς στους πλούσιους δεν γίνεται μόνο μέσω του κλασικού μηχανισμού της υπεραξίας, αλλά και μέσω της διαφθοράς. «Κάθε ευρώ της Novartis είναι ευρώ που αποσπάται από τη δημόσια Υγεία, εν γένει από το κοινωνικό κράτος και τα δικαιώματα», τόνισε.

Όμως, ο υπουργός Επικρατείας έκανε παράλληλα τον ως τώρα απολογισμό της κυβέρνησης στον τομέα αυτό, ενώ προχώρησε και σε συγκεκριμένες δεσμεύσεις. Για παράδειγμα, η κυβέρνηση θεσμοθέτησε νομοθεσία για τη σύγκρουση συμφερόντων μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού συμφέροντος, επίσης μερίμνησε για την επιλογή, με αντικειμενικά κριτήρια, των στελεχών Δημόσιας Διοίκησης.

Κλείνοντας ο υπουργός Επικρατείας εξήγγειλε την ψήφιση, μέσα στο τρέχον έτος, πληρέστερης νομοθεσίας για την προστασία των πληροφοριοδοτών, υπογραμμίζοντας συγχρόνως τη συμβολή της κοινωνίας στην προστασία του δημοσίου συμφέροντος.

Τον εξόχως σημαντικό ρόλο που παίζουν στην εποχή μας οι πληροφοριοδότες δημοσίου συμφέροντος υπογράμμισε ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Στέλιος Κούλογλου. «Χάρη σε αυτούς μαθαίνουμε την αλήθεια», ανέφερε και έφερε μερικά τέτοια παραδείγματα (Σνόουντεν, Ασάνζ, Μάνινγκ). Από τις διάφορες Λίστες φοροδιαφυγής «τα κράτη κερδίζουν χρήματα και αν συγκεντρώνονταν τα ποσά αυτά, δεν θα υπήρχαν χρέη», συμπλήρωσε. Για αυτό, τους πληροφοριοδότες δημοσίου συμφέροντος «θα έπρεπε να τους αντιμετωπίζουν ως ήρωες, αντί να τους καταδιώκουν», ενώ «υπάρχει ανάγκη για προστασία των whistleblowers, χωρίς “παράθυρα”», επισήμανε.

Ο Στ. Κούλογλου μίλησε όμως και για υποθέσεις που απασχολούν τώρα (ή λίγο νωρίτερα) τη χώρα μας: Panama Papers, Novartis. Για την τελευταία αυτή υπόθεση ανέφερε πως μπορεί να αποδειχθεί μεγαλύτερη από εκείνην της Siemens και πως «εμπλέκονται δύο πρώην πρωθυπουργοί, ένας πρώην αντιπρόεδρος και πρώην υπουργοί».

Από την πλευρά της, η ευρωβουλευτής των Σοσιαλιστών Βιρζινί Ροζιέρ, παρότι σε διαφορετική ευρωομάδα από εκείνην του Στέλιου Κούλογλου -όπως η ίδια παρατήρησε, παλεύουν μαζί κατά της διαφθοράς. Όμως, η ευρωβουλευτής διατύπωσε την απορία της γιατί οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν πίεσαν από κοινού την Ελβετία για την παράδοση στοιχείων που αφορούν σε Ευρωπαίους πολίτες.

Για την προσωπική του ιστορία μίλησε, τέλος, ο Ρούντολφ Έλμερ, όπως και για τον εν εξελίξει δικαστικό αγώνα του. «Θέλουν να με μειώσουν», κάτι που θα λειτουργήσει αποτρεπτικά, όπως παρατήρησε, για κάθε στέλεχος του ελβετικού τραπεζικού συστήματος που θα θελήσει να προβεί σε αποκαλύψεις στο μέλλον.

Πηγή: ΑΠΕ