Παρακαλώ τον κ. Ζουράρι να μου επιτρέψει να δανειστώ από αυτόν τον πλέον δόκιμο χαρακτηρισμό που έχει μέχρι σήμερα εισαχθεί, αν όχι για τους παράγοντες, τουλάχιστον για τον τρόπο που λειτουργεί η κεντρική πολιτική σκηνή της χώρας μας

Παρακαλώ τον κ. Ζουράρι να μου επιτρέψει να δανειστώ από αυτόν τον πλέον δόκιμο χαρακτηρισμό που έχει μέχρι σήμερα εισαχθεί, αν όχι για τους παράγοντες, τουλάχιστον για τον τρόπο που λειτουργεί η κεντρική πολιτική σκηνή της χώρας μας (από αυτούς όμως τους παράγοντες…).

Ας δούμε το υπάρχον πολιτικό προσωπικό, την προέλευσή του και συνακολούθως τους κατ’ αρχήν στόχους του. Το πολιτικό λοιπόν αυτό προσωπικό προέρχεται – κατά κανόνα – από τρεις «δεξαμενές»: τις κομματικές φοιτητικές παρατάξεις, τον συνδικαλισμό και τις «καθαγιασμένες» οικογένειες. Είναι βέβαιο πως, αν εξαιρέσεις τους αναδειχθέντες από τις οικογένειές τους κληρονομικώ δικαίω, που όπως οφείλαμε να εμπιστευόμαστε τους γιους των βασιλέων έτσι πρέπει να εμπιστευτούμε τους γιους και τις κόρες των παλαιότερων πολιτικών, ασχέτως των γνώσεών τους και της ευφυΐας τους, οι υπόλοιποι έχουν κάποιου είδους ικανότητες. Τι είδους όμως ικανότητες; Να υπηρετούν το κόμμα τους «επιτυχώς» – π.χ. να στρατολογούν πολλούς φοιτητές τη στιγμή της εγγραφής τους στα Πανεπιστήμια, να είναι υπάκουοι στους αρχηγούς και να «μαζεύουν κόσμο», να είναι καλοί δημαγωγοί. Είναι βέβαιο πως υπάρχουν εξαιρέσεις, αλλά αυτός είναι ο κανόνας, φαίνεται και εκ του αποτελέσματος. Πολύ λίγοι πολιτικοί, βουλευτές και λοιποί παράγοντες των κομμάτων, αν πάψουν να βιοπορίζονται από την πολιτική – όπως ο Γκρούεζας στην ταινία του Αλέκου Σακελλάριου με τον Μαυρογιαλούρο –, μπορούν να βρουν άλλη δουλειά. Αυτοί δε που το μπορούν – δεν εννοώ αυτούς που μάζεψαν χρήματα και τα επένδυσαν σε εταιρείες ή έκαναν πλούσιους γάμους, με το αζημίωτο φυσικά – είναι και οι ικανότεροι, ίσως δε γι’ αυτό οι όχι και τόσο προβεβλημένοι. Είναι προφανές λοιπόν πως, στην πλειονότητά τους, οι «πολιτικοί» μεριμνούν πρωτίστως για τη συνέχιση του (πλούσιου) βιοπορισμού τους από την «πολιτική» και μετά για όλα τ’ άλλα.

Αυτό είναι το πολιτικό σκηνικό μας, αλλά… αυτό είναι το πολιτικό σκηνικό μας ελλείψει μάλιστα υγιέστερου παρασκηνίου. Μου έλεγε τις προάλλες φίλος μου, επιτυχημένος επιχειρηματίας, ότι ψάχνει να βρει κατάλληλους μάνατζερ για τη σημαντική για τα ελληνικά πράγματα επιχείρησή του και δεν μπορεί να βρει, παρά τις 1.500 αιτήσεις που έχει δεχτεί στη σχετική προκήρυξη. Προφανώς γιατί όλοι αυτοί δεν έχουν καμία εμπειρία, δεν είχαν ποτέ τις δυνατότητες να δοκιμαστούν κάπου χαμηλότερα, ούτε άλλωστε και η Ελλάδα προσφέρει δυνατότητες στους έχοντες τις σπουδές και τις γνώσεις να δοκιμαστούν. Το ίδιο ισχύει και στην κεντρική πολιτική σκηνή. Αυτούς έχουμε, με αυτούς, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση, μπορούμε να λειτουργήσουμε (με έχει σχετικώς πείσει ο παραπάνω επιχειρηματίας). Δεν αφήσαμε κανέναν άλλο να αναδειχθεί, να αποκτήσει εμπειρίες, να δοκιμαστεί.

Μπορούμε όμως να απαιτήσουμε κάποια βασικά:

1.      Να πάψουν οι πολιτικοί, επί ποινή αποκλεισμού (στην αρχαία Ελλάδα, αυτοί που εισήγαγαν τη Δημοκρατία που σήμερα διαστρεβλώνουμε, θα έλεγαν επί ποινή εξορίας ή λιθοβολισμού για τους κακούς ηθοποιούς στα θέατρα), να σκέφτονται πρώτα απ’ όλα την πολιτική τους καριέρα.

2.      Να αποκλείσουμε αυτούς που αποδεδειγμένα έκλεψαν, θα έλεγα και αυτούς για τους οποίους έχουμε ισχυρές ενδείξεις ότι έκλεψαν. Ας λειτουργήσει επί τέλους αυτό το «πόθεν έσχες» και μάλιστα αναδρομικά. Πώς γίνεται, π.χ., πολιτικός με ένα διαμέρισμα, ύστερα από κάνα-δυο θητείες στη Βουλή να έχει δέκα; Πώς γίνεται οικογένεια πολιτικών με τους συγκεκριμένους μισθούς των βουλευτών και των υπουργών (και των πρωθυπουργών και των προέδρων) έπειτα από μερικές δεκαετίες να είναι βαθύπλουτη; Εντυπωσιαζόμαστε με τις πρόσφατες αποκαλύψεις του ΣΔΟΕ για επαγγελματίες που με μικρό εισόδημα έχουν τεράστιους λογαριασμούς στις τράπεζες, όμως θα εκπλαγούμε περισσότερο αν δημοσιοποιηθούν οι περιουσίες των πολιτικών, πριν και μετά την ενασχόλησή τους με τα (τυπικώς) κοινά. Υπάρχουν βεβαίως εξαιρέσεις, αλλά ο κανόνας είναι πως ο βουλευτής (συχνά στο όνομα των γυναικών του και των παιδιών του) πλουτίζει. Είναι απολύτως βέβαιο, π.χ., πως η προεκλογική και μόνο εκστρατεία των υποψηφίων βουλευτών δεν μπορεί επ’ ουδενί να καλυφθεί από τους μισθούς τους – τουλάχιστον στις μεγάλες εκλογικές περιφέρειες – και δεν πιστεύω πως βρίσκει κανείς τόσους άδολους φίλους που προσφέρουν εκατομμύρια. Τα κίνητρα των περισσότερων εξ αυτών των χορηγών τους προσομοιάζουν με τα κίνητρα των πρώην, νυν (και αεί;) προέδρων ποδοσφαιρικών ομάδων που αγοράζουν τις μετοχές των αθλητικών Α.Ε., όχι γιατί «είναι» παναθηναϊκοί, ολυμπιακοί ή αεκτζήδες, αλλά γιατί πρόκειται περί χρυσοφόρων επιχειρήσεων, ίσως όχι αμέσως, αλλά εμμέσως, με πολιτική επιρροή κ.λπ. (τινές εκ των προέδρων αυτών μάλιστα τυχαίνει να είναι υπόδικοι ή να έχουν πάει και φυλακή).

3.      Να αποκλείσουμε αυτούς που αποδεδειγμένα έχουν κάνει βασικά πολιτικά σφάλματα (το λέω όσο πιο ευγενικά μπορώ). Δεν είναι δυνατόν πρώην υποστηρικτές του άθλιου «σχεδίου Ανάν» – που και οι σοβαρότεροι διεθνείς και ανεξάρτητοι αναλυτές το έχουν χαρακτηρίσει ως καταστροφικό για την Κύπρο, εάν ψηφιζόταν – να επιβραβεύονται με την παραχώρηση σε αυτούς του υπουργείου Εξωτερικών (καταδήλως με έξωθεν παρέμβαση που οι ντόπιοι πολιτικοί δεν είχαν το σθένος ή δεν έκριναν «στρατηγικά» σκόπιμο να αρνηθούν), χωρίς μάλιστα να έχουν ζητήσει δημοσίως συγγνώμη – και να επιδιώκουν μάλιστα τώρα να εξακολουθούν να ασκούν πρωτεύοντα πολιτικό ρόλο.

4.      Τα σημερινά διακυβεύματα είναι γεωπολιτικά και έχουν να κάνουν με το μέλλον τόσο της Ελλάδος όσο και της ίδιας της Ευρώπης. Δεν είναι μικροπολιτικά και μόνο οικονομικά ζητήματα, με τον τρόπο που μας τα παρουσιάζουν τα ΜΜΕ και οι άσχετοι ή οι κατά Σαββόπουλο «πονηροί πολιτευτές». Απαιτείται ως εκ τούτου εθνική πανστρατιά, δηλαδή εθνική ομοψυχία και συνεργασία. Είναι ακατανόητο ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, εν μέσω της οικονομικής κρίσης που βιώνουμε και τη στιγμή που η ευρωπαϊκή πολιτική παίζεται ανά εβδομάδες ου μην ημερησίως, να διακηρύσσει πως χρειάζονται εκλογές και ότι αν δεν αποκτήσει αυτοδυναμία θα την αποκτήσει στις επόμενες εκλογές ή όποτε (και αν) την αποκτήσει. Οι εκλογές κοστίζουν εκατομμύρια, στη δε χώρα μας δύο μήνες πριν και έναν μήνα μετά, τα πάντα παραλύουν. Είναι επιτακτική ανάγκη να σχηματιστεί «κυβέρνηση Εθνικής Ελλάδος», που θα θέσει στο τραπέζι φανερά όλα τα ζητήματα και θα προχωρήσει με βάση αυτά. Με γνώση και με σύνεση, «με λογισμό και μ’ όνειρο» θα ’λεγε ο Σολωμός. Υπάρχει το πολιτικό προσωπικό που έστω κουτσά – στραβά μπορεί να βοηθήσει, αποκλειομένων βεβαίως αυτών που προανέφερα, συνεπικουρούμενο όμως με προσωπικότητες που υπάρχουν στη χώρα μας, αλλά που είναι αποκλεισμένοι από την πολιτική πρακτική, γιατί δεν υπήρξαν μήτε φοιτητοπατέρες, μήτε συνδικαλιστές, μήτε γόνοι «καθαγιασμένων» οικογενειών. Υπάρχουν στη χώρα μας προσωπικότητες, με μικρότερη ή καθόλου εμπειρία μεν από το υπάρχον πολιτικό προσωπικό, αλλά με κατά τεκμήριο περισσότερες γνώσεις και που μπορούν να δουν, να αναλύσουν και να προσανατολίσουν τα πράγματα καλύτερα από τα μέλη των πολιτικών κομμάτων που μας οδήγησαν εκεί που σήμερα βρισκόμαστε. Σε τελική ανάλυση, αν δεν γίνει αυτό τώρα, είναι απολύτως βέβαιο πως θα γίνει μετά τις ενδεχόμενες εκλογές, οι δημοσκοπήσεις είναι γι’ αυτό αποκαλυπτικές. Ας μη φύγουν οι πολιτικοί με τον τρόπο που έφυγε η χούντα της επταετίας…

5.      …εκτός και αν τα πράγματα συνεχίσουν να ακολουθούν τον «φαύλο κύκλο των φαυλεπίφαυλων», οπότε άλλοι θα αποφασίσουν για μας (μήπως τελικώς θα είναι καλύτερα έτσι, με τη συνακόλουθη απαξίωση όλου του σημερινού πολιτικού προσωπικού της χώρας μας και την κατόπιν αυτού ανάδειξη νέων προσώπων και νέων διαδικασιών επιλογής των;).

*O Δρ. Νικήτας Χιωτίνης είναι Αρχιτέκτων, Καθηγητής ΤΕΙ, Τμήματος Εσωτερικής Αρχιτεκτονικής και Σχεδιασμού Αντικειμένων.