Το 2014 η είδηση της επαναλειτουργίας του κινηματογράφου «Αλκυονίς» είχε φέρει χαμόγελα τόσο στον καλλιτεχνικό κόσμο όσο και στους φιλότεχνους Αθηναίους που είχαν συνδέσει τον χώρο αυτόν με πολύτιμες μνήμες και σπουδαίες κινηματογραφικές επιτυχίες.

«Το γεγονός ότι επαναλειτουργεί η “Αλκυονίδα”, η πιο σημαντική κινηματογραφική αίθουσα της Αθήνας, που μας φιλοξένησε στα νιάτα μας είτε ως θεατές είτε ως δημιουργούς, μου δίνει ιδιαίτερη ικανοποίηση. Ειδικά αυτούς τους καιρούς και σ’ αυτήν την περιοχή. Εύχομαι και θέλω να πετύχει» δήλωνε τότε ο Παντελής Βούλγαρης. «Πολύ καλά νέα απ’ τη πατρίδα. Είναι παρήγορο που, μέσα σ αυτούς τους μαύρους καιρούς, υπάρχουν άνθρωποι που προσπαθούν να σώσουν τον πολιτισμό του τόπου» έγραφε ο Κώστας Γαβράς.

Σήμερα, ο ιστορικός κινηματογράφος επί της οδού Ιουλιανού 42, κοντά στην πλατεία Βικτωρίας, κινδυνεύει να κλείσει, καθώς ο ιδιοκτήτης του ακινήτου επιθυμεί να το αξιοποιήσει με άλλους τρόπους. Κάτι που βρίσκει απέναντι καλλιτεχνικούς φορείς και κατοίκους οι οποίοι ενώνουν τις δυνάμεις τους και με μια φωνή αγωνίζονται να σωθεί η «Αλκυονίς».

Να χαρακτηριστεί ως «Διατηρητέο Νεότερο Μνημείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδος» έτσι ώστε να αποκλεισθεί κάθε άλλη χρήση του χώρου ήταν το αίτημα που τέθηκε στην υπουργό Πολιτισμού τόσο από τον Βελισσάριο Κοσσυβάκη, καλλιτεχνικού διευθυντή του cine “Αλκυονίς”, όσο και από συλλόγους κατοίκων της περιοχής, φορείς και άλλες προσωπικότητες του χώρου.

«Το Δημοτικό Συμβούλιο της Αθήνας, υιοθετώντας τη σχετική γνωμοδότηση της 6ης Δημοτικής Κοινότητας και αναγνωρίζοντας την ιδιαίτερη ιστορική, καλλιτεχνική και κοινωνική αξία της “Αλκυονίδας”, δηλώνει ότι στέκεται στο πλευρό των κατοίκων και των καλλιτεχνών και θα διεκδικήσει από κοινού, ώστε η “Αλκυονίδα” να συνεχίσει να λειτουργεί αποκλειστικά ως κινηματογραφική αίθουσα τέχνης», αναφέρει – μεταξύ άλλων – η ανακοίνωση του Δημοτικού Συμβουλίου της Αθήνας, που ψήφισε ομόφωνα υπέρ της διατήρησης του κινηματογράφου.

Η υπόθεση έχει, μάλιστα, τη στήριξη και τη συμπαράσταση της υπουργού Μυρσίνης Ζορμπά η οποία όχι μόνο συναινεί στην προσπάθεια διάσωσης του κινηματογράφου, αλλά εκφράζει την άποψη ότι αυτό θα πρέπει να συνδυαστεί με ένα σχέδιο ανάπτυξης και επιβίωσής του. Καλεί, δε, τον κόσμο να συμβάλλει με τον τρόπο που δύναται ο καθένας προς την κατεύθυνση αυτή, τονίζοντας ότι η «Αλκυονίδα» ανήκει σε πολλούς…

Η διάσωσή της «προσδίδει στον κινηματογράφο χαρακτηριστικά ενός θύλακα ιδιαίτερου πολιτιστικού ενδιαφέροντος σε μια περιοχή που ταλαιπωρείται από συνεχή υποβάθμιση και απαξίωση. Με σημαίνοντα ρόλο στην προώθηση του καινοτόμου, προοδευτικού και στοχαστικού σινεμά, η “Αλκυονίδα”, από το ξεκίνημά της το 1968 στην οδό Ιουλιανού 42 αλλά και με τη δυναμική επανεκκίνησή της το 2014 από την εταιρεία New Star ως πολυχώρου πολιτισμού, έχει συνδεθεί με την ιστορία του αντιδικτατορικού κινήματος και με την ελεύθερη γραφή των δημιουργών και έχει διαπλάσει την πολιτισμική, κοινωνική, ιστορική και πολιτική συνείδηση του ευρύτερου σινεφίλ κοινού» ανέφερε σε ανακοίνωσή του το ΥΠΠΟΑ.

Το αίτημα διάσωσης του κινηματογράφου «Αλκυονίς» υπογράφουν οι: Βασίλης Βαφέας, σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός, Νάντια Βαλαβάνη, συγγραφέας και οικονομολόγος, Κάτια Γέρου, ηθοποιός, Γιώργος Κακούρος, εκπρόσωπος του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και της Κίνησης Κατοίκων 6ου Δημοτικού Διαμερίσματος Δήμου Αθηναίων, Βελισσάριος Κοσσυβάκης, καλλιτεχνικός διευθυντής του cine «Αλκυονίς», Κυριάκος Κατζουράκης, εικαστικός και σκηνοθέτης, Avtandil Mikaberidze, πρόεδρος Γεωργιανού Πολιτιστικού Κέντρου «Ο Καύκασος» και αντιπροέδρος του Forum Μεταναστών, Μάνια Παπαδημητρίου, ηθοποιός και σκηνοθέτρια, Γιώργος Παπαπέτρου, μέλος Σύνδεσμου Φυλακισθέντων και Εξορισθέντων Αντίστασης ‘67 – ’74, Παναγιώτης Σασλίδης, προέδρος του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης Δικαιωμάτων Ερμείας, Βαγγέλης Φάμπας, μουσικός και παραγωγός.

Ιστορική πορεία

Το 1969 μια νέα κινηματογραφική αίθουσα κάνει την εμφάνισή της επί της οδού Ιουλιανού 42, κοντά στην πλατεία Βικτωρίας. Μέσα σε λίγους μόλις μήνες είχε κατορθώσει να γίνει το κέντρο ενδιαφέροντος του κινηματογραφόφιλου κοινού.

Κατά τα δύο πρώτα χρόνια λειτουργίας της κυριάρχησαν οι ευρωπαϊκές ταινίες των μεγάλων δημιουργών, μεταξύ των οποίων Μπέργκμαν, Αντονιόνι, Γκοντάρ, Φελλίνι, Τρυφό, Ρόζι, Παζολίνι, Ντράγερ και Βισκόντι.

Έπειτα η «Αλκυονίς» παίρνει την απόφαση να μην προβάλλει μόνο ταινίες από τα τότε γνωστά γραφεία εισαγωγής και διανομής ταινιών, αλλά να εισάγει και η ίδια ταινίες, με αποκλειστική προβολή στην αίθουσά της. «Ιβάν ο Τρομερός», «Αλέξανδρος Νιέφσκι», «Νικημένοι», «Ο ήχος της σιωπής», «Τελετή» αποτελούν λίγες μόνο από τις ταινίες που έδωσαν την ευκαιρία στο νεότερο αθηναϊκό κοινό να γνωρίσει σπουδαίους σκηνοθέτες, άγνωστους, ωστόσο, στο κοινό της πρωτεύουσας.

Αξιοσημείωτη ήταν και η παρουσία του ελληνικού κινηματογράφου, ιδιαίτερα κατά τα χρόνια άνθησής του, ενώ από το 1971 έως και την πτώση της δικτατορίας το 1974 προβλήθηκαν ταινίες με αντισυμβατική γραφή και περιεχόμενο ως σχεδόν πολιτική πράξη απέναντι στη δικτατορία, που πυροδότησαν έντονα αντιδικτατορικό κλίμα, με κάποιες να κόβονται λόγω λογοκρισίας.

Μετά την πτώση της Χούντας και την υποχώρηση της αυστηρής λογοκρισίας παρουσιάζεται το σύνολο σχεδόν της πρωτοπορίας του σοβιετικού κινηματογράφου σημειώνοντας τεράστια επιτυχία. Συνεχίζεται, δε, η παρουσίαση των νέων τάσεων του παγκόσμιου κινηματογράφου.

Κατά τη δεκαετία του ’80 επανέρχονται στην επικαιρότητα ταινίες ξεχασμένες από τις εταιρείες διανομής, ξεκινά η λειτουργία της απογευματινής ζώνης κάθε Σάββατο και Κυριακή με τίτλο «Ζήτω οι επαναλήψεις», καθώς και οι προβολές μεταμεσονύκτιας ζώνης, που όμως σταμάτησαν έπειτα από μια βραδιά που ο κόσμος είχε γεμίσει ασφυκτικά τόσο την αίθουσα, όσο και όλη την Ιουλιανού, μεταξύ Αριστοτέλους και Φυλής.

Φθάνουμε στις αρχές του ’90 με την πολιτική των γραφείων διανομής να αλλάζει και με την «Αλκυονίδα» να αδυνατεί, πλέον, να προβάλλει τις ταινίες που επιθυμεί. Η απόφαση του ιδιοκτήτη της είναι να μην αλλάξει η φιλοσοφία της ακόμη και αν αυτό σηματοδοτήσει το κλείσιμό της. Τα επόμενα χρόνια λειτούργησε ως θέατρο, μέχρι το 2014 που ο ιστορικός κινηματογράφος τέχνης αναβιώνει…