Μια ιδεολογική κόντρα με παρελθόν και παρόν, στους κόλπους της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ, δείχνει ότι έχει διάρκεια και… μέλλον. Πρόκειται για τη διαρκή διαμάχη των «αντιεθνικιστών» του ΣΥΡΙΖΑ με τους «πατριώτες» συμμάχους τους στην κυβέρ­νηση. Η συνύπαρξη αυτών των δύο «ρευμάτων» ήταν πάντα δύσκολη και η κόντρα προϋπήρχε της εκλογικής νίκης του Ιανουαρίου του 2015 και του σχηματισμού της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛΛ, αλλά τώρα οξύνεται σε μια περίοδο κρίσιμη για τα εθνι­κά θέματα.

Πολλά παραδοσιακά στε­λέχη της ανανεωτικής Αριστεράς είναι κάτι πα­ραπάνω από φανερό ότι «ζορίζονται» από το γεγονός ότι τα κεντρικά ζητήματα της άμυνας και της εξωτερικής πολιτικής της χώρας τα χειρίζονται δυο ακραιφνείς εκπρό­σωποι του «πατριωτικού» ρεύματος. Αν όμως ο Πάνος Καμμένος θεω­ρείται υποχρεωτική – λόγω της εκλο­γικής συμμαχίας – επιλογή, δεν φαί­νεται να υπάρχει η ίδια «επιείκεια» για τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά.

Υπό αυτό το πρίσμα, αποκτούν α­κόμη μεγαλύτερη σημασία τα «φίλια πυρά» που ανταλλάχθηκαν ανά­μεσα στον υπουργό Εξωτερικών και 25 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίοι ζητούν εξηγήσεις, μέσω ερώτησης που κατέθεσαν στο πλαίσιο του κοι­νοβουλευτικού ελέγχου από τους υ­πουργούς Εξωτερικών, Εσωτερικών, Δικαιοσύνης και Μεταναστευτικής Πολιτικής, καθώς:

«Σύμφωνα με δημόσιες και επώνυ­μες καταγγελίες, στις οποίες προέβη η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, τις τελευταίες ημέ­ρες πραγματοποιούνται άτυπες επα­ναπροωθήσεις Τούρκων πολιτών από την Ελλάδα στην Τουρκία. Σύμ­φωνα με τις σχετικές ανακοινώσεις, οι οποίες απασχόλησαν τον ελληνικό αλλά και τον διεθνή Τύπο, οι επανα­προωθήσεις που πραγματοποιήθηκαν αφορούν Τούρκους πολίτες που είχαν ζητήσει διεθνή προστασία από τις αρχές της χώρας μας».

Αυτά αναφέρουν στο κείμενο της ερώτησής τους, το οποίο υπογρά­φουν, μεταξύ άλλων, η Αννέτα Καββαδία, η Σία Αναγνωστοπούλου, ο Αριστείδης Μπαλτάς, ο Νίκος Ξυδάκης, ο Νίκος Φίλης και η Τασία Χριστοδουλοπούλου.

Αναρμόδιο

Ο Νίκος Κοτζιάς «σήκωσε το γά­ντι» και σε επιστολή του, απαντώντας στους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, σημει­ώνει σε ιδιαίτερα αιχμηρό τόνο πως «λέγεται ότι πιθανόν, ο ίδιος το απο­κλείω, να υπάρχουν βουλευτές που θεωρούν τις προσβλητικές ερωτή­σεις προς υπουργούς που δεν είναι μέλη του κόμματος, στο οποίο οι ί­διοι ανήκουν, ως καλή άσκηση δη­μόσιας πολιτικής. Με αυτόν τον τρό­πο, όμως, αμαυρώνεται η διεθνής εικόνα του υπουργείου Εξωτερικών και της θέσης που έχει σε σειρά δια­πραγματεύσεων. Ελπίζω σε αυτό να μην υπάρχουν δεύτερες σκέψεις».

Ο Κοτζιάς τονίζει πως «το υπουρ­γείο Εξωτερικών είναι αναρμόδιο, το ίδιο ισχύει και για εμένα ως υπουρ­γό Εξωτερικών», σημειώνοντας α­κόμα πως «είναι άξιο απορίας να με ερωτούν δυο πρώην αναπληρωτές υπουργοί Εξωτερικών αρμόδιοι για τα θέματα της Γ4 Διεύθυνσης για το αν, ή όχι, το υπουργείο Εξωτερικών εμπλέκεται σε υποθέσεις όπως αυ­τές που αναφέρονται στην ερώτησή σας. Θα έπρεπε να γνωρίζουν ότι δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση». Επί της ουσίας ο υπουργός Εξωτερικών, με την αναφορά του αυτή, «φωτογρά­φισε» τον Νίκο Ξυδάκη και τη Σία Αναγνωστοπούλου.

Σοβαρό ερώτημα

Η ένταση αυτού του τύπου δεν εί­ναι νέα για τον ΣΥΡΙΖΑ. ‘Ερχεται από την εποχή ακό­μη του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου – από τον οποίο γεννήθηκε ο ΣΥΡΙΖΑ -, τον μα­κρινό Μάρτιο του 2004, οπότε, με αφορμή το θέμα του δημοψηφίσματος για το σχέδιο Ανάν στην Κύπρο, είχε γίνει σαφές ότι στο εσωτερικό του κόμματος υπήρχαν δια­φορετικές προσεγγίσεις στα εθνικά ζητήματα.

Το Κυπριακό επανήλθε στις αρχές του 2017 με αφορμή τη διακυβερνητική διάσκεψη στο Μοντ Πελεράν της Ελβετίας, ό που η σημε­ρινή ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών έθεσε εμμέσως πλην σαφώς βέτο προβάλ­λοντας ως προϋπόθεση για την πρό­οδο των συνομιλιών την άμεση απο­χώρηση των τουρκικών στρατευμά­των από την Κύπρο.

Την περίοδο εκείνη, παρά το γεγο­νός ότι δεν ασκήθηκε με ιδιαίτερη έ­νταση δημόσια κριτική, μέλη της «αντιεθνικιστικής» πλευράς του ΣΥΡΙΖΑ δεν έκρυβαν σε συνομιλίες με δημο­σιογράφους τη δυσαρέσκειά τους για τους χειρισμούς. «Άκομψοι», «α­πόλυτοι» και «χωρίς προοπτική» ήταν ορισμένοι από τους χαρακτηρισμούς που ακούστηκαν τότε.

Οι ίδιοι κύκλοι πάντως ήταν που ε­πέκριναν τον Κοτζιά για άνοιγμα του ονόματος της ΠΓΔΜ όταν, στα μέσα Οκτωβρίου του 2015, ο υπουργός Εξωτερικών ζήτησε από τα πολιτικά κόμματα να επανακαταθέσουν τις προτάσεις τους για το θέμα των σχέ­σεων Ελλάδας – ΠΓΔΜ. Μια κίνηση που επί της ουσίας έφερνε στην πο­λιτική ατζέντα το ζήτημα της ονομα­σίας. Μάλιστα επισήμαιναν ότι η εμ­μονή του Κοτζιά στο ζήτημα της Κύ­πρου είναι αυτή που τον ωθεί να ψά­ξει για διπλωματική λύση σε ένα άλλο ανοιχτό εθνικό θέμα.

Η γκρίνια στο επίπεδο της Κοινο­βουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ εστιάζεται και στον βαθμό ενημέ­ρωσης του Κοινοβουλίου για τους χειρισμούς στα θέματα εξωτερικής πολιτικής. Ο Νίκος Κοτζιάς γίνεται αντικείμενο «μουρμούρας» για την ιδιαίτερα αραιή παρουσία του στην επιτροπή Εξωτερικών και Άμυνας. Εί­ναι ενδεικτικό ότι εφ’ όλης της ύλης ενημέρωση, από τις 25 Ιανουαρίου 2015, έχει υπάρξει μόλις τρεις φο­ρές, εκ των οποίων η μία κεκλεισμένων των θυρών.

Είναι ένα σοβαρό ερώτημα λοι­πόν το αν οι «αντιεθνικιστές» του ΣΥΡΙΖΑ θα «χτυπήσουν» και το επό­μενο χρονικό διάστημα εξαιτίας του ανοίγματος της συζήτησης για την ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ. Αξίζει να ση μειωθεί ότι το θέμα ήδη έχουν θίξει με ανακοινώσεις τους η Ν.Δ. και το Ποτά­μι και δεν αποκλείεται να διατυπω­θεί αίτημα ε­νημέρωσης της Βουλής και από τα κόμματα της α­ντιπολίτευ­σης.