Τρία αδέρφια από το Νιου Τζέρσι, ο Νεντ, ο Ρότζερ και ο Στίβεν Λάντοου, πήγαν στο σπίτι της μητέρας τους που είχε πεθάνει πρόσφατα για να καθαρίσουν το υπόγειο. Είχαν αποφασίσει να νοικιάσουν το σπίτι και έπρεπε να το παραδώσουν καθαρό. Στο υπόγειο καθώς πετούσαν τη σαβούρα που η μητέρα και ο πατέρας συγκέντρωναν για χρόνια, ανακάλυψαν διάφορα αντικείμενα, που για εκείνους ήταν άχρηστα αλλά θα μπορούσαν να τα πουλήσουν και να βγάλουν ένα χαρτζιλίκι.

Ένα παλιό κινέζικο σερβίτσιο για τσάι, μια ντουζίνα μαχαιροπίρουνα που με ένα καλό καθάρισμα θα έλαμπαν πάλι, ένα παλιό τραπέζι του πινγκ πόνγκ και έναν φθαρμένο πίνακα που βρήκαν σε μια σκοτεινή γωνιά, να τον καλύπτει μια σκονισμένη κουβέρτα.

Επάνω από τον πίνακα τα αδέρφια έστησαν ολόκληρη κουβέντα. Σε κανέναν τους δεν άρεσε. Απεικόνιζε μια λιπόθυμη γυναίκα (ή άνδρα) να κάθεται σε μια καρέκλα, και δύο «ασχημόμορφοι» άνδρες (έτσι τους περιέγραψαν) από πάνω της, να προσπαθούν να τη συνεφέρουν δίνοντας της να μυρίσει ένα μαντίλι. Ήταν ένας πίνακας που άγνωστο πως, ο μακαρίτης ο παππούς τους είχε αγοράσει τη δεκαετία του 1930 και ποτέ δεν τον είχε βάλει στο σαλόνι.   

Κανείς τους δεν ήθελε να κρατήσει τον πίνακα με τα σκούρα χρώματα της ώχρας, οπότε τα αδέρφια αποφάσισαν να τον πουλήσουν μαζί με το κινέζικο σερβίτσιο και τα μαχαιροπίρουνα. Υπολόγιζαν πως εάν ήταν τυχεροί κάποιο «κοροϊδάκι» θα τον αγόραζε για 400 δολάρια. Έδειχνε παλιός. Άιντε 800.

Και πράγματι ύστερα από μέρες όταν έβγαλαν τα αντικείμενα της γιαγιάς και του παππού σε πλειστηριασμό, ο οποίος μεταδιδόταν ζωντανά και από το ίντερνετ. Η αρχική τιμή εκκίνησης για τον πίνακα ήταν τα 250 δολάρια. Σχεδόν αμέσως η προσφορά πήγε στα 800 δολάρια, και τα αδέρφια ευχαριστημένα έφυγαν από την αίθουσα για να πάνε στην εβραϊκή γιορτή του Γιομ Κιπούρ.

Λίγο πριν ο δημοπράτης χτυπήσει το σφυράκι του τρεις φορές για να κατοχυρώσει την αγορά, ένα τηλεφώνημα από τη Γαλλία ανέβασε το τίμημα στα 5.000 δολάρια. Σε χρόνο ρεκόρ τηλεφωνήματα από κάθε γωνιά του κόσμου ανέβαζαν την τιμή. 80.000 δολάρια, 100.000 δολάρια, 400.000 δολάρια… Ώσπου ένας συλλέκτης που τηλεφωνούσε από τη Γερμανία είπε: «Δίνω 1.100.000 δολάρια» Το σφυράκι χτύπησε με αστραπιαία ταχύτητα τρεις φορές και έκλεισε η αγορά.

Οι υπεύθυνοι της γκαλερί που έκανε τη δημοπρασία μάταια προσπαθούσαν όλα το Σαββατοκύριακο να εντοπίσουν τα αδέρφια που είχαν κλειστά τα κινητά τους και βρισκόντουσαν στο Γομ Κιπούρ.

Ο Γερμανός πλειοδότης μόλις κατοχυρώθηκε η αγορά του μίλησε τηλεφωνικά με τους υπεύθυνους της γκαλερί: «Μα είναι ένας Ρέμπραντ. Έψαχνα τον πίνακα αυτόν σε όλη μου τη ζωή.»

Ο συγκεκριμένος πίνακας ονομάζεται ο «αναίσθητος ασθενής» (ασυνείδητος) και αποτελεί μέρος μιας σειράς από χαμένους πίνακες του μεγάλου Ολλανδού ζωγράφου με την ονομασία «οι πέντε αισθήσεις» (ακοή, αφή, όσφρηση, γεύση όραση). Ο συγκεκριμένος απεικονίζει την όσφρηση και δημιουργήθηκε από τον «Δάσκαλο» (όπως αποκαλούσαν τον Ρέμπραντ) όταν εκείνος ήταν νέος γύρω στα 1624 – 25.

Τα αδέλφια όταν πέρασε το Σαββατοκύριακο τηλεφώνησαν στη γκαλερί για να μάθουν πως πήγε η δημοπρασία, κυρίως για να μάθουν εάν πουλήθηκαν τα μαχαιροπίρουνα και τα κινέζικα φλιτζανάκια. Όταν ο υπεύθυνος τους είπε τι είχε συμβεί έπεσαν από τα σύννεφα.

Ο Γερμανός που αγόρασε τον πίνακα, σε λίγες ημέρες τον πούλησε σε νέα δημοπρασία. Το ποσό που ο «αναίσθητος ασθενής» πουλήθηκε ξεπέρασε τα 4,5 εκατομμύρια δολάρια.

 

O Ρέμπραντ Χάρμενσοον φαν Ράιν (Rembrandt Harmenszoon van Rijn) γεννήθηκε στις 15 Ιουλίου του 1606 και πέθανε στις 4 Οκτωβρίου 1669. Ήταν ένας πολύ σημαντικός Ολλανδός ζωγράφος και χαράκτης του 17ου αιώνα, που σήμερα συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων ζωγράφων όλων των εποχών.

 

Το όνομά του συμβολίζει την περίοδο της «χρυσής εποχής» της Ολλανδίας, στην οποία ανήκει χρονικά το έργο του. Φιλοτέχνησε συνολικά περίπου 400 πίνακες, περισσότερα από 1000 σχέδια ζωγραφικής και περίπου 290 χαρακτικά

 

Περισσότερο στο πρώιμο και λιγότερο στο ύστερο έργο του, κυριάρχησαν οι προσωπογραφίες, ωστόσο διακρίθηκε σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, αναπαριστώντας επίσης, τοπιογραφίες, καθώς και ιστορικές, βιβλικές, μυθολογικές ή αλληγορικές σκηνές. Το σύνολο του έργου του χαρακτηρίζεται στην πορεία του χρόνου από εκτεταμένες και βαθιές αλλαγές στο ύφος του, ένδειξη μίας διαρκούς αναζήτησης. Ακόμη σε κάθε μεμονωμένο έργο ή εκδοχή του, παρατηρούνται συνεχείς μετασχηματισμοί πριν την κατάληξη σε μία τελική εικαστική μορφή.

 

Γεννημένος στο Λέιντεν της Ολλανδίας, φοίτησε στο λατινικό σχολείο και στο πανεπιστήμιο της πόλης, ωστόσο πολύ σύντομα στράφηκε αποκλειστικά στη ζωγραφική, μαθητεύοντας στο πλευρό διακεκριμένων καλλιτεχνών της εποχής, όπως του Γιάκομπ Ίσαακ φαν Σβάνενμπουρχ και αργότερα του Πίτερ Λάστμαν.

 

Ως αυτόνομος ζωγράφος, φιλοτέχνησε τα πρώτα έργα του στο Λέιντεν, στο ίδιο εργαστήριο με τον Γιαν Λίφενς, πριν εγκατασταθεί στο Άμστερνταμ. Κατάφερε σε σύντομο χρονικό διάστημα να διακριθεί, αναλαμβάνοντας σημαντικές παραγγελίες και αποκτώντας μεγάλη φήμη τόσο στην Ολλανδία όσο και διεθνώς. Κατά το δεύτερο μισό του 17ου αιώνα, σημαντικά οικονομικά προβλήματα οδήγησαν στην πτώχευσή του, παρά το γεγονός πως η φήμη του παρέμεινε σχεδόν ακλόνητη ενόσω ζούσε, αλλά και μετά το θάνατό του.