Υπαρξιακές διαστάσεις για την Ελλάδα λαμβάνει το δημογραφικό πρόβλημα, με το μέγεθός του να γιγαντώνεται τα χρόνια της κρίσης, καθώς η τεράστια ανεργία οδήγησε αρχικά εκτός εργασίας και στην συνέχεια εκτός συνόρων εκατοντάδες χιλιάδες νέους εργαζόμενους, η πλειονότητα των οποίων διαθέτουν μάλιστα επαγγελματικά προσόντα υψηλής εξειδίκευσης. 

Αποκαλυπτικά της ζοφερής κατάστασης που έχει διαμορφωθεί είναι τα στοιχεία της ΑΑΔΕ -που δημοσιεύει η Καθημερινή της Κυριακής– σύμφωνα με τα οποία ποσοστό 35,4% της φορολογικής βάσης συγκροτείται πλέον από συνταξιούχους. Τα εν λόγω στοιχεία προέκυψαν από την επεξεργασία των φορολογικών δηλώσεων και δείχνουν ότι στα χρόνια της κρίσης ο αριθμός των συνταξιούχων αυξήθηκε κατά 588 χιλιάδες, φθάνοντας τα 2,25 εκατομμύρια άτομα.

Έτσι, σε 9 από τις 13 περιφέρειες της χώρας οι συνταξιούχοι είναι περισσότεροι από τους μισθωτούς, τους αγρότες και τους ελεύθερους επαγγελματίες. Μάλιστα, σε ορισμένες περιφέρειες τόσο ο αριθμός των συνταξιούχων, όσο και τα δηλωθέντα εισοδήματα υπερτερούν έναντι των υπολοίπων ομάδων.

Ουσιαστικά η Ελλάδα μετατρέπεται με γοργούς ρυθμούς σε χώρα συνταξιούχων και είναι αμφίβολο αν το όποιο δημοσιονομικό μέτρο μπορεί να καλύψει στο μέλλον μια κατάσταση όπου το ενεργό δυναμικό της χώρας δεν θα διαφέρει σημαντικά από το σύνολο των συνταξιούχων.

Όπως αποτυπώθηκε σε πρόσφατη μελέτη της Διακομματικής Κοινοβουλευτικής Επιτροπής για το Δημογραφικό, με τα στοιχεία της απογραφής του 2001, οι συζυγικές οικογένειες είχαν στην πλειονότητά τους δύο παιδιά. Το 2011, άνω του 65% των ζευγαριών (παντρεμένων και συμβιούντων) έχουν το πολύ ένα παιδί, το 27% έχουν δύο παιδιά και μόλις το 7% έχουν τρία ή περισσότερα παιδιά. Το 37% των παντρεμένων ζευγαριών και το 85% των ζευγαριών που συμβιώνουν, χωρίς να έχουν παντρευτεί, δεν έχουν παιδιά.

Το 2015 ο πληθυσμός της Ελλάδας ήταν 10,9 εκατομμύρια, ενώ η μείωση θα είναι 0,45% ή 1,4 εκατομμύρια σε απόλυτες τιμές. Επίσης, το 2050 ο πληθυσμός της Ελλάδας θα κυμανθεί από 10,0 έως 8,3 εκατομμύρια και, κατά συνέπεια, η μείωση θα είναι έως και 2,5 εκατομμύρια σε απόλυτες τιμές σε σχέση με το 2015.

Εκτός από τις διαφορές σε απόλυτα μεγέθη του συνολικού πληθυσμού, σημαντικές αλλαγές αναμένονται τα επόμενα χρόνια και στην ηλικιακή δομή (του πληθυσμού). Το 2035 το ποσοστό των άνω των 65 ετών και των άνω των 85 ετών στο συνολικό πληθυσμό (20,9% και 2,8% αντίστοιχα το 2015), αναμένεται να κυμανθεί από 27,9% έως 27,7% για τους άνω των 65 ετών και 4,1% έως 4,5% για τους άνω των 85 ετών. Τα ποσοστά των νέων θα κυμανθούν από 11% έως 12,4% για τους 0 έως 14 ετών και 15,8% έως 14,2% για τους 0 έως 18 ετών.

Το 2050 το ποσοστό των άνω των 65 ετών και των άνω των 85 ετών στον συνολικό πληθυσμό, αναμένεται να κυμανθεί από 33,1% έως 30,3% για τους άνω των 65 ετών και 6,5% έως 4,9% για τους άνω των 85 ετών. Το 2050 το ποσοστό των νέων, από 0 έως 14 ετών, αναμένεται να κυμανθεί από 14,8% έως 12%. Για τους νέους 0 έως 18 ετών θα είναι 19% έως 15,4%.