Τι θα συμβεί στη Καταλονία, ισπανική περιοχή στο μέγεθος του Βελγίου, το κοινοβούλιο της οποία κήρυξε την ανεξαρτησία της αυτόνομης κοινότητας, πριν τεθεί υπό τον έλεγχο του κεντρικού Κράτους. Η ρήξη είναι πραγματική ή φανταστική; Και πώς αποκαθίσταται η συνταγματική τάξη;

 

Η οδός της ανυπακοής

Ο αυτονομιστής πρόεδρος της Καταλονίας Κάρλες Πουτζντεμόν και ο αντιπρόεδρος Οριόλ Ζουνκέρας μοιάζουν να θέλουν να αποδεχτούν την καθαίρεση.

Το κατέστησαν σαφές κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου. Αλλά δεν έδωσαν οδηγίες στους υποστηρικτές τους.

Στο μεταξύ, τίποτε δεν φαίνεται να έχει αλλάξει…ή σχεδόν: η ισπανική σημαία εξακολουθεί να κυματίζει στα κρατικά κτίρια και η ιστοσελίδα της καταλανικής κυβέρνησης εξακολουθεί να φιλοξενεί φωτογραφίες καθαιρεθέντων συμβούλων (υπουργών).

Τα μέλη της καταλανικής κυβέρνησης θα εργασθούν σήμερα, αγνοώντας την καθαίρεσή τους; Θα δώσουν με κάποιον τρόπο τον τόνο, κάποιες οδηγίες; Διότι εάν αντισταθούν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, θα ενθαρρύνουν τους υποστηρικτές τους να τους ακολουθήσουν.

«Η πραγματικότητα είναι ότι δεν ξέρουμε τι θέλει να κάνει η καθαιρεθείσα κυβέρνηση», δήλωσε το Γαλλικό Πρακτορείο (AFP) στέλεχος του αυτονομιστικού κινήματος.

Πώς να δοθούν οδηγίες προς δημοσίους υπαλλήλους που κινδυνεύουν με κυρώσεις που φθάνουν μέχρι την απόλυση εάν τις ακολουθήσουν; Και με ποιους πόρους, τη στιγμή που πλέον ο οικονομικός τομέας έχει περάσει υπό τον πλήρη έλεγχο της Μαδρίτης;

«Πρόκειται για την επιστροφή στην πραγματικότητα. Η κυβέρνηση της Δημοκρατίας δεν έχει την ικανότητα να επιβληθεί», σύμφωνα με το ίδιο στέλεχος των αυτονομιστών.

Τα μέλη της καθαιρεθείσας κυβέρνησης απειλούνται επίσης με κυρώσεις για «ανυπακοή», «διασπάθιση δημοσίου χρήματος», «στασιασμό», «αποσχιστική δράση».

Ειρηνική αντίσταση

Οι αυτονομιστικές οργανώσεις, που έχουν τη δυνατότητα κινητοποίησης εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, είναι τις τελευταίες ημέρες πολύ διακριτικές , όπως και οι «επιτροπές υπεράσπισης της Δημοκρατίας», οι οργανώσεις αυτές που έχουν τη βάση τους στις συνοικίες και τροφοδοτούνται κυρίως από ακτιβιστές του ακροαριστερού CUP, παρά ταύτα ήταν εξαιρετικά δραστήριες κατά την οργάνωση του δημοψηφίσματος της 1η Οκτωβρίου.

«Τώρα πρέπει να αγωνιστούμε κατά περισσότερο συμβολικό τρόπο, για να δείξουμε ότι το ισπανικό κράτος είναι ευάλωτο στο έδαφος αυτό και ότι δεν μπορεί να επιβληθεί κατά 100%, δηλώνει άλλο στέλεχος του αυτονομιστικού κινήματος.

«Εάν υπάρξει αντίσταση θα είναι παθητική και χαμηλού κόστους», εκτιμά από τη Μαδρίτη ο πολιτικός επιστήμονας Πάμπλο Σιμόν, θεωρώντας ότι οι 200.000 καταλανοί δημόσιοι υπάλληλοι δεν θα αναλάβουν το ρίσκο να υποστούν κυρώσεις. «Είναι πιθανόν να καθυστερούν στην εκτέλεση της εργασίας τους, αλλά τελικά αυτό έχει μικρή σημασία, διότι βρισκόμαστε μπροστά σε μία προσωρινή κυβέρνηση διαχείρισης τρεχουσών υποθέσεων πριν από τις εκλογές της 21ης Δεκεμβρίου», λέει και σημειώνει ότι μέχρι στιγμής η αυτόνομη καταλανική αστυνομία έχει αποδεχθεί τις εντολές του ισπανικού υπουργείου Εσωτερικών.

«Πρέπει θα περιμένουμε τις προσεχείς ημέρες για να διαπιστώσουμε εάν το Κράτος που μόλις γεννήθηκε έχει αρκετή ισχύ για να επιβληθεί», δήλωσε επιφυλακτικά και χωρίς θριαμβολογίες στο AFP ο Ζάουμε Αλόνσο-Κουεβίγιας , ο δικηγόρος του Κάρλες Πουτζντεμόν.

Οι εκλογές, επιτυχημένος ελιγμός του Ραχόι

Ακόμη και οι αντίπαλοί του το παραδέχονται: το γεγονός της προκήρυξης εκλογών σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα ήταν «έξυπνο» εκ μέρους του Μαριάνο Ραχόι. Ηταν ένας «επιτυχημένος ελιγμός», σύμφωνα με την καταλανική εφημερίδα El Periodico.

Για να αποφύγει να βυθιστεί στο «Βιετνάμ» με το οποίο τον απειλούν οι ακραίοι αυτονομιστές, παίζει το χαρτί της δημοκρατίας, τη στιγμή που η επιβολή του ελέγχου της Μαδρίτης επί της αυτόνομης καταλανικής κοινότητας θεωρήθηκε ως υπενθύμιση της δικτατορίας του Φρανθίσκο Φράνκο.

Επιβάλλει το δικό του χρονοδιάγραμμα στα αυτονομιστικά κόμματα -που καταλαμβάνουν ολόκληρο το πολιτικό φάσμα από τη δεξιά μέχρι την άκρα αριστερά- και «σφάζονται» στα παρασκήνια εδώ και μήνες. Τα πιο μετριοπαθή, που βρίσκονται κοντά στους επιχειρηματικούς κύκλους, εμφανίζονται πολύ επιφυλακτικά αντιμέτωπα με το κύμα πανικού των επιχειρηματιών μπροστά στο φάσμα της απόσχισης.

Τώρα θα βρεθούν μπροστά σε ένα κορνελικό δίλημμα: να συνεχίσουν τη φυγή προς τα εμπρός αρνούμενα να συμμετάσχουν στην ψηφοφορία της 21ης Δεκεμβρίου ή να λάβουν μέρος στις εκλογές και να αποδεχθούν τους όρους του οργανωμένου από το Κράτος παιγνιδιού.

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, τουλάχιστον δύο- τρία αυτονομιστικά κόμματα -η ρεπουμπλικανική αριστερά του καθαιρεθέντος αντιπροέδρου Οριόλ Ζουνκέρας και το συντηρητικό PDeCAT του Κάρλες Πουτζντεμόν – θα συμμετάσχουν στις εκλογές, σύμφωνα με τον Ναρθίσο Μιτσαβίγια, κοινωνιολόγο και ειδικό εκλογολόγο, που θεωρεί ότι δεν θα αναλάβουν το ρίσκο να περιθωριοποιηθούν «χάνοντας την επιρροή τους» στους καταλανικούς θεσμούς.