Μάχη ώρα με την ώρα δίνει η κυβέρνηση ώστε στο αυριανό Εurogroup, το οποίο πραγ­ματοποιείται στη Μάλτα, να μην προκύψει εικόνα ναυαγίου και, ει δυνατόν, να υπάρξει ημερομηνία επιστροφής των θεσμών, αν και θεωρείται δύσκολο αυτό να συμβεί από πριν την εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ στην Ουάσιγκτον (21 – 23 Απριλίου).

Ωστόσο η κυβέρνηση δεν είναι αντιμέτω­πη απλώς με τον χρό­νο (ελπίζοντας ότι στη χειρότερη περίπτωση τα πάντα θα έ­χουν κλείσει το αργότερο στο Eurogroup του Μαΐου), αλλά ουσιαστικά με το πολιτικό και οικονομικό κλίμα που συνεπάγεται η καθυστέρηση της ολοκλήρωσης της δεύτερης αξι­ολόγησης.

Λίγες ώρες πριν από τη νέα συνε­δρίαση του Eurogroup και υπό το βά­ρος του συνεχιζόμενου αδιεξόδου στις συζητήσεις στο Brussels Group, ο πρωθυπουργός, μη έχοντας να επι­δείξει κάποια «αισιόδοξη» εξέλιξη, έπαιξε χθες το χαρτί των ευθυνών (κυρίως στο ΔΝΤ, μολονότι δεν το κα­τονόμασε).

Επιπλέον, ο Αλέξης Τσίπρας επι­χείρησε να ισορροπήσει μεταξύ του μηνύματος ότι η κυβέρνηση δεν υ­ποχωρεί από τα συμφωνηθέντα και ειδικότερα τα όσα συμφωνήθηκαν πρόσφατα στο Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου, κάτι το οποίο ενδεχο­μένως εκπέμπει συγκρουσιακό κλί­μα, και της καθησυχαστικής διαβε­βαίωσης ότι «βρισκόμαστε μια ανά­σα από τη συμφωνία».

«Λευκός καπνός» ή Σύνοδος Κορυφής

Ο πρωθυπουργός, ουσιαστικά χθες, από το βήμα των κοινών δη­λώσεων με τον πρόεδρο του Ευ­ρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, διεμήνυσε ότι αν κάποιος απομένει να κάνει βήματα προ­σέγγισης αυτός είναι το ΔΝΤ και πως αν δεν υπάρξει «λευκός κα­πνός» την Παρασκευή τότε το ελ­ληνικό πρόβλημα πρέπει να συζη­τηθεί στο επίπεδο των αρχηγών κρατών της ευρωζώνης και όχι α­πλώς των υπουργών Οικονομικών. Με άλλα λόγια, ο Τσίπρας «προειδο­ποίησε» για μια ακόμη φορά ότι η μη επίλυση του ελληνικού ζητήματος θα επηρεάσει συνολικά την ευρωζώνη.

Ωστόσο την ώρα που η κυβέρ­νηση δείχνει να βασίζεται στο θετικό σενάριο (ή έστω να εναποθέτει τις ελπίδες της στην «καλοσύνη» – εντός πολλών εισαγωγικών – των ξένων), ό­τι δηλαδή κανέναν στην Ευρώπη δεν συμφέρει η κατάρρευση της ελλη­νικής οικονομίας, επομένως την ύ­στατη στιγμή θα υπάρξει διέξοδος, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβου­λίου φαίνεται πώς μετέφερε στην Α­θήνα τα σκληρά μηνύματα και τις πιέσεις να αποδεχτεί τα μέτρα για να κλείσει η αξιολόγηση. Τουλάχιστον αυτό φάνηκε από τις δημόσιες δη­λώσεις του:

♦Από τη μία εξέφρασε συγκρατημένη μεν, αισιοδοξία δε για επίτευξη συμφωνίας την Παρασκευή και διαβεβαίωσε για το ότι δεν υπάρχει «τιμωρητική διάθεση» από καμία πλευ­ρά, αλλά μόνο καλές προθέσεις

♦Από την άλλη επέμεινε στα μέτρα τονίζοντας ότι αυτά είναι «μερικές φορές επώδυνα, πολύ επώδυνα», αλ­λά είναι «για να βοηθήσουν την Ελλά­ δα να αναπτυχθεί και να έχει τις καλύ­τερες προϋποθέσεις». Μάλιστα, προς επίρρωσιν επικαλέστηκε την αντί­στοιχη εμπειρία της Πολωνίας, από την οποία απορρέει το εξής διά ταύτα: παρά τις «τεράστιες θυσίες» που απαιτούν αυτά τα επώδυνα, σκληρά μέτρα, «στο τέλος δουλεύει» (σ.σ.: η συνταγή;).

Ο Ντόναλντ Τουσκ πάντως διάν­θισε το σκληρό του μήνυμα με κα­λά λόγια για τα σημάδια ανάκαμψης που παρουσιάζει η ελληνική οικονο­μία και ειδικά ο ελληνικός τουρισμός, αλλά και για την προσπάθεια καταπο­λέμησης της φοροδιαφυγής.

«Εμπροσθοβαρής βόμβα»

Σε ό,τι αφορά το ΔΝΤ, το Μαξίμου πέρα από το γεγονός ότι του ρίχνει με αδιαμφισβήτητο τρόπο την ευθύνη για την κωλυσιεργία, εκτιμά ότι ένας βασικός λόγος που το Ταμείο «παίζει καθυστερήσεις» είναι προκειμένου οι προθεσμίες να «κουμπώσουν» με τις δικές του εσωτερικές ανάγκες, εν προκειμένω την εαρινή Σύνοδο στην Ουάσιγκτον όπου εκτιμάται ότι θα ε­πιλυθούν οι εσωτερικές διαφορές και στη συνέχεια θα μπορεί να αποφασί­σει τι θα κάνει με το ελληνικό πρόγραμμα. Είναι βέ­βαια με ερωτηματι­κό αν η προσδοκία της ελληνικής κυ­βέρνησης θα ευοδωθεί ή αν το Ταμείο θα σπρώξει το «τενεκεδάκι» των αποφάσεων ακόμη παραπέρα.

Αυτήν τη φορά το ε­μπόδιο που έβαλε στο τραπέζι της διαπραγμά­τευσης το ΔΝΤ και που κατά την κυβέρνηση εί­ναι πρόσχημα στο πλαί­σιο της παρελκυστικής τακτικής, αν δεν είναι και συνειδητή τρικλο­ποδιά στην ελληνική κυβέρνηση, είναι, σύμ­φωνα με τις πληροφο­ρίες που καταγράφο­νται τα τελευταία 24ωρα, η απαίτηση για την υλοποίηση ολόκλη­ρου του πακέτου των μέτρων των 3,6 δισ. ευρώ το 2019. Η απαίτηση αυτή ήρθε στη βάση της ε­κτίμησης ότι, επειδή το 2019 είναι έτος προεκλογικό, δεν θα πιαστούν οι στόχοι για πρωτογενές πλεόνα­σμα 3,5%, επομένως θα χρειαστεί η εμπροσθοβαρής εφαρμογή των μέ­τρων και όχι «μοιρασμένα» στο 2019 και το 2020 όπως επιθυμεί η ελληνι­κή πλευρά.

Την ώρα που έκλεινε αυτό το κεί­μενο χθες, ένα ακόμη σενάριο συμ­βιβασμού είχε δει το φως της δη­μοσιότητας: αν επιτευχθούν οι στό­χοι, τότε η ελληνική κυβέρνηση θα προχωρήσει σε σταδιακή λήψη μέ­τρων 1%+1% του ΑΕΠ, με προτεραι­ότητα στην περικοπή των συντάξε­ων (2019) και την επόμενη χρονιά τη μείωση του αφορολογήτου (2020). Στην αντίθετη περίπτωση, αν δηλαδή δεν πιαστούν οι στόχοι, τότε θα πρέ­πει τα μέτρα 2% (3,6 δισ.) να εφαρμο­στούν «πακέτο» το 2019. Κυβερνητικές διαρροές για την προσπάθεια διαμόρφωσης ενός κοινού μηχανι­σμού προβλέψεων των δανειστών (ο οποίος θα πιστοποιεί προφανώς την επίτευξη ή μη των στόχων) επιβε­βαιώνουν το παραπάνω σενάριο.

Ωστόσο, το 2019 είναι έτος εκλο­γικό, επομένως η κυβέρνηση βρίσκε­ται μπροστά σε ένα ακόμη κομβικό δίλημμα αν κι εφόσον συμφωνήσει σε ένα σενάριο που περιλαμβάνει την εκδοχή της εμπροσθοβαρούς λή­ψης μέτρων: είτε να κάνει εκλογές σε μια χρονιά που θα υλοποιεί τα πλέον σκληρά μέτρα για μισθωτούς και συνταξιούχους (με ό,τι μπορεί να σημαί­νει αυτό για το εκλογικό αποτέλεσμα) είτε να μην εξαντλήσει την τετραετία και να υποχρεωθεί να πάει σε εκλογές λίγο πριν ή λίγο μετά τη λήξη του προ­γράμματος τον Αύγουστο του 2018.

Προφανώς, διαμορφώνονται συν­θήκες πλήρους εγκλωβισμού της κυβέρνησης, ο οποίος εντείνεται α­πό την κατάσταση της οικονομίας, με τους πάντες να προειδοποιούν για πισωγύρισμα, κίνδυνο απώλειας των όσων θετικών επιτεύχθηκαν το 2016 και πιθανότητα αναθεώρησης όλων των προβλέψεων. Την ίδια ώρα παρά τα όσα καλά λόγια επιφυλάσσουν α­κόμη και οι φίλοι της Αθήνας, όπως ο Μοσκοβισί, όλη η πίεση για περαιτέ­ρω υποχωρήσεις φαίνεται να πέφτει πάνω στις πλάτες της ελληνικής κυ­βέρνησης.