Γράφει ο Κώστας Μερκουράκης

Βαθμός πρόσβασης 3.9 στο Μαθηματικό της Αθήνας. Πρόκειται περί γκάφας ολκής. Ο νεαρός μπορεί τελικά να «πέρασε» με επιτυχία σε σχολή προτίμησης του, παρόλα αυτά ο Γ. Πανάρετος, κρίνεται «μετεξεταστέος».

Γράφει ο Κώστας Μερκουράκης

Βαθμός πρόσβασης 3.9 στο Μαθηματικό της Αθήνας. Πρόκειται περί γκάφας ολκής. Ο νεαρός μπορεί τελικά να «πέρασε» με επιτυχία σε σχολή προτίμησης του, παρόλα αυτά ο Γ. Πανάρετος, κρίνεται «μετεξεταστέος».

Προφανώς, ο πρώην υφυπουργός Παιδείας δεν υπολόγισε σωστά όταν θέσπισε τις «ειδικές κατηγορίες εισαγωγής» στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας, με αποτέλεσμα ένας ικανοποιητικός αριθμός φοιτητών να εισαχθεί σε «περιζήτητες σχολές», με βαθμούς που θυμίζουν… Δημοτικό.

Υπάρχει μια αντίληψη που καλλιεργείται συστηματικά εδώ και δεκαετίες στην ελληνική κοινωνία, η οποία επιμένει να κατηγοριοποιεί τη δουλειά σε βαθμίδες «κύρους». Αυτό έχει ως αποτέλεσμα δεκάδες επαγγέλματα και κλάδοι να έχουν απαξιωθεί, την ίδια ώρα που άλλοι εργασιακοί τομείς παραμένουν κορεσμένοι.

Έτσι, νέα παιδιά, που πιθανότατα δεν ευτύχησαν να ανακαλύψουν το που «συγκλίνουν» μέσω της – συγκεκριμένης – εκπαιδευτικής διαδικασίας, ακολουθούν το δρόμο που τους υποδεικνύει η οικογένεια και οι κατεστημένες αντιλήψεις «επιτυχίας» και «κοινωνικής ανέλιξής», από τη στιγμή μάλιστα που βρέθηκε η ευκαιρία και η πόρτα ενός υψηλόβαθμου ιδρύματος ανοιχτή.

Δεν είναι μνησικακία, είναι κίνδυνος ορατός. Καθώς, η δυσκολία δεν υπόκειται μοναχά στην ολοκλήρωση των σπουδών τους – αφού δεν προϋπάρχουν πολύτιμες πρότερες γνώσεις – αλλά και στα αδιέξοδα που συναντούν (όπως και εξίσου πολλοί άλλοι συμφοιτητές τους): Όχι μόνο δεν έχουν την δυνατότητα αλλαγής ιδρύματος αν το επιθυμούν, αλλά θα πρέπει να αντιμετωπίσουν και να απαγκιστρωθούν από το ισχυρό κοινωνικό πλαίσιο που απαιτεί τίποτα λιγότερο από την επιτυχία.

Κάτι παρόμοιο συνέβαινε όλα τα προηγούμενα χρόνια με νεαρούς αθλητές που όταν κατακτούσαν σημαντικές διακρίσεις σε διεθνείς διοργανώσεις, συγχρόνως αποκτούσαν πρόσβαση σε οποιαδήποτε σχολή ήθελαν.

Πρόχειροι σχεδιασμοί, οι οποίοι μπορεί να μην στοιχίζουν οικονομικά, «κοστίζουν», όμως, στις ζωές αυτών των θεωρητικά «ευνοημένων» παιδιών. Κι όλα αυτά, στο βωμό μιας ελληνικής αγοράς εργασίας που θυσιάζει τις ελπίδες μιας αξιοπρεπούς διαβίωσης σε όποιον δεν είναι κάτοχος πτυχίου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

Επιπροσθέτως, τίθεται ζήτημα «ηθικής τάξεως». Από τη στιγμή που οι πανελλήνιες εξετάσεις, έτσι όπως έχουν θεσμοθετηθεί χρησιμεύουν μόνο για τη βαθμολογική κατάταξη των μαθητών, με τις επιλογές Πανάρετου πολλοί υποψήφιοι με υψηλές επιδόσεις μένουν «έξω», για ελάχιστα μόρια. Μέχρι πέρυσι εξάλλου, η μετεγγραφή κάποιου φοιτητή από το αντίστοιχο τμήμα άλλης πόλης, δεν επιβάρυνε τις διαθέσιμες θέσεις εισαγωγής.

Μην ξεχνάμε επίσης, πως με το εκπαιδευτικό… μνημόνιο που εφάρμοσε το υπουργείο Παιδείας φέτος, χιλιάδες πολύτεκνες οικογένειες ή οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα, αναγκάζονται είτε να προβούν σε μεγάλες οικονομικές θυσίες για να σπουδάσουν παιδιά σε διαφορετικές πόλεις, είτε να τα κρατήσουν σπίτι, μακριά από σπουδές.

Ο πρώην υφυπουργός, κληθείς να σχολιάσει την κατάσταση που διαμορφώνεται με τις συγκεκριμένες επιλογές, εκτίμησε πως: «οι αριθμοί τέτοιων περιπτώσεων είναι πολύ μικροί, που δε θα επηρεάσουν – ουσιαστικά – την εκπαιδευτική διαδικασία».

Η εκπαιδευτική διαδικασία ίσως δε θα επηρεαστεί. Ταξική εκπαίδευση – παράπλευρες απώλειες, αυτό υπαγορεύει ο κανόνας. Ωστόσο, είναι σίγουρο πως όσο αυξάνεται η ταξική «μεροληψία», τόσο περισσότερες παράπλευρες απώλειες θα έχουμε.

Χωρίς βιβλία, δίχως μετεγγραφές, με μειώσεις στα κονδύλια για Παιδεία και Έρευνα, με εισαγωγικές – παρωδία, με χιλιάδες οργανικά κενά εκπαιδευτικών κ.α., είναι να αναρωτιέται κανείς το πως αντιλαμβάνεται το υπουργείο την «εκπαιδευτική διαδικασία». Σίγουρα πάντως, την τοποθετεί μακριά και πέρα από τις ανάγκες και τα συμφέροντα της μεγαλύτερης μερίδας της νεολαίας που πλήττεται από την ανεργία και την κρίση.