Την παγίωση ενός καθεστώτος «κράτους εν κράτει» στον Έβρο, από μονάδες που υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες προβαίνουν συστηματικά σε εξευτελισμούς και απελάσεις προσφύγων και μεταναστών, καταγγέλλουν σειρά φορέων, ΜΚΟ και μεταναστευτικών οργανώσεων.

Σε κοινή τους ανακοίνωση οι εν λόγω οργανώσεις καταγγέλλουν την μετατροπή της συνοριακής περιοχής του Έβρου σε έναν «τόπο μαρτυρίου» για τους πρόσφυγες, «εκτός δικαίου και εκτός νόμου». Η πληθώρα μαρτυριών για ξυλοδαρμούς, παράνομη κράτηση, ληστεία και εν τέλει απέλαση προσφύγων και μεταναστών, από μονάδες που δρουν στα σύνορα και συχνά δεν φέρουν διακριτικά, καθώς και η ανυπαρξία απαντήσεων για την δράση τους, δείχνουν -όπως τονίζουν οι καταγγέλλοντες- ότι «οι συστηματικές παραβιάσεις δεν αποτελούν μεμονωμένες  ατομικές  επιλογές,  αλλά γενικευμένες πρακτικές που  αναπτύσσονται στα πλαίσια ενός σχεδίου αποτροπής και προσπάθειας ενίσχυσης του ”μηνύματος” αποθάρρυνσης».

«Οι περίπολοι ενόπλων με ή χωρίς αστυνομικές και στρατιωτικές στολές, μάσκες ή κουκούλες,  που  μιλούν εκτός από  τα  ελληνικά και άλλη  ευρωπαϊκή γλώσσα (συχνά αναφερόμενη η γερμανική),  που δρουν με  επιδεικτική βαρβαρότητα  ακόμα και μπροστά σε μικρά παιδιά και οικογένειες, βία και κακοποιήσεις,  αφαίρεση προσωπικών ειδών και χρημάτων, ρούχων κατά περίπτωση και συχνά υποδημάτων, αφαίρεση ή καταστροφή κινητών τηλεφώνων (για να μην καταγράφεται η παράνομη δράση),  μεταφορά σε εγκαταλειμμένες αποθήκες που χρησιμεύουν ως άτυπα κρατητήρια χωρίς τροφή και νερό και χρήση φουσκωτών για την επαναπροώθηση στην Τουρκία, παραπέμπουν σε εκτέλεση  συγκεκριμένων οδηγιών και εντολών, που εφαρμόζονται επιλεκτικά σε εφαρμογή προαποφασισμένου σχεδίου,  που  περιλαμβάνει και τη  συγκάλυψη -και  κατά συνέπεια   νομιμοποίηση-  των εγκληματικών μεθόδων που χρησιμοποιούνται  κατ’ αυτές», καταγγέλλεται.

Τους τελευταίους μήνες έχουν δει το φως της δημοσιότητες πλήθος καταγγελιών από πρόσφυγες για ακραία κακομεταχείριση από μονάδες που δρουν στην περιοχή του Έβρου, με κάποιες από αυτές να κάνουν λόγο ακόμα και για εικονικές εκτελέσεις.

Η νέα καταγγελία των οργανώσεων έρχεται λίγες ημέρες μετά την επίσημη επίσκεψη της εκτελεστικής διευθύντριας της Europol στην περιοχή του Έβρου, την Τρίτη, όπου «ενημερώθηκε για τις καθημερινές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι Αρχές στην πραγματοποίηση του έργου τους, λόγω του δύσβατου και των ευαίσθητων χαρακτηριστικών της περιοχής» ενώ «συζητήθηκαν θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος, με ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση της συνεργασίας με τη Europol για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των δικτύων διακίνησης μεταναστών και εμπορίας ανθρώπων, με παράλληλη πρόταση τοποθέτησης Guest Officers για δευτερογενείς ελέγχους ασφαλείας».

Η εκτελεστική διευθύντρια της Europol σημείωσε ότι «ο καλύτερος τρόπος για να κατανοήσεις την κατάσταση στην περιοχή είναι να τη δεις μόνος σου. Είμαι ευγνώμων στις ελληνικές Αρχές για την οργάνωση αυτής της επίσκεψης στην πρώτη γραμμή των επιχειρήσεων στην περιοχή του Έβρου. Έχω πλήρη επίγνωση των ιδιαίτερων προκλήσεων που αντιμετωπίζει η Ελλάδα και μπορώ να διαβεβαιώσω τις ελληνικές Αρχές για τη συνεχή υποστήριξη της Europol».

Το πρόγραμμα περιλάμβανε επίσκεψη στη Διεύθυνση Αστυνομίας Αλεξανδρούπολης, στο Κέντρο Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Συνόρων και Μετανάστευσης Αλεξανδρούπολης, στο Δέλτα του ποταμού Έβρου, στο Τριεθνές, στο Επιχειρησιακό Κέντρο στη Ν. Βύσσα και στο τεχνητό αποτρεπτικό εμπόδιο-φράχτη.

Αναλυτικά η καταγγελία:

Τα σύνορα της χώρας στον Έβρο τείνουν να καταστούν ένας εκτός  δικαίου και  εκτός νόμου τόπος μαρτυρίου για τους πρόσφυγες που επιχειρούν απελπισμένα να περάσουν στο ευρωπαϊκό έδαφος, στιγματίζοντας  τη χώρα μας  και τους υπευθύνους για τη διαχείρισή  τους.  

Ενώ παρακολουθούμε τους αυξανόμενους πνιγμούς στα σύνορα, οι καταγγελίες προσφύγων για  βάρβαρες  πρακτικές   επαναπροώθησης συνεχίζονται. Εκτός από τον αποτροπιασμό που προκαλούν, δείχνουν επίσης ότι η άσκηση βίας και οι συστηματικές παραβιάσεις δεν αποτελούν μεμονωμένες  ατομικές  επιλογές,  αλλά γενικευμένες πρακτικές που  αναπτύσσονται στα πλαίσια ενός σχεδίου αποτροπής και προσπάθειας ενίσχυσης του «μηνύματος» αποθάρρυνσης, που «πρέπει να σταλεί»  για την ανάσχεση των προσφυγικών  ρευμάτων. 

Όσα εκτενώς καταγράφονται στην κοινή έκθεση του Ελληνικού Συμβούλιου για τους Πρόσφυγες, της ΑΡΣΙΣ και της  HumanRights360, που δημοσιεύτηκε  πρόσφατα[1], δεν αφήνουν αμφιβολία για την αλήθεια των καταγγελλόμενων. Ο συστηματικός τρόπος και οι ομοιότητες της κακομεταχείρισης παραπέμπουν σε ένα  οργανωμένο σχέδιο, η εφαρμογή του οποίου επιτρέπει -αν δεν προτρέπει-  παράνομες συμπεριφορές. Οι περίπολοι ενόπλων με ή χωρίς αστυνομικές και στρατιωτικές στολές, μάσκες ή κουκούλες,  που  μιλούν εκτός από  τα  ελληνικά και άλλη  ευρωπαϊκή γλώσσα (συχνά αναφερόμενη η γερμανική),  που δρουν με  επιδεικτική βαρβαρότητα  ακόμα και μπροστά σε μικρά παιδιά και οικογένειες, βία και κακοποιήσεις,  αφαίρεση προσωπικών ειδών και χρημάτων, ρούχων κατά περίπτωση και συχνά υποδημάτων, αφαίρεση ή καταστροφή κινητών τηλεφώνων (για να μην καταγράφεται η παράνομη δράση),  μεταφορά σε εγκαταλειμμένες αποθήκες που χρησιμεύουν ως άτυπα κρατητήρια χωρίς τροφή και νερό και χρήση φουσκωτών για την επαναπροώθηση στην Τουρκία, παραπέμπουν σε εκτέλεση  συγκεκριμένων οδηγιών και εντολών, που εφαρμόζονται επιλεκτικά σε εφαρμογή προαποφασισμένου σχεδίου,  που  περιλαμβάνει και τη  συγκάλυψη -και  κατά συνέπεια   νομιμοποίηση-  των εγκληματικών μεθόδων που χρησιμοποιούνται  κατ’ αυτές. 

Η Καμπάνια για την Πρόσβαση στο Άσυλο καταγγέλλει για ακόμα μια φορά την εφαρμογή  των πρακτικών άτυπης επαναπροώθησης που έχουν επεκταθεί και καταστεί  σκληρότερες και συστηματικότερες μετά την Κοινή Δήλωση αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων ΕΕ-Τουρκίας της 18ης Μαρτίου 2016 και επισημαίνει ότι  δεν αποτελούν μόνο  σοβαρή παραβίαση των διεθνών υποχρεώσεων της χώρας,  αλλά  εμπίπτουν στην αρμοδιότητα   της ποινικής δικαιοσύνης  και στοιχειοθετούν κατά περίπτωση κακουργήματα (βασανισμοί, ληστείες, έκθεση σε κίνδυνο ζωής κ.α.) 

Ζητάμε  να δοθούν απαντήσεις από τις αρχές: 

– Ποια σώματα ενεργούν στα σύνορα για την αποτροπή  παράτυπων  εισόδων.

–  Υπάρχει  πλαίσιο συγκεκριμένων εντολών  για την περίπτωση εντοπισμού, σύλληψης και μεταχείρισης των παράτυπα  εισερχόμενων και έλεγχος για τον τρόπο εφαρμογής του από τις περιπόλους;

– Υπάρχει υποχρέωση καταγραφής των περιπόλων που ενεργούν  κατά μήκος του Έβρου και  υποχρεωτική  αναφορά σχετικά με την πορεία που ακολουθούν καθώς και τις ενέργειες τους;  

 – Ελέγχεται από  την εκάστοτε προϊσταμένη αρχή η νομιμότητα των ενεργειών αυτών των περιπόλων και η τήρηση των υποχρεώσεων που επιβάλει το διεθνές δίκαιο για την προστασία των προσφύγων;

Η Καμπάνια για την Πρόσβαση στο Άσυλο  επισημαίνει  ότι  τα αρμόδια και εμπλεκόμενα Υπουργεία (Προστασίας του Πολίτη, Άμυνας  και  Μεταναστευτικής Πολιτικής) αλλά και ο Υπουργός Δικαιοσύνης  οφείλουν να προβούν με διαδικασίες κατεπείγοντος  στη  διερεύνηση των καταγγελιών και τον  έλεγχο  των εμπλεκόμενων σε επιχειρήσεις αποτροπής και είναιυπόλογοι για κάθε καθυστέρηση, καθώς οι συνεχιζόμενες παραβιάσεις,  όσο εκφεύγουν από κάθε μορφής  έλεγχο,  λογοδοσία  και τιμωρία, επιβεβαιώνουν  την  πεποίθηση ότι ο Έβρος είναι ένα εκτεταμένο πεδίο εκτός δικαίου και εκτός νόμου όπου οι πρόσφυγες είτε σπρώχνονται στο θάνατο είτε στα χέρια εγκληματικών οργανώσεων, όπου μπορεί να αναπτύσσεται ανεμπόδιστα το οργανωμένο έγκλημα και όπου η ανθρώπινη ζωή είναι εξαιρετικά φτηνή ακόμη και γι’ αυτούς που είναι υπεύθυνοι να την προστατεύουν.

ΟΙ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΣΥΝΥΠΟΓΡΑΦΟΥΝ (αλφαβητικά)

ΑΡΣΙΣ – Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων http://arsis.gr

Δίκτυο Κοινωνικής Υποστήριξης Προσφύγων & Μεταναστών http://migrant.diktio.org

Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι  https://greekhelsinki.wordpress.com

Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων http://www.refugees.gr

Κίνηση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα-Αλληλεγγύη στους Πρόσφυγες Σάμος 

Κόσμος χωρίς Πολέμους και Βία www.kosmosxorispolemous.gr 

“ΛΑΘΡΑ;” – Επιτροπή Αλληλεγγύης στους Πρόσφυγες Χίου http://www.lathra.gr

PRAKSIS http://www.praksis.gr

Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων http://www.tokeli.gr 

Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA) http://rsaegean.org/el