Οι εικόνες που παρακολουθούμε για εδώ και περίπου δύο χρόνια μετά από κάποιο τρομοκρατικό χτύπημα επί ευρωπαϊκού εδάφους είναι σχεδόν ίδιες. Οι πολίτες των χωρών να καταδικάζουν τη βία και τον εξτρεμισμό απ’ όπου κι αν προέρχεται. Πάντα μέσα στους πρώτους που καταδικάζουν τις επιθέσεις είναι και οι Μουσουλμάνοι που ζουν επί ευρωπαϊκού εδάφους καθώς και αραβικές χώρες που καμία σχέση δεν έχουν με την τρομοκρατία.

Με αφορμή την πρόσφατη επίθεση στο Λονδίνο στις 22 Μαρτίου η συγγραφέας Mehreen Khan μέσα από ένα εξαιρετικό κείμενό, προσπαθεί να προσεγγίσει το ζήτημα αν οι Μουσουλμάνοι αισθάνονται υποχρεωμένοι να ζητούν συγγνώμη μετά από κάθε επίθεση ενός ισλαμιστή καθώς και πως αντιδρά ο κοινωνικός περίγυρός τους, ύστερα από μια επίθεση.

Το κείμενό της:

«Ένα οικείο αίσθημα κατέλαβε τους Μουσουλμάνους της Ευρώπης, περιλαμβανομένου και του εαυτού μου, μετά την τρομοκρατική επίθεση του περασμένου μήνα στο Ουεστμίνστερ. Εκτός από τη γενική φρίκη, οι συζητήσεις για την ταυτότητα του δράστη πρόσθεσαν και φόβο σε όποιον ταυτίζεται με το ισλάμ – είτε είναι πιστός είτε όχι.

Το τηλέφωνό μου βομβαρδίστηκε με μηνύματα από φίλους και συγγενείς σχετικά με τα κίνητρα του ανθρώπου που σκότωσε τρεις πεζούς με το αυτοκίνητό του (στη συνέχεια έχασε τη ζωή του άλλος ένας) προτού δολοφονήσει κι έναν αστυνομικό. «Είναι μουσουλμάνος ο δράστης;» με ρωτούσαν, νομίζοντας ότι επειδή είμαι δημοσιογράφος γνωρίζω περισσότερα πράγματα για τα ζητήματα αυτά από τις αρχές.

Τα δελτία ειδήσεων έδειξαν σύντομα το πρόσωπο του φερόμενου ως δράστη: επρόκειτο για έναν άνθρωπο με σκούρο δέρμα και γένια. Αυτό ήταν αρκετό για να νιώσουν πολλοί Μουσουλμάνοι αυτό που νιώθουν τακτικά από την 11η Σεπτεμβρίου και μετά. Κανείς δεν έδωσε σημασία στο ότι ο Χαλίντ Μασούντ γεννήθηκε στο Κεντ με το όνομα Αντριαν Ράσελ Ελμς, μάζεψε διάφορες καταδίκες από τα 18 του χρόνια για διάφορες εγκληματικές ενέργειες και ασπάστηκε το ισλάμ πολύ αργότερα (κάποιος παλιός του φίλος, μάλιστα, είπε πως όταν ήταν νέος, ο Μασούντ είχε παραπονεθεί επειδή το τοπικό παμπ είχε μετατραπεί σε τζαμί). Το γεγονός ότι έγινε μουσουλμάνος, πιθανότατα στη φυλακή, ήταν αρκετό για να ανάψει πάλι στη Βρετανία η συζήτηση για το «Μουσουλμανικό ζήτημα».

Πώς πρέπει να αντιδρούν οι Μουσουλμάνοι ύστερα από τέτοια γεγονότα; Μια φίλη μου είπε ότι αισθάνθηκε την ανάγκη να καταδικάσει με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο την επίθεση στους συναδέλφους της στη δουλειά. Αυτή η αντίδραση είναι συνηθισμένη.

Μετά την επίθεση στο Ουεστμίνστερ, δημιουργήθηκε η ομάδα «Ενωμένοι Μουσουλμάνοι για το Λονδίνο» που συγκέντρωσε χρήματα για τα θύματα, ενώ οι εκδηλώσεις πένθους περιέλαβαν και μια ανθρώπινη αλυσίδα που σχημάτισαν Μουσουλμάνες στη Γέφυρα του Ουεστμίνστερ. Οι Μουσουλμάνοι της Βρετανίας, συνηθισμένοι σε κατηγορίες ότι κρύβουν εξτρεμιστές στις κοινότητές τους, σπεύδουν πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις να καταδικάσουν την τρομοκρατία που ασκείται στο όνομα της θρησκείας τους.

Η απολογητική αυτή στάση δημιουργεί όμως ορισμένα ερωτήματα. Γιατί οι Μουσουλμάνοι αισθάνονται υποχρεωμένοι να ζητήσουν συγγνώμη; Γιατί ένας Μουσουλμάνος ή μια Μουσουλμάνα να πρέπει να διαχωρίσει δημοσίως τη θέση της από άτομα με τα οποία δεν έχει τίποτα κοινό εκτός από ένα θρήσκευμα το οποίο ασπάζονται σήμερα πάνω από 1,5 δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο;

Η συζήτηση για τα αίτια της εγχώριας τρομοκρατίας έχει προχωρήσει πολύ στη Βρετανία από τότε που έγιναν οι επιθέσεις της 7ης Ιουλίου 2005. Είναι πλέον γνωστό ότι πολλοί ισλαμιστές τρομοκράτες έχουν επιδείξει στο παρελθόν εγκληματική συμπεριφορά, κάποιοι υπήρξαν θύματα κακοποίησης, και οι περισσότεροι γνωρίζουν ελάχιστα πράγματα για τις βασικές αρχές του ισλάμ.

Η εξαγωγή συμπερασμάτων για μια κοινότητα με βάση τη συμπεριφορά ενός εξτρεμιστή που ανήκει σε αυτήν είναι αστεία. Όπως έγραψε κάποιος στο Twitter: «Ο Νάιτζελ Φάρατζ είναι 52 ετών και κατάγεται από το Κεντ. Το ίδιο και ο φερόμενος ως δράστης της επίθεσης στο Ουεστμίνστερ. Τι θα γίνει επιτέλους με τους 52χρονους από το Κεντ;»

Μετά την επίθεση, η φωτογραφία μιας γυναίκας με χιτζάμπ που περνούσε μπροστά από έναν τραυματία πληκτρολογώντας στο τηλέφωνό της διαδόθηκε ταχύτατα στα δεξιά μπλογκ και το Twitter. Πίσω της, φαίνονταν περαστικοί να φροντίζουν το θύμα. «Να πώς οι `εξτρεμιστές` σκοτώνουν χιλιάδες. Οι `μετριοπαθείς` αδιαφορούν και δεν κάνουν τίποτα για να τους σταματήσουν», είπε ένας σχολιαστής.

Η γυναίκα αναγκάστηκε να απολογηθεί δημοσίως, εξηγώντας ότι την ώρα που την τράβηξαν φωτογραφία έγραφε στην οικογένειά της ότι ήταν καλά, ενώ προηγουμένως είχε προσφερθεί να βοηθήσει τον τραυματία.

Η υπόθεση της ενοχής έως ότου αποδειχθεί κάτι διαφορετικό με έχει πείσει ότι, όσο κι αν απολογούνται, οι Μουσουλμάνοι θα αντιμετωπίζονται πάντα στην Ευρώπη ως ξένοι.

Στο παρελθόν, έχω προσπαθήσει να υποστηρίξω με άρθρα μου ότι στους Μουσουλμάνους αρέσουν τα ωραία ρούχα και το καλό φαγητό, λες και οι υλικές απολαύσεις αποτελούν απόδειξη ότι «είμαστε σαν όλους τους άλλους». Οι αντιδράσεις όμως που υπήρξαν μετά την επίθεση στο Γουεστμίνστερ δείχνουν ότι για την αποδαιμονοποίηση των Μουσουλμάνων θα χρειαστεί ακόμη πολύς δρόμος».

 

*Η Μεχρίν Χαν είναι αρθρογράφος των Financial Times

 

(Πηγή: Financial Times)

 

ΑΠΕ –ΜΠΕ