Κάθε χρόνο, την τελευταία Κυριακή του Μάρτη, γυρνάμε τα ρολόγια μας μία ώρα μπροστά, ενώ την τελευταία Κυριακή του Οκτώβρη η ώρα επιστρέφει στην κανονική της πορεία.

Η θερινή ώρα, που έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας,  χρησιμοποιείται τα τελευταία 100 χρόνια προκειμένου να αξιοποιήσουμε στο έπακρο το φυσικό φως της ημέρας προκαλώντας ποικίλες αντιδράσεις για την αποτελεσματικότητά της. 

 

Ωστόσο, έτσι όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα, το 2018 μπορεί να είναι η χρονιά που θα φέρει μεγάλες αλλαγές στην εφαρμογή της θερινής ώρας, καθώς τον Φεβρουάριο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψήφισε, με 384 ψήφους υπέρ και 153 κατά, την κατάργηση της θερινής ώρας υποστηρίζοντας ότι πλήττει την υγεία, τη γεωργία και την οδική ασφάλεια. 

 

Ουσιαστικά με το ψήφισμά του αυτό το Ευρωκοινοβούλιο ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προχωρήσει σε «διεξοδική αξιολόγηση» των ρυθμίσεων της θερινής ώρας και, αν χρειαστεί, να υποβάλει πρόταση για την αναθεώρησή της. 

 

Δεν είναι λίγες οι φωνές στο Ευρωκοινοβούλιο που αντιδρούν έντονα στην αλλαγή της ώρας. Ο Ιρλανδός ευρωβουλευτής Σον Κέλλυ είναι μία από αυτές τις φωνές. «Νομίζουμε ότι δεν χρειάζεται να αλλάξουμε τα ρολόγια. Η εφαρμογή της αλλαγής εμφανίστηκε κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, έπρεπε να γίνεται για την εξοικονόμηση ενέργειας – όλα δείχνουν ότι στην πραγματικότητα γίνεται σε πολύ μικρό βαθμό εξοικονόμηση ενέργειας, αν γίνεται – και υπάρχουν πάρα πολλά μειονεκτήματα τόσο για τα ανθρώπινα όντα όσο και για τα ζώα που την καθιστούν ξεπερασμένη σε αυτό το σημείο και προσπαθούμε να την σταματήσουμε», δήλωσε ο ευρωβουλευτής στην «Deutsche Welle».

 

Πολίτες στη Φινλανδία κατάφεραν να συγκεντρώσουν 70.000 υπογραφές το 2017, ζητώντας από την κυβέρνησή τους να σταματήσει την αλλαγή της ώρας, καθώς μόνο έξι ώρες της ημέρας υπάρχει φως στα τέλη Δεκεμβρίου στο Ελσίνκι, την πιο βόρεια πρωτεύουσα της Ε.Ε., αλλά αυτό αυξάνεται σε περισσότερες από 18 ώρες το καλοκαίρι.

 

Φινλανδική κοινοβουλευτική επιτροπή συμβουλεύτηκε μια σειρά εμπειρογνωμόνων προτού καταλήξει στο συμπέρασμα ότι οι άνθρωποι δεν προσαρμόζονται ομαλά στις αλλαγές και ότι η αλλαγή των ρολογιών προκαλεί βραχυπρόθεσμες διαταραχές ύπνου, μειωμένη απόδοση στην εργασία και θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας.

 

Η Υπηρεσία Ερευνών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου διαπίστωσε, τον περασμένο Οκτώβριο, ότι οι συνέπειες της θερινής ώρας για την υγεία ήταν «πιο σοβαρές» από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως. Μάλιστα, τον Ιανουάριο, η Φινλανδή υπουργός Μεταφορών Άννα Μπερνέρ ανακοίνωσε ότι «η κυβέρνηση αποφάσισε να προτείνει την κατάργηση της θερινής ώρας».

 

Μια πρόσφατη έρευνα του γερμανικού ταμείου ασφάλισης υγείας, του DAK, έδειξε ότι σχεδόν τα τρία τέταρτα των Γερμανών ζητούν να καταργηθεί η αλλαγή της ώρας λόγω της έλλειψης ύπνου.

 

Επιπλέον, η Ρωσία έχει σταματήσει να αλλάζει τα ρολόγια της από το 2014, καθώς έχει 11 διαφορετικές ζώνες ώρας, και η Φινλανδία συνιστά το ίδιο βήμα και για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ωστόσο, η Επίτροπος Μεταφορών της Ε.Ε. Βιόλετα Μπουλ δήλωσε στο ευρωκοινοβούλιο ότι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα οφέλη για την υγεία από τη μεγαλύτερη διάρκεια του φωτός μέσα στη μέρα. Η ίδια επισήμανε ότι οι πρωτεύουσες των κρατών-μελών της Ε.Ε. δεν έδειξαν ενθουσιασμό στην προοπτική αλλαγής της ισχύουσας νομοθεσίας.

 

«Τα στοιχεία είναι καθοριστικά μόνο σε ένα σημείο. Στο ότι αν αφήνεις τα κράτη-μέλη να είναι ελεύθερα να εφαρμόζουν ασυντόνιστες αλλαγές του χρόνου, θα είναι επιζήμιο για την εσωτερική αγορά», τόνισε.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οποιαδήποτε πρόταση τροποποίησης του νόμου χρειάζεται την έγκριση της πλειοψηφίας των κυβερνήσεων των κρατών-μελών της Ε.Ε. και του Ευρωκοινοβουλίου. Η όλη διαδικασία θα μπορούσε να διαρκέσει περισσότερο από έναν χρόνο.

 

Παρ’ ότι η αλλαγή της ώρας έχει καθιερωθεί τα τελευταία 100 χρόνια, αρκετοί αρχαίοι πολιτισμοί είχαν υιοθετήσει παρόμοιες πρακτικές χιλιάδες χρόνια πριν, όπως οι κλεψύδρες νερού των Ρωμαίων, οι οποίες είχαν διαφορετικές βαθμίδες για διαφορετικούς μήνες του χρόνου προκειμένου να συγχρονίσουν την καθημερινότητά τους με την κίνηση του ήλιου.

Πρώτη φορά εφαρμόστηκε στον Καναδά το 1908, ωστόσο η ιδέα έγινε ευρέως γνωστή κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου, κατά τον οποίο η Γερμανία και η Αυστρία αξιοποίησαν την πρόταση του Νεοζηλανδού επιστήμονα Τζορτζ Βέρνον Χάντσον. Ο λόγος που το έκαναν αυτό ήταν για εξοικονόμηση καυσίμων προς όφελος του Πολέμου.

 

Η θερινή ώρα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά, δοκιμαστικά, το 1932, χωρίς να γίνει κάποια επιπλέον αλλαγή. Η πετρελαϊκή κρίση που ξέσπασε στην Ευρώπη το 1973 ήταν εκείνη που οδήγησε στην υιοθέτηση του μέτρου της θερινής ώρας από μεγάλο μέρος των κρατών της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης τότε και της Ελλάδας, με έναρξη το 1975.

 

Εκείνη την περίοδο, χώρες μέλη του Οργανισμού Αραβικών Πετρελαιοπαραγωγών Χωρών, η Αίγυπτος, η Συρία και η Τυνησία διακήρυξαν εμπάργκο πετρελαίου κατά του Καναδά, της Ιαπωνίας, της Ολλανδίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και των Ηνωμένων Πολιτειών. Έτσι, η εξοικονόμηση της ενέργειας και η αξιοποίηση του φυσικού φωτός κρίθηκαν απαραίτητα για όλες τις χώρες της Ευρώπης, οι οποίες προχώρησαν στη θέσπιση της αλλαγής της ώρας.

Πάντως στη χώρα μας δεν έχουν εκδηλωθεί αντιδράσεις και δεν ζητείται η κατάργηση της αλλαγής. Βολεύει φαίνεται η θερινή…