Τη σημασία της Παγκόσμιας Ημέρας Μπράιγ για τα ανθρώπινα δικαιώματα υπογραμμίζει ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών τονίζοντας μεταξύ άλλων ότι περίπου 1,3 δισεκατομμύρια άτομα στον κόσμο ζουν με προβλήματα όρασης ή μειωμένη όραση.

Αναγνωρισμένη πλέον κάθε 4η Ιανουαρίου, η Ημέρα ανακηρύχθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ τον περασμένο Νοέμβριο, ως μέσο για την πλήρη κατανόηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ατόμων με προβλήματα όρασης ως πρωταρχική προϋπόθεση για την προώθηση θεμελιωδών ελευθεριών.

Η μέρα αυτή δίνει την ευκαιρία σε καθηγητές, φιλανθρωπικά κέντρα και μη κυβερνητικούς οργανισμούς να ενημερώσουν τον κόσμο για τα ζητήματα που απασχολούν τα άτομα με προβλήματα όρασης, αλλά και για τη σημασία της συνέχισης παραγωγής έργων σε γλώσσα Μπράιγ, ώστε να παρέχονται ίσες ευκαιρίες ανάγνωσης και μάθησης.

Σύμφωνα με εκθέσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, τα άτομα με προβλήματα όρασης είναι πιο πιθανό να βιώσουν καταστάσεις ακραίας φτώχειας, ενώ έρχονται αντιμέτωποι με ανισότητες καθόλη τη διάρκεια της ζωής τους.

Σε όλο τον κόσμο, 39 εκατ. άνθρωποι είναι τυφλοί και 253 εκατ. έχουν μερικά προβλήματα όρασης.

Η γραφή Μπράιγ – μια τακτική αναπαράσταση αλφαβητικών και αριθμητικών συμβόλων – τους δίνει τη δυνατότητα να μπορούν να διαβάσουν τα ίδια βιβλία και περιοδικά με όσους δεν αντιμετωπίζουν αντίστοιχα προβλήματα.

Στο σύστημα Μπράιγ κάθε γράμμα της αλφαβήτου και αριθμός αναπαριστάται με έξι τελείες, χωρισμένες σε 3 ζεύγη.

Η απλότητα του συστήματος επέτρεψε στα άτομα με προβλήματα όρασης να διαβάζουν χρησιμοποιώντας την αφή.

Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες (CPRD) αναγνωρίζει τη Μπράιγ ως μέσο επικοινωνίας απαραίτητο για την εκπαίδευση, την ελευθερία της έκφρασης και της γνώμης, την πρόσβαση στην πληροφόρηση και την κοινωνική ένταξη για εκείνους που την χρησιμοποιούν.

Προκειμένου να προωθηθούν πιο προσιτές κοινωνίες χωρίς αποκλεισμούς, ο ΟΗΕ ξεκίνησε πέρυσι την πρώτη εμβληματική έκθεση για την αναπηρία και την ανάπτυξη, η οποία συμπίπτει με την Παγκόσμια Ημέρα για Άτομα με Ειδικές Ανάγκες.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο Γενικός Γραμματέας Αντόνιο Γκουτέρες κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να εξαλείψει τον αποκλεισμό και τόνισε:

«Ας επιβεβαιώσουμε τη δέσμευσή μας να συνεργαστούμε για έναν κόσμο δίκαιο, χωρίς αποκλεισμούς, όπου τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες θα εφαρμόζονται πλήρως».

Να σημειωθεί τα βιβλία που εκδίδονται σε σύστημα Μπράιγ πρέπει να παραμείνουν εντός της χώρας στην οποία παράγονται για λόγους δικαιωμάτων.

Να σημειωθεί ότι επειδή τα βιβλία Μπράιγ δεν μπορούν να εξαχθούν σε άλλες χώρες και διανέμονται μόνο στην χώρα παραγωγής τους, μόλις το 5% του δημοσιευμένου υλικού παράγεται σε προσβάσιμη μορφή.

Ως εκ τούτου, χαμηλό παραμένει το ποσοστό των παιδιών με προβλήματα όρασης που έχει πρόσβαση στην εκπαίδευση εξαιτίας της έλλειψης διδακτικού υλικού.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Παγκόσμια Ημέρα Μπράιγ είναι μια ευκαιρία ενήμερωσης αλλά και έκκλησης για εφαρμογή της Συνθήκης του Μαρακές που υπεγράφη το 2013 για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των τυφλών σε πνευματικά έργα.