Που πάνε οι φόροι που πληρώνουμε; Αυτό το ερώτημα μας βασανίζει όλους πολύ περισσότερο τα τελευταία χρόνια που οι μνημονιακή φορολογική λαίλαπα σάρωσε τα εισοδήματα εκατομμυρίων νοικοκυριών. 

Όπως προκύπτει από ανάλυση του ΣΕΒ στο εβδομαδιαίο δελτίο για να λειτουργήσει το κράτος στην Ελλάδα σε κάθε 100 ευρώ που ξοδεύονται τα 72 ευρώ πάνε σε μισθούς και τα υπόλοιπα σε αναλώσιμα όταν στην ΕΕ μόλις τα 63 ευρώ γίνονται μισθοί, οι οποίοι ανέρχονται στα 2.400 ευρώ (μέσος όρος) σε 16 από τις 28 χώρες έναντι 1.600 ευρώ (μ.ο γενικής κυβέρνησης) στην Ελλάδα.

Με τα ίδια λεφτά, το Δημόσιο εάν επιλέξει να προσλαμβάνει λιγότερους, αλλά περισσότερο καταρτισμένους, υπαλλήλους, μπορεί να τους προσφέρει αφενός υψηλότερες αμοιβές και αφετέρου να τους βάλει να εργαστούν με καλύτερη υλικοτεχνική υποδομή, ώστε να είναι πιο παραγωγικοί και να προσφέρουν καλύτερη ποιότητα υπηρεσιών.

Η κατανομή των εσόδων του κράτους στην παραγωγή δημοσίων αγαθών (παιδεία, υγεία, άμυνα, κοινωνική προστασία, κλπ.) αποτυπώνονται στον προϋπολογισμό και σκιαγραφούν τις αναπτυξιακές και κοινωνικές προτεραιότητες της χώρας μας τονίζει ο ΣΕΒ και αναλύει τα στοιχεία του προϋπολογισμού:

Που ξοδεύουμε λιγότερα από τους άλλους Ευρωπαίους

• Υγεία: Οι δαπάνες στην Ελλάδα είναι στο 9,9% έναντι 15,3% στην ΕΕ
• Παιδεία: Στο 8,6% φτάνουν στην Ελλάδα έναντι 10,2% στην ΕΕ
• Οικογένεια και παιδιά: Στο 1,3% στην Ελλάδα έναντι 3,8% στην ΕΕ
• Ανέργοι: Στο 1% οι δαπάνες στην Ελλάδα έναντι 2,8% στην ΕΕ

Που ξοδεύουμε περισσότερα

Μεγάλο μέρος των δαπανών του ελληνικού προϋπολογισμού κατευθύνεται σε γενικές υπηρέσιες γεγονός που υποδηλώνει ότι δίνεται έμφαση στην απασχόληση υπαλλήλων γενικότερων καθηκόντων και όχι υψηλότερων εξειδικεύσεων. Αναλυτικά οι τομείς που ξοδεύουμε περισσότερα από τις άλλες χώρες της ΕΕ είναι:

Γενικές υπηρεσίες (διαχείριση προσωπικού, στατιστικές υπηρεσίες, διαχείριση κτιρίων κ.α): 

• Απορροφά το 7,1% των δαπανών στην Ελλάδα έναντι 2,2% στην ΕΕ.
• Στην άμυνα ξοδεύουμε το 4,3% του προϋπολογισμού (2,9% στην ΕΕ-28)
• Στη δημόσια τάξη και ασφάλεια το 4,4% (3,7% στην ΕΕ-28).
• Στο περιβάλλον ξοδεύουμε το 3,2% του προϋπολογισμού (1,6% στην ΕΕ-28).
• Στην κοινωνική προστασία ξοδεύουμε κάτι παραπάνω (41,5% στην Ελλάδα έναντι 41,2% στην ΕΕ-28), με υψηλότερα ποσοστά σε συντάξεις γήρατος και χηρείας και χαμηλότερα ποσοστά σε κοινωνικές παροχές (ασθένεια και αναπηρία, οικογενειακά επιδόματα, ανεργία, φτώχεια, κλπ.).

Προκύπτει συνεπώς ότι δεν στηρίζουμε αρκετά αυτούς που κάνουν οικογένεια και είναι σε παραγωγική ηλικία για να εργαστούν, δηλαδή να δημιουργήσουν φορολογητέα ύλη. 

Οι δαπάνες λειτουργίας το 2016 ανήλθαν σε €30 δισ., εκ των οποίων  €21,6 δισ. για μισθούς και €8,4 δισ. για μη μισθολογικές δαπάνες. 

Η συμμετοχή των μη μισθολογικών δαπανών στο σύνολο των δαπανών λειτουργίας του κράτους (μισθοί και προμήθειες) ανέρχεται σε 28% στην Ελλάδα έναντι 37% στην ΕΕ-28. 

Η απάντηση στο ερώτημα «γιατί στην Ελλάδα το Δημόσιο χρησιμοποιεί περισσότερους μισθούς (υπαλλήλους) και λιγότερες προμήθειες (αναλώσιμα) απ’ ό,τι το Δημόσιο στην Ευρώπη;», είναι ότι κότητα/ποιότητα των δαπανών λειτουργίας του κράτους, οι αριθμοί προκαλούν εύλογες απορίες.

Το ποσοστό μη μισθολογικών δαπανών στο σύνολο μισθών και μη μισθολογικών δαπανών, στην Ελλάδα και στην ΕΕ-28 αντιστοίχως, επιλεκτικά ανέρχεται στην άμυνα σε 19,5% (40,2% στην ΕΕ-28), την αστυνομία σε 6,1% (17,5% στην ΕΕ-28), την πυροσβεστική σε 6,3% (29% στην ΕΕ-28), τα δικαστήρια σε 1,5% (35,5% στην ΕΕ-28), τις φυλακές σε 9,1% (34,2% στην ΕΕ-28), τα νοσοκομεία σε 41,6% (39,3% στην ΕΕ-28), τα νηπιαγωγεία και τα δημοτικά σχολεία σε 1,5% (16,3% στην ΕΕ-28), τα γυμνάσια και τα λύκεια σε 0,1% (15,7% στην ΕΕ-28), τα πανεπιστήμια σε 28% (27% στην ΕΕ-28), το φωτισμό των δρόμων σε 51,3% (93,8% στην ΕΕ-28), κ.ο.κ.Σε πολλούς βασικούς τομείς, το κράτος υπολειτουργεί, παρέχοντας χαμηλής ποιότητας υπηρεσίες στους πολίτες.

Στα νοσοκομεία, χρησιμοποιούμε ακόμη περισσότερα αναλώσιμα από μισθούς, απ’ ό,τι στην ΕΕ-28, παρόλο που τα αναλώσιμα στο σύνολο των δαπανών λειτουργίας, έχουν μειωθεί από 55,5% (37,5% στην ΕΕ-28) το 2009 σε 41,6% ( 39,3% στην ΕΕ-28) το 2016.

Ως παραδείγματα μεταξύ άλλων ο ΣΕΒ αναφέρει ότι ότι στον φωτισμό, στα €100 τα €94 είναι λάμπες και τα €6 μισθοί στην ΕΕ-28, ενώ στην Ελλάδα η αναλογία είναι 50/50 περίπου! Στην Ιρλανδία, ιδιωτική εταιρεία έχει αναλάβει τη συντήρηση 250.000 σημείων φωτισμού στους δρόμους, με ανάθεση από 25 φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης, χρησιμοποιώντας 120 υπαλλήλους σε 8 περιφερειακές εγκαταστάσεις!

Τα στοιχεία για τη δικαιοσύνη και την παιδεία είναι ακόμη πιο χαρακτηριστικά. Και επειδή λεφτά δεν υπάρχουν, απαιτείται να αυξηθεί η παραγωγικότητα, όσο δύσκολο και αν αυτό ακούγεται, και να ξαναστήσουμε το δημόσιο σε σύγχρονες και πιο στέρεες βάσεις.

Με τα ίδια λεφτά, το Δημόσιο εάν επιλέξει να προσλαμβάνει λιγότερους, αλλά περισσότερο καταρτισμένους, υπαλλήλους, μπορεί να τους προσφέρει αφενός υψηλότερες αμοιβές και αφετέρου να τους βάλει να εργαστούν με καλύτερη υλικοτεχνική υποδομή, ώστε να είναι πιο παραγωγικοί και να προσφέρουν καλύτερη ποιότητα υπηρεσιών.