Ουσιαστικά η συμφωνία αυτή αν και «σφιχτή» ως προς τις παραχωρήσεις των δανειστών προς την κυβέρνηση, εν τούτοις, με την πολιτική δέσμευση των υπουργών της ευρωζώνης ότι η χώρα θα βοηθηθεί να βγει στις αγορές στο τέλος του προγράμματος, δίνει τη δυνατότητα της (πρόσκαιρης;) πολιτικής διαχείρισης και διατηρεί την υπόσχεση των τελικών διευθετήσεων στο τέλος του μνημονίου.

 

Η στοχοθεσία μηνών για τον προσδιορισμό των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος με τέτοιο τρόπο που να λύνει τα χέρια του Ντράγκι ώστε να εντάξει τα ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης αποδείχτηκε υπεραισιόδοξη και μη ρεαλιστική. 

 

Το Μαξίμου, βλέποντας πως το αποτέλεσμα είναι διαχειρίσιμο αποφάνθηκε ότι η κυβέρνηση πήρε αυτό που ήθελε, αν και από το οικονομικό επιτελείο υπήρξαν πιο συγκρατημένες αναφορές (Τσακαλώτος, Δραγασάκης). Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι δανειστές έδωσαν αυτό που μπορούσαν. 

 

Προς το παρόν η κυβέρνηση αφήνει να αιωρείται μια προσδοκία σχετικά με την ένταξη στην ποσοτική χαλάρωση το επόμενο διάστημα και, σε κάθε περίπτωση, επιχειρεί να διατηρήσει ζωντανή την υπόθεση της πρώτης δοκιμαστικής εξόδου στις αγορές, εφόσον το επιτρέψει η κίνηση των ομολόγων τις επόμενες εβδομάδες, έστω και χωρίς το QE. Ο Αλέξης Τσίπρας χθες απαντώντας στην αρνητική υποδοχή της συμφωνίας από την αντιπολίτευση, παρέπεμψε στην «αντικειμενική κρίση» των αγορών που ήταν θετική και αυτό αποτυπώθηκε στην κίνηση των ελληνικών δεκαετών ομολόγων που σημείωσαν επιτόκιο γύρω στο 5,5 %, το καλύτερο όπως είπε από την έναρξη της κρίσης.

 

 

Πάντως, παρά την πολιτική ανάσα που παίρνει η κυβέρνηση πλέον μπαίνει στο πλάνο η πίεση για την υλοποίηση των όσων ψηφίστηκαν και για την επιτάχυνση στον τομέα των ιδιωτικοποιήσεων – δεν ήταν τυχαία η παρέμβαση Ρέγκλινγκ περί ορισμένων υπουργών που διαφωνούν με τις ιδιωτικοποιήσεις.

 

Η πίεση αυτή αναμένεται να ενταθεί στην προσεχή γ’ αξιολόγηση η οποία αναμένεται να ξεκινήσει από τον Σεπτέμβριο, και Κύριος οίδε πόσο θα κρατήσει και αυτή, πολλώ δε μάλλον που το μενού περιέχει ιδιωτικοποιήσεις και Υπερταμείο – το τελευταίο έχει ξεμείνει από τις προηγούμενες αξιολογήσεις. Επίσης εκτιμάται ότι το ΔΝΤ, το οποίο μένει στο πρόγραμμα με τη μορφή stand by arrangement, θα επαναφέρει στο τραπέζι την πίεση για τα εργασιακά. 

 

Σε κάθε περίπτωση η συμφωνία επιτρέπει στην κυβέρνηση να μιλά για το τέλος των μνημονίων αλλά όχι για το τέλος της κρίσης, καθώς από το 2018 και μετά, είτε υπάρξει άλλο πρόγραμμα (με την ονομασία «μνημόνιο», «πιστωτική γραμμή» κλπ) είτε όχι, αναδύεται ο στενός κορσές του Δημοσιονομικού Συμφώνου Σταθερότητας ο οποίος μάλλον αποτυπώνεται και στα πρωτογενή πλεονάσματα ως το 2060.

 

 

Κατά τον πρωθυπουργό η συμφωνία ανταποκρίνεται στους «πολιτικούς» στόχους που έθεσε η κυβέρνηση για τέσσερις λόγους τους οποίους χθες στο υπουργικό ανέλυσε ως εξής:

 

1 Προσδιορίζει με σαφή και καθαρό τρόπο τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος που θα εφαρμοστούν αμέσως μετά τη λήξη του προγράμματος, ώστε το ελληνικό χρέος να καταστεί βιώσιμο. (Πάντως αυτή την καθαρότητα δεν την διέκρινε η ΕΚΤ η οποία ζήτησε ακόμη μεγαλύτερη σαφήνεια).

 

2 Έγινε αποδεκτή η λεγόμενη «γαλλική πρόταση» για συμπερίληψη στα μέτρα της ρήτρας ανάπτυξης, η οποία «αποτελούσε και πάγια διαπραγματευτική θέση της ελληνικής κυβέρνησης από το 2015». Σύμφωνα με τη ρήτρα αυτή, πιθανή αρνητική εξέλιξη στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας θα συνοδεύεται από αυτόματη επέκταση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος. Αυτό κατά τον πρωθυπουργό σημαίνει ότι οι δανειστές έχουν συμφέρον να συμβάλλουν στην αναπτυξιακή προοπτική της ελληνικής οικονομίας, και την επίτευξη υψηλών ρυθμών ανάπτυξης.

 

3 «Περιλαμβάνει δέσμευση για συγκεκριμένες δράσεις και ειδικά προγράμματα που θα τονώσουν την ανάπτυξη αλλά κυρίως κάνει δεκτό ένα πάγιο αίτημα της ελληνικής πλευράς για την ίδρυση Αναπτυξιακής Τράπεζας, που θα μπορέσει μέσω της μόχλευσης υπαρχόντων αλλά και νέων κεφαλαίων να κατευθύνει, με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και διευκολύνσεις, πόρους σε ειδικά και επιλεγμένα επενδυτικά σχέδια». Εδώ αναμένονται «συνεργασίες και χρηματοδοτήσεις δράσεων», τόσο με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων όσο και με άλλες αναπτυξιακές τράπεζες χωρών της Ευρωζώνης, αλλά και με την Παγκόσμια Τράπεζα.

 

4 Υπήρξε «συγκεκριμένη δέσμευση, για την επιτυχή ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος μέχρι τον Αύγουστο του 2018 και την απόφαση για την έμπρακτη στήριξη της Ελλάδας για την έξοδό της στις αγορές». Η έμπρακτη στήριξη, μεταφράζεται σε ένα αποθεματικό εν είδει εγγύησης απέναντι στους επενδυτές για την περίπτωση που τα ελληνικά ομόλογα «υποστούν πιέσεις από τις αγορές χρήματος, ώστε αυτές οι πιέσεις να αντιμετωπιστούν και να συγκρατηθούν τα επιτόκια».

 

Στο τελευταίο όπως ήδη είπαμε, αποδίδεται μέγιστη σημασία από την κυβέρνηση στο βαθμό που δείχνει να αποτελεί ένα «πολιτικό σήμα» αντίστοιχο περίπου αυτού που θα έδινε το QE της ΕΚΤ.