Στα 120.000 ευρώ φαίνεται κλειδώνει το ντιλ της κυβέρνησης με τις τράπεζες για την προστασία της πρώτης κατοικίας, στο νέο πλαίσιο που θα αντικαταστήσει τον Νόμο Κατσέλη.
Η κυβέρνηση υποχώρησε από τις θέσεις της για ένα σχέδιο με όριο τα 250.000 ευρώ κι έφτασε στα 120.000 – 130.000 ευρώ. Σημειώνεται ότι οι θέσεις των τραπεζών παρέπεμπαν σε προστασία έως 100.000 ευρώ, με τους τραπεζίτες να επιμένουν ότι περίπου των 85% των στεγαστικών δανείων σε καθυστέρηση αφορούν δάνεια έως 100.000 ευρώ, άρα είναι περιττό να μπει ένα υψηλότερο όριο (όπως π.χ. τα 250.000 ευρώ που πρότεινε η κυβέρνηση).

Αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία τους:
● Τα κόκκινα στεγαστικά δάνεια κύριας κατοικίας έως 50.000 ευρώ αντιστοιχούν σε περίπου 160.000 νοικοκυριά και η αξία τους ανέρχεται σε 3,9 δισ. ευρώ. 
● Δάνεια από 50.000 έως 100.000 ευρώ αντιστοιχούν σε 64.000 νοικοκυριά και η αξία τους ανέρχεται στα 5 δισ. ευρώ.
● Συνολικά τα κόκκινα δάνεια συνδεόμενα με πρώτη κατοικία έχουν αξία 13,5 δισ., εκ των οποίων τα 9 δισ. αφορούν ακίνητα έως 100.000 ευρώ. 
● Επιπλέον υπάρχουν τα επαγγελματικά δάνεια με προσημείωση κύριας κατοικίας έως 50.000 που αφορούν 28.000 επιτηδευματίες. Η αξία τους είναι στα 683 εκατ. ευρώ. 
● Επίσης ακίνητα με αξία 50.000 έως 100.000 ευρώ αντιστοιχούν σε 11.000 οφειλέτες και η αξία των δανείων υπολογίζεται στα 800 εκατ. ευρώ.
Σε σχέση με τα εισοδηματικά όρια για την επιδότηση δόσης φαίνεται να κερδίζει έδαφος ο «χαμηλός» πήχης. Δηλαδή να διαμορφωθεί στα 21.000 ευρώ οικογενειακό εισόδημα. Υπάρχει όμως και η πρόταση για όριο στα 35.000.

Τα βασικά σημεία
Στα βασικά του σημεία το νέο καθεστώς προβλέπει μια εξωδικαστική ρύθμιση δανείων, όπου το Δημόσιο θα επιδοτεί από το 1/3 έως και το σύνολο της δόσης και η τράπεζα θα καλείται να προτείνει μια επιμήκυνση της εξόφλησης του δανείου και της παροχής καλύτερων όρων, που θα φτάνουν έως και το κούρεμα του δανείου αν το υπόλοιπο προς εξόφληση υπερβαίνει την εμπορική αξία του ακινήτου.
Έτσι το οφειλόμενο ποσό και όχι η (αντικειμενική ή εμπορική) αξία της πρώτης κατοικίας θα είναι το βασικό κριτήριο ένταξης κόκκινων δανειοληπτών στο καθεστώς προστασίας που θα διαδεχθεί τον Νόμο Κατσέλη. Οι διαπραγματεύσεις και οι διαβουλεύσεις θα συνεχιστούν, ενώ οι τράπεζες έχουν ήδη υπολογίσει πόσο θα «κοστίσει» αυτή η ρύθμιση και πόσους δανειολήπτες θα καλύπτει.
Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με τα στοιχεία των τραπεζών, ο όγκος των δανείων, ειδικά των στεγαστικών, που είναι σε καθυστέρηση συνεχώς αυξάνεται. Ενδεικτικό είναι ότι το πρώτο εξάμηνο του προηγούμενου έτους στεγαστικά δάνεια 21,1 δισ. ευρώ από τα 27,5 δισ. ευρώ του μη εξυπηρετούμενου στεγαστικού χαρτοφυλακίου των τραπεζών εμφάνιζαν πάνω από ένα έτος καθυστέρηση. 

Το πλάνο των τραπεζών
Στο νέο ολοκληρωμένο σχέδιό τους οι τράπεζες έχουν υποβάλει στον SSM πλάνα στα οποία προβλέπεται ότι τα επίπεδα των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο σύνολο των δανείων των τεσσάρων συστημικών τραπεζών θα υποχωρήσουν μεταξύ 17% και 23% στο τέλος του 2021.
Οι τρεις από τις τέσσερις τράπεζες έχουν δεσμευτεί για μείωση των κόκκινων δανείων κάτω από το 20%. Από την πλευρά του ο SSM έχει στείλει μήνυμα στις τράπεζες ότι ο δείκτης NPEs θα πρέπει να υποχωρήσει στο 17% το 2021, με στόχο περαιτέρω υποχώρησή του στα επίπεδα του 9% έως 6% στα τέλη του 2022.
Για τον λόγο αυτόν οι τράπεζες προτείνουν «κούρεμα» να γίνεται μόνο εάν η οφειλή υπερβαίνει το 100% της εμπορικής (ή της αντικειμενικής) αξίας της πρώτης κατοικίας, οπότε να διαγράφεται το ποσό πέραν του 100%. Δηλαδή, αν η τρέχουσα αξία του σπιτιού είναι 100.000 ευρώ και ο δανειολήπτης οφείλει 140.000, με την πρόταση των τραπεζών θα διαγράφεται το ποσόν άνω των 100.000 ευρώ – δηλαδή τα 40.000. 

Σύμφωνα με το σχέδιο των τραπεζών, στο νέο πλαίσιο θα μπορούν να ενταχθούν δάνεια που βρίσκονται σε καθυστέρηση μεγαλύτερη των 90 ημερών και ο δανειολήπτης θα έχει τη δυνατότητα να ρυθμίσει εξωδικαστικά την οφειλή του.
Ειδικότερα η τράπεζα θα μπορεί να προχωρά σε επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής μέχρι και 20 χρόνια, ανάλογα με την ηλικία του δανειολήπτη. Η αποπληρωμή θα πρέπει να γίνει μέχρι το 80ό έτος της ηλικίας. Η τράπεζα επίσης μπορεί να μειώσει το επιτόκιο δίνοντας μικρότερο αλλά κυμαινόμενο

Το νέο νομοθετικό πλαίσιο φαίνεται τελικά ότι θα καλύπτει πάντως και τους δανειολήπτες επιχειρηματικών, επαγγελματικών, καταναλωτικών κ.λπ. δανείων που έχουν προσημειώσει ή υποθηκεύσει την πρώτη κατοικία τους σε διασφάλιση τραπεζικού δανεισμού. Ωστόσο στο σημείο αυτό οι τραπεζίτες επιμένουν ότι στην περίπτωση των επιχειρηματικών κ.λπ. δανείων πρέπει να οριστεί πλαφόν αξίας προστατευόμενης κατοικίας όχι υψηλότερο των 120.000 ευρώ και να τεθούν επίσης αυστηρά εισοδηματικά κριτήρια.
Μέχρι στιγμής πάντως κυβέρνηση και τράπεζες φέρονται να έχουν συμφωνήσει ότι η μηνιαία δόση του δανείου θα καθορίζεται με τέσσερις τρόπους:
● Με επιμήκυνση της οφειλής έως και 20 χρόνια (ενδεχομένως και 25).
● Με μείωση επιτοκίου (δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμη αν το επιτόκιο θα είναι σταθερό ή κυμαινόμενο ή αν θα δίνονται και οι δύο επιλογές).
● Με «κούρεμα» του δανείου.
● Με επιδότηση της μηνιαίας δόσης από το κράτος.

Αναλόγως με την κάθε περίπτωση δανειολήπτη, θα μπορούν να εφαρμόζονται οι δύο ή και οι τρεις από τις ανωτέρω επιλογές, αλλά σε καμία περίπτωση και οι τέσσερις.
Ο νέος νόμος θα δίνει στις τράπεζες τη δικαιοδοσία για τη ρύθμιση των δανείων του Ν. Κατσέλη και θα εφαρμόζεται εξ ολοκλήρου μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας διασφαλίζοντας ότι το σύστημα εισδοχής δανειοληπτών, αλλά και ρυθμίσεων οφειλών θα είναι απολύτως αδιάβλητο. 
Εάν υιοθετηθούν τελικά οι συζητούμενες ρυθμίσεις, εκτιμάται ότι στις προστατευτικές διατάξεις του νέου «Νόμου Κατσέλη» θα μπορούν να ενταχθούν συνολικές οφειλές 11-12 δισ. ευρώ καλυπτόμενες από υποθήκες και προσημειώσεις πρώτης κατοικίας. Στις αρχές της επόμενης εβδομάδας πρέπει η κυβέρνηση να αποκαλύψει το διάδοχο σύστημα του νόμου «Κατσέλη» και πώς θα λειτουργήσει.