Η ζωή στα κατεχόμενα ήταν και ως έναν βαθμό εξακολουθεί να είναι ένα μυστήριο για τους Ελληνοκυπρίους. Η Ένωση Συντακτών Κύπρου μαζί με την αντίστοιχη τουρκοκυπριακή ένωση βρέθηκαν στο ίδιο τραπέζι υπό τον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη για το πρότζεκτ «Διάλογος για την Κύπρο», με πρόταση για ανταλλαγή δημοσιογράφων μεταξύ των δύο κοινοτήτων και εργασία για μια εβδομάδα σε αντίστοιχο ΜΜΕ της άλλης κοινότητας.

Το ζήτημα της οικονομίας, όπως αυτό επηρεάζει την καθημερινότητα των Τουρκοκυπρίων, αποτελεί το πρωταρχικό τους μέλημα. Η «προεκλογική καμπάνια» ξεκινά επίσημα σε τρεις εβδομάδες πριν τις «εκλογές», σε αντίθεση με την Κυπριακή Δημοκρατία που άρχισε έναν χρόνο πριν… Τα πολιτικά ζητήματα δεν είναι ψηλά στην ατζέντα τους, ενώ μόνο η οικονομία και το πώς η τσέπη τους επηρεάζεται από την κατρακύλα της τουρκικής λίρας μετρά.

Η αύξηση στις τιμές των καυσίμων, του ψωμιού και των λαχανικών αλλά και οι συνέπειες από την αυξομείωση της συναλλαγματικής αξίας της τουρκικής λίρας είναι συχνό αντικείμενο συζήτησης, αλλά και δημοσιευμάτων στον τ/κ Τύπο.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα των Τουρκοκυπρίων είναι η υποτίμηση της τουρκικής λίρας. Ειδικότερα, σε σχέση με το ευρώ, έχασε σε διάστημα ενός έτους πάνω από το 20% της αξίας του. Οι Τουρκοκύπριοι αναμένουν λύση στο πρόβλημα αυτό, καθώς η ποιότητα ζωής στα κατεχόμενα έχει μειωθεί εξαιτίας των χαμηλών μισθών και της αδυναμίας των ανθρώπων να πληρώσουν τα χρέη τους, δεδομένου του αυξανόμενου κόστους ζωής.

Πρωταρχικός λόγος της αύξησης του κόστους διαβίωσης είναι οι συνεχείς αυξομειώσεις της τουρκικής λίρας έναντι ξένων νομισμάτων. Οι Τουρκοκύπριοι συνηθίζουν να πληρώνουν τα ενοίκια στα σπίτια τους ή να αγοράζουν σπίτια σε στερλίνες, ενώ τα αυτοκίνητα τα πληρώνουν σε ευρώ. Οι διαφημίσεις που κυκλοφορούν στα ΜΜΕ και διαφημίζουν τα προϊόντα, παρουσιάζουν τις τιμές μόνο σε ξένο συνάλλαγμα κι αυτό διότι φοβούνται μην χάσουν χρήματα από την έντονη διακύμανση της τουρκικής λίρας.

Το γεγονός ότι χρησιμοποιείται η τουρκική λίρα αλλά οι Τ/κ δεν μπορούν να επηρεάσουν την αξία αυτού του νομίσματος, έχει συνέπειες στο κόστος της διαβίωσης. Τα περισσότερα προϊόντα είναι εισαγόμενα, επομένως οι τιμές τους είναι αυξημένες και ευάλωτες στο συνάλλαγμα.

Στον ιδιωτικό τομέα ο καθαρός κατώτατος μισθός είναι 2.175 τουρκικές λίρες (475 στερλίνες). Για να αγοράσει κανείς ένα διαμέρισμα δύο υπνοδωματίων στην κατεχόμενη Λευκωσία θα πληρώσει περίπου 45 χιλιάδες στερλίνες. Για ένα σπίτι τριών υπνοδωματίων 48-58 χιλιάδες στερλίνες, τεσσάρων υπνοδωματίων 60-70 χιλιάδες στερλίνες, ενώ μια μεζονέτα στοιχίζει 95-105 χιλιάδες στερλίνες και ανεξάρτητο σπίτι 125-155 χιλιάδες στερλίνες.

Για την ενοικίαση ενός διαμερίσματος οι τιμές κυμαίνονται: για ένα υπνοδωμάτιο 270 στερλίνες, για δύο υπνοδωμάτια 280 στερλίνες και τριών υπνοδωματίων 300 στερλίνες.

Υπάρχουν πολλοί φοιτητές που έχουν εγκαταλείψει την ανώτατη εκπαίδευση, καθώς οι γονείς τους δεν μπορούν να πληρώσουν τα δίδακτρα.

Ο αριθμός των νομίμων απασχολούμενων αυξήθηκε κατά 30,8% σε 5 χρόνια. Κατά το 2016 εργάστηκαν στα κατεχόμενα 41.481 Τούρκοι, 15.172 από τρίτες χώρες (κυρίως από Πακιστάν, Τουρκμενιστάν και Μπαγκλαντές). Ο μέσος όρος ανεργίας για τους Τουρκοκυπρίους στα κατεχόμενα είναι 7,4%. Το 40% των εγγεγραμμένων ανέργων είναι κάτω των 30 ετών (978), ενώ το 67% αφορά γυναίκες και 24% πτυχιούχους.

Κατά το 2016-2017 ήταν καταγεγραμμένοι από τις «αρχές» των κατεχομένων 93.292 φοιτητές σε 16 πανεπιστήμια. Εξ αυτών, οι 13.619 είναι Τουρκοκύπριοι, 52.135 Τούρκοι και 27.538 από τρίτες χώρες (Ζιμπάμπουε και άλλες χώρες της Αφρικής). Να σημειωθεί ότι εάν κάποιος Τουρκοκύπριος είναι κάτοχος διδακτορικού, απαλλάσσεται της στρατιωτικής του θητείας.

Πηγή: philenews