search
ΠΕΜΠΤΗ 28.03.2024 15:43
MENU CLOSE

Χάρις Αλεξίου

28.12.2009 04:46

Μοιάζει κάπως σαν σκηνή από ταινία: Ανεβαίνω μια ξύλινη σκάλα, καθώς από το βάθος του ηλιόλουστου σπιτιού κάποιος δοκιμάζει μια ωραία μελωδία στο πιάνο.

Συνέντευξη στη Ναταλί Χατζηαντωνίου

Αυτό τον καιρό η Χάρις Αλεξίου δοκιμάζει πολλά τραγούδια και στο πιάνο της και στην κιθάρα. Διότι μπορεί να αγαπάει τα Χριστούγεννα και να βρίσκει συνεπείς με το πνεύμα των ημερών ακόμα κι όσους λένε ότι οι γιορτές τους μελαγχολούν, δεν έχει όμως και πολύ χρόνο για γιορτινή χαλάρωση. Στις 23 Ιανουαρίου θα κάνει πρεμιέρα στο Παλλάς, για λίγες εμφανίσεις που θέλουν μεγάλη προετοιμασία. Δεν θα περιοριστεί φυσικά μόνο στο πρόσφατο υλικό της. Πάντως, θα ακούσουμε και τραγούδια από τον καινούργιο της δίσκο, που κυκλοφορεί εδώ και δυο μήνες από την εταιρεία της, την Estia, με παραγωγό τον γιο της Μάνο Θεοφίλου. Είναι δηλαδή ένας δίσκος hand-made, με αυτοβιογραφικά τραγούδια εξομολογητικής διάθεσης. Με μουσικές των Σανταολάγια, Ντερκ Μικέλις, Μπρινό Κουλέ και Φιλίπε Φρατζόνε ή και δικές της, σε συνεργασία με τον Μανώλη Φάμελλο, τον Παναγιώτη Τσεβά και τους Muvrini. Με ήχο που έχει πότε κάτι από την αργεντίνικη χαρμολύπη ενός τάνγκο, πότε τον δυναμισμό της σκηνής της Βαρκελώνης και πότε μια σύγχρονη ελληνική μελωδικότητα. Και με τίτλο που ακούγεται σαν την ωραιότερη χριστουγεννιάτικη ευχή: «Η αγάπη θα σε βρει όπου και να ’σαι».

 

Τα Χριστούγεννα τα αγαπάτε;

Χ.Α.: Όλες τις γιορτές τις αγαπάω. Στα Χριστούγεννα μου αρέσουν τα πάντα. Και τα δωράκια και το δέντρο, ακόμα κι όσοι λένε «εμένα οι γιορτές με μελαγχολούν». Κι αυτό γιορτινό είναι.

Παράλληλα έχετε όμως να προετοιμάσετε και τις εμφανίσεις στο Παλλάς. Αυτό τι σημαίνει;

Χ.Α.: Σημαίνει πως ψάχνω τη χρυσή τομή ανάμεσα σε ό,τι ζητάει το κοινό που δεν χάνει συναυλία και σε όσους δεν έρχονται συχνά να με ακούσουν. Επίσης, διαλέγω τραγούδια άλλων που αγαπάω. Τα δοκιμάζω όλα στην κιθάρα ή στο πιάνο και προσπαθώ να φανταστώ πώς θα ενορχηστρωθούν, πώς θα διαδεχθεί το ένα το άλλο, έτσι ώστε να φτιάχνουν όλα μαζί κάτι. Την ατμόσφαιρα ψάχνω κυρίως.

Κάνετε την επιλογή σας. Υπάρχει όμως περίπτωση να μη σας ζητήσει το κοινό π.χ. το «Όλα σε θυμίζουν»;

Χ.Α.: Υπάρχουν τραγούδια, όπως αυτό, που είναι τρομεροί σταθμοί στην καριέρα μου. Κι έτσι, θες από σεβασμό προς τον ίδιο τον συνθέτη και το τραγούδι, θες για να κάνω το χατίρι του κόσμου, είναι δύσκολο να μην τα συμπεριλάβω. Κι όμως, κατάλαβα με τον καιρό πως αν με ένα άλλο τραγούδι κατορθώσεις να δώσεις το αίσθημα που υπάρχει στο «Όλα σε θυμίζουν», δεν θα του λείψει. Αυτό προσπαθώ να κάνω, γιατί δεν θέλω να επαναλαμβάνομαι.

«Η αγάπη θα σε βρει όπου και να ’σαι» μοιάζει περισσότερο με ευχή, παρά με βεβαιότητα.

Χ.Α.: Έτσι, ε; Εγώ, λοιπόν, αυτό το θεωρώ περισσότερο κι από βέβαιο. Δεν είναι δυνατόν να μην έρθει η αγάπη. Διαφορετικά είναι σαν να λέμε ότι δεν θα ξαναβρέξει ποτέ ή ότι θα εξατμιστεί η θάλασσα. Η αγάπη είναι μια απόλυτη βεβαιότητα. Και δεν το λέω μόνο για μένα που την έχω ζήσει πολύ. Κι ένα πλασματάκι που γυρίζει στο δρόμο, καθαρίζει τζάμια ή πουλάει λουλούδια κι αυτό κάπου θα τη βρει.

Ο καινούργιος σας δίσκος έχει ένα σκοτάδι αλλά κι έναν ρομαντισμό.

Χ.Α.: Εγώ αντιλαμβάνομαι διαφορετικά τον ρομαντισμό. Ρομαντικός είναι ο άνθρωπος που δεν συμμετέχει πολύ στην πραγματικότητα, γιατί ζει σε έναν ονειρικό κόσμο. Γι’ αυτό δεν θα ’λεγα ότι ο δίσκος έχει ρομαντισμό. Έχει όμως τρυφερότητα.

Και το σκοτάδι;

Χ.Α.: Καλό είναι να μην υπάρχει. Αλλά κι όταν βγαίνει από μέσα σου γίνεται φως. Μου έκανε όμως εντύπωση ότι σ’ αυτόν τον δίσκο περισσότερος λόγος έγινε για το πιο σκοτεινό μου τραγούδι, το «Μεγάλωσα».

Ίσως να συζητήθηκε περισσότερο, γιατί έως τώρα τα τραγούδια σας διαπνέονταν συχνά από την ελπίδα και την αγωνία του κοριτσιού που έρχεται από την επαρχία.

Χ.Α.: Η Χαρούλα της επαρχίας απευθυνόταν σε όσους ήρθαν από την επαρχία και τέτοια τραγούδια μπορούσαν να ’ναι το αποκούμπι τους. Εμένα όμως δεν με μεγάλωσε η επαρχία. Με μεγάλωσε η πόλη. Η τρυφερή «οικογενειακή» ατμόσφαιρα έπαψε νωρίς, όταν ήρθαμε στην Αθήνα. Κι εμείς δεν επιδιώξαμε την πόλη για να πάει καλύτερα η ζωή μας. Αναγκαστήκαμε. Ήταν πραγματικά πολύ σκληρά χρόνια εκείνα. Αλλά όσοι δεν προλαβαίνουμε να ζήσουμε την παιδική μας ηλικία και τις άλλες εποχές μας κανονικά έχουμε κάθε λόγο να γίνουμε άνθρωποι με χαρίσματα, λόγω της «άσκησης» που μας επέβαλε η ζωή. Εμένα η δυσκολία στη ζωή μου μού έκανε εξαιρετικά δώρα.

Στο «Μεγάλωσα» πολλοί μπορούμε να καθρεφτιστούμε. Π.χ. λέτε «τα όνειρα σε σύνθλιψη, αργότερα η κατάθλιψη». Να μια πολύ διαδεδομένη ασθένεια της εποχής.

Χ.Α.: Μα ζούμε στην εποχή της κατάθλιψης. Οι μισοί έχουν κατάθλιψη και το ξέρουν και οι άλλοι μισοί έχουν αλλά δεν το ξέρουν. Είναι ό,τι περνάει κάθε σύγχρονος άνθρωπος προκειμένου να ανταποκριθεί στα ζητούμενα της εποχής, που του λέει: «να είσαι δυνατός, έξυπνος, γρήγορος, αποτελεσματικός, να έχεις φοβερές ιδέες». Πώς μπορεί όμως κάποιος που ζει με τέτοια ένταση να είναι κι ένα είδος γκουρού;

Η κατάθλιψη είναι θέμα ρυθμών;

Χ.Α.: Πολλά πράγματα μπορεί να τη φέρουν. Σήμερα το πρωί άκουγα μια γειτόνισσα που διαμαρτυρόταν στο δρόμο γιατί μπροστά στο σπίτι της κάθονταν δέκα Πακιστανοί. Ανησυχούσε και φώναζε να «μαζέψουμε υπογραφές». Γιατί; Για να μην κάθονται μερικοί μετανάστες στο πεζούλι της. Ένας τέτοιος πανικός μπορεί να μην προκαλέσει κατάθλιψη σ’ αυτή τη γυναίκα; Θυμάμαι κι εγώ πως όταν πρωτοήρθα στο Καλαμάκι η περιοχή ήταν όλο δέντρα και μονοκατοικίες. Τώρα πια το σπίτι μου είναι το μοναδικό που ’χει μείνει σ’ ένα δρόμο πνιγμένο από γιαπιά. Τελικά με διώχνει η εξέλιξη. Αλλιώς, πώς να ζήσω αναγκασμένη να μη βλέπω πια τον ουρανό;

Είτε το πράσινο είτε ο ανθρωπισμός και η διάθεση κατανόησης ανήκαν στο πεδίο της Αριστεράς…

Χ.Α.: Δεν συμφωνώ. Δεν θα είχαμε περισσότερο πράσινο ή μεγαλύτερο ανθρωπισμό λόγω της Αριστεράς. Θα μπορούσαμε να έχουμε όμως λόγω πολιτισμού. Είναι πολιτισμός κι όχι θέμα ιδεολογίας να βάλεις ένα δεντράκι στο μπαλκόνι σου. Από την Αθήνα έχουν περάσει δήμαρχοι δεξιοί κι αριστεροί. Κανένας τους δεν κατάφερε να κάνει κάτι ουσιαστικό για την πόλη ή να εκπαιδεύσει τον πολίτη να μην πετάει χαρτιά. Βλέπετε; Ο πολιτισμός μας λείπει κι όχι το ότι έχασε το παιχνίδι η Αριστερά.

Τι σκέφτεστε για τη γειτόνισσά σας που φοβάται;

Χ.Α.: Δεν ευθύνεται εκείνη, αλλά το αδιέξοδο στο οποίο έχει οδηγηθεί η χώρα μας, αφού εκ των πραγμάτων δεν μπορεί πια να φροντίσει όλους αυτούς τους ανθρώπους. Έτσι δημιουργούνται εστίες εγκλήματος ή φόβου, το αδιέξοδο μεγαλώνει και κάποιοι οδηγούνται στον ρατσισμό, επειδή όσοι θα έπρεπε να δώσουν λύση δεν τη δίνουν.

Ποια θα ήταν μια λύση;

Χ.Α.: Επισκέφθηκα πρόσφατα την Κιβωτό στη Λένορμαν, όπου ο πατέρας Αντώνιος προσφέρει εξαιρετικό κοινωνικό έργο. Συζήτησα κι έφαγα μαζί με τα παιδιά που φιλοξενεί. Είναι περίπου 150 από διάφορες χώρες. Όλα αυτά τα παιδιά αλλά κι οι ενήλικες, οι άστεγοι κι απελπισμένοι, όταν έρχονται εδώ ζουν συνήθως σε άθλιες συνθήκες. Και να που βρίσκεται ένας παπάς και από δική του πρωτοβουλία κάνει κάτι μόνος του. Ούτε κι αυτός όμως μπορεί να ανταποκριθεί εντελώς. Ο αριθμός των ανθρώπων που χρειάζονται φροντίδα όλο και αυξάνεται. Όποιος νοιάζεται για ό,τι γίνεται γύρω του μπορεί και πρέπει να προσφέρει. Οι περισσότεροι όμως μένουν παρατηρητές.

Ως προς όλα αυτά τα φαινόμενα, πώς βλέπετε να αντιδρά η γενιά του γιου σας; Είναι μια γενιά που μπορεί να ευαισθητοποιείται σε ατομικό επίπεδο, αλλά δεν πιστεύει πια τόσο σε θεσμούς ή σε κομματικές «στέγες».

Χ.Α.: Έτσι νομίζω κι εγώ. Κανένας δεν έχει πείσει αυτά τα παιδιά ότι κατανοεί τι χρειάζονται. Είναι τόσο γενική κι αόριστη η γλώσσα των πολιτικών, που καμιά φορά θέλω να τους πω «για το όνομα του Θεού, πέστε μας μια απλή κουβέντα να περάσει στην καρδιά μας». Βαρέθηκα ν’ ακούω για τα «τιμημένα γηρατειά» και τα «περήφανα νιάτα». Βαρέθηκα τα τσιτάτα. Ήλπιζα ότι η Αριστερά κάτι θα κάνει με τον Τσίπρα, ο οποίος είναι ένα νέο παιδί και θα μπορούσε να μιλήσει μια άλλη γλώσσα.

Αλλά τι έγινε;

Χ.Α.: Φαίνεται ότι η μύηση στην πολιτική κάτι κάνει στους ανθρώπους. Τους αλλάζει τόσο ώστε να μην μπορούν να είναι κανονικοί μετά.

Τελειώνει κι η υπομονή μας…

Χ.Α.: Φοβάμαι ότι στην πολιτική δεν έχουμε ανθρώπους που να ξέρουν. Έχουμε ανθρώπους φιλόδοξους, αλλά δεν αισθάνομαι ότι έχουμε και ισχυρές προσωπικότητες ικανές να δώσουν μια λύση.

Τον Παπανδρέου πώς τον βλέπετε;

Χ.Α.: Είναι ένα πρόσωπο που πάντα συμπαθούσα για το ήθος του και την καλλιέργειά του. Περιμένω να κάνει κάτι.

Κι ο Σαμαράς;

Χ.Α.: Κι αυτός μου είναι συμπαθής. Τον γνώρισα πολύ νέο και παραμένει ένας γοητευτικός άνθρωπος. Η απουσία του όμως από την πολιτική ζωή του τόπου για τόσα χρόνια με κάνει να μην έχω σαφή εικόνα του.

Τι συμβαίνει με την πολιτική; Πολλοί δεν πήγαν καν να ψηφίσουν σ’ αυτές τις εκλογές.

Χ.Α.: Ούτε εγώ πήγα να ψηφίσω αυτή τη φορά.

Λόγω πίκρας ή λόγω θυμού;

Χ.Α.: Δεν ένιωθα ότι μπορούσε κανείς να μου υποσχεθεί ότι θα τα καταφέρει. Υπάρχουν κομμάτια του κράτους μας που είναι σάπια και καταρρέουν και γι’ αυτά θυμώνει δικαίως ο κόσμος. Είναι τόσο πολλή η βρωμιά μέσα στις ίδιες τις δημόσιες υπηρεσίες, που τι να κυβερνάει ο Καραμανλής, τι ο Παπανδρέου. Επειδή δηλαδή βγήκε ο Παπανδρέου θα καθαρίσει η κόπρος; Τέλος πάντων, μακάρι να τα καταφέρει κι εδώ είμαστε να του το αναγνωρίσουμε.

Από αυτή την άποψη καταλαβαίνετε και τα παιδιά που διαδηλώνουν;

Χ.Α.: Μα αυτά τα παιδιά εκφράζουν κι εμάς τους παλαιότερους, που κάποτε κατεβαίναμε στο δρόμο και τώρα έχουμε ενοχές γιατί δεν το κάνουμε πια. Παίρνουμε μια κρυφή χαρά. Είναι όπως όταν «καθαρίζαμε» κι εμείς για τους μεγάλους. Εγώ χαίρομαι πολύ. Και θα ήθελα κι ο γιος μου να είναι σε όλες τις διαδηλώσεις. Ακόμα κι αν δεν ξέρει ο άλλος γιατί ακριβώς παλεύει, μόνον έτσι κάτι μπορεί να κινηθεί, να αλλάξει.

Αυτή η χαώδης κατάσταση μεγαλώνει τη μοναξιά όποιου ζει σήμερα στην Ελλάδα;

Χ.Α.: Δεν πιστεύω ότι είναι αυτό που δημιουργεί τη μοναξιά ή τη μεγαλώνει. Κάθε άνθρωπος προσαρμόζεται στην εποχή του και βρίσκει νέους τρόπους. Δεν είναι αυτό που σε οδηγεί στη μοναξιά.

Τι σε οδηγεί τότε;

Χ.Α.: Κυρίως ο εγωισμός σου και το να γίνεις ένας άνθρωπος που δεν θέλει να μοιράζεται ούτε να δίνει. Είναι διαφορετικό βέβαια να επιλέγεις μια μοναχική ζωή και διαφορετικό να πάσχεις από μοναξιά. Όταν υπάρχουν κάποιοι που κινητοποιούνται, φροντίζουν παιδιά, ασχολούνται με ηλικιωμένους, ντρέπεσαι και σκέφτεσαι «εγώ με ποιο δικαίωμα κλείνομαι στον εαυτό μου;». Όταν μπορείς να διαθέσεις τον εαυτό σου είναι εγωισμός να κάθεσαι και να λες «δεν έχω κανένα στον κόσμο».

Μου κάνει εντύπωση που λέτε ότι η μοναξιά είναι εγωισμός, εσείς που την έχετε τόσο τραγουδήσει.

Χ.Α.: Την έχω τραγουδήσει. Κι είναι και μια εύκολη λέξη για να τη λέμε στα συναισθηματικά τραγούδια. Αλλά νομίζω ότι έχω πια και το δικαίωμα να ξέρω τα πράγματα και να καταλαβαίνω τι είναι και τι δεν είναι μοναξιά. Δεν λέω ότι δεν υπάρχει μοναξιά στους σημερινούς ανθρώπους. Λέω όμως κι ότι μπορούμε να τη διώξουμε.

Όταν δεν υπάρχει σύντροφος είναι μοναξιά; Ή «οι άνδρες περνούν, μαμά»;

Χ.Α.: Είναι άλλος τρόπος ζωής. Νοσταλγείς τις ωραίες στιγμές που έχεις ζήσει με κάποιον, βλέπεις όμως κι άλλα πράγματα που μπορεί να μην τα είχες τότε.

Εσείς έχετε τον γιο σας. Και μου άρεσε που είπατε ότι προετοιμάζοντας μαζί τον καινούργιο δίσκο τσακωθήκατε κάποιες φορές μαζί του. Το βρήκα πολύ υγιές.

Χ.Α.: Δεν μπορώ να υπηρετήσω κάτι αν δεν το κατανοώ. Όταν λοιπόν μου έκανε ο Μάνος κάποιες προτάσεις που δεν καταλάβαινα, στην αρχή αντιδρούσα. Φοβόμουν μήπως βγω πολύ ποπ, ενώ ο Μάνος έλεγε «μη φοβάσαι, δεν είναι ποπ αυτό» και είχαμε μια κόντρα. Πολύ δημιουργική όμως.

Στη γενιά του τι σας αρέσει;

Χ.Α.: Με ξεκουράζει να κάνω κλεφτά λίγο παρέα μαζί τους, γιατί δεν κουβαλάνε το βάρος που έχουμε εμείς. Της ιστορίας μας, των αποτυχιών μας, των πολέμων μας, της Χούντας. Αυτά τα παιδιά δεν τα ’χουνε ζήσει όλα αυτά και γι’ αυτό είναι και πιο ανοιχτόκαρδα. Έχουν όμως και κάτι που με στενοχωρεί: Έχουν την ανάγκη της επιτυχίας χωρίς να ’χουν ανάγκη το όραμα.

Αυτή η έλλειψη οράματος και μεγάλων προσωπικοτήτων συμβαίνει και στο τραγούδι;

Χ.Α.: Θα δούμε σε σαράντα χρόνια. Για την ώρα υπάρχουν πολλές γοητευτικές προσωπικότητες. Κι ύστερα αυτός ο χαρακτηρισμός «μεγάλος» τι είναι και ποιος τον κάνει τελικά; Λέμε ότι είχαμε «μεγάλα» τραγούδια, «μεγάλους» συνθέτες και ότι εμείς γίναμε «μεγάλοι» τραγουδιστές. Αυτό το «μεγάλος» έχει γίνει ένα τέρας πάνω από τα κεφάλια μας και μας καταπιέζει.

Κι όμως, είπατε «μεγάλα» τραγούδια, «μεγάλων» συνθετών και είστε μια «μεγάλη» τραγουδίστρια.

Χ.Α.: Όταν τραγούδησα με τον Λοΐζο, τι «μεγάλο» έκανα; Έλεγα Λοΐζο, ο οποίος τότε δεν είχε ακόμα χαρακτηριστεί «μεγάλος». Τα τραγούδια γίνονται σιγά σιγά. Κι εγώ γιατί να είμαι η «μεγάλη» τραγουδίστρια που θα πάρω αγκαζέ τον χαρακτηρισμό; Καλύτερα να ησυχάσουμε λίγο και να δούμε τι γεννάει η εποχή. Ποια πνευματικότητα επιτρέπει να έχουν τα νέα παιδιά; Εγώ είχα την τύχη να δω τον Χατζιδάκι, τον Καρούζο, τον Τσαρούχη. Ήμουν ένα λαϊκό κορίτσι που πήγαινα με το ένστικτο και ήθελα να μ’ αγαπάει ο Χατζιδάκις και να με προσέξει ο Τσαρούχης. Αλλά αυτό από μόνο του ήταν μεγάλη υπόθεση. Τώρα τι υπάρχει; Τι να κάνουν δηλαδή τα νέα παιδιά;

Τι κυριαρχεί στη σημερινή, τη δική τους εποχή;

Χ.Α.: Κυρίως το lifestyle.

Και πού πήγε εκείνη η πνευματική «αύρα», που δεν χρειαζόταν να επιβάλλει τίποτε σ’ έναν νέο άνθρωπο;

Χ.Α.: Αυτό πάει, τελείωσε. Τώρα, το μόνο που μπορείς να κάνεις για έναν νέο είναι να του δείξεις απλώς τι αγαπάς εσύ.

google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΠΕΜΠΤΗ 28.03.2024 15:41