Η καγκελάριος έλαβε τα διδάγματά από την Έσση, ωστόσο θα αποχωρήσει δίνοντας όχι την εντύπωση της ηττημένης, μα εκείνης που κρατάει ακόμα στα χέρια της την κυβερνητική ισορροπία. Η αποκαθήλωσή της όμως δεν αργεί, τουλάχιστον στα μάτια της κοινής γνώμης.

 

«Αν η CDU ηττηθεί στην Έσση, η κατάσταση μπορεί να γίνει πολύ δυσμενής για την καγκελάριο, που αντιμετωπίζει στις αρχές του Δεκεμβρίου μία ψηφοφορία των μελών για την προεδρία του κόμματος. Ποιος θα παίξει τον ρόλο του δολοφόνου της βασίλισσας;» έγραψε η «Die Welt» λίγες ημέρες πριν από την ψηφοφορία στις τοπικές εκλογές της Έσσης.

Λογάριασε όμως χωρίς τον ξενοδόχο… Εν προκειμένω… τη βασίλισσα, την καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ. Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την επομένη των εκλογών στην Έσση – με την Ένωση Χριστιανοδημοκρατών να χάνει 11% και να λαμβάνει μόλις το 27% των ψήφων – η καγκελάριος ανακοίνωσε την απόφασή της να μην είναι υποψήφια για την ηγεσία του κόμματος στο συνέδριο της 6ης Δεκεμβρίου, αλλά και ότι διανύει την τελευταία της θητεία στην καγκελαρία.

 

Η εκλογική διαδικασία τόσο στη Βαυαρία όσο και στην Έσση έδειξε πως όσο περνούν οι εκλογές στα κρατίδια οι πολίτες ψηφίζουν με το μυαλό στις ομοσπονδιακές εκλογές, οι οποίες όμως απέχουν αρκετά, καθώς είναι προγραμματισμένες για το φθινόπωρο του 2021.

 

Σε δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Bild» ανήμερα της ψηφοφορίας στην Έσση μόνο το 24% των Γερμανών πολιτών θα ψήφιζε τη CDU αν διεξάγονταν oμοσπονδιακές εκλογές άμεσα, δηλαδή μείον 2% σε σχέση με την προηγούμενη δημοσκόπηση της ίδιας εφημερίδας πριν από δύο εβδομάδες (26%), ποσοστό το οποίο ήταν ήδη το χαμηλότερο που έχει καταγραφεί μέχρι τώρα για τους Χριστιανοδημοκράτες σε παγγερμανικό επίπεδο. Θα λάμβαναν δηλαδή σήμερα 6% λιγότερο σε σχέση με τις εκλογές του 2017.

 

Για τη δεύτερη θέση στο κρατίδιο της Έσσης «κονταροχτυπήθηκαν» οι Πράσινοι με τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD) για να λάβουν τελικά ακριβώς το ίδιο ποσοστό (19,8%) και να μοιραστούν ίσες θέσεις στο 137 εδρών τοπικό Κοινοβούλιο. Με τη μόνη διαφορά πως το SPD έχασε μεγάλο ποσοστό στη γενικότερη πτωτική πορεία που καταγράφει σε παγγερμανικό επίπεδο, ενώ οι Πράσινοι, που ήταν και κυβερνητικοί εταίροι στο κρατίδιο, όχι μόνο κράτησαν το ποσοστό τους, αλλά το αύξησαν κατά 9%.

 

Η κυβερνητική θητεία των Πρασίνων δεν λάβωσε τα ποσοστά τους για τον απλούστατο λόγο πως δεν παρεξέκλιναν από το πρόγραμμά τους και δεν «πρόδωσαν» τους ψηφοφόρους τους. Οι Πράσινοι, οι οποίοι ανεβάζουν τα ποσοστά τους σε εθνικό επίπεδο, φέρνουν στο προσκήνιο τα περιβαλλοντικά θέματα, ειδικά μετά το σκάνδαλο ρύπων των μεγάλων γερμανικών αυτοκινητοβιομηχανιών, που απασχολεί μεγάλη μερίδα των Γερμανών πολιτών.

 

Τη στιγμή που η καγκελάριος φαίνεται να κρατά μια σχετική ισορροπία τόσο στο κόμμα της όσο και σε κυβερνητικό επίπεδο – παρά τις απώλειες ποσοστών –, ο κυβερνητικός εταίρος, το Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα, είναι καζάνι που βράζει. Πανεθνικά και τοπικά απειλείται ανοιχτά η θέση του από τους Πράσινους. Στη Βαυαρία, οι Πράσινοι εκτόπισαν τους Σοσιαλδημοκράτες από τη δεύτερη θέση. Στη Έσση μοιράστηκαν ακριβώς το ίδιο ποσοστό.

 

Η καρέκλα της Άντρεα Νάλες τρίζει πριν ακόμη κλείσει έναν χρόνο στην ηγεσία του κόμματος. Ακόμα και ο μεταβατικός Όλαφ Σολτς, τωρινός ΥΠΟΙΚ, έχαιρε μεγαλύτερης υποστήριξης από τη Νάλες. Ο κυβερνητικός συνασπισμός πλήττει τα ποσοστά του SPD. Το κόμμα έχει χάσει την ταυτότητά του, όπως και τα περισσότερα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα που στράφηκαν προς δεξιές και νεοφιλελεύθερες πρακτικές.

 

Παρ’ όλο που η αλλαγή ηγεσίας στο SPD αργεί ακόμα, δυνητικός διάδοχος της Νάλες στην προεδρία φέρεται να είναι ο νυν ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομικών και αντικαγκελάριος Όλαφ Σολτς, ο οποίος χαίρει μεγάλης λαϊκής υποστήριξης. Ωστόσο τον Σολτς κάθε άλλο παρά μπορεί να τον κατατάξει κάποιος στις αριστερές πτέρυγες του SPD, οι οποίες φαίνονται να αυξάνουν την επιρροή τους στο κόμμα.

 

Αντίθετα κατατάσσεται στις κεντρώες πτέρυγες, ενώ αρχικά είχε λάβει από την κοινή γνώμη το παρατσούκλι «Όλαφ Σόιμπλε», λόγω της εντύπωσης που έδινε ότι συνεχίζει την πολιτική του προκατόχου στο ΥΠΟΙΚ Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

 

Το τελευταίο χαρτί που θα μπορούσε να παίξει το SPD είναι η αποχώρηση από τον συνασπισμό. Προθεσμία έως το φθινόπωρο του 2019 – όταν θα γίνει η ενδιάμεση αξιολόγηση της συνεργασίας του κυβερνητικού συνασπισμού – έδωσε η Άντρεα Νάλες προκειμένου το κόμμα της να αποφασίσει εάν θα αποχωρήσει ή όχι από την κυβέρνηση.

Σε μια τέτοια περίπτωση τα σενάρια που προκύπτουν έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Θα σχηματιστεί ένας μειοψηφικός, ασταθής συνασπισμός, ο οποίος θα έχει να αντιμετωπίσει τη συζήτηση που έχει ανοίξει στην Ε.Ε. για δομικές αλλαγές τόσο στην ευρωζώνη, αλλά και την αλλαγή επικεφαλής στην Κομισιόν.

 

Πολιτικοί αναλυτές βλέπουν πως η κατάσταση δεν θα καρποφορήσει και πως πρέπει να αναλάβει τα ηνία ένα έμπειρο πρόσωπο, έστω και μεταβατικά, και αυτός δεν είναι άλλος από τον νυν πρόεδρο της Μπούντεσταγκ Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος απολαμβάνει στήριξη από όλες τις πτέρυγες του κόμματος.

 

Ορισμένοι κύκλοι, και ειδικά στην περίπτωση μεγαλύτερης απώλειας ποσοστών στις ευρωεκλογές για τον συνασπισμό CDU – SPD, βλέπουν πρόωρες εκλογές ακόμα και τον Ιούνιο – Ιούλιο του 2019 ή, το αργότερο, φθινόπωρο του 2019. Τότε είναι προγραμματισμένες τρεις τοπικές εκλογές σε κρατίδια της ανατολικής Γερμανίας, στις οποίες προβλέπεται πρωτιά των ακροδεξιών της AfD. Για την ιστορία, η AfD απέκτησε κοινοβουλευτική εκπροσώπηση και στο κρατίδιο της Έσσης (19 έδρες με 13,1%).