search
ΠΕΜΠΤΗ 28.03.2024 16:02
MENU CLOSE

Αναζητείται κατεύθυνση για 27,4 δισ. ευρώ του μνημονίου

Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ

τεύχος 1973
22-06-2017
26.06.2017 03:00
sk2206bj.jpg

 

Ως «κουμπαράς» για την προληπτική πιστωτική γραμμή προορίζονται 9 δισ. ευρώ

Όσα χρόνια και να περάσουν, το 2014 θα μας… καταδιώκει. Μέχρι τώρα μνημονεύαμε το e-mail Χαρδούβελη κάθε φορά που άνοιγε η συζήτηση για την επιβολή νέων μέτρων. Στο εξής θα έχουμε έναν ακόμη λόγο για να επιστρέφουμε στο παρελθόν: την αναφορά στην προληπτική γραμμή στήριξης. 
 
Όπως το 2014, έτσι και τώρα η συζήτηση έχει ήδη ανοίξει: Τι θα κάνουμε μετά το τέλος του προγράμματος, δηλαδή μετά τον Αύγουστο του 2018; Τα τελικά κείμενα της συμφωνίας που επιτεύχθηκε στο Eurogroup της 15ης Ιουνίου – το αναθεωρημένο μνημόνιο, η έκθεση συμμόρφωσης, το τεχνικό μνημόνιο και η καινούργια έκθεση βιωσιμότητας – θα αναφέρονται ρητά στην «επόμενη ημέρα». 
 
Οι πρώτες πληροφορίες, που έχουν ήδη δει το φως της δημοσιότητας, αναφέρουν ότι, από το συνολικό ποσό του δανείου που εγκρίθηκε για την Ελλάδα στο πλαίσιο του τρίτου μνημονίου, θα διατεθεί ένα ποσό της τάξεως των 9 δισ. ευρώ ως «ασπίδα» προστασίας, προκειμένου να διευκολυνθεί η έξοδος της Ελλάδας στις αγορές μετά τον Αύγουστο του 2018. 
 
Μας θυμίζει κάτι αυτή η συζήτηση; Προφανώς τα 9-10 δισ. ευρώ που θα είχε στη διάθεσή της η Ελλάδα μετά το τέλος του δεύτερου μνημονίου, στο τέλος του 2014, προκειμένου να γίνει με επιτυχία η έξοδος στις αγορές. Τι έχει αλλάξει σε σχέση με το 2014; Πολλά, πάρα πολλά. 
 
 Η χώρα έχει φορτωθεί άλλο ένα μνημόνιο και πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα της τάξεως των 14,5 δισ. ευρώ. 
 Έχει ένα ξεκάθαρο πλαίσιο όσον αφορά τους δημοσιονομικούς στόχους που θα πρέπει να επιτύχει (3,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2022 και 2% κατά μέσον όρο για την περίοδο μέχρι και το 2060) και πολύ πιο συγκεκριμένες δεσμεύσεις από την πλευρά των Ευρωπαίων όσον αφορά το θέμα του χρέους. 
 
Μπορεί τα μεσοπρόθεσμα μέτρα να μην τα γνωρίζουμε στις λεπτομέρειές τους, αλλά ξέρουμε ότι οι ετήσιες μεικτές δαπάνες για την εξυπηρέτηση του χρέους δεν θα μπορούν να ξεπεράσουν το 15% μεσοπρόθεσμα (σ.σ.: ο ορισμός του τι σημαίνει μεσοπρόθεσμα αναζητείται) και το 20% μακροπρόθεσμα.
 
Άλλες τέσσερις αξιολογήσεις
 
Όσο προχωρούν οι διαπραγματεύσεις με τους Ευρωπαίους και τους εκπροσώπους του ΔΝΤ τόσο περισσότερο «βαραίνει» η ατζέντα των διαπραγματεύσεων που θα πρέπει να γίνουν στο τέλος του τρίτου μνημονίου. Μπορεί η κυβέρνηση να υποστηρίζει – εμμέσως πλην σαφώς – ότι, μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης, εξασφαλίστηκε πολιτικός χρόνος της τάξεως των 12 μηνών, ωστόσο η πραγματικότητα είναι πολύ πιο σκληρή. 
 
Στον έναν χρόνο που απομένει μέχρι τη λήξη του τρίτου μνημονίου η Ελλάδα θα πρέπει να ξεπεράσει τον σκόπελο τουλάχιστον τεσσάρων τριμηνιαίων αξιολογήσεων, οι οποίες είναι πολύ πιθανό να συγχωνευθούν σε λιγότερες, αλλά σε κάθε περίπτωση θα γίνουν. 
 
Σε λίγα εικοσιτετράωρα θα μάθουμε τα προαπαιτούμενα της τρίτης αξιολόγησης με τα οποία θα πορευτούμε το φθινόπωρο. Αν στη λίστα υπάρχει, όπως φημολογείται, η αναδιάρθρωση του Δημοσίου, ούτε η τρίτη αξιολόγηση θα είναι «περίπατος». Άλλωστε η εμπειρία των δύο πρώτων ετών του τρίτου μνημονίου έχει διδάξει ότι οι εκπλήξεις πλέον βρίσκονται σταθερά στην ημερήσια διάταξη. 
 
 Υπήρχε πουθενά γραμμένος στο αρχικό κείμενο του μνημονίου ο δημοσιονομικός κόφτης; Προφανώς όχι, αλλά προστέθηκε στην πορεία.
 Ήξερε κανείς τον Αύγουστο του 2015 ότι το 2017 θα συμφωνηθούν δημοσιονομικά μέτρα – μαμούθ για την περίοδο μέχρι και το 2022, δηλαδή και για μετά τη λήξη της συμβατικής υποχρέωσης της Ελλάδας;
Και όμως έγινε και αυτό, που πριν από δύο χρόνια θα φάνταζε αδιανόητο.
 
Στενεύει το περιθώριο
 
Συμπέρασμα από τα παραπάνω: Η κυβέρνηση δεν θα έχει τόσο… ελεύθερο χρόνο όσο νομίζει κατά το επόμενο δωδεκάμηνο για να ασχοληθεί με την εσωτερική επικαιρότητα και για να προετοιμαστεί εν όψει της μεγάλης διαπραγμάτευσης του καλοκαιριού του 2018, η οποία θα περιλαμβάνει:
 
1 Τη συμφωνία σχετικά με το αν μπορούν να επιτευχθούν ή όχι οι δημοσιονομικοί στόχοι για παραγωγή πρωτογενών πλεονασμάτων 3,5% του ΑΕΠ από το 2019 μέχρι και το 2022. 
Όποιος νομίζει ότι, επειδή η απόφαση του Eurogroup αναφέρεται στο νούμερο 3,5%, η υπόθεση έχει κλείσει, κάνει λάθος. Οι δανειστές, και ειδικά το ΔΝΤ, θα έρθουν να ξεσκονίσουν τα οικονομικά δεδομένα της Ελλάδας και να αποφανθούν για το αν μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος του 3,5% στηριζόμενοι ουσιαστικά σε προβλέψεις.
 
Από τις προβλέψεις αυτές θα εξαρτηθεί το αν το αφορολόγητο θα μειωθεί νωρίτερα από την 1.1.2020, το αν θα υπάρξουν επιπλέον δημοσιονομικά μέτρα για την περίοδο 2019-2022, αλλά και το αν θα υπάρξει δημοσιονομικός χώρος ώστε να εφαρμοστούν τα θετικά μέτρα για την περίοδο 2019-2020.
 
2 Το περιεχόμενο των μεσοπρόθεσμων μέτρων για τη διευθέτηση του χρέους, το ακριβές χρονοδιάγραμμα, αλλά και τις προϋποθέσεις εφαρμογής τους. Το ότι θα υπάρξουν παρεμβάσεις για το χρέος είναι περίπου δεδομένο και προκύπτει και από το ανακοινωθέν του Eurogroup. Οι λεπτομέρειες όμως είναι αυτές που κάνουν τη διαφορά. 
 
Κι αν ακόμη υπάρξουν τις επόμενες εβδομάδες κάποιες λεπτομέρειες επιπλέον, ώστε να διευκολυνθεί και το διοικητικό συμβούλιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, είναι δεδομένο ότι τα μέτρα στις λεπτομέρειές τους θα συζητηθούν μετά τη λήξη του προγράμματος.
 
3 Το τρίτο και εξίσου σημαντικό ζήτημα έχει να κάνει με την αξιοποίηση των δανειακών κεφαλαίων που θα παραμείνουν αδιάθετα από την τρίτη δανειακή σύμβαση. Είναι πολλά τα λεφτά και το ενδιαφέρον μεγάλο. Εκτιμάται ότι τα αδιάθετα κονδύλια θα φτάσουν τα 27 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 9 δισ. ευρώ προορίζονται για τον «κουμπαρά» της προληπτικής γραμμής στήριξης.
 
Τι πήραμε, τι απομένει
 
Με τη συμπλήρωση των δύο εκ των τριών ετών της τρίτης δανειακής σύμβασης η Ελλάδα θα έχει εκταμιεύσει συνολικά 39,4 δισ. ευρώ από τα 86 δισ. ευρώ που προβλέπει το τρίτο μνημόνιο. Οι εκταμιεύσεις που οδηγούν σε αυτό το ποσό είναι οι εξής:
 
 Ολόκληρο το 2015 η Ελλάδα είχε εκταμιεύσει 16 δισ. ευρώ για την κάλυψη των δανειακών της υποχρεώσεων και επιπλέον 5,4 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών (από τα συνολικά 25 δισ. ευρώ που είχαν προβλεφθεί κατά τη σύνταξη του τρίτου μνημονίου τον Αύγουστο του 2015). Δηλαδή, μέσα στο 2015, η χώρα δανείστηκε συνολικά 21,4 δισ. ευρώ.
 
 Ολόκληρο το 2016 η Ελλάδα κατόρθωσε να εκταμιεύσει μόνο τα χρήματα που αντιστοιχούσαν στην ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, δηλαδή 10,3 δισ. ευρώ, τα οποία δόθηκαν σταδιακά από τον Ιούνιο του 2016 (7,5 δισ. ευρώ) μέχρι και τον Οκτώβριο του 2016.
 
 Στις 15 Ιουνίου εγκρίθηκε η εκταμίευση 7,7 δισ. ευρώ μέσα στον Ιούλιο για την κάλυψη δανειακών υποχρεώσεων της χώρας (6,9 δισ. ευρώ) και 800 εκατ. ευρώ για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου. Επιπλέον 800 εκατ. ευρώ έχει συμφωνηθεί να εκταμιευθούν τον Σεπτέμβριο για να δοθούν για αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών, υπό την προϋπόθεση και πάλι ότι θα έχουν εκπληρωθεί συγκεκριμένες προϋποθέσεις (π.χ. να έχουν καταβληθεί τα 800 εκατ. ευρώ του Ιουλίου για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών).
 
Αν προστεθούν τα τρία ποσά, προκύπτει ότι μέχρι και τον Αύγουστο του 2017, η Ελλάδα θα έχει εκταμιεύσει συνολικά 39,4 δισ. ευρώ, ποσό που θα ανέβει στα 40,2 δισ. ευρώ το φθινόπωρο με την αποδέσμευση επιπλέον 800 εκατ. ευρώ για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου.
 
Έτσι από την αρχική σύμβαση θα υπολείπονται 45,8 δισ. ευρώ. Από αυτό το ποσό θα πρέπει να αποφασιστεί πόσα θα εκταμιευθούν μέσω των επόμενων αξιολογήσεων για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, πόσα θα δοθούν για την πλήρη εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου και πόσα θα χρησιμοποιηθούν για τον «κουμπαρά» της προληπτικής γραμμής.
 
Τώρα αρχίζει το παιχνίδι
 
Μετά και τη συμφωνία στο Eurogroup, το επόμενο διάστημα θα δοθούν στη δημοσιότητα τα τελικά κείμενα της συμφωνίας για το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης (σ.σ.: το αναθεωρημένο μνημόνιο, η έκθεση συμμόρφωσης κ.λπ.). Σε αυτά θα υπάρχει και το νέο «δοσολόγιο». Τον Μάιο του 2016 είχε προγραμματιστεί να εκταμιευτούν 16,4 δισ. ευρώ μέσα στο 2016 (σ.σ.: τελικώς εκταμιεύτηκαν 10,3 δισ. ευρώ), 18,2 δισ. ευρώ μέσα στο 2017 και 9,9 δισ. ευρώ μέσα στο 2018. 
 
Οι ανάγκες για την κάλυψη των δανειακών αναγκών της χώρας είχαν υπολογιστεί στα 16,9 δισ. ευρώ για το 2016, στα 19,7 δισ. ευρώ για το 2017 και στα 7,1 δισ. ευρώ για το διάστημα μέχρι και τον Αύγουστο του 2018, χωρίς στο ποσό αυτό να περιλαμβάνονται οι ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου. 
 
Τότε ήταν προγραμματισμένο οι εκταμιεύσεις να γίνουν ύστερα από πέντε τριμηνιαίες αξιολογήσεις. Πλέον χρονικό περιθώριο για κάτι τέτοιο δεν υπάρχει, επομένως είναι ανοιχτό το ενδεχόμενο κάποιες από τις επόμενες αξιολογήσεις να «συγχωνευθούν». 
 
Με τα δεδομένα που διαμορφώθηκαν μετά τον Ιούνιο οι συνολικές εκταμιεύσεις μέχρι τη λήξη του τρίτου μνημονίου αναμένεται να περιοριστούν στα 58,6 δισ. ευρώ. 
 
Όταν είχε ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση, το αντίστοιχο ποσό είχε εκτιμηθεί στα 63 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα ο κουμπαράς για την προληπτική στήριξη εκτιμάται πλέον ότι θα περιέχει 9 δισ. ευρώ, όταν η αντίστοιχη εκτίμηση τον Ιούνιο του 2016 ήταν για 12,9 δισ. ευρώ. Όσον αφορά το αδιάθετο ποσό, αυτό φαίνεται να αυξάνεται στα 27,4 δισ. ευρώ από 23 δισ. ευρώ που είχε εκτιμηθεί τον Ιούνιο του 2016.
Όπως αντιλαμβάνεστε, το παιχνίδι των αριθμών δεν τελειώνει εδώ, αφού αυτά τα 27,4 δισ. ευρώ αναζητούν ρόλο και κατεύθυνση. Για να το πούμε αλλιώς, το παιχνίδι τώρα μόλις αρχίζει…
google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΠΕΜΠΤΗ 28.03.2024 15:59