Περισσότερα ενώνουν παρά χωρίζουν τη «Δωδέκατη νύχτα» του 16ου αιώνα από το «Τι είδε ο μπάτλερ» των sixties υποστηρίζει ο Θωμάς Μοσχόπουλος, που ενώνει στη σκηνή του Θεάτρου Αλίκη τα δύο θεατρικά κείμενα σε μια παράσταση

Περισσότερα ενώνουν παρά χωρίζουν τη «Δωδέκατη νύχτα» του 16ου αιώνα από το «Τι είδε ο μπάτλερ» των sixties υποστηρίζει ο Θωμάς Μοσχόπουλος, που ενώνει στη σκηνή του Θεάτρου Αλίκη τα δύο θεατρικά κείμενα σε μια παράσταση

Ο Σαίξπηρ συνδιαλέγεται με τον Όρτον κι η ελισαβετιανή κωμωδία συναντά μία φάρσα των 60s στο τολμηρό εγχείρημα του Θωμά Μοσχόπουλου με τον γενικό τίτλο «Ό,τι προτιμάτε». Ένας ενιαίος θίασος δεκαεπτά προσώπων, εναλλάξ κάθε βράδυ (και σε μια μακράς διαρκείας παράσταση την Κυριακή), καλείται όχι μόνο να ζωντανέψει την αινιγματική Ιλλυρία της «Δωδέκατης νύχτας» και την ψυχιατρική κλινική του Δρ. Πρέντις στο «Τι είδε ο μπάτλερ», αλλά και να επιτρέψει το κρυφοκοίταγμα της μίας δραματουργίας (και της κάθε παράστασης!) στην άλλη. Δεν θα δούμε ωστόσο τα δυο έργα ανακατεμένα. «Κάθε παράσταση λειτουργεί αυτόνομα», εξηγεί ο Θωμάς Μοσχόπουλος. «Όποιος θα βλέπει, όμως, μαζί και τις δυο, συνεχόμενα, θα διαπιστώνει ότι από πίσω κρύβεται ένα ενιαίο σκεπτικό. Ούτως ή άλλως, παρά το χάσμα αιώνων που χωρίζει την κλασική, πολυπαιγμένη “Δωδέκατη νύχτα” του 16ου αιώνα από το “Τι είδε ο μπάτλερ” των τρελών sixties, υπάρχουν πάρα πολλές συγγένειες που παραδόξως συνδέουν τα κείμενα». Κοινοί τους άξονες, η τρέλα, που αφηγείται την αλήθεια, ενώ συνδιαλέγεται με την εξαπάτηση και τον αποκλεισμό· η παρενδυσία, που αποκαλύπτει περισσότερα κρυμμένα πάθη από όσες ταυτότητες καλύπτει· η προσπάθεια επιβολής της τάξης σε έναν άτακτο κόσμο, που γεννά μεγαλύτερη ανισορροπία· η υπερβολή, η φαντασίωση, το όνειρο και ο πανταχού παρών έρωτας, στις πολλαπλές, ιδανικές μορφές του, που μεταστρέφεται σε σεξουαλική ανάγκη, εξίσου ισχυρή και κινητήρια απίθανων κωμικών καταστάσεων. Ταυτόχρονα, η παρουσία της μουσικής, ικανής να λειτουργήσει ως ταχυδακτυλουργικό πέρασμα σε έναν άχρονο, παράλληλο κόσμο επιθυμιών και πόθων· έναν κόσμο που, σε αντιστοιχία με αυτόν που ζούμε, μοιάζει σαν ένα αστείο αλλά σκοτεινό τσίρκο. Η κάθε παράσταση δεν λειτουργεί μόνο ως ο παραμορφωτικός καθρέφτης της άλλης· κλείνει και το μάτι στον θεατή, μέσα από το χιούμορ ή τη χοντροκομμένη πλάκα, πως ό,τι προτιμάμε έχει και μια άλλη όψη. Από τη μίξη των δυο θεατρικών κειμένων προκύπτει ένας καμβάς όπου αναμιγνύονται τα στυλ και οι εποχές: από την ελισαβετιανή και τη δεκαετία του ’60, η σκηνική δράση θα εκτινάσσεται έως το παρόν. Το ίδιο και στο μουσικό σκέλος. Τραγούδια των Beatles θα μιξάρονται με ελισαβετιανά μουσικά μοτίβα της εποχής του βρετανού βάρδου, αλλά και πρωτότυπες μουσικές συνθέσεις. Μάλιστα στο «Τι είδε ο μπάτλερ» τα θρυλικά σκαθάρια θα παίζουν… ζωντανά τις επιτυχίες τους – τους ενσαρκώνουν οι ηθοποιοί της «Δωδέκατης νύχτας». Στη παράσταση, μια κοπέλα, η Βιόλα, μεταμφιεσμένη σε αγόρι για να επιβιώσει, μπαίνει στην υπηρεσία του Ορσίνο, ερωτευμένου με την Ολίβια, και γίνεται το αντικείμενο του έρωτα της τελευταίας, ενώ η ίδια ερωτεύεται τον κύριό της· απέναντί τους μια κοπέλα και ένα αγόρι, που μεταμφιέζονται σε γκρουμ ξενοδοχείου και υποψήφια γραμματέα του ψυχιάτρου Δρ. Πρέντις αντίστοιχα, προκειμένου να τον βοηθήσουν να αποκρύψει μια εξωσυζυγική του περιπέτεια. Ένας τρελός που αποκαλύπτει το παράλογο του κόσμου, ο Φέστε, παράλληλα με έναν μανιώδη εξιχνιαστή ψυχασθενικών περιπτώσεων, τον Δρ. Ρανς. Ένας δίδυμος αδερφός, ο Σεμπάστιαν, που η απροσδόκητη εμφάνισή του δίνει τη λύση, δίπλα δίπλα με μια απίστευτη οικογενειακή επανένωση. Μια παράδοξη χώρα και ένα ψυχιατρικό άσυλο… Το σκηνικό που φιλοξενεί τις δύο παραστάσεις ξεδιπλώνεται «φύλλο-φύλλο», καθώς σιγά σιγά ανοίγει και αποκαλύπτεται ολοένα και μεγαλύτερο βάθος. Η δράση πάντως στη «Δωδέκατη νύχτα» θα περιστρέφεται ή θα «βουτά» στη μακρόστενη πισίνα με νερό στο μέσο της σκηνής, ενώ στο «Τι είδε ο μπάτλερ» δίνεται έμφαση στο διαρκές ανοιγοκλείσιμο μιας πόρτας.

* «Ό,τι προτιμάτε» («Δωδέκατη νύχτα» του Σαίξπηρ, «Τι είδε ο μπάτλερ» του Όρτον). Μετάφραση «Δωδέκατης νύχτας»: Νίκος Χατζόπουλος. Μετάφραση του «Τι είδε ο μπάτλερ»: Θωμάς Μοσχόπουλος. Σκηνικά: Κωνσταντίνος Κυπριωτάκης. Κοστούμια: Κλαιρ Μπρέισγουελ. Παίζουν («Δωδέκατη νύχτα»): Προμηθέας Αλειφερόπουλος, Ηλιάννα Γαϊτάνη, Νίκος Καραθάνος, Χρήστος Λούλης, Αργύρης Ξάφης, Ηλίας Παναγιωτακόπουλος, Ιωάννα Παππά, Σωκράτης Πατσίκας, Μιχάλης Σαράντης, Θάνος Τοκάκης, Μαρίσα Τριανταφυλλίδη. Στο «Τι είδε ο μπάτλερ»: Αλέξανδρος Αλπίδης, Γιώργος Γλάστρας, Άννα Καλαϊτζίδου, Κώστας Μπερικόπουλος, Όμηρος Πουλάκης, Λυδία Φωτοπούλου. Θέατρο Αλίκη, προγραμματισμένη πρεμιέρα 31 Ιανουαρίου.

Χαρά Αργυρίου