search
ΤΡΙΤΗ 16.04.2024 16:33
MENU CLOSE

Ο νέος χάρτης εξουσίας στην Ευρώπη – Σε ποιες χώρες ανακατεύτηκε η τράπουλα μετά τις ευρωεκλογές

Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ

τεύχος 2076
6-6-2019
08.06.2019 03:00
mak-1.jpg

 

Οι ευρωεκλογές έφεραν τον απόλυτο κατακερματισμό στο Ευρωκοινοβούλιο. Τα δύο μεγάλα παραδοσιακά μπλοκ έχασαν ψήφους αλλά και την πλειοψηφία, ενώ ο κατακερματισμός στο πολιτικό τοπίο διαχέεται σε όλη την Ευρώπη. Αυτή τη φορά, αν η Αμερική ή η Κίνα θέλουν να μιλήσουν με την Ευρώπη, είναι λιγότερο ξεκάθαρο από ποτέ ποιον πρέπει να πάρουν τηλέφωνο. 
Αν και θα χρειαστούν εβδομάδες για να αρχίσουν να «επιδρούν» οι ευρωεκλογές στις Βρυξέλλες, σε κάποιες χώρες τα πράγματα φαίνεται να κινούνται γρήγορα. Οι ευρωεκλογές, άλλωστε, ταρακούνησαν και το «εσωτερικό» πολιτικό τοπίο. Εκτός, όμως, από τις αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό των χωρών της Ε.Ε., τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών καθιστούν ιδιαίτερα πολύπλοκο και το έργο της ανάθεσης των κορυφαίων θέσεων. 

Υπάρχουν τέσσερις βασικές κενές θέσεις: η προεδρία της Κομισιόν, η προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε., η προεδρία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και η θέση του ύπατου εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, θέση που καταλαμβάνει ώς σήμερα η Φεντερίκα Μογκερίνι.

Παραδοσιακά όσοι αναλαμβάνουν τα κορυφαία πόστα της Ε.Ε. πρέπει να εκπροσωπούν όλες τις γωνιές, γεωγραφικά, της Ένωσης και τις μεγάλες πολιτικές «οικογένειες» – μπλοκ. Σε συνέδριο του 2014 είχε αποφασιστεί ότι η θέση της προεδρίας της Κομισιόν θα πρέπει να πηγαίνει στον επικεφαλής υποψήφιο της μεγαλύτερης ομάδας στο Ευρωκοινοβούλιο. 
Η μεγαλύτερη ομάδα στην Ευρωβουλή είναι και τώρα το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Όμως κέρδισε μόλις το 24%, γεγονός που δύσκολα δικαιολογεί μια αποκλειστική αξίωση για την προεδρία της Κομισιόν. 

Κόντρα Γερμανίας – Γαλλίας
Πάνω στην πλήρωση της προεδρίας της Κομισιόν αναμένεται να δούμε και τον ανταγωνισμό μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας, των οποίων η συνεταιριστική σχέση αρχίζει να φθίνει. Ο Μακρόν θέλει να σπάσει την κυριαρχία του Λαϊκού Κόμματος στην Ευρώπη και αντιτίθεται στην υποψηφιότητα του Μάνφρεντ Βέμπερ. 

Όσον αφορά τις ισορροπίες και συμμαχίες στη νέα σύνθεση του Ευρωκοινοβουλίου, το οποίο πλέον περιέχει όλα τα χρώματα του ουράνιου τόξου, οι πιθανοί σχηματισμοί που θα δούμε θα είναι τρεις. 
Οι δυο πρώτοι θα είναι ουσιαστικά «μεγάλοι συνασπισμοί». Δηλαδή η παλαιά συμμαχία Λαϊκού Κόμματος και σοσιαλδημοκρατών με την προσθήκη είτε των Πρασίνων είτε των Φιλελευθέρων. Όμως έτσι θα είναι ευάλωτοι σε αποχωρήσεις και «επαναστάσεις», άρα πρακτικά ένας «σούπερ μεγάλος συνασπισμός», που θα συμπεριλαμβάνει και τα τέσσερα κόμματα (Λαϊκό, Σοσιαλδημοκράτες, Φιλελεύθερους, Πράσινους) θα τους έδινε συμπαγή πλειοψηφία με 131. 

Μια τέτοια συμμαχία εκτιμάται ότι μπορεί να είναι απαραίτητη για να περάσουν ψηφοφορίες σε καυτά θέματα, όπως αυτό για τον επόμενο επταετή προϋπολογισμό της Ε.Ε. 

Δίπολα σε παρακμή
Εκτιμάται ότι, για να περάσουν ψηφοφορίες σε διάφορα επίμαχα ζητήματα, όπως οι δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις, οι νέοι κοινοί συνοριακοί έλεγχοι, η σύγκλιση για τον κατώτατο μισθό και ο φόρος διοξειδίου του άνθρακα ίσως χρειαστούν κι άλλες «παραλλαγές» συμμαχιών. 

Μπορεί να δούμε τους Σοσιαλδημοκράτες να βασίζονται στην Αριστερά για την ψήφιση περιβαλλοντικών ή κοινωνικών μέτρων που δεν θα υποστηρίξει το Λαϊκό Κόμμα και, από την άλλη, το Λαϊκό Κόμμα να βασίζεται σε ψήφους ακόμα κι από εθνικιστές για να βγει η αριθμητική σε ζητήματα στα οποία διαφωνεί η Κεντροαριστερά. Η στάση της ομάδας των Φιλελευθέρων θα παίξει αποφασιστικό ρόλο σε πολλά μέτρα. 

Η Ακροδεξιά ίσως μπορέσει να οργανώσει μειοψηφίες που θα μπλοκάρουν συγκεκριμένα ζητήματα, ειδικά αν ο Σαλβίνι καταφέρει να δημιουργήσει ένα κυρίαρχο εθνικιστικό γκρουπ, αλλά είναι ήδη διασπασμένοι και ο Σαλβίνι δεν έχει αρκετή δύναμη για να μπορεί να ορίζει την ατζέντα μόνος του.
Με τα δυο μεγάλα δίπολα της Ε.Ε. σε παρακμή, δηλαδή τη γαλλογερμανική συμμαχία και τη χαμένη κοινοβουλευτική πλειοψηφία Λαϊκού Κόμματος – Σοσιαλδημοκρατών, το νέο Ευρωκοινοβούλιο θα αποτελεί μια μόνιμη άσκηση συμμαχιών ανά περίπτωση.

Κλονίζεται ο συνασπισμός
Οι ευρωεκλογές, όμως, διαμορφώνουν νέο σκηνικό και στην εγχώρια πολιτική σκηνή αρκετών χωρών. Στη Γερμανία η κυβερνώσα Χριστιανοδημοκρατική Ένωση (CDU) και οι Βαυαροί συνέταιροί της ήρθαν μεν πρώτοι, αλλά με αρνητικό ρεκόρ 29%. 
Οι Πράσινοι εκτοξεύθηκαν στη δεύτερη θέση με πάνω από 20%. Το ποσοστό που πήρε η AfD μπορεί να είναι φτωχό πανεθνικά, όμως αυτό δεν πρέπει να καμουφλάρει το εξαιρετικά ανησυχητικό γεγονός ότι είχε μια πολύ ισχυρή παρουσία στην ανατολική Γερμανία. Η AfD ήρθε πρώτη σε δύο από τα τρία κρατίδια που θα έχουν εκλογές το φθινόπωρο. 

Οι μεγαλύτεροι χαμένοι ήταν οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD), ο κυβερνητικός εταίρος της CDU. Τα ποσοστά τους έκαναν βουτιά στο 16% και επιπλέον έχασαν και ξεχωριστές εκλογές στη Βρέμη για πρώτη φορά εδώ και 70 χρόνια. Την περασμένη Κυριακή η πρόεδρος των Σοσιαλδημοκρατών και επικεφαλής της Κ.Ο. του SPD Αντρέα Νάλες ανακοίνωσε την παραίτησή της από την προεδρία του κόμματος, την αρχηγία της Κ.Ο., αλλά και τη βουλευτική της έδρα.

Κι ενώ ο κυβερνητικός συνασπισμός κλονίστηκε με τις ευρωεκλογές αλλά «κρατούσε», τώρα διακυβεύεται η παραμονή των Σοσιαλδημοκρατών στην κυβέρνηση. Ένας αυξανόμενος αριθμός κομματικών μελών και στελεχών είναι της άποψης ότι για την καθοδική πορεία του SPD ευθύνεται η συμμετοχή του στον κυβερνητικό συνασπισμό.
Μέσα στη CDU έχει αρχίσει πλέον η αμφισβήτηση για την Καρενμπάουερ, το «πουλέν» της Μέρκελ, αφού πολλοί αναρωτιούνται αν μπορεί τελικά να αντικαταστήσει τη μέντορά της στη θέση της καγκελαρίου ή αν είναι πολύ λίγη.

Σε πειρασμό ο Σαλβίνι
Τα αποτελέσματα την Ιταλία ουσιαστικά αντέστρεψαν τους ρόλους του «μικρού» και του «μεγάλου» εταίρου στην κυβέρνηση. Η Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι διπλασίασε τα ποσοστά της από τις περσινές εθνικές εκλογές στο 34%. Το Κίνημα Πέντε Αστέρων καταποντίστηκε από το 32% στο 17%. Η αντιπολίτευση, το κεντροαριστερό Δημοκρατικό Κόμμα, τα πήγε πολύ καλύτερα από το αναμενόμενο και ήρθε δεύτερο με 23%. 
Στην Ιταλία φημολογείται ότι ο εκλογικός θρίαμβος της Λέγκας βάζει σε πειρασμό τον Σαλβίνι να προκαλέσει εκλογές με σκοπό να «ξεφορτωθεί» τα Πέντε Αστέρια και να σχηματίσει κυβέρνηση σε συνασπισμό με άλλα ακροδεξιά κόμματα. 

Με τον αέρα του κυρίαρχου ο Σαλβίνι ήδη ζητάει να προχωρήσουν μέτρα τα οποία μπλοκάριζε ο κυβερνητικός του εταίρος και ανακοινώνει στις Βρυξέλλες μεγάλες φοροελαφρύνσεις. Η Ιταλία ήδη κινδυνεύει να παραβιάσει τα όρια του δημοσιονομικού ελλείμματος και η Κομισιόν ετοιμάζεται να ξεκινήσει πειθαρχικές διαδικασίες. Όμως ο Σαλβίνι παιανίζει ότι του έχει δοθεί «λαϊκή εντολή» για να αλλάξει παλιές παραμέτρους.

Η Ιταλία μάλιστα είναι και η χώρα όπου ο Στιβ Μπάνον, ο ακροδεξιός πρώην επικεφαλής στρατηγικής του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και νυν «ελευθέρας βοσκής», που περιφέρεται στην Ευρώπη, προσπαθεί να ιδρύσει μια ακροδεξιά… ακαδημία. Επιχειρεί να νοικιάσει ένα πρώην μοναστήρι για να τη στεγάσει, όμως ένα έγγραφο που χρησιμοποίησε για να πάρει την άδεια είναι τελικώς πλαστό. 

Αστάθεια στην Αυστρία
Στην Αυστρία τα όργανα άρχισαν λίγο πριν από τις ευρωεκλογές με το σκάνδαλο Στράχε, που διέλυσε την κυβέρνηση. Το βίντεο του σκανδάλου έδειχνε τον Στράχε, αρχηγό του ακροδεξιού κόμματος – εταίρου στην κυβέρνηση, να υπόσχεται κρατικά συμβόλαια σε γυναίκα που εκείνος θεωρούσε πως σχετιζόταν με Ρώσο ολιγάρχη. 
Κι ενώ το κυβερνών Λαϊκό Κόμμα του Κουρτς επωφελήθηκε από τη φθορά που επέφερε το σκάνδαλο κερδίζοντας τις ευρωεκλογές με ποσοστό – ρεκόρ 35%, μόλις μια μέρα μετά η κυβέρνηση έπεσε με πρόταση μομφής. Η Αυστρία τώρα οδεύει με υπηρεσιακή κυβέρνηση προς εκλογές τον Σεπτέμβριο.

Ανατροπή στη Γαλλία
Στη Γαλλία ο Μακρόν έχασε από τη Λεπέν, που πήρε 23%. Παρά ταύτα, το αποτέλεσμα δεν κρίνεται καταστροφικό. Παρά τις 28 εβδομάδες που τα «Κίτρινα Γιλέκα» οργανώνουν μεγάλες διαμαρτυρίες στους δρόμους και τις προσπάθειες της Λεπέν να μετατρέψει τις ευρωεκλογές σε δημοψήφισμα για τον Μακρόν, το ποσοστό που κατάφερε να συγκεντρώσει το κόμμα της ήταν ελαφρώς μικρότερο από αυτό του 2014. Η διαφορά της με του Μακρόν ήταν λιγότερο από μια μονάδα.

Ίσως το πιο αξιοσημείωτο ήταν ότι οι ευρωεκλογές στη Γαλλία επιβεβαίωσαν την ανατροπή στο πολιτικό σκηνικό της χώρας που άρχισε από το 2017. Τα mainstream κόμματα, Σοσιαλιστές και Ρεπουμπλικανοί, συγκέντρωσαν μαζί ποσοστό χαμηλότερο του 15%. Μόνο οι Πράσινοι είχαν σημαντικά κέρδη, που πήραν 13%.

Πολωνία – Ρουμανία
Στην Πολωνία το κυβερνών λαϊκιστικό κόμμα PiS πήρε 45% και ορίζει την ατζέντα, με τη βοήθεια παροχών κι επιδομάτων καθ’ οδόν προς τις γενικές εκλογές το φθινόπωρο. 
Για το κυβερνών κόμμα της Ρουμανίας ήταν οι ευρωεκλογές του τρόμου. Οι ψηφοφόροι τιμώρησαν την κυβέρνηση των Σοσιαλδημοκρατών, που ευρέως θεωρείται βαθιά διεφθαρμένη. Συγκέντρωσε μόλις το 23% των ψήφων, ενώ 80% των πολιτών στη Ρουμανία υποστήριξαν δημοψήφισμα που εναντιώνεται στις δικαστικές μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης. Η καριέρα του Ντραγκνέα, ηγέτη της κυβέρνησης, αρχιτέκτονα των νόμων που μειώνουν τις ποινές διαφθοράς και καταδικασμένου σε ποινές φυλάκισης, έχει πια τελειώσει.

Πυρετός σε Ελλάδα – Βρετανία
Η Ελλάδα είναι από τις πιο «χτυπητές» περιπτώσεις χωρών στις οποίες οι ευρωεκλογές σήμαναν άμεσες εξελίξεις στο εσωτερικό. Μετά τη βαριά ήττα της κυβέρνησης ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε ότι η χώρα οδεύει σε εθνικές εκλογές στις 7 Ιουλίου. 
Εξάλλου στη Βρετανία οι ευρωεκλογές ανέδειξαν το Εθνικό Κόμμα πρώτο στη Σκωτία. Η Σκωτία είχε ψηφίσει υπέρ της παραμονής στο δημοψήφισμα για το Brexit και το Εθνικό Κόμμα Σκωτίας, όπως έγραψε ο αγγλικός Τύπος, μπορεί τώρα να ισχυριστεί ότι η νίκη του στις ευρωεκλογές αποτελεί και μια ενισχυμένη εντολή να αποχωρήσουν από το Ηνωμένο Βασίλειο. Ένα τέτοιο ενδεχόμενο, να χωριστεί το Ηνωμένο Βασίλειο, θα αποτελούσε συνταγματικό εφιάλτη. 

Ακόμη και χωρίς την απειλή της ανεξαρτητοποίησης της Σκωτίας, η ίδια η έξοδος της Βρετανίας από την Ε.Ε. θα δημιουργούσε νέους συνταγματικούς μπελάδες. Νομοθεσίες και δικαιώματα που διασφαλίζουν τους πολίτες της Ε.Ε. έναντι του νόμου θα πάψουν να ισχύουν στα βρετανικά δικαστήρια. Κάποιοι υποψήφιοι αρχηγοί των Συντηρητικών θέλουν να ακυρώσουν νομοθεσίες που εμπεριέχουν αυτά τα δικαιώματα και στο βρετανικό δίκαιο. Το Brexit, πέρα από βαθιά πολιτική κρίση, τώρα δείχνει ότι πρόκειται να εξελιχθεί και σε συνταγματική κρίση.

google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΤΡΙΤΗ 16.04.2024 16:27