Ο προϋπολογισμός της Γαλλίας είναι χειρότερος από αυτόν της Ιταλίας, αλλά η Κομισιόν δεν σκοπεύει να «τραβήξει το αυτί» του Μακρόν έως ότου ολοκληρώσει την αποστολή του για την εμβάθυνση της Ευρωζώνης. Μπορεί ο προϋπολογισμός της Ιταλίας να μονοπωλεί το ενδιαφέρον στις συζητήσεις στους διαδρόμους των Βρυξελλών, αλλά η Ρώμη δεν ήταν η μόνη που έλαβε το «ραβασάκι» από την Κομισιόν να προβεί σε αλλαγές στο προσχέδιο του προϋπολογισμού της.

Η Γαλλία και άλλες τέσσερις χώρες επίσης δέχτηκαν επικρίσεις για τα δημοσιονομικά στοιχεία που παρουσίασαν, με την Κομισιόν να ζητεί επίσης αναδιατύπωση του προϋπολογισμού τους. Η Ισπανία, το Βέλγιο, η Πορτογαλία και η Σλοβενία προειδοποιήθηκαν επίσης από την Ε.Ε. Βέβαια, αν και ο τόνος της προειδοποίησης από τις Βρυξέλλες στο Παρίσι ήταν πιο ήπιος από αυτόν προς τη Ρώμη, οι δύο χώρες έχουν ίσως περισσότερες ομοιότητες από ό,τι διαφορές.

 

Ποτέ πλεόνασμα

Στο γαλλικό σχέδιο προϋπολογισμού του 2019 προβλέπεται ότι το διαρθρωτικό έλλειμμα μειώνεται κατά 0,1% φέτος και 0,3% το 2019, ενώ το Παρίσι είχε συμφωνήσει σε ετήσια μείωση 0,6% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με μια πρώτη εκτίμηση της Τράπεζας της Γαλλίας, το ΑΕΠ αναμένεται να αναπτυχθεί 0,4% στο τέταρτο τρίμηνο του 2018 σε σχέση με το αμέσως προηγούμενο. Αυτό το επίπεδο τριμηνιαίας ανάπτυξης συνιστά μια μικρή επιβράδυνση συγκριτικά με αυτό που έδειξε η έκθεση για το προηγούμενο τρίμηνο.

Δεδομένων αυτών των στοιχείων, επομένως, και με βάση το προσχέδιο του γαλλικού προϋπολογισμού, η κυβέρνηση δείχνει να βασίζεται σε πολύ αισιόδοξα έσοδα για την επίτευξη δημοσιονομικής εξυγίανσης και οι δαπάνες να ξεφεύγουν.

Η Γαλλία επιπλέον διατηρεί ισχυρό κράτος πρόνοιας παρά τις εξαγγελίες Μακρόν για «νοικοκύρεμα» του κράτους – γεγονός που έχει πιθανώς οδηγήσει και στη μεγάλη πτώση της δημοτικότητάς του – και στο σχέδιο προϋπολογισμού για το 2019 έχει υπολογίσει να μεταρρυθμίσει τον τρόπο με τον οποίο υπολογίζονται οι δημόσιες δαπάνες.

Σύμφωνα με τον Daniel Lacalle, επικεφαλής οικονομολόγο της Tressis Gestion, στην περίπτωση της Γαλλίας υπάρχει ένας προϋπολογισμός που είναι πολύ δύσκολο να εγκριθεί από την Κομισιόν, αφού η Γαλλία δεν έχει εμφανίσει ισορροπημένο προϋπολογισμό από το 1974 και έχει αποτύχει στους στόχους της για το έλλειμμα περισσότερο από έντεκα φορές.

Επιπλέον, σύμφωνα με την Eurostat, από τη στιγμή που άρχισε να συλλέγει στοιχεία για τα δημοσιονομικά της Γαλλίας το 1978, η χώρα δεν έχει καταγράψει ποτέ πλεόνασμα του προϋπολογισμού. Η Ιταλία, η οποία παράσχει στοιχεία από το 1995, δεν παρουσίασε επίσης ποτέ πλεόνασμα.

Συνολικά η Γαλλία υποσχέθηκε να μειώσει το συνολικό δημόσιο χρέος της το 2019, ενώ αυτό προβλέπεται να φτάσει το 98,7% του ΑΕΠ το 2018, με πρόβλεψη να μειωθεί μόλις κατά 0,1% το επόμενο έτος (2019), στο 98,6%. Οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν ότι ο προϋπολογισμός του Παρισιού είναι χειρότερος από αυτόν της Ρώμης, αλλά όλα είναι θέμα πολιτικής.

 

Και η αναμόρφωση της Ε.Ε.;

Με το έργο της εμβάθυνσης της Ευρωζώνης στα σκαριά – έργο γαλλογερμανικής έμπνευσης – αλλά με τη Μέρκελ αποδυναμωμένη μέρα με τη μέρα, με την προεδρία της Κομισιόν σε φάση αλλαγής, με την Ιταλία ανυποχώρητη στον δημοσιονομικό της σχεδιασμό και τον Μακρόν πρόωρα φθαρμένο, η Κομισιόν δεν φαίνεται να επιθυμεί να χρησιμοποιήσει επιθετική ρητορική για τη δεύτερη οικονομία της Ε.Ε.

Μιλώντας σε φόρουμ στις Βρυξέλλες, ο μέχρι πρότινος αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Βίκτορ Κονστάνσιο επεσήμανε ότι οι περιπέτειες της Ιταλίας αποτελούν τροχοπέδη για κάθε προσπάθεια αναμόρφωσης της Ευρωζώνης, καθώς λειτουργεί ως επιβεβαίωση των φόβων του ευρωπαϊκού Βορρά στην οποιαδήποτε προοπτική μιας αμοιβαιοποίησης χρεών.

Αυτή τη στιγμή η Ευρωζώνη έχει στη διάθεσή της ελάχιστα εργαλεία να χρησιμοποιήσει στην περίπτωση μιας νέας κρίσης που μπορεί να ξεσπάσει στους αμέσως επόμενους 24 μήνες. Κυριότερο αυτών, η επαναγορά τίτλων από πλευράς ΕΚΤ.

Η θωράκιση λοιπόν της Ευρωζώνης, ιδιαίτερα μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, μπορεί να συμβεί μόνο με εξισορρόπηση σε επίπεδο δημοσιονομικών ελλειμμάτων και ελλειμμάτων τρεχουσών συναλλαγών καθώς και με ενδυνάμωση της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών, υποστηρίζει ο Κονστάνσιο.

Η Ιταλία, λοιπόν, η Γαλλία και οι υπόλοιπες τέσσερις χώρες που έλαβαν τα «ραβασάκια» της Κομισιόν (χώρες τόσο από τον Βορρά όσο και από τον Νότο, αν το Βέλγιο μπορεί να θεωρηθεί ευρωπαϊκός Βορράς) αποτελούν τα «μαύρα πρόβατα» στη διαδικασία αυτής της εμβάθυνσης της ευρωζώνης που οραματίζονται οι Μέρκελ και Μακρόν, αλλά δεν αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο.

Στην ομιλία της την Τρίτη στο Ευρωκοινοβούλιο η Άνγκελα Μέρκελ σκιαγράφησε τρεις προτεραιότητες: εξωτερική πολιτική με τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ασφαλείας και ευρωπαϊκού στρατού, οικονομική ατζέντα με κοινές γαλλογερμανικές προτάσεις – μέχρι τον Δεκέμβριο – και έμφαση στη βασική αρχή ότι «ευθύνη και έλεγχος πάνε μαζί», άρα συνολική λύση στο προσφυγικό.

Σχετικά με τα επόμενα βήματα για την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης, η Άνγκελα Μέρκελ τόνισε ότι η πανευρωπαϊκή εγγύηση καταθέσεων θα έρθει μόνον όταν οι εθνικές κυβερνήσεις μειώσουν τα «εθνικά ρίσκα», ενώ αναφορικά με το ευρώ τόνισε πως «το κοινό νόμισμα μπορεί να λειτουργήσει μόνο αν το κάθε κράτος – μέλος διασφαλίζει βιώσιμα οικονομικά στο εσωτερικό του».

Είναι φανερό πως η καγκελάριος επιθυμεί να αφήσει παρακαταθήκη και ο Μακρόν είναι αυτός που καλείται να την υλοποιήσει. Έως την ολοκλήρωση αυτής της αποστολής δεν ενδέχεται «στενό μαρκάρισμα» από την Κομισιόν στη Γαλλία, με μοναδικό ερωτηματικό ίσως την ανάληψη της προεδρίας της Κομισιόν από τον συντηρητικό Μάνφρεντ Βέμπερ και τα αποτελέσματα που θα βγάλουν οι ευρωκάλπες τον Μάιο.