Σε δεινή θέση βρίσκονται και φέτος εκατομμύρια φορολογούμενοι εξαιτίας των τεκμηρίων της εφορίας.

Οι φορολογούμενοι αυτοί καλούνται να καταβάλουν υπέρογκα ποσά φόρου εισοδήματος και ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, παρά το γεγονός ότι τα πραγματικά τους εισοδήματα είναι πενιχρά, καθώς οι διατάξεις για τα τεκμήρια διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων τούς υποχρεώσουν να εμφανίσουν εξωπραγματικά φορολογητέα εισοδήματα.

Η πολυετής οικονομική κρίση στην οποία οδήγησαν τη χώρα τα Μνημόνια έχει ως συνέπεια τη σημαντική συρρίκνωση ή ακόμη και την… πλήρη εξαφάνιση των εισοδημάτων των περισσότερων Ελλήνων φορολογουμένων. Εξαιτίας της εξέλιξης αυτής, εκατομμύρια φυσικά πρόσωπα φορολογούνται φέτος όχι με βάση τα πενιχρά εισοδήματα που απέκτησαν το 2016 αλλά με βάση τα εξωπραγματικά ποσά τεκμαρτών εισοδημάτων τα οποία τους προσδιορίζει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) με βάση το σύστημα των τεκμηρίων ή αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης και των τεκμηρίων απόκτησης περιουσιακών στοιχείων που προβλέπει ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ).

Επιπλέον, φέτος όσοι πιάνονται στα δίχτυα των τεκμηρίων φορολογούνται για το σύνολο ή για το μεγαλύτερο μέρος των πρόσθετων διαφορών τεκμαρτού εισοδήματος με συντελεστές φόρου αυξημένους σε σύγκριση με το 2016 και με προκαταβολή φόρου εισοδήματος αυξημένη από το 75% στο 100% του κύριου φόρου εισοδήματος.

Σύμφωνα, ειδικότερα, με τα όσα ορίζουν οι διατάξεις των άρθρων 30-34 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, κατά την εκκαθάριση των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων που υποβάλλονται φέτος, για να δηλωθούν τα εισοδήματα του 2016, ισχύουν οι ακόλουθοι κανόνες:

Α) Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων προσδιορίζει το συνολικό ύψος του τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος κάθε φορολογουμένου με βάση το σύστημα των αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης και των δαπανών απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, αθροίζοντας τα ακόλουθα ποσά:

1) Την ελάχιστη τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης, η οποία ανέρχεται σε 3.000 ευρώ για κάθε άγαμο, διαζευγμένο ή χήρο φορολογούμενο και σε 5.000 ευρώ για τους έγγαμους συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση. Η ελάχιστη τεκμαρτή δαπάνη διαβίωσης υπολογίζεται μόνο εφόσον ο φορολογούμενος ή ένας εκ των δύο συζύγων δηλώνει έστω κι ένα ευρώ πραγματικό εισόδημα ή εφόσον βαρύνεται με οποιοδήποτε άλλο τεκμήριο διαβίωσης λόγω χρήσης κατοικίας, αυτοκινήτου, σκάφους κ.λπ.

2) Τα τεκμήρια διαβίωσης ή αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης. Τα τεκμήρια διαβίωσης, τα οποία ονομάζονται πλέον αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης, είναι ποσά τα οποία, σύμφωνα με τη λογική του υπουργείου Οικονομικών, αντιπροσωπεύουν τις ελάχιστες ετήσιες δαπάνες χρήσης και συντήρησης περιουσιακών στοιχείων, όπως κατοικίες, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής, αεροσκάφη και πισίνες, αλλά και ποσά που, σύμφωνα με το υπουργείο, αντιπροσωπεύουν τα ελάχιστα ετήσια έξοδα του φορολογουμένου για την ατομική του συντήρηση. Στις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης υπάγονται και οι πραγματικά καταβληθείσες δαπάνες για την πληρωμή διδάκτρων σε ιδιωτικά σχολεία, καθώς και τα έξοδα για την καταβολή αποδοχών σε υπηρετικό προσωπικό.

Για τον προσδιορισμό του συνόλου των τεκμηρίων διαβίωσης ή των αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης κάθε φορολογουμένου λαμβάνονται, ειδικότερα, υπόψη:

α) Οι ιδιοκατοικούμενες ή μισθωμένες ή δωρεάν παραχωρηθείσες κύριες και δευτερεύουσες κατοικίες.

Το τεκμήριο διαβίωσης ή η αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης για κύρια κατοικία υπολογίζεται κλιμακωτά με βάση την επιφάνειά της, ως ακολούθως:

• μέχρι και 80 τ.μ. κύριοι χώροι, 40 ευρώ ανά τ.μ.
• από 81 τ.μ. μέχρι και 120 τ.μ. κύριοι χώροι, 65 ευρώ ανά τ.μ.
• από 121 τ.μ. μέχρι και 200 τ.μ. κύριοι χώροι, 110 ευρώ ανά τ.μ.
• από 201 τ.μ. μέχρι και 300 τ.μ. κύριοι χώροι, 200 ευρώ ανά τ.μ.
• από 301 τ.μ. και άνω κύριοι χώροι, 400 ευρώ ανά τ.μ.

Για τους βοηθητικούς χώρους της κύριας κατοικίας, ισχύει αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης 40 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας του ακινήτου.

Όλα τα παραπάνω ποσά προσαυξάνονται κατά 40% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 2.800 έως 4.999 ευρώ το τ.μ. και κατά 70% για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με αντικειμενικές τιμές από 5.000 ευρώ ανά τ.μ. και άνω.

Για τις μονοκατοικίες, τα παραπάνω ποσά λαμβάνονται υπόψη αυξημένα κατά 20%. Επίσης για τις δευτερεύουσες κατοικίες τα παραπάνω ποσά αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης λαμβάνονται υπόψη μειωμένα κατά 50%.

β) Τα επιβατικά αυτοκίνητα Ι.Χ. Το τεκμήριο διαβίωσης ορίζεται ως εξής:

• Για αυτοκίνητα μέχρι και 1.200 κ.ε., σε 4.000 ευρώ
• Για αυτοκίνητα μεγαλύτερα των 1.200 κ.ε. και μέχρι 2.000 κ.ε., προστίθενται 600 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
• Για αυτοκίνητα άνω των 2.000 κ.ε. και μέχρι 3.000 κ.ε., προστίθενται 900 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.
• Για αυτοκίνητα άνω των 3.000 κ.ε., προστίθενται 1.200 ευρώ ανά 100 κυβικά εκατοστά.

Τα παραπάνω ισχύουν και για αυτοκίνητα μικτής χρήσης, καθώς και για αυτοκίνητα τύπου jeep.

Τα παραπάνω ποσά μειώνονται ανάλογα με την παλαιότητα του αυτοκινήτου, η οποία υπολογίζεται από το έτος πρώτης κυκλοφορίας του στην Ελλάδα, κατά ποσοστό 30% για χρονικό διάστημα κυκλοφορίας πάνω από 5 και μέχρι 10 έτη και κατά ποσοστό 50% για χρονικό διάστημα πάνω από 10 έτη.

Το τεκμήριο διαβίωσης δεν εφαρμόζεται για επιβατικά ιδιωτικής χρήσης αυτοκίνητα που διαθέτουν πιστοποιητικό αυθεντικότητας, καθώς και για επιβατικά αυτοκίνητα ειδικά διασκευασμένα για κινητικά αναπήρους, με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 67%.
 

Πηγή: enikonomia.gr