Είναι άκρως ειρωνικό, αλλά πραγματικό. Πριν από 15 χρό­νια, λίγο μετά την ξεφτίλα και την τραγωδία των Ιμίων, ο άξονας (του κακού) Τουρκίας – Ισρα­ήλ προβλήθηκε μεταξύ άλλων (και μέ­σα από τα μυστικά κονδύλια του ΥΠΕΞ, για να μην ξεχνιόμαστε) ως φόβητρο προς τους Έλληνες για να συναινέσουν στους υπερεξοπλισμούς του Άκη και του Γιάννου.

Είναι άκρως ειρωνικό, αλλά πραγματικό. Πριν από 15 χρό­νια, λίγο μετά την ξεφτίλα και την τραγωδία των Ιμίων, ο άξονας (του κακού) Τουρκίας – Ισρα­ήλ προβλήθηκε μεταξύ άλλων (και μέ­σα από τα μυστικά κονδύλια του ΥΠΕΞ, για να μην ξεχνιόμαστε) ως φόβητρο προς τους Έλληνες για να συναινέσουν στους υπερεξοπλισμούς του Άκη και του Γιάννου. Δισεκατομμύρια ευρώ, που θα μπορούσαν να γίνουν νοσοκο­μεία ή σχολεία, γράφτηκαν στους προ­ϋπολογισμούς για φρεγάτες, τανκς και μαχητικά.

Σήμερα τα πράγματα είναι διαφο­ρετικά. Οι Ισραηλινοί έγιναν… «φίλοι μας». Όπως και οι Τούρκοι πριν από λίγα χρόνια! Σιγά – σιγά η υπόθεση της άμυνας ξεχάστηκε, μέχρι που έκανε τον κύκλο της και επανήλθε βάζοντας ένα μεγάλο ερώτημα: Τώρα που οι «φί­λοι μας» πλακώνονται, τι θα κάνουμε;

Τουλάχιστον τώρα… όπλα υπάρχουν, όπως θα έλεγε κι ο Γιώργος. Η Ελλάδα, στα χαρτιά, έχει τον καλύτερο εξοπλισμό της Εγγύς Ανατολής. Αλλά μάλλον έχει… πρόβλημα (πώς) να τα χρησιμο­ποιήσει αν χρειαστεί. Αν και, απ’ ό,τι φαίνεται, «δεν θα χρειαστεί» να τα χρησιμοποιήσει. Όπως άλλωστε συμ­βαίνει σε κάθε κρίση από την κυπρια­κή τραγωδία του 1974 και μετά.

◆ Πρώτον, επειδή η διπλωματία της υποχώρησης θα υπερισχύσει της… τόλμης (όπως το 1987, το 1993, το 1996 κ.λπ.).

◆ Δεύτερον, επειδή, με τόσα όπλα που έχουμε πάρει, υπάρχει πια πρό­βλημα στη διαθεσιμότητά τους.

◆ Τρίτον και κυριότερο, επειδή η κρί­ση, το μνημόνιο και η τρόικα έχουν ήδη βάλει «χέρι» στο σύστημα άσκησης της εθνικής κυριαρχίας. Αν θυμάστε, αυ­τό το ’χε προαναγγείλει ο Γιώργος πριν από έναν χρόνο… και κανείς δεν έδινε σημασία. Επομένως, αν και έχουμε τα όπλα, ούτε θέλουμε ούτε μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε…

Παρά την επίσκεψη Μπεγλίτη στο Τελ Αβίβ, η ελληνική διπλωματία δεί­χνει εδώ και ημέρες μεγάλο «σφίξιμο» απέναντι στο ενδεχόμενο να διαχειρι­στεί μια κρίση της ΑΟΖ. Και ο λόγος εί­ναι απλός. Τα ελληνικά επιτελεία δεν φοβούνται μια επίθεση των Τούρκων στις εξέδρες της αμερικανικής εταιρεί­ας Noble Energy. Επίσης γνωρίζουν ότι, παρά την απέλαση του Ισραηλινού πρε­σβευτή από την Άγκυρα, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα επιτρέψουν μια σύ­γκρουση των ισχυρότερων συμμάχων τους στην περιοχή.

Άρα (και καθόλου λάθος) υποστηρί­ζουν ότι το πρόβλημα θα μεταφερθεί εις βάρος του ασθενέστερου. Δηλαδή στην Κύπρο ή και το Αιγαίο.

Με την εκδήλωση μιας τουρκικής επιθετικότητας αστάθμητο παράγο­ντα, στο Πεντάγωνο άρχισαν πάλι να βγάζουν τους αμυντικούς σχεδια­σμούς από τα σκονισμένα συρτάρια. Ο αρχηγός του Στρατού αντιστράτηγος Φραγκούλης έκανε επιθεώρηση στα Δωδεκάνησα, ενώ ο αρχηγός του Ναυ­τικού έκανε επιθεώρηση ετοιμότητας στον Στόλο.

Οι διαρροές από τα επίσημα κανάλια δείχνουν μια καλή εικόνα για το στρά­τευμα. Οι του Ναυτικού είπαν ότι μπο­ρούν να αναπτύξουν ανά πάσα στιγμή 10-11 φρεγάτες στο Αιγαίο αποκτώ­ντας το τακτικό πλεονέκτημα, μαζί με 5-6 υποβρύχια στην ευρύτερη περι­οχή της Ανατολικής Μεσογείου. Και η Αεροπορία από την πλευρά της μίλησε για διαθεσιμότητες σε ικανοποιητικά επίπεδα, αποφεύγοντας τις πολλές λε­πτομέρειες.

Η εικόνα αυτή, χωρίς να είναι ψευ­δής, απεικονίζει τη μια πλευρά. Υπάρ­χει όμως και η άλλη. Αυτή που αντα­ποκρίνεται στην πραγματικότητα της χώρας. Όπως λοιπόν όλοι πιέζονται και περικόπτουν, έτσι και οι ένοπλες δυνά­μεις. Η Αεροπορία ανέφερε ικανοποιη­τικές διαθεσιμότητες, αλλά όχι λεπτο­μέρειες, διότι εδώ και καιρό έχει μπει σε «χαμηλή ταχύτητα».

Χαμηλές πτήσεις

Μετά την εντολή του υπουργείου Οικονομικών (επί Παπακωνσταντίνου) προς το υπουργείο Εθνικής Άμυνας για περικοπή μέχρι και 20% των λειτουργι­κών δαπανών στις Ένοπλες Δυνάμεις, λόγω του Μνημονίου, η εκπαίδευση των πιλότων μας μειώθηκε σε ορισμέ­νες Μοίρες ακόμη και σε έξι ώρες τον μήνα.

Ο λόγος είναι ότι τα καύσιμα είναι ακριβά και δεν υπάρχουν λεφτά για ανταλλακτικά.

Σαν να μην έφτανε αυτό, οι εντολές της τρόικας για πρόωρες συνταξιοδοτήσεις κόβουν μηχα­νικούς και υπόλογους από τις πολεμικές Πτέρυγες. Έτσι η ηγε­σία φυλάει τις πολύτι­μες ώρες των μαχητικών ώστε να μην χρειαστεί να κάνουν σέρβις…

Το πρόβλημα είναι πολύ έντονο στις Μοίρες πρώτης γραμμής (F-16 και  Mirage), που χρειάζεται τόσο να κά­νουν αναχαιτίσεις όσο και να κρατάνε τα πληρώματά τους σε φόρμα (το ΝΑΤΟ θε­ωρεί ότι πιλότος με λιγό­τερες από 16-20 ώρες τον μήνα δεν θεωρείται «δια­θέσιμος»). Το τε­λευταίο διάστη­μα, πάντως, τουλά­χιστον σε αυτές γίνεται προσπάθεια να βελτιωθούν οι αριθμοί που επιστρέφουν προς το διψήφιο σε ό,τι αφορά τις ώρες. Αυτό όμως δεν λύνει το πρόβλημα των αεροσκαφών.

Τα περισσότερα από τα F-16 (δηλαδή τα αεροπλάνα που αγοράστηκαν από τις κυβερνήσεις Παπανδρέου και Μητσοτάκη) έχουν φτάσει στα όρια ζωής τους. Άρα ή θα εκσυγχρονιστούν ή θα πρέπει να μπουν στη ναφθαλίνη. Βέβαια, με τα οικονομικά μας σε αυτά τα χάλια, το πρό­γραμμα αυτό ματαιώθηκε.

Πριν από μερικές ημέρες ήρθαν και οι συνέπειες. Η 346 Μοίρα της Λάρισας αποφασίστηκε να κλείσει και τα μαχητικά της θα μεταφερθούν στην 330 Μοίρα της Αγχιάλου. Δηλαδή από τις δύο Μοίρες θα μείνει μία και τα μαχητικά της δεύτερης θα κανιβαλιστούν. Βέβαια αυτό μπορεί μόνο για λίγο να δουλέψει και δείχνει ότι η Αεροπορία θα σταματήσει σύντομα να «πετάει» τα παλιότερα F-16 Block 30.

Η ίδια κίνηση δείχνει ότι σύντομα θα πάψει να υπάρχει και ως επιχειρησια­κή βάση η Λάρισα. Εκεί θα μείνουν δύο Μοίρες: μία με τα υπέργηρα αναγνωρι­στικά FR-4 και μία με υπερσύγχρονα F-16. Και καθώς μια Μοίρα δεν μπορεί να μείνει μόνη σε ένα αεροδρόμιο, σύντομα και αυτή (για την 337 ο λόγος) θα μεταφερθεί στη Σούδα ή τον Άρα-ξο, όπου υπάρχουν κι άλλα τέτοια F-16.

Κάπως έτσι θα γίνει και μία σημαντική περιστολή κόστους για την Αεροπορία, η οποία την ίδια ώρα πρέπει να «βρει» λεφτά (κάπου 110 εκατ. ευρώ) για να αγοράσει τα οπλικά συστήματα των νέων μας συμμάχων. Πρόκειται για 400 συστήματα  αναβάθ­μισης   όπλων   τύπου Spice, ισραηλινής κα­τασκευής (της εταιρεί­ας Rafael, που έχει πουλήσει   και   άλλα όπλα στην Ελλάδα), τα οποία μετατρέπουν τις απλές βόμβες των αεροπλάνων σε σού­περ εύστοχες, που μπορούν να χτυπούν στόχους με ακρίβεια 3 μέτρων!

Εάν βέβαια δουλέψουν, διότι, όπως δείχνει η ιστορία των ελληνικών εξοπλι­σμών, άλλα γράφουν στα χαρτιά οι προδι­αγραφές και άλλα γίνονται (εκτός αν κά­ποιους τους συμφέρει να λένε έτσι…).

Η σχετική προμήθεια πέρασε με από­λυτη μυστικότητα από την Επιτροπή Εξο­πλισμών λίγα εικοσιτετράωρα πριν από την επίσκεψη Μπεγλίτη στο Τελ Αβίβ (γι’ αυτό και οι διθύραμβοι των Ισραηλινών) και υπογράφτηκε κατά την εκεί παραμο­νή του Έλληνα υπουργού. Τα 110 εκατ. δεν είναι τόσο σημαντικό ποσό (ιδιαίτε­ρα συγκρινόμενο με εκατοντάδες εκα­τομμύρια που σπαταλήθηκαν σε άχρηστα προγράμματα), αλλά έρχεται σε μια περί­οδο που στην αεροπορία δεν περισσεύει ούτε ευρώ για καύσιμο.

Και πώς να περισσέψει, αφού η Αερο­πορία έχει σήμερα πάνω από 200 F-16, πάνω από 45 Mirage 2000 και δεκάδες βοηθητικά, μεταφορικά και ελικόπτερα, για τα οποία, όπως λένε οι οικονομικοί αξιωματικοί, αν δεν υπάρξει σχεδιασμός, σε λίγο θα είναι περισσότερα από τους πι­λότους και δεν θα υπάρχουν κονδύλια για να πάρουν μπροστά…

Κόβουν πλοία και… καύσιμα

Ένας τέτοιος σχεδιασμός πάντως φαί­νεται να γίνεται στο Ναυτικό, όπου το Μνημόνιο και η τρόικα έχουν βάλει χέρι στις δαπάνες. Τον τελευταίο μή­να το Π.Ν. μετρά δύο πλοία που βγή­καν «εκτός» για λόγους οικονομίας: Το υποβρύχιο «Γλαύκος» και η φρε­γάτα «Μπουμπουλίνα».

Το «Γλαύκος» παροπλίστηκε πριν από μερικές ημέρες, πριν καν συμπληρω­θούν 10 χρόνια από τον ολικό εκσυγ­χρονισμό του, για τον οποίο δαπανή­θηκαν εκατοντάδες εκατομμύρια. Το σκάφος θα διαλυθεί για να υπάρξουν ανταλλακτικά και να υποστηριχθούν τα άλλα τρία της κλάσης του. Ήταν το πρώτο σύγχρονο υποβρύχιο του Πο­λεμικού Ναυτικού (παραγγέλθηκε το 1968) και το πρώτο του επιτυχημέ­νου τύπου 209, του πολυπληθέστε­ρου τύπου συμβατικών υποβρυχίων στη Δύση.

Λίγες ημέρες μετά τον «Γλαύκο» απο­φασίστηκε και ο παροπλισμός της «Μπουμπουλίνας», καθώς η τρόικα έκοψε τα 15 εκατ. ευρώ που προορί­ζονταν για ζωτική συντήρηση (ώστε να έρθει το πλοίο σε επιχειρησιακή κατάσταση) από τον προϋπολογισμό του Ναυτικού. Το πλοίο θα διαλυθεί και (όπως στην περίπτωση των F-16) θα «κανιβαλιστεί» ώστε τα χρήσιμα εξαρτήματά του να χρησιμοποιη­θούν στις άλλες φρεγάτες του τύπου Standard που διαθέτει το Π.Ν.

Έτσι το Ναυτικό θα μείνει με 9 φρε­γάτες του τύπου αυτού, που μαζί με τις 4 ΜΕΚΟ-200 φτιάχνουν πια έναν στόλο 13 βασικών πλοίων. Ακόμη με πρόσφατες αποφάσεις βεβαιώθηκε και ο παροπλισμός πυραυλακάτων παλαιότερων τύπων, έστω κι αν και γι’ αυτές είχαν γίνει εκσυγχρονισμοί που είχαν επεκτείνει την επιχειρη­σιακή τους ζωή έως το τέλος της δε­καετίας.

Τουλάχιστον το Ναυτικό μπόρεσε να εξασφαλίσει τα 420 εκατ. ευρώ για ανταλλακτικά που χρειάζονται για να διατηρήσουν την επιχειρησιακή τους ικανότητα τα πλοία τα επόμενα χρόνια.

Σαν κερασάκι, δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε το ξαφνικό πρόβλημα καυσίμων που αντιμετώπισε μέσα στο καλοκαίρι το Ναυτικό: Λόγω των αυξημένων υποχρεώσεων (με την επιχείρηση στη Λιβύη) τον περασμένο χειμώνα, τα πλοία χρησιμοποίη­σαν περισσότερο πετρέλαιο από τον αρχικό προγραμματισμό. Και ανα­γκαστικά το Ναυτικό ενέκρινε προ­μήθεια έξτρα καυσίμων 10.000.000 ευρώ με τη διαδικασία του επείγο­ντος.

Όπως προβλέπεται από τον νόμο, ο σχετικός φάκελος πήγε στο Ελεγκτι­κό Συνέδριο για προσυμβατικό έλεγ­χο νομιμότητας (όπως έγινε και με τα βιβλία…). Στις 2 Ιουνίου στο Ελε­γκτικό Συνέδριο διαφώνησε ως προς το σκεπτικό του «επείγοντος» μπλο­κάροντας την προμήθεια… Τελικά το θέμα λύνεται, αλλά το ζήτημα είναι ενδεικτικό της ένδειας.

Όπως είπαμε, σήμερα όπλα υπάρ­χουν. Αλλά για καύσιμα να κινηθούν το συζητάμε…